Θέατρο τη Δευτέρα: «Ο πατέρας», του Αύγουστου Στρίντμπερκ

«Ο πατέρας» είναι ένας διανοούμενος μεγαλοπρεπής λοχαγός του Ιππικού. Η μητέρα βρίσκεται στην αντίπερα όχθη. Εσωστρεφής και πεισματάρα, είναι άνθρωπος «κεκλεισμένων των θυρών». Ανάμεσά τους θα ξεσπάσει ακήρυχτος πόλεμος με αφορμή την ανατροφή και μόρφωση της κόρης τους Βέρθας. Οι σχέσεις τους θα οδηγηθούν στα άκρα και οι λεπτές οικογενειακές ισορροπίες θα διαταραχθούν ανεπανόρθωτα. Ο συγγραφέας άντλησε το περιεχόμενο του έργου από τις δικές του προσωπικές σχέσεις.

«Με θεματικό πυρήνα τη σύγκρουση αρσενικού – θηλυκού (θεματικός πυρήνας όλης της δραματουργίας του), ο Στρίντμπερκ “οικοδομεί” ένα οικογενειακό δράμα και παράλληλα μ’ αυτό ένα κοινωνικό δράμα. Στον “Πατέρα” δε συγκρούεται μόνο το ανδρόγυνο σε μια ανισότιμη, ανδροκρατούμενη κοινωνία, σχετικά με το ποιος από τους δυο γονείς θα “εξουσιάζει” το μέλλον του παιδιού τους, σε μια κοινωνία όπου η μητρική εξουσία μπορεί να αποδείχνεται ικανή να υποσκάψει και να κατατροπώσει κοινωνικά, ψυχολογικά, συναισθηματικά, ακόμα και βιολογικά τον πατέρα, όπως συμβαίνει με τον τραγικό ήρωα του Στρίντμπεργ. Δε συγκρούονται μόνο τα ανθρώπινα αισθήματα, (λ.χ. το παρορμητικό ερωτικό πάθος με την υπολογιστική ψυχρότητα, η ειλικρίνεια με την ανειλικρίνεια, η αμφιβολία ενός άνδρα για το αν το παιδί του είναι γνήσιο τέκνο με τη σιγουριά της γυναίκας), αλλά και άλλες “σκοτεινές δυνάμεις”, που μπορούν να συντρίψουν τον άνθρωπο.

Ο Αλέξης Μινωτής πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Ο πατέρας», του Αύγουστου Στρίντμπερκ

Συγκρούονται ο ορθολογισμός με τον ανορθολογισμό, η μόρφωση με την αμορφωσιά, η γνώση με την άγνοια και όσα πηγάζουν από αυτές, εκατέρωθεν. Η γενναιότητα της αναζήτησης της επιστημονικής αλήθειας για τον άνθρωπο και τον κόσμο, ο υλιστικός αθεϊσμός από τη μια, η δειλία και το ψεύδος του “πίστευε και μη ερεύνα”, η μεταφυσική ιδεοληψία και θρησκοληψία, από την άλλη. Το “ισχυρό φύλο”, ο ήρωάς του, όπως και ο Στρίντμπεργκ στην προσωπική του ζωή, συντρίβεται από το “ανίσχυρο φύλλο”. Ο Ιλαρχος, ο κοινωνικά υπέρτερος, ο άφοβος, άθεος υλιστής ερευνητής συντρίβεται από τη δύναμη της άγνοιας και της θρησκοληψίας και την υποδεέστερη γυναίκα του με “συμμάχους” της, επίσης υποδεείς, το υπηρετικό προσωπικό», σημειώνει η Θυμέλη (Αριστούλα Ελληνούδη) στο Ριζοσπάστη.

Η σκηνοθεσία είναι του Γιώργου Αγαθονικιάδη, η μετάφραση – διασκευή του Νίκου Γκάτσου, η θεατρική σκηνοθεσία του Αλέξη Μινωτή, τα σκηνικά – κοστούμια του Βασίλη Βασιλειάδη και βοηθός σκηνοθέτη ο Γιώργος Μεσσάλας.

Η παράσταση προβλήθηκε από την τηλεόραση της ΕΡΤ το 1988. Παίζουν: Αλέξης Μινωτής, Ιάκωβος Ψαρράς, Δημήτρης Ντάρλας, Γιώργος Παρτσαλάκης, Νέλλη Αγγελίδου, Γιώργος Τσιτσόπουλος, Μαρία Μοσχολιού, Πένυ Παπουτσή.

Η Κατιούσα αγαπάει το θέατρο και προβάλει κάθε Δευτέρα από τις σελίδες της μια σειρά από ξεχωριστά έργα που βρίσκονται «αποθηκευμένα» στο πλούσιο Αρχείο της ΕΡΤ.

Για πολλά χρόνια «Το θέατρο της Δευτέρας» που προβαλλόταν από την κρατική ΕΡΤ αποτελούσε μια όαση πολιτισμού στο άνυδρο τηλεοπτικό (και όχι μόνο) τοπίο της εποχής, που καθήλωνε κάθε βδομάδα μπροστά στους δέκτες τους χιλιάδες τηλεθεατές.

Οι μεγαλύτεροι συγγραφείς του κόσμου, αλλά και πολλοί νεότεροι, Έλληνες και ξένοι, έργα του κλασικού και νεότερου ρεπερτορίου, δοσμένα από σημαντικούς θεατράνθρωπους κι ερμηνευμένα από μερικούς από τους καλύτερους ηθοποιούς που γέννησε αυτός ο τόπος, πέρασαν από τις ασπρόμαυρες και στη συνέχεια έγχρωμες οθόνες των τηλεοράσεων κι έφεραν κοντά στο θέατρο έναν κόσμο που δεν του δινόταν άλλου τύπου κίνητρα (ούτε λόγος για την απαραίτητη παιδεία…), για να προσεγγίσει, να απολαύσει και ν’ αγαπήσει τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης.

Δείτε εδώ όλες τις παραστάσεις του “Θεάτρου τη Δευτέρα”