Πιερ Κρετιέν Ντε Γκε(ϋ)τέρ, ο συνθέτης της «Διεθνούς»

Πριν από 170 χρόνια, στις 8 Οκτωβρίου 1848 γεννήθηκε ο Πιερ Κρετιέν Ντε Γκε(ϋ)τέρ (Pierre Chretien De Geyter), γάλλος εργάτης και μουσικός, που έγινε διάσημος ως συγγραφέας της μουσικής του ύμνου της Διεθνούς. Εργάτης στην κατασκευή επίπλων. Από την παιδική ηλικία εργάστηκε σε εργοστάσια της Λιλ.

Συμμετείχε στην τοπική χορωδία, μελέτησε θεωρία της μουσικής κι έμαθε να παίζει μουσικά όργανα. Εντάχθηκε στο επαναστατικό κίνημα. Ήταν διευθυντής της χορωδίας «Εργατική Λύρα» που ιδρύθηκε από το παράρτημα της Λιλ του Εργατικού Κόμματος. Για αυτήν τη χορωδία, ο Ντε Γκετέρ το 1888 έγραψε τη μουσική του ποιήματος του Ε. Ποτιέ (E. Pottier) “Η Διεθνής”. Η πρώτη εκτέλεση της «Διεθνούς» με τη μουσική επένδυση του Ντε Γκετέρ έγινε από τη χορωδία «Εργατική Λύρα» στο συνέδριο του συνδικάτου εφημεριδοπωλών το καλοκαίρι του 1888. Προκειμένου να προστατευθεί από τις διώξεις, ο συνθέτης ζήτησε στη σελίδα τίτλου της σύνθεσης να αναγράφεται μόνο το επίθετο “Ντε Γκετέρ” χωρίς να προσδιορίζεται το όνομα. Παρ’ όλα αυτά, το ακριβές όνομα του συνθέτη σύντομα κατέστη σαφές, ο Ντε Γκετέρ απολύθηκε και το όνομά του συμπεριλήφθηκε στις επιχειρηματικές “μαύρες λίστες”. Το 1902, μαζί με την οικογένειά του, ο Ντε Γκετέρ αναγκάστηκε να μετακομίσει στο Σαιν-Ντενί. Μόλις το τραγούδι άρχισε να κερδίζει δημοτικότητα, ο αδελφός του Pierre Adolphe De Geyter επωφελήθηκε από το γεγονός ότι το όνομα του συνθέτη δεν αναφέρθηκε στη σελίδα τίτλου και κατέθεσε αγωγή για να επιτύχει τα δικαιώματα της “Διεθνούς” για τον εαυτό του. Το 1922, μετά από μια μακρόχρονη δικαστική διαδικασία, το Ανώτατο Εφετείο επιβεβαίωσε τα δικαιώματα του Πιερ Ντε Γκετέρ.

Το 1927 ηγέτες της Σοβιετικής Ένωσης ανακάλυψαν ότι ο πραγματικός συνθέτης της «Διεθνούς», που ήταν τότε ο εθνικός ύμνος της χώρας, ήταν ακόμα ζωντανός. Το 1927, ο Ι.Β. Στάλιν κάλεσε τον Ντε Γκετέρ στην ΕΣΣΔ για τους εορτασμούς της 10ης επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης. Ο Ντε Γκετέρ δεν υποψιαζόταν πόσο τιμημένο και σεβαστό ήταν το όνομά του στην ΕΣΣΔ. Η σοβιετική κυβέρνηση του απένειμε μία κρατική σύνταξη και πρότεινε στον Πιερ Ντε Γκετέρ να παραμείνει στην ΕΣΣΔ. Η σοβιετική κυβέρνηση του εξασφάλισε διαμονή στο Σπίτι των Βετεράνων της Επανάστασης. Αλλά το τοπικό κλίμα αποδείχθηκε ότι αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο για τον 80χρονο Ντε Γκετέρ και τελικά αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γαλλία. Λίγο πριν από την αναχώρησή του, σε συνέντευξή του στον ανταποκριτή της εφημερίδας «Вечерней Москвы» είπε: «… Είμαι χαρούμενος που ο ύμνος σας, ο ύμνος της επαναστατικής Ρωσίας, είναι η Διεθνής, το τραγούδι της οποίας προκαλεί τρόμο σε όλους εκείνους που χτίζουν την ευημερία τους από την εκμετάλλευση των εργαζομένων. Πιστεύω ότι η επαναστατική Ρωσία είναι το προοίμιο της μεγάλης ανατροπής, που αποτέλεσμά της θα είναι η κόκκινη σημαία της επανάστασης να λάμψει πάνω από την οικουμένη. Η επανάσταση θα φέρει την πραγματική ειρήνη, η βάση της οποίας τέθηκε ήδη από τους λαούς της Σοβιετικής Ένωσης. Ζήτω η διεθνής των εργατών!»

Ο Πιερ Ντε Γκετέρ πέθανε το 1932. Περίπου 50 χιλιάδες άτομα παρακολούθησαν την κηδεία του. Οι κομμουνιστές του Σαιν-Ντενί έφτιαξαν στον τάφο του ένα μνημείο με τη μορφή ενός μαρμάρινου βιβλίου ανοιχτού στις σελίδες με τις νότες της «Διεθνούς» και ενός σφυροδρέπανου, σύμβολο του διεθνούς επαναστατικού, κομμουνιστικού κινήματος και της ΕΣΣΔ. Το όνομα Πιερ Ντε Γκετέρ δόθηκε στο κολλέγιο του Σαιν-Ντενί και σε μια πλατεία της Λιλ. Ενώ στην γεννέτηρα πόλη του συνθέτη, στην Γάνδη, έχει ανεγερθεί μνημείο προς τιμήν του.

Ευχαριστούμε τον Vidici‏ @deliolanis για τη μετάφραση.