Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ: 1918 – 1949

«Φέτος το Νοέμβρη, το Κόμμα μας συμπληρώνει έναν αιώνα αγώνων και θυσιών για την υπόθεση της εργατικής τάξης, του σοσιαλισμού – κομμουνισμού. Στην πορεία αυτή, σφυρηλατήθηκε στο καμίνι της ταξικής πάλης, μέσα από νίκες αλλά και ήττες, γράφοντας χιλιάδες λαμπρές σελίδες στην Ιστορία του εργατικού – λαϊκού κινήματος της χώρας μας και διεθνώς. Ενα σημαντικό κομμάτι αυτής της πορείας αποτυπώνεται στην έκδοση του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ για την περίοδο 1918-1949, που θα κυκλοφορήσει στις 25 Νοέμβρη από τη «Σύγχρονη Εποχή».

1936: Φυλακισμένοι κομμουνιστές στην Ακροναυπλία

Το «ιστορικό» της έκδοσης

Η ΚΕ του ΚΚΕ, υλοποιώντας τη σχετική Απόφαση του 19ου Συνεδρίου του Κόμματος (2013), επεξεργάστηκε, οργάνωσε και ολοκλήρωσε την εκ νέου μελέτη και συγγραφή της Ιστορίας του ΚΚΕ, από την ίδρυσή του (1918) έως και τη λήξη του ένοπλου ταξικού αγώνα του ΔΣΕ (1949).

Πρόκειται για συλλογική εργασία, στην οποία συνέβαλαν εκατοντάδες στελέχη του Κόμματος, ιστορικοί κ.ά. επιστήμονες. Στη συνέχεια, σύμφωνα με την Απόφαση του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΕ (2017), πραγματοποιήθηκε Ειδική Πανελλαδική Συνδιάσκεψη (23 Ιούνη 2018), όπου συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν τα τελικά κείμενα.

Η εκ νέου μελέτη και συγγραφή της Ιστορίας του Κόμματος για την περίοδο 1918-1949 «πατά» στα σημαντικά βήματα που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί στη συλλογική έρευνα και αποτίμηση μιας σειράς κομβικών ζητημάτων της Ιστορίας του εγχώριου και διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Αποτελεί προϊόν μιας πολύχρονης προσπάθειας του Κόμματος.

Στην εκπόνηση του Δοκιμίου αξιοποιήθηκαν πλήθος πηγών, αρχειακό υλικό, εγχώρια και διεθνής βιβλιογραφία, εφημερίδες και περιοδικά, σύγχρονες και παλαιότερες μελέτες, διδακτορικές εργασίες, προφορικές μαρτυρίες κ.ά. Για την άντληση στοιχείων – πολλά από τα οποία δημοσιεύονται για πρώτη φορά – αξιοποιήθηκε ιδιαίτερα το ψηφιοποιημένο και ταξινομημένο πλέον Αρχείο του Κόμματος. Ολα τα παραπάνω έρχονται να φωτίσουν μια σειρά από ζητήματα της Ιστορίας του ΚΚΕ και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, να ενισχύσουν, να συμπληρώσουν ή ακόμα και να θέσουν περαιτέρω προβληματισμούς γύρω από αυτά.

Βεβαίως, υπάρχουν και πτυχές που πρέπει να ερευνηθούν και να μελετηθούν περισσότερο, για αυτό και αυτή η έκδοση (όπως και οι προηγούμενες) φέρει τον γενικό τίτλο «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ», αφήνοντας έτσι περιθώρια για τις όποιες απαραίτητες προσθήκες ή διορθώσεις προκύψουν από τη συνέχεια της σχετικής έρευνας στο μέλλον.

Παράνομο τυπογραφείο της ΚΕ του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Αφίσες και φύλλα με κουπόνια ενίσχυσης του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που τυπώθηκαν με τη «Βικτώρια», παράνομη μηχανή εκτύπωσης του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ

Περιεχόμενα της έκδοσης

Η έκδοση του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ για την περίοδο 1918-1949 περιλαμβάνει 4 τόμους με την εξής διάρθρωση:

Α1 Τόμος: «Διεθνείς και εσωτερικές συνθήκες από την επικράτηση του καπιταλισμού έως την Οκτωβριανή Επανάσταση»

Α2 Τόμος: «Μεσοπόλεμος: Οικονομία και πολιτική. Η ίδρυση του ΚΚΕ, τομή στην ελληνική κοινωνία»

Β1 Τόμος: «Το ΚΚΕ στο Β’ Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο»

Β2 Τόμος: «Η εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ)»

Αξίζει να σημειωθεί πως, κατανεμημένα σε Παραρτήματα στους αντίστοιχους τόμους, περιλαμβάνονται μια σειρά από σημαντικά ντοκουμέντα (όπως η περίληψη των Πρακτικών του Α’ Συνεδρίου της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ), η εισήγηση του Ν. Ζαχαριάδη στην ΚΕ για το Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη, φωτοαντίγραφο της πρωτότυπης Απόφασης αυτοδιάλυσης της Κομμουνιστικής Διεθνούς στα Ρωσικά και μετάφρασή της στα Ελληνικά κ.ά.).

Συνοπτικά οι 4 τόμοι περιλαμβάνουν:

Α1 Τόμος

Ο τόμος αυτός χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος εξετάζει την ανάπτυξη της αστικής τάξης στο φεουδαρχικό πλαίσιο, την άνοδό της στην εξουσία και την εδραίωση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Επίσης, αναδεικνύει την εμφάνιση και ανάπτυξη της εργατικής τάξης, καθώς και την πορεία κατάκτησης αυτοτελούς πολιτικής παρουσίας του εργατικού κινήματος, γεγονός που πραγματοποιήθηκε με το μπόλιασμά του με τη μαρξιστική θεωρία. Με την εμφάνιση του Μαρξισμού μπήκαν επίσης οι βάσεις και για τη διεθνή ενότητα της εργατικής τάξης, με τη συγκρότηση της Α’ και σε συνέχεια της Β’ Διεθνούς. Το πρώτο αυτό μέρος του Α1 Τόμου κλείνει με το πέρασμα του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο, την όξυνση των αντιθέσεών του, που οδήγησαν στον Α’ Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο και την έκρηξη και νίκη της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, που εγκαινίασε την εποχή περάσματος στον σοσιαλισμό.

Από το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΕΚΕ

Το δεύτερο μέρος μελετά τους όρους διαμόρφωσης και συγκρότησης του ελληνικού αστικού κράτους, την ανάπτυξη του καπιταλισμού και τις βασικές εξελίξεις στο πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα έως και τις παραμονές της ίδρυσης του Κόμματος το 1918.

Το τρίτο μέρος ασχολείται με τη γέννηση και τα πρώτα βήματα του εργατικού και σοσιαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα, τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι πρωτοπόροι εργάτες και σοσιαλιστές στη διαμόρφωση μιας ενιαίας πανελλαδικής συνδικαλιστικής οργάνωσης και κόμματος της εργατικής τάξης.

Ο Α1 Τόμος έχει εξαιρετική σημασία για το σύνολο της έκδοσης, αφού εξετάζει – από μαρξιστική σκοπιά – μια σειρά από δύσκολα και σύνθετα ζητήματα γύρω από την ανάπτυξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα. Τέτοια ζητήματα είναι π.χ. οι σχέσεις ιδιοκτησίας γης (προεπαναστατικά και μετέπειτα), ο χαρακτήρας των κοινωνικών δυνάμεων που μετείχαν στην Επανάσταση του 1821 (και βεβαίως ο χαρακτήρας της ίδιας της Επανάστασης και του κράτους που προέκυψε από αυτήν), οι σχέσεις του ελληνικού αστικού κράτους με τις λεγόμενες «Μεγάλες Δυνάμεις», οι «ιδιαιτερότητες» της ανάπτυξης του ελληνικού καπιταλισμού τις πρώτες δεκαετίες, ο θεσμός της βασιλείας, ζητήματα εθνογένεσης κ.ά.

Ο συγκεκριμένος τόμος, τέλος, βοηθά στην κατανόηση των υλικών προϋποθέσεων μέσα στις οποίες συντελέστηκε η ποιοτική αλλαγή στο εργατικό και σοσιαλιστικό κίνημα, με την ίδρυση του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας (ΣΕΚΕ).

Α2 Τόμος

Ο τόμος αυτός χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος καταπιάνεται με την ανάπτυξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα κατά τη μεσοπολεμική περίοδο. Το θέμα αυτό παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς αναδεικνύει πως, σε αντίθεση με πολλές αναλύσεις του Κόμματος αυτήν την εποχή, είχαν διαμορφωθεί οι ελάχιστοι υλικοί όροι για τη σοσιαλιστική επανάσταση στη χώρα μας. Οι πολύμορφες αδυναμίες και ανεπάρκειες στην ανάλυση της ελληνικής καπιταλιστικής οικονομίας και του εποικοδομήματός της τότε επέδρασαν και στη διαμόρφωση της λαθεμένης στρατηγικής των σταδίων (που βεβαίως είχε επικρατήσει γενικότερα ως στρατηγικός προσανατολισμός στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 1930 και μετά).

Στο δεύτερο μέρος του Α2 Τόμου αναδεικνύονται οι εσωτερικές και διεθνείς συνθήκες μέσα στις οποίες ιδρύθηκε το ΚΚΕ, ως «ώριμο τέκνο της ανάγκης και ώριμο τέκνο της οργής». Στη συνέχεια, καταγράφονται όλη η σκληρή πορεία του Κόμματος για την κατάκτηση των επαναστατικών του χαρακτηριστικών, η διαπάλη που αναπτύχθηκε στο εσωτερικό του, στην οποία επιδρούσε και η διαπάλη στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Αναδεικνύεται επίσης ο αντίκτυπος στη στρατηγική του από τις διακυμάνσεις της στρατηγικής της Κομμουνιστικής Διεθνούς – ΚΔ (ιδιαίτερη έμφαση δίνεται εδώ στο 6ο και 7ο Συνέδριο της ΚΔ, το 1928 και 1935 αντίστοιχα). Το τελευταίο σημειώνεται παράλληλα με το γεγονός ότι μια σειρά από συλλογικές αποφάσεις του ΚΚΕ αυτήν την περίοδο έδειξαν ότι διέθετε ορισμένες προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση αυτοτελούς επαναστατικής στρατηγικής.

Στο ίδιο μέρος δίνεται έμφαση στην ηρωική πάλη του Κόμματος στα χρόνια 1918-1939. Αναλύονται οι δύσκολες και πρωτόγνωρες τότε συνθήκες παρανομίας και ημιπαρανομίας στις οποίες έδρασε το ΚΚΕ. Αναδεικνύονται ο κατασταλτικός χαρακτήρας του αστικού κράτους, ανεξάρτητα από την εκάστοτε μορφή διακυβέρνησης («Φιλελεύθερης» ή «Λαϊκής», «αντιμοναρχικής» ή «φιλομοναρχικής», αστικής δημοκρατίας ή δικτατορίας), η μελετημένη προσπάθεια του ταξικού εχθρού να διεισδύσει στις γραμμές του Κόμματος.

Εξαίρονται ο διεθνιστικός χαρακτήρας του Κόμματος ως τμήματος της ΚΔ, η έκφραση στην πράξη του προλεταριακού διεθνισμού και ταυτόχρονα η εναντίωσή του στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Γίνονται, επίσης, λεπτομερείς αναφορές στους σκληρούς ταξικούς αγώνες του εργατικού – λαϊκού κινήματος, στις διώξεις χιλιάδων αγωνιζόμενων εργατών και αγροτών, που είχαν δεκάδες νεκρούς. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει, βεβαίως, ο ηρωικός Μάης του 1936 στη Θεσσαλονίκη.

Η περίοδος, τέλος, κλείνει με τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου, που αποτέλεσε τη μεγαλύτερη έως τότε δοκιμασία του ΚΚΕ.

Β1 Τόμος

Ο τόμος αυτός καταπιάνεται με την ηρωική πάλη του ΚΚΕ την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου ιμπεριαλιστικού Πολέμου: Από την έναρξη του ιταλοελληνικού πολέμου, την τριπλή φασιστική κατοχή και τον ηρωικό αγώνα του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και των άλλων ΕΑΜικών οργανώσεων στην Ελλάδα και τη Μέση Ανατολή έως την απελευθέρωση, την κρίσιμη ταξική σύγκρουση του Δεκέμβρη 1944. Κριτικά προσεγγίζονται οι Συμφωνίες του Λιβάνου, της Καζέρτας και της Βάρκιζας, το ίδιο και η 11η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (Απρίλης 1945), που αποτίμησε την προηγούμενη περίοδο. Πρόκειται βεβαίως για μια περίοδο πυκνή, τόσο σε γεγονότα όσο και σε διδάγματα.

Τεκμηριώνεται και τονίζεται ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας του πολέμου, ενώ δίνεται έμφαση στο γεγονός ότι το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα δεν μπόρεσε να διαμορφώσει στρατηγική πάλης για την εργατική εξουσία σε συνθήκες πολέμου και διαμόρφωσης επαναστατικής κατάστασης σε μια σειρά από χώρες. Και αυτό, παρά τον καθοριστικό ρόλο της ΕΣΣΔ, του Κόκκινου Στρατού και γενικότερα του αντάρτικου κινήματος – με πυρήνα τους κομμουνιστές – στη συντριβή του ναζισμού-φασισμού στην Ευρώπη.

Οσον αφορά τη χώρα μας, η εξαιρετική σημασία της περιόδου έγκειται ακριβώς σε αυτό: Στην εκτίμηση για διαμόρφωση επαναστατικής κατάστασης στην Ελλάδα το 1944, όπου εξ αντικειμένου, ενώπιον του υποκειμενικού παράγοντα (δηλαδή του επαναστατικού εργατικού κινήματος υπό την καθοδήγηση του ΚΚΕ), ετίθετο το καθήκον του σχεδιασμού, της οργάνωσης και της πραγματοποίησης επαναστατικής εξέγερσης – σοσιαλιστικής επανάστασης – με στόχο την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας.

Η νίκη μιας επανάστασης εξαρτάται από σειρά παραγόντων, υποκειμενικών αλλά και αντικειμενικών. Για τη νίκη της επανάστασης, όμως, παίζει ρόλο και η επιλογή της καταλληλότερης στιγμής για την εκδήλωση της εξέγερσης, η συγκεκριμένη στιγμή του αποφασιστικού χτυπήματος ενάντια στην αστική εξουσία. Εδώ ισχύει απόλυτα η ρήση του Λένιν «χτες πολύ νωρίς, αύριο πολύ αργά, η μόνη στιγμή είναι σήμερα», που βασίστηκε στην επαναστατική πείρα των μπολσεβίκων.

Το σημαντικότερο ζήτημα που τίθεται και κρίνεται στον τόμο Β1, είναι ότι από το Κόμμα δεν εκτιμήθηκε η ύπαρξη επαναστατικής κατάστασης ούτε σχεδιάστηκε – οργανώθηκε η Σοσιαλιστική Επανάσταση. Αιτία ήταν ότι το ΚΚΕ στρατηγικά ήταν εγκλωβισμένο στο στόχο της συνεργασίας με αστικές δυνάμεις για τον αστικό εκδημοκρατισμό, την κατάργηση της Βασιλείας, την αξιοποίηση Συντακτικής Συνέλευσης με όρους αστικής δημοκρατίας (αυτά μαζί με άλλα ονόμαζε Λαϊκή Δημοκρατία). Δεν συνειδητοποίησε το ουτοπικό της θέσης για αξιοποίηση αυτού του οργάνου προς όφελος της θέλησης της εργατικής – λαϊκής πλειοψηφίας, αφού ουσιαστικά είναι όργανο της αντίπαλης τάξης. Δεν χαρακτήρισε αντικειμενικά δυνάμεις της αστικής εξουσίας συμμορίες, συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών κι άλλες που έδρασαν στη συνέχεια μαζί με ΕΔΕΣίτες, χωροφύλακες κ.ά., με τις βρετανικές δυνάμεις, αλλά τις θεωρούσε, περιορισμένα, μόνο όργανα μιας μερίδας της αστικής τάξης, της μοναρχοφασιστικής. Επίσης δεν προέβλεψε το ρόλο αστικών φιλελεύθερων πολιτικών δυνάμεων (όπως π.χ. του Θεμιστοκλή Σοφούλη) στη συγκρότηση και υποστήριξη των Ταγμάτων Ασφαλείας.

Το Κόμμα, βεβαίως, δεν κρίνει τη στρατηγική στο παρελθόν με βάση το γεγονός ότι η εργατική τάξη δεν πήρε την εξουσία. Την κρίνει με βάση τις δυνατότητες που είχε τότε να τη διεκδικήσει.

Στον τόμο αυτό, τέλος, αναδεικνύονται επίσης οι λόγοι που επέβαλαν την κομματική αποκατάσταση της «Παλιάς ΚΕ», καθώς και οι συνθήκες που οδήγησαν στην απειθαρχία του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ Αρη Βελουχιώτη, οι οποίες και συνεκτιμήθηκαν στην κομματική του αποκατάσταση.

Β2 Τόμος

Ο Β2 Τόμος, «συνέχεια» του Β1, ξεκινά με μια ανάλυση του μεταπολεμικού συσχετισμού δυνάμεων και της στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, σε συνθήκες που είχε διαλυθεί η ΚΔ και συγκροτήθηκε η Κομινφόρμ (Γραφείο Πληροφοριών των Κομμουνιστικών Κομμάτων).

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο 7ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Αναδεικνύεται ότι το 7ο Συνέδριο δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ταξικής πάλης σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης, που θα οδηγούσε είτε στην ανασυγκρότηση της αστικής εξουσίας είτε στην ανατροπή της.

Αποτυπώνεται η ανασυγκρότηση του εγχώριου αστικού κράτους, με την ενεργή υποστήριξη του βρετανικού ιμπεριαλισμού αρχικά και του αμερικανικού στη συνέχεια (Δόγμα Τρούμαν, Σχέδιο Μάρσαλ). Ακόμα, γίνεται αναφορά στην περίοδο της «Λευκής Τρομοκρατίας». Επίσης, στο Μπούλκες (Γιουγκοσλαβία), που αποτέλεσε χώρο φιλοξενίας των πρώτων Ελλήνων πολιτικών προσφύγων, αλλά και χώρο που τροφοδότησε τον ΔΣΕ με χιλιάδες μαχητές και μαχήτριες.

Υπογραμμίζονται οι καθοριστικές για τη μετέπειτα πορεία του ένοπλου αγώνα Αποφάσεις της 2ης Ολομέλειας της ΚΕ (Φλεβάρης 1946). Καταγράφονται η σταδιακή ανάπτυξη της ένοπλης πάλης, η συγκρότηση, η διάρθρωση και η λειτουργία του ΔΣΕ, η γενίκευση του ένοπλου αγώνα από το Σεπτέμβρη του 1947, όπως επίσης η δημιουργία της Ελεύθερης Ελλάδας και στο πλαίσιό της η συγκρότηση της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης. Εκτιμάται ότι σωστά το ΚΚΕ επέλεξε τον ένοπλο αγώνα και όχι την υποταγή.

Με πλήθος στοιχείων γίνεται αναφορά στις μεγάλες και σε μικρότερες μάχες του ΔΣΕ, στην ένοπλη αναμέτρησή του με το αστικό κράτος και τον αγγλοαμερικανικό ιμπεριαλισμό. Γενικότερα, αποτυπώνεται η πορεία των πολεμικών επιχειρήσεων σε ολόκληρη τη χώρα. Ακόμα, σημειώνονται οι διώξεις χιλιάδων αγωνιστών, οι τόποι βασανισμού και εκτελέσεων, η ηρωική στάση χιλιάδων τόσο στα στρατοδικεία όσο και στις φυλακές και τις εξορίες.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις σχέσεις του ΚΚΕ με το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα και στην επίδραση που αυτές είχαν στη γενίκευση και στην εξέλιξη του ένοπλου αγώνα.

Ιστορικά δεν είναι με ακρίβεια διερευνημένο και εξακριβωμένο αν η καθυστέρηση στη γενίκευση του ένοπλου αγώνα οφειλόταν κυρίως σε δισταγμό του Κόμματος ή κυρίως σε δισταγμό των αδελφών ΚΚ, πρώτα απ’ όλα του ΚΚΣΕ. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι μια σειρά από στοιχεία προσανατολίζουν στο συμπέρασμα ότι από το Κόμμα υπήρχε ένας προσανατολισμός και ορισμένη προετοιμασία για γενική λαϊκή εξέγερση. Η ταλάντευση στις αποφάσεις του Κόμματος σχετικά με την ένοπλη λαϊκή εξέγερση ήταν αποτέλεσμα σειράς παραγόντων, με κυριότερο τη μη εκτίμηση της επαναστατικής κατάστασης και τη μη έγκαιρη διόρθωση της στρατηγικής με στόχο την εργατική εξουσία. Συνέπεια ήταν να θεωρείται ο ένοπλος αγώνας μαζική λαϊκή αυτοάμυνα και πίεση για «ομαλές δημοκρατικές εξελίξεις».

Οι αναστολές όμως στην ηγεσία του Κόμματος σε σχέση με τον ένοπλο αγώνα σχετίζονταν σίγουρα και με τη στάση των ΚΚ της Σοβιετικής Ενωσης και των βαλκανικών γειτονικών χωρών (κυρίως της Βουλγαρίας). Σε εκείνη τη φάση το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα δεν ευνοούσε μια όξυνση της κατάστασης στην Ελλάδα, εκτιμώντας διαφορετικά την έκβαση του γενικότερου συσχετισμού. Οι αναστολές σχετίζονταν και με ορισμένη υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων του αγγλικού κράτους, το οποίο βέβαια θα έδινε μάχη για να καταστείλει την εξέγερση. Η έκβαση αυτής της μάχης δεν μπορούσε να προκαθοριστεί. Πολύ περισσότερο, η ίδια η μάχη ήταν αναπόφευκτη στις συγκεκριμένες συνθήκες.

Με βάση την αναλυτική εξέταση των γεγονότων τεκμηριώνεται η ανάγκη κομματικής αποκατάστασης των κομμουνιστών Αξιωματικών του ΔΣΕ Γιώργου Γιαννούλη και Γιώργου Γεωργιάδη. Επίσης, εκτιμάται ως άδικη η εκτέλεση του Αλέκου Τσουκόπουλου.

Η σημασία της έκδοσης

Η αξία της έκδοσης των παραπάνω 4 τόμων του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ είναι ιδιαίτερη όσο και πολυσήμαντη. Συμπυκνώνει την πείρα σχεδόν μισού αιώνα από την πορεία του ΚΚΕ, αλλά και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, σε κρίσιμες περιόδους και καμπές της ταξικής πάλης. Αναδεικνύονται τα βασικά ζητήματα, οι δυσκολίες, οι πολύμορφες πιέσεις (εσωτερικές και εξωτερικές), τα προβλήματα, αλλά και οι προοπτικές που τέθηκαν διαχρονικά ενώπιόν τους και πώς τα αντιμετώπισαν.

Αναδεικνύονται, επίσης, οι μέθοδοι που επιστράτευσε κάθε φορά ο ταξικός αντίπαλος, οι αστικές δυνάμεις – ντόπιες και ξένες – για να αντιμετωπίσουν το εργατικό-κομμουνιστικό κίνημα, άλλοτε με το μαστίγιο και άλλοτε με το καρότο, άλλοτε με την καταστολή και άλλοτε με την ενσωμάτωση. Αναδεικνύεται το πραγματικό πρόσωπο της αστικής εξουσίας, ανεξάρτητα από τη μορφή της.

Πρόκειται βεβαίως για ζητήματα που δεν αφορούν αποκλειστικά την εποχή, αλλά επαναλαμβάνονται με άλλες μορφές και στις μέρες μας. Γι’ αυτό και η παρούσα έκδοση δεν έχει απλά και μόνο «ιστορική – εγκυκλοπαιδική» αξία, αλλά αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο – αν όχι απαραίτητο – εργαλείο στα χέρια όσων αγωνίζονται σήμερα για να γυρίσει ο τροχός της Ιστορίας μπροστά. Πρόκειται για γνώση που συμβάλλει στην ταξική συνειδητοποίηση, χειραφέτηση και στην πάλη της εργατικής τάξης για την κοινωνική απελευθέρωση.

Η σημασία των γεγονότων που αναλύονται στο Δοκίμιο αναδεικνύεται επίσης και από το γεγονός ότι, τόσες δεκαετίες μετά, ήταν και παραμένουν στο επίκεντρο της αντικομμουνιστικής – οπορτουνιστικής ιστοριογραφίας. Και όχι τυχαία. Τόνοι από μαύρο αστικό μελάνι «χύνονται» κάθε χρόνο ώστε να δηλητηριάζονται οι συνειδήσεις των ανθρώπων του μόχθου, έτσι ώστε να συνεχίσουν να υπομένουν πειθήνια την εκμετάλλευσή τους, μην αμφισβητώντας το καπιταλιστικό σύστημα, που τους στερεί ακόμα και τα στοιχειώδη στη ζωή.

Η μελέτη του Δοκιμίου δεν είναι ζήτημα εξειδικευμένου γενικού ή ειδικού ιστορικού ενδιαφέροντος. Αφορά κάθε εργαζόμενο, ιδιαίτερα τους νέους και τις νέες που αποτελούν τα μεγαλύτερα θύματα της ταξικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης.

Η κατάκτηση της αντικειμενικής αλήθειας, με τα ανάλογα ταξικά συμπεράσματα, είναι διαδικασία απαραίτητη για τη διαμόρφωση επαναστατικής κομμουνιστικής συνείδησης, ανάλογης ικανότητας στην οργάνωση της ταξικής πάλης στις σημερινές συνθήκες. Αυτή θα είναι έμπρακτη τιμή στα 100 χρόνια του ΚΚΕ.»

ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις του αφιερώματος της Κατιούσα στα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια της ΚΝΕ