Στίβεν Κινγκ, ο βασιλιάς του τρόμου – Από το καθαριστήριο στην κορυφή των μπεστ-σέλερ
Το ιδιαίτερο στοιχείο στα έργα του Κινγκ είναι ο τρόμος που εμφυσά σε καθημερινά και τετριμμένα αντικείμενα και πρόσωπα
Το όνομα του Στίβεν Κινγκ δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Ακόμα κι αν ποτέ δεν έχετε διαβάσει βιβλίο του, είναι πολύ πιθανό να έχετε πέσει σε κάποια από τις πολυάριθμες τηλεοπτικές και κινηματογραφικές διασκευές των έργων, καθώς τα βιβλία του, γεμάτα εικόνες, μοιάζουν έτοιμα για μεταφορά, με σχεδόν μοναδικό εμπόδιο το συχνά αχανές υλικά. Είναι αλήθεια ότι ως συγγραφική “μηχανή παραγωγής” το έργο του είναι συχνά άνισο και με τελείως εμπορική λογική. Παρόλαυτα, τα καλύτερα έργα του όχι μόνο έβγαλαν από το έτσι κι αλλιώς τουλάχιστον αμφιλεγόμενο συρτάρι της παραλογοτεχνίας τα θρίλερ και τις ιστορίες τρόμου, αλλά διεκδικούν επάξια μια θέση μεταξύ των κλασικών έργων της αμερικανικής λογοτεχνίας του 20ου αιώνα.
Ήρθε στον κόσμο σαν σήμερα το 1947 στο Πορτλαντ και μεγάλωσε πολύ φτωχικά, καθώς ο πατέρας του εγκατέλειψε εκείνον και τον αδερφό του με τη μητέρα τους όταν ήταν δύο ετών. Η μάνα δούλευε σε διάφορες περιστασιακές εργασίες και η οικογένεια άλλαζε διαρκώς τόπο διαμονής. Ως παιδί έζησε το θάνατο ενός στενού φίλου που βρέθηκε κάτω από ένα τραίνο και σκοτώθηκε. Η οικογένειά του του έλεγε πως είχε γυρίσει σοκαρισμένος και άναυδος στο σπίτι, χωρίς να θυμάται τι έγινε, ενώ αργότερα μόνο έμαθαν τι είχε συμβεί. Κάποιοι κριτικοί θεωρούν ότι το περιστατικό, στο οποίο δεν αναφέρεται ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του, υπήρξε πηγή έμπνευσης για τα πιο “σκοτεινά” έργα του. Ένα ακόμα τραυματικό περιστατικό ήταν ο θάνατος της γιαγιάς του, την ώρα που έλειπε η μητέρα του κι ο Κινγκ
Ως νέος ήταν φανατικός θεατής ταινιών φαντασίας και επιστημονικής φαντασίας και από επτά ετών άρχισε να συγγράφει τα πρώτα του διηγήματα, εκ των οποίων το πρώτο δημοσιεύτηκε σε περιοδικό όταν ήταν 19 ετών. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο πανεπιστήμιου του Μέιν, όπως γνώρισε και τη σύζυγό του Tabitha Bruce. Εργάστηκε ως δάσκαλος αγγλικών στο Χάμντεν, αλλά δούλευε και ως σιδερωτής σε καθαριστήριο για να τα βγάλει πέρα. Στον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο του έγραφε διηγήματα και μυθιστορήματα, τα οποία δεν έβρισκαν εκδότη. Αργότερα επεξεργάστηκε τα πρώιμα έργα του και τα δημοσίευσε ως “Ρίτσαρντ Μπάχμαν”.
Η πρώτη μεγάλη του επιτυχία “Κάρι”, που έγινε δύο φορές ταινία, με θέμα το μπούλινγκ σε έφηβη μαθήτρια που ανακαλύπτει τις υπερφυσικές της δυνάμεις και παίρνει μια πολύ επεισοδιακή εκδίκηση, είχε καταλήξει αρχικά στα σκουπίδια, καθώς ο ίδιος θεωρούσε το χειρόγραφο κακό. Η γυναίκα του το ανακάλυψε, το έβγαλε από τον κάδο και τον προέτρεψε να το συνεχίσει. Πράγματι το βιβλίο εκδόθηκε το 1973 και έγινε μεγάλη επιτυχία και επέτρεψε στον Κινγκ να αφοσιωθεί αποκλειστικά στη συγγραφή. Μεγάλο μεστ σέλερ και θρυλική ταινία του Κουμπρικ με την ιστορική ερμηνεία του Τζακ Νίκολσον έγινε και η “Λάμψη”. Ο Κούμπρικ έκανε μια πολύ ελεύθερη μεταφορά της ιστορίας του αλκοολικού συγγραφέα που ξεπερνά τα όρια της παράνοιας μέσα σε ένα στοιχειωμένο ξενοδοχείο όπου δουλεύει ως επιστάτης, κάτι που ο ίδιος έφερε βαρέως. Επανειλημμένα είχε εκφράσει τη δυσαρέσκειά του με τη μεταφορά, την οποία χαρακτήρισε “μια μεγάλη όμορφη Κάντιλακ χωρίς μηχανή”. Ο ίδιος επέβλεψε μια τηλεοπτική μεταφορά του βιβλίου κατά τις επιθυμίες του το 1997, με εμφανώς υποδεέστερο καλλιτεχνικό κι εμπορικό αποτέλεσμα. Κάποια χρόνια πριν, στα μέσα της δεκαετίας του ΄80 είχε επιχειρήσει να σκηνοθετήσει και τη μεταφορά του διηγήματός του “Φορτηγά” στον κινηματογράφο, αποσπώντας Χρυσό Βατόμουρο για το “επίτευγμα”.
Το κοινό στοιχείο του Κινγκ με τον πρωταγωνιστή της Λάμψης ήταν ο αλκοολισμός, καθώς από νεαρή ηλικία έπινε πολύ. Σύντομα άρχισε να παίρνει κι άλλα ναρκωτικά, κυρίως κοκαΐνη, κάτι που τον οδήγησε το 1987 σε κλινική αποτοξίνωσης, ενώ έκτοτε συμμετέχει τακτικά στις συναντήσεις των Ανώνυμων Αλκοολικών. Το συγγραφικό άγγιμα του Μίδα τον κατέστησε έναν από τους πιο πλούσιους συγγραφείς του κόσμου. Από τον τεράστιο κατάλογο αναφέρουμε τελείως ενδεικτικά τα βιβλία – που έγιναν εξίσου ή και περισσότερες πετυχημένες ταινίες – , “Το πράσινο μίλι”, “Τελευταία έξοδος Ρίτα Χέιγουορθ” (που ήταν στην πραγματικότητα νουβέλα και μέρος ευρύτερης συλλογής) και “Το αυτό”. Χλιαρή ή και σκωπτική ήταν η αντίθετα πριν λίγα χρόνια η αντιμετώπιση της τηλεοπτικής μεταφοράς του “Θόλου” μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας για μια μικρή πόλη που αποκόπτεται ξαφνικά από τον έξω κόσμο μέσα σε ένα διάφανο θόλο.
Το 1999 είχε ένα σοβαρό τροχαίο δυστύχημα όταν μεθυσμένος οδηγός μινι-λεωφορείου τον χτύπησε στην παραλία επειδή “του απέσπασε την προσοχή ο σκύλος” του συγγραφέα. Μάλιστα τοπική εφημερίδα ανέφερε τον Κινγκ λανθασμένα ως νεκρό. Στην πραγματικότητα, ο Κινγκ είχε τραυματιστεί σοβαρά μεν, αλλά εκτός κινδύνου και μετά από τρεις εβδομάδες βγήκε από το νοσοκομείο, ενώ ο δράστης ζήτησε συγγνώμη δημόσια.
Το ιδιαίτερο στοιχείο στα έργα του Κινγκ είναι ο τρόμος που εμφυσά (συχνά -αλλά όχι αποκλειστικά- με μεταφυσικό υπόβαθρο) σε καθημερινά και τετριμμένα αντικείμενα και πρόσωπα όπως αυτοκίνητα, κλόουν, αστυνομικούς ακόμα και ένα φανταστικό ψευδώνυμο. Τα πιο τρομαχτικά στοιχεία όμως συνήθως δεν είναι απλώς κάποιοι εξωτερικοί παράγοντες ή εισβολείς σε ένα φαινομενικά ειδυλλιακό μεσοαστικό κυρίως κόσμο, αλλά αυτά που βρίσκονται βαθιά κρυμμένα στον ψυχισμό των πρωταγωνιστών.
Σε πολιτικό επίπεδο ο Κινγκ δεν προσφέρει ιδιαίτερες εκπλήξεις: Σεν έκρυψε ποτέ τη στήριξή του στους Δημοκρατικούς, κυρίως τον Μπάρακ Ομπάμα, ενώ την περίοδο του κινήματος “Occypy Wall Street” ο ίδιος είχε ταχθεί υπέρ της αύξησης των φόρων στους πλούσιους, όπως και στον ίδιο:
“Ως πλούσιος, πληρώνω 28% φόρους. Αυτό που θέλω να σας ρωτήσω είναι, γιατί δεν πληρώνω 50%; Γιατί όλοι στην κατηγορία μου δεν πληρώνουν 50%; Οι ρεπουμπλικάνοι θα πουν […] ότι δε μπορούμε γιατί αν φορολογήσουν τύπους σαν εμένα, δε θα υπάρχουν δουλειές. Αυτά είναι σαχλαμάρες! Τελείως σαχλαμάρες!”