Η κορύφωση του ψυχρού πολέμου κι ένα αεροσκάφος
Η σύλληψη του Αμερικανού κατασκόπου Πάουερς στον αέρα υπήρξε ένα ξεχασμένο μα κρίσιμο επεισόδιο στην αντιπαράθεση ΗΠΑ και ΕΣΣΔ.
Σήμερα είναι η επέτειος ενός ξεχασμένου αλλά σημαντικού στην εποχή του επεισοδίου του Ψυχρού Πολέμου, με την καταδίκη του Αμερικανού πιλότου της CIA, Φράνσις Γκάρι Πάουερς, για κατασκοπία σε βάρος της Σοβιετικής Ένωσης. Το συμβάν, παρότι επιλύθηκε τελικά χωρίς σοβαρές συνέπειες, αποτέλεσε τροχοπέδη στις ειρηνευτικές προσπάθεια που βρίσκονταν σε εξέλιξη και απέδειξε πως ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δεν εγκατέλειψε ποτέ το στόχο της υπονόμευσης του μεγάλου αντιπάλου του, αποσπώντας πληροφορίες με κάθε μέσο.
Ο 31χρονος Πάουερς είχε ήδη πραγματοποιήσει πολλές αποστολές τέτοιου είδους στο παρελθόν. Η CIA τον είχε προσλάβει το 1956 ως πιλότο του κατασκοπευτικού αεροσκάφους Lockhead U-2, που έφτανε στα 80.000 πόδια ύψος, ώστε να μη γίνεται αντιληπτό από τη σοβιετική αεράμυνα. Το U-2 ήταν εξοπλισμένο με κάμερα τελευταίας τεχνολογίας, ικανή να τραβά φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης απο τα όρια της ατμόσφαιρας. Αν και οι Σοβιετικοί είχαν αντιληφθεί τις δραστηριότητες του αεροσκάφους, αρχικά δεν ήταν σε θέση να απαντήσουν αποτελεσματικά. Την Πρωτομαγιά του 1960 όμως κατόρθωσαν, παρακολουθώντας το από χαμηλότερο υψόμετρο, να το καταρρίψουν πάνω από το Σβερντλόφσκ. Ο Πάουερς μάλιστα δεν κατάφερε να ενεργοποιήσει το μηχανισμό και κατέληξε με το αλεξίπτωτό του κατευθείαν σε σοβιετικά χέρια. Οι ΗΠΑ και ο τότε πρόεδρος Αϊζενχάουερ αγνοουσαν πώς το αεροπλανο ειχε περιέλθει σχεδόν άθικτο, με όλο του τον κατασκοπευτικό μηχανισμό, στους Σοβιετικούς, βγάζοντας ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία “μετεωρολογικό αεροσκάφος” είχε συντριβεί “λόγω προβλημάτων με τη συσκευή οξυγόνου”. Ο Πάουερς ανακρίθηκε για μήνες, ομολόγησε την κατασκοπευτική του δραστηριότητα και προχώρησε σε δημόσια απολογία. Προσπάθησε κατά το δυνατόν να κρατήσει κρυφές κάποιες πληροφορίες, ορισμένες από τις οποίες πάντως μάθαιναν οι Σοβιετικοί από διαρροές στον αμερικανικό Τύπο.
Ο Πάουερς φυλακίστηκε για δύο χρόνια μολονότι αρχικά ρου είχε επιβληθεί ποινή δέκα ετών, μετά από ανταλλαγή με το σοβιετικό πράκτορα Ρουντολφ Άμπελ. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, ο Πάουερς έλαβε ψυχρή υποδοχή αργότερα όμως μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, του απονεμήθηκε σειρά μεταλλίων ναι βραβείων, καθώς με την έλλειψη του αντιπάλου δέους, η περιπέτεια του από πηγή αμηχανίας για τις ΗΠΑ, μετατράπηκε σε “ηρωική πράξη” κατά του κόκκινου εχθρού.
