Οι απόγονοι των Πολιτικών Κρατούμενων των Φυλακών Καλαμίου (Ιτζεδίν) ιδρύουν Σύλλογο

Λάβαμε και δημοσιεύουμε το παρακάτω κάλεσμα-πρωτοβουλία για την ίδρυση Συλλόγου από τους απογόνους των Πολιτικών Κρατούμενων των Φυλακών Καλαμίου (Ιτζεδίν):

Όμως εγώ το ξέρω
όπως και συ το ξέρεις
όσο υπάρχει έστω κι ένας σπόρος μοναχά
για τη βροχή και για τον άνεμο
το δάσος δεν θα τελειώσει ποτέ.  

Αγαπητοί κύριοι και κυρίες,

Τον τελευταίο καιρό εξελίσσεται μια έρευνα που αφορά την Ιστορία του τόπου μας, με επίκεντρο την ιστορία των φυλακών Καλαμίου. Οι φυλακές του Ιτζεδίν, όπως λεγόντουσαν για χρόνια, λειτούργησαν για πολλές δεκαετίες και διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο την εποχή, τόσο του Εμφυλίου, όσο και των μετεμφυλιακών χρόνων. 

Στα κελιά τους φυλακίστηκαν εκατοντάδες πολιτικοί κρατούμενοι από ολόκληρη την Ελλάδα, ενώ δεκάδες ήταν εκείνοι που εκτελέστηκαν. Η τοπική κοινωνία των Χανίων είχε άμεση σχέση με τις φυλακές και με τους πολιτικούς κρατούμενους. Πολλοί ήταν οι Χανιώτες που βρέθηκαν καταδικασμένοι από το μετεμφυλιακό κράτος πίσω από τα βαριά κάγκελα του Ιτζεδίν. Πολλοί ήταν και εκείνοι που βοήθησαν τους πολιτικούς κρατούμενους είτε ως γιατροί, είτε ως προσωπικό των φυλακών, είτε ως συγγενείς κρατουμένων που επισκέπτονταν τους δικούς τους. Μεταξύ αυτών ο αείμνηστος γιατρός Ευτύχης Πρωτοπαπαδάκης από το Σέλινο.  Από αυτούς τους ανθρώπους, από όποια θέση και αν βρέθηκαν εκείνους τους ταραγμένους καιρούς, από τα παιδιά και τα εγγόνια τους ψάχνουμε πληροφορίες.

Αφορμή για την έναρξη της έρευνάς μας στάθηκε η αγωνιώδης προσπάθεια του γιου ενός από τους πολιτικούς κρατούμενους της δεκαετίας του 1950, του Βελισσάριου Κοσσυβάκη, να βρει στοιχεία για την αντιστασιακή δράση του πατέρα του, Ηρακλή Κοσσυβάκη του Βελισσαρίου. Στο προσωπικό αρχείο του αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, Ηρακλή Κοσσυβάκη, έχουν βρεθεί στοιχεία που μαρτυρούν το πολυετές πέρασμα του από τις φυλακές Αλικαρνασσού και Καλαμίου. Έχουν διασωθεί επιστολές, φωτογραφίες καθώς και επίσημα έγγραφα (ακολουθεί ενδεικτικό βιογραφικό του). Ωστόσο, η βοήθεια της τοπικής κοινωνίας και των επιγόνων εκείνων που βρέθηκαν μαζί του στην κοινή απάνθρωπη μοίρα των πολιτικών κρατούμενων, είναι απαραίτητη για να ολοκληρωθεί η ελλιπής εικόνα της δικής του πορείας.

Η ανάγκη να βρεθούν στοιχεία και μαρτυρίες ξεκίνησε από την έρευνα ενός ανθρώπου για τον πατέρα του, αλλά αγγίζει όλους όσους βρέθηκαν εκείνα τα χρόνια ζωντανοί μα συγχρόνως θαμμένοι στα μπουντρούμια του Ιτζεδίν. Οι ίδιες αυτές οι φυλακές είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ιστορίας των Χανίων και είναι ανάγκη ολόκληρης της κοινωνίας μας να υπερασπιστεί και να αναδείξει τον τόπο και τους ανθρώπους που δημιούργησαν την σύγχρονη Ιστορία μας. Η διάσωση του αρχειακού υλικού των φυλακών, η συντήρησή του και η επιστημονική του μελέτη, όπως και η ανάδειξη του κτηρίου των φυλακών Καλαμίου, είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της γνώσης και της υπεράσπισης της ιστορίας των προγόνων μας, των πατεράδων και των παππούδων μας. Συγχρόνως, είναι και μια υποχρέωση που έχουμε εμείς απέναντι στα παιδιά μας. Με σκοπό ακριβώς αυτή την ανάδειξη της Ιστορίας μας, αποφασίστηκε η δημιουργία ενός Συλλόγου Απογόνων Πολιτικών Κρατουμένων του Ιτζεδίν, ενός συλλόγου που θα τιμά τους αγώνες των υπερασπιστών της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας μας. Σε αυτόν τον σύλλογο σας καλούμε όλους όσους έχετε προγόνους που πέρασαν ως Πολιτικοί Κρατούμενοι από το Καλάμι να συμμετάσχετε και να συμβάλλετε με όποιες γνώσεις ή μνήμες έχετε.

Οι απόγονοι των Πολιτικών Κρατούμενων των Φυλακών Καλαμίου αναλαμβάνουμε πρωτοβουλία για τη διάσωση και την αξιοποίηση του ιστορικού αρχείου αλλά και του ιστορικού χώρου του Ιτζεδίν. Επιδιώκουμε να συμβάλουμε στη διάδοση της ιστορικής αλήθειας του αγώνα των προγόνων μας. Θερμή παράκληση, όσοι διαθέτουν οτιδήποτε που να έχει σχέση με τον αγώνα των γονιών μας, προσωπικές μαρτυρίες, φωτογραφικό υλικό, ηχητικό, βίντεο, γράμματα, βιβλία, σημειώσεις, ποιήματα ή ό,τι άλλο, που να προέρχεται τόσο από την περίοδο της κράτησής τους, όσο και από την μετέπειτα ζωή τους, να μας τα αποστείλετε στο ακόλουθο e-mail: [email protected]. Είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε, η ευαισθητοποίηση Αρχών και φορέων προς την κατεύθυνση της αποδέσμευσης του Ιτζεδίν από την ΕΤ.Α.Δ. (Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου) και της εξασφάλισης των απαραίτητων πόρων για τη διάσωση, την ανάδειξη και τη μετατροπή του σε χώρο πολιτισμού και διδασκαλίας της σύγχρονης Ιστορίας του τόπου μας. Έναν χώρο ανοιχτό και επισκέψιμο καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ο οποίος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μουσείο, αλλά και να φιλοξενήσει συνέδρια, εκθέσεις και ποικίλες εκδηλώσεις εκπαιδευτικές και πολιτιστικές. Ας νοιαστούμε για να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη στους καιρούς των μεγάλων εκπτώσεων, που η πολιτισμική και εθνική μας ταυτότητα δοκιμάζονται με κίνδυνο την παρακμή και την εξαφάνιση κάθε στοιχείου που μας χαρακτηρίζει ως λαό.  

Βελισσάριος Κοσσυβάκης του Ηρακλή (Τηλ επικοινωνίας 6932479731)

Ηρακλής Κοσσυβάκης

Ο ΚΟΣΣΥΒΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ του ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΥ γεννήθηκε την 12/01/1919 στην ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗ ΑΡΤΑΣ από αγροτική οικογένεια.

Τον ΝΟΕΜΒΡΙΟ 1940 πηγαίνει στο ΑΛΒΑΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ μέχρι τον ΜΑΙΟ 1941 που επιστρέφει τραυματίας στο χωριό του .

Συμμετέχει στις πρώτες αντάρτικες ομάδες που σχηματίζονται στην περιοχή από οπλαρχηγούς της οικογένειας ΚΟΣΣΥΒΑΚΗ

Η σημαντικότερη μάχη το φθινόπωρο του 1942 ήταν η επίθεση σε σύνταγμα Ιταλών στη θέση ΓΙΑΤΑΓΑΝΑ-ΚΑΛΕΝΤΙΝΗ ΞΗΡΟΚΑΜΠΟΣ, περιοχές ελεγχόμενες από τον ΕΔΕΣ τότε.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1942 Γίνεται μέλος του ΕΑΜ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1943 Γίνεται μέλος του ΚΚΕ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1943 Μπαίνει στον εφεδρικό ΕΛΑΣ ως στρατιωτικός υπεύθυνος της περιοχής.

ΦEBΡΟΥΑΡΙΟΣ 1943 Οι Ιταλοί καίνε το σπίτι του και όλα τα υπάρχοντα του.

1944 Καπετάνιος διμοιρίας ΕΛΑΣ

1944 Ανθυπολοχαγός του ΕΛΑΣ

1942-1944 Συμμετέχει σχεδόν σε όλες τις μάχες του 3/40 συντάγματος του ΕΛΑΣ δεύτερο τάγμα (VIII MEΡΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΑΣ) με διοικητή τον ΜΑΛΤΕΖΟ ΓΕΡΑΣΙΜΟ (ΤΖΟΥΜΕΡΚΙΩΤΗΣ)

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 1945 Η υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας τον βρίσκει

δεύτερο γραμματέα της αχτιδικής επιτροπής ΡΑΔΟΒΙΖΙΟΥ

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 1945 στέλνεται με κομματική χρέωση στην ΑΘΗΝΑ

στην κομματική οργάνωση ΠΛΑΚΑΣ , εργάζεται ως ΥΠΟΔΗΜΑΤΟΠΟΙΟΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ 1946 Συλλαμβάνεται από την γενική ασφάλεια Αθηνών, βασανίζεται και τον επιστρέφουν στη ΑΡΤΑ ,σε διάφορες δίκες καταδικάζεται σε θάνατο και σε ισόβια.

1946 Φυλακές ΑΡΤΑΣ

1947 Φυλακές ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΙΟΥΛΙΟΣ 1947 Καταδικάζεται ΔΙΣ σε θάνατο από το ΕΚΤΑΚΤΟ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

8/6/1948 Καταδικάζεται εις θάνατο από το ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΝΕΔΡΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ(Και να πληρώσει τα έξοδα της δίκης που έφτασε τα 1.089.750 δραχμές)

Μερικοί από τους λόγους< υπεύθυνος επίθεσης στην χωροφυλακή ΒΟΥΛΓΑΡΕΛΗ ΑΡΤΑΣ><δολοφονίες στην απελευθέρωση της ΑΡΤΑΣ από τον ΕΛΑΣ>

<στρατολόγηση ανταρτών στον ΔΣΕ >κα(ΛΟΓΩ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΠΟΥ ΕΚΡΕΜΟΥΣΑΝ δεν εκτελέστηκε…!!!)

21/3/1949 Δικάζεται ισόβια από το ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΝΕΔΡΩΝ ΠΡΕΒΕΖΑΣ(τα έξοδα της δίκης που του επέβαλαν να πληρώσει ήταν 2.200.705 δραχμές, τα οποία βεβαιώθηκαν στο ταμείο της ΑΡΤΑΣ την 8/4/49 )

Οκτώβρης 1949 Ομιλία του Αντρέι Βισίνσκι, επικεφαλής της σοβιετικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ, στη συνεδρίαση της Πρώτης (Πολιτικής) Επιτροπής για το σταμάτημα των εκτελέσεων στην Ελλάδα και την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων. Οι παρεμβάσεις του συνεχίστηκαν μέχρι 1 Νοέμβρη. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ πήρε τελικά σχετική απόφαση, γεγονός που συνέβαλε σημαντικά στο σταμάτημα των μαζικών εκτελέσεων στην Ελλάδα. Ένα από το ονόματα στην λίστα των προς εκτέλεση Ελλήνων κομμουνιστών που αναφέρθηκαν ήταν και του ΗΡΑΚΛΗ ΚΟΣΣΥΒΑΚΗ.

4/9/1949 ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΡΚΕΣ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΤΑΙ ΙΣΟΒΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΥΠΟΤΑΞΙΑΣ ΕΝ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΕΙ (206 Τ.Ε)

23/10/1949 Φτάνει στις φυλακές της ΑΙΓΙΝΑΣ μαζί με άλλους 70 κομμουνιστές από το ΜΕΤΑΓΩΓΩΝ ΠΕΙΡΑΙΑ.

ΦΥΛΑΚΕΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ (δεν έχουμε ακριβείς ημερομηνίες αλλά είναι εκεί σίγουρα στους μεγάλους σεισμούς)

ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΠΕΙΡΑΙΑ-ΒΟΥΡΛΑ

22/12/1953 ΤΟ ΑΝΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ΤΗΝ ΕΦΕΣΗ ΤΟΥ

3/12/1953 Απόφαση του ΠΕΝΤΑΜΕΛΟΥΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΦΕΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ συγχωνεύει τις πολλές ποινές εις θάνατον και ισόβια , ΣΕ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΝ

ΦΥΛΑΚΕΣ ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ από 16/4/1954 έως 24/9/1954

“Εγκληματικαί Φυλακαί Καλαμίου” από 24/9/1954 έως τον Ιούνιο του 1957 που απελευθερώθηκε λόγω ανήκεστου βλάβης της υγείας του.

Σε αυτό το κάτεργο με την ονομασία “Εγκληματικαί Φυλακαί Καλαμίου”, το μεταπολεμικό καθεστώς του ξενοκίνητου φασισμού φυλάκισε αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και ποινικούς κρατούμενους κάθε είδους αδικημάτων. Ο διαχωρισμός των δύο υπήρξε ανύπαρκτος ή μικρός. Τα κελιά του Ιντζεδίν έμοιαζαν περισσότερο με τάφους. Βαθύ σκοτάδι κυριαρχούσε και μαρτυρίες αναφέρουν την ασφυκτική ατμόσφαιρα που δημιουργούσε η υγρασία και η μούχλα. Το πάχος των τοίχων άγγιζε τα 3,5 μέτρα και το αποχωρητήριο, που οι πολιτικοί κρατούμενοι αποκαλούσαν “Μπέβιν” (από τον Άγγλο υπουργό εξωτερικών), ήταν ουσιαστικά ένα σιδερένιο βαρέλι. Οι πανάρχαιες δεξαμενές νερού των φυλακών προκάλεσαν κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου αρκετές επιδημίες τύφου στους κρατούμενους. Για τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησής τους, οι πολιτικοί κρατούμενοι του Ιντζεδίν προέβησαν αρκετές φορές σε απεργίες πείνας και άλλες διαμαρτυρίες. Όλες αντιμετωπίζονταν με επίθεση και βία από το προσωπικό της φυλακής. Τυπική μέθοδος τιμωρίας υπήρξε και η απομόνωση και η στέρηση της αλληλογραφίας. Τα απομονωτήρια του Ιντζεδίν, που στην ουσία δεν είναι τίποτα άλλο από τρύπες στο έδαφος, “φιλοξενούσαν” τακτικά πολιτικούς κρατούμενους.

4/8/1955 Εκδικάσθηκε στο ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΛΗΜΜΕΛΙΟΔΙΚΩΝ ΧΑΝΙΩΝ αίτηση του για διακοπή της ποινής λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας

Η αίτηση απορρίπτεται. Στο ακροατήριο κατέθεσε υπέρ του και ο σημαντικός καρδιολόγος των Χανίων ,ΕΥΤΥΧΗΣ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΔΑΚΗΣ

Απορρίπτεται επίσης η αίτηση του για μεταφορά στο νοσοκομείο ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ(φυλακές ΠΕΙΡΑΙΩΣ)για άμεση εγχείρηση καρδιάς βάση ιατρικής γνωμάτευσης.

3/11/1954 Καταθέτει αίτηση στο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ για αναστολή ποινής

14/1/1955 Καταθέτει αίτηση μεταγωγής σε άλλη φυλακή λόγω των απάνθρωπων συνθηκών διαβίωσης σε συνδυασμό με την κατάσταση της υγείας του.

Έχουμε γράμματά του από το νοσοκομείο Χανίων(δεν ξέρουμε ποιο ήταν) όπου εισήχθη λόγω σοβαρών επιπλοκών στην υγεία του, στις 10/12/1954—1/3/1955–και 7/12/56 . Αυτές είναι επιβεβαιωμένες ημερομηνίες . Δεν γνωρίζουμε αν υπήρχαν και άλλες μεταφορές του στο νοσοκομείο.