Αποχαρακτηρισμένα σοβιετικά αστεία
Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού δεν ήταν βολτίτσα στο πάρκο, έχει δυσκολίες κι ο λαός τις αντιμετώπιζε με χιούμορ. Κι όταν άρχισε η οικοδόμηση άρχισε να παίρνει την κάτω βόλτα, το χιούμορ γινόταν όλο και πιο πικρόχολο.
- Τι διαφορά έχουν ο Ντούμπτσεκ με τον Γκορμπατσόφ;
- Καμία, απλά ο Γκορμπατσόφ δεν το ξέρει ακόμα… (κρύο!)
Πριν μερικές μέρες η CIA αποχαρακτήρισε μια σειρά έγγραφα που περιείχαν σοβιετικά αστεία, μικρά αστειάκια που σατίριζαν ή εμπεριείχαν κριτική προς το σύστημα. Είχε τα στραβά του ο υπαρκτός, αλλά όπως είπε κι ο Ζαραλίκος στη συνέντευξή του στην Κατιούσα, θα βρείτε ένα σωρό ανέκδοτα για τον Στάλιν αλλά ούτε ένα για τον Χίτλερ. Π.χ το ακόλουθο:
Σοβιετικός πολίτης εξαφανίζεται για 15 χρόνια κι όλοι αναρωτιόταν τι απέγινε. Σε κάποια φάση εμφανίζεται και τον υποδέχονται όλοι με απορία:
- Μα γιατί εξαφανίστηκες για 15 χρόνια, τι σου συνέβη;
- Άστα, με κλείσαν φυλακή επειδή είπα τον Στάλιν “χοντροκέφαλο”…
- Κι έφαγες 15 χρόνια επειδή έβρισες τον ΓΓ;
- Βασικά όχι, γι’ αυτό έφαγα ένα χρόνο, τα υπόλοιπα 14 τα φαγα επειδή αποκάλυψα κρατικό μυστικό..
Ορισμένοι “ειδικοί” λεν ότι το χιούμορ αυτό διακωμωδεί την απόσταση που υπήρχε ανάμεσα στο λαό και την εξουσία, άλλοι πάλι λεν ότι αυτά τα αστεία τα δημιουργούσαν οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες και τα διέσπειραν μέσα στη σοβιετική κοινωνία για μειώσουν το κύρος της ηγεσίας. Αλλά μάλλον η αλήθεια είναι πιο απλή. Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού δεν ήταν βολτίτσα στο πάρκο, έχει δυσκολίες κι ο λαός τις αντιμετώπιζε με χιούμορ. Κι όταν άρχισε η οικοδόμηση άρχισε να παίρνει την κάτω βόλτα, το χιούμορ γινόταν όλο και πιο πικρόχολο.
Ένας σοβιετικός πολίτης που περιμένει σε μια τεράστια ουρά να πάρει τρόφιμα με κουπόνι, ξεσπά:
- Αυτό ήταν, δεν αντέχω άλλο, κουράστηκα μ’ αυτή την κατάσταση. Κρατήστε τη θέση μου στη σειρά, πάω να σκοτώσω τον Γκορμπατσόφ.
Μετά από τρεις ώρες επιστρέφει και ξαναπιάνει τη θέση του στη σειρά. Τον ρωτάνε οι άλλοι:
- Τι έγινε, τον σκότωσες;
- Μπα, απαντά εκείνος, εκεί είχε μεγαλύτερη ουρά από δω.
***
Ένας άντρας πάει σε ένα κατάστημα και ρωτάει:
- Έχετε καθόλου κρέας;
- Όχι εμείς έχουμε ξεμείνει από ψάρι, απέναντι έχουν ξεμείνει από κρέας…
***
Μια κυρία παίρνει τηλέφωνο στα κεντρικά της KGB:
- Καλησπέρα, θέλω να αναφέρω μια πυρκαγιά σε ένα κτίριο…
- Λυπάμαι κυρία μου, της απαντά η τηλεφωνήτρια, τα γραφεία της υπηρεσίας μας έχουν καεί ολοσχερώς, δεν μπορούμε να σας εξυπηρετήσουμε… και της το κλείνει.
Μετά από πέντε λεπτά ή κυρία ξαναπαίρνει για να πάρει την ίδια απάντηση. Άλλα πέντε λεπτά, ξανά τηλέφωνο. Η τηλεφωνήτρια εκνευρίζεται;
- Μα καλά κυρά μου, δεν καταλαβαίνεις που σου λέω ότι τα γραφεία κάηκαν ολοσχερώς; τι παίρνεις και ξαναπαίρνεις;
- Μ’ αρέσει να τ’ ακούω…
***
Ρωτάνε έναν κάτοικο της Καμτσάτκα (περιοχής της ΕΣΣΔ στα σύνορα με την Αλάσκα, ΗΠΑ) τι θα κανε αν άνοιγαν τα σύνορα της ΕΣΣΔ. “Θα σκαρφάλωνα στο ψηλότερο δέντρο”, απαντά. Όταν τον ρώτησαν γιατί, αποκρίθηκε “για να μην με ποδοπατήσουν οι μάζες που θα φεύγουν τρέχοντας”. Μετά τον ρωτάν τι θα κανε αν άνοιγαν τα σύνορα οι ΗΠΑ. “Θα σκαρφάλωνα στο ψηλότερο δέντρο”, ξαναλέει ο άνθρωπος. Κι όταν τον ρωτάν γιατί απαντά: “για να δω ποιος τρελός θα ρθει πρώτος…” (νταξ, κρυάδες)
Φαίνεται όμως, όπως γράφει και το Bloomberg, ότι πολιτικά αστεία υπήρχαν και πριν την οκτωβριανή και μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, π.χ:
Μόσχα. Πορεία υπέρ του υποψηφίου προέδρου Πούτιν. Παρακαλούνται όλοι οι υπόλοιποι υποψήφιοι να συμμετάσχουν.
Κανείς δεν ξεφεύγει απ’ τη λαϊκή σάτιρα.