Όταν ο Πύρρος Δήμας ξιφουλκούσε κατά των μνημονίων στο Ριζοσπάστη
“Αυτό το πράγμα δεν είναι διάλυση μόνο του αθλητισμού. Είναι της κοινωνίας. της ίδιας της χώρας. Αυτό το παιδάκι πού θα βρει τα λεφτά να πληρώσει να κάνει αθλητισμό; Γιατί τώρα κλείνουν και τα στάδια και θα είναι όλα επί πληρωμή. Κάτσε ρε μεγάλε, πώς γίνονται αυτά; Τι θα κάνει αυτό το παιδί;”
Χτες ήταν τα γενέθλια του Πύρρου Δήμα, του αρσιβαρίστα που έκανε πολλούς Έλληνες να τον αποθεώσουν σαν αθλητή, για το αυθόρμητο στιλ και τα μετάλλιά του -γιατί ο μέσος “φίλαθλος” μετράει πρωτίστως τις επιτυχίες- και στη συνέχει να ξενερώσουν, όταν έγινε βουλευτής του μνημονιακού ΠΑΣΟΚ του Βαγγέλη Βενιζέλου.
Γεννήθηκε στη Χειμάρα το 1971, μεγάλωσε στην Αλβανία του Χότζα και σκληραγωγήθηκε, κάτι που φαινόταν ακόμα και στα φυσιογνωμικά του χαρακτηριστικά. Ήρθε στην Ελλάδα μετά τις ανατροπές, και το 92′ αγωνίστηκε με τα χρώματά της στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης, όπου έκανε το “μπαμ” κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο στην κατηγορία του, για να γίνει το πρόσωπο των ημερών μαζί με τη Βούλα Πατουλίδου -για την Ελλάδα ρε γαμώτο…
Στο βίντεο που ακολουθεί, μπορείτε να ακούσετε τον εκφωνητή να τον αποκαλεί Αλβανό που αγωνίζεται για την Ελλάδα, αν και πιθανότατα ο Πύρρος ήταν από τους λίγους αθλητές ίσως που είχαν όντως ελληνικές ρίζες, στο κύμα ελληνοποιήσεων που ακολούθησε.
Αυτή ήταν η απαρχή μιας σπουδαίας καριέρας με δεκάδες μετάλλια σε παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, πολλά ρεκόρ, τρία χρυσά σε Ολυμπιακούς και επιστέγασμα το χάλκινο στους αγώνες της Αθήνας, όπου γνώρισε την αποθέωση. Και μπορεί να μην ήταν χρυσό, όπως τα προηγούμενα, ήταν όμως ο καλύτερος τρόπος να κλείσει τη μεγάλη καριέρα του, μπροστά στο κοινό του που τον αποθέωνε συνεχόμενα για ένα δεκάλεπτο, με το ίδιο παιδικό χαμόγελο να λάμπει στο πρόσωπό του.
Παράλληλα ήταν η απαρχή της μεγάλης ομάδας-όνειρο της άρσης βαρών, που κυριάρχησε τα επόμενα χρόνια κι είχε άδοξο τέλος το 2008, όταν πιάστηκαν όλα τα μέλη της αποστολής ντοπέ. Όπως ήταν κι η απαρχή μιας εποχής “παραγωγής μεταλλίων” με ορίζοντα τους αγώνες της Αθήνας, που τερματίστηκε απότομα μετά το 2004.
Ο Πύρρος ανέλαβε πρόεδρος της Ομοσπονδίας Άρσης Βαρών, αμέσως μετά το φιάσκο το 08′, για να βρει μια κατάσταση διάλυσης, ενώ όλοι οι επίσημοι που έκαναν ουρά για τις φωτογραφίες και τη λεζάντα, αργότερα τους απέφευγαν και τους λοιδορούσαν.
Το Σεπτέμβρη του 2011, ο Πύρρος Δήμας έδωσε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο Γιώργο Καντζιλιέρη, το συντάκτη του Ριζοσπάστη, που αξίζει να διαβαστεί ολόκληρη, πέρα από τα εκτεταμένα αποσπάσματα που αναδημοσιεύουμε εδώ.
Αυτό που γίνεται τώρα είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να τύχει. Δεν την πληρώνει μόνο ο μεγάλος αθλητής. Την πληρώνει και το σωματειάκι που είναι στην Αριδαία, στα Γιάννενα κ.λπ. Που είναι στη γειτονιά, έχει παιδιά της περιοχής. Που ο ένας του γονιός είναι απολυμένος, ο άλλος δουλεύει και βγάζει 500 – 600 ευρώ, έχει το δάνειο, το ενοίκιο κ.λπ. Αυτό το παιδάκι πού θα βρει τα λεφτά να πληρώσει να κάνει αθλητισμό; Γιατί τώρα κλείνουν και τα στάδια και θα είναι όλα επί πληρωμή. Κάτσε ρε μεγάλε, πώς γίνονται αυτά; Τι θα κάνει αυτό το παιδί;
«Δε γίνεται να τον διαλύσουμε τελείως. Αυτό το πράγμα δεν είναι διάλυση μόνο του αθλητισμού. Είναι της κοινωνίας, της ίδιας της χώρας. Ειδικά σε αυτές τις εποχές, δίνεις πιο πολύ βάρος».
«Το κράτος θα την πληρώσει αύριο με παχύσαρκα παιδιά, με κακή υγεία. Γιατί αυτά τα παιδιά στα 30 θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα. Επίσης θα βρουν άλλους τρόπους εκτόνωσης, κινδυνεύουν να παραστρατίσουν.
Είχαμε κάνει ένα εργομετρικό πρόγραμμα πριν από 3 – 4 χρόνια. Και έβλεπες ότι τα παιδιά από το κέντρο της Αθήνας, σε σχέση με αυτά που ζουν σε χωριά, έχουν μεγάλη διαφορά. Τα παιδιά στην πόλη είναι πιο παχύσαρκα, πιο αργά, πιο δυσκίνητα. Τα παιδιά στην επαρχία είναι “σπίρτα”. Εχουν την αλάνα, κινούνται. Εμένα αυτό με ενδιαφέρει. Αν εγώ έχω τα γυμναστήρια γεμάτα θα βγει ένας Πύρρος, θα βγει ένας Κάχι (σ.σ. Καχιασβίλι). Αμα έχεις τη δεξαμενή γεμάτη θα βγει ένας. Αμα είναι άδεια τι να περιμένεις;
Δεν κόβεις από τον αθλητισμό. Οργάνωσέ τον καλύτερα, βάλ’ τον στο σχολείο. Ο αθλητισμός θα έπρεπε να ξεκινήσει από το σχολείο, αυτό είναι το μεγάλο καζάνι. Σχολικός αθλητισμός. Από κει να ξεκινήσει να φτάσει στην Ομοσπονδία και τον υψηλό αθλητισμό. Οχι να ξεκινήσει από την Ομοσπονδία και ό,τι μπορέσουμε εμείς να μαζέψουμε με τα χίλια δύο ζόρια. Αν θέλουμε να έχουμε πραγματικό αθλητισμό πρέπει να ξεκινήσουμε από τον σχολικό αθλητισμό».
«Κατεβάζουμε ρολά. Δεν υπάρχει λειτουργία της Ομοσπονδίας. Προβληματίζομαι. Ναι, να στηρίξω, να βάλω πλάτη, να μη μιλάω, να κάνω, να ράνω. Μέχρι πού ρε μάγκα; Πού ‘ναι το αποτέλεσμα; Τα παιδιά είχαν όνειρα. Ξέρεις τι είναι να σου λένε δε θα πας; Οταν τους το ανακοίνωσα 10 παιδάκια (νέοι, έφηβοι) κλαίγανε». Η φωνή του σπάει. «Τι να πω εγώ σ’ αυτά τα παιδιά; Τι να τους πω; Τους εξήγησα δε βγαίνουμε, δεν υπάρχουν λεφτά κ.λπ. Εμένα δε θα μου έφτανε αυτή η εξήγηση. Πώς να τα πείσω να συνεχίσουν; Ηδη 2 γονείς με ενημέρωσαν ότι τα παιδιά τους σταματούν. Πέρυσι είχαμε 97 ενεργά σωματεία. Φέτος 17 από αυτά σταμάτησαν. Και δεν ξέρουμε του χρόνου πόσα άλλα θα σταματήσουν. Συρρικνώνεται ο αθλητισμός».
Θες να προσφέρεις, θες να δουλέψεις και δε σου επιτρέπουν. Είναι ντροπή. Αφιερώνω, αφιλοκερδώς, χρόνο καθημερινά. Ερχομαι το πρωί και φεύγω το βράδυ, τρέχω, αγωνιώ. Μέρες τώρα, από το άγχος, δαγκώνω τα χείλια μου. Αυτό το πράγμα με έχει καταβάλει.
Εμένα αυτό που με ενδιαφέρει είναι η ανάπτυξη. Είχα σχεδιάσει διάφορα πράγματα. Να πάμε σε δήμους, σε σχολεία. Αλλά ανάπτυξη χωρίς λεφτά δε γίνεται. Θα προσπαθήσουμε με όσες δυνάμεις έχουμε,
Δεν υπάρχει σχεδιασμός, υπάρχει διάλυση. Να υπήρχε ένας στόχος, κάτι, να βάλω και εγώ πλάτη. Δεν υπάρχει τίποτα. Να μου λες “ω πολλά λεφτά ο υψηλός αθλητισμός, να κάνουμε σχολικό αθλητισμό, να κάνουμε μαζικό”. Μάλιστα. Να συμμετέχουμε. Μα δεν υπάρχει τίποτα. Τίποτα. Αυτό είναι που σε τρελαίνει.
Βάζουν δημοσιογράφους, πώς να το πω (σ.σ. προβληματίζεται μην πει “βαριά” κουβέντα) να γράψουν “πληρωμένα” άρθρα. Υπήρξε την περασμένη Κυριακή ένα στο ΒΗΜΑ. Εχει τεράστια φωτογραφία εμένα και τον Κάχι και γράφει για Ολυμπιονίκες με μηδαμινή προσφορά και προνόμια όταν στους άλλους κόβονται από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.
Μέχρι τώρα μας έπλεκαν το εγκώμιο, έβγαιναν μαζί μας φωτογραφίες. Κάποια στιγμή θα μαζέψω τις φωτογραφίες με πρωθυπουργούς, υπουργούς κ.λπ. που έρχονταν να φωτογραφηθούν δίπλα μας. Αυτοί έρχονταν, δεν πήγαινα εγώ. Τώρα μας λοιδορούν.
Δε ζήτησα ειδική μεταχείριση, ό,τι λέει ο νόμος. Εγώ τον έκανα; Γιατί βάζεις τον δημοσιογράφο τώρα; Αλλοι κυβερνούσαν τότε ή από άλλη χώρα ήρθαν αυτοί; Ολα αυτά με ενοχλούν και με θυμώνουν. Απλά βλέπω γύρω μου αυτά που περνάει ο κόσμος. Ζορίζεται πάρα πολύ και δεν ξέρω αν τα έχουμε περάσει όλα. Και λέω, μη μιλάς. Αλλες ώρες όμως θυμώνω. Και λέω, δεν είναι δυνατόν. Να είμαι και φταίχτης από πάνω;
«Μου κάνει εντύπωση. Μου κάνουν εντύπωση πολλά πράγματα. Δεν ξέρω πώς σκέφτονται και τι θέλουν να κάνουν. Αυτό που βλέπω είναι ότι θέλουν να τα διαλύσουν όλα. Να το κάνουν όπως με τον ΟΠΑΠ. Που τον έκαναν εταιρεία. Δεν ξέρω αν το γνωρίζει ο κόσμος, στον ΟΠΑΠ υπάρχουν τα λεγόμενα μικροποσά που δεν εξαργυρώνονται. Κερδίζει, π.χ., κάποιος 1 – 2 ευρώ και δεν πάει να εισπράξει. Ξέρετε πόσα είναι αυτά το χρόνο; Διπλάσιο ποσό από το φετινό προϋπολογισμό της ΓΓΑ. Θα μπορούσε δηλαδή ο αθλητισμός να λειτουργήσει μόνο από αυτά. Ο ΟΠΑΠ δημιουργήθηκε για να στηριχθεί ο αθλητισμός και ο πολιτισμός. Και τον έχουν κάνει ιδιωτική εταιρεία, η οποία υπάγεται στο υπουργείο Οικονομικών.
Κάποιοι προπονητές μας έχουν απογοητευτεί και σιγά σιγά φεύγουν, κάποιοι δεν έχουν όρεξη, διάθεση. Τα παιδιά απογοητεύονται καθημερινά. Ακόμα και μεις απογοητευόμαστε. Στεναχωριέσαι μέχρι που θα πεις άι σιχτίρ». Το ξανασκέφτεται. «Αλλά πάλι δεν μπορείς να το πεις. Δεν τα παρατάμε. Θα προσπαθήσουμε όσοι αγαπάμε το άθλημα. Δέκα θα μείνουμε; Δέκα. Θα το παλέψουμε και θα “πέσουμε” τελευταίοι.
Εχεις να κάνεις με παιδάκια και γονείς. Οταν βλέπεις τι προσπάθειες κάνουν οι γονείς, πώς τρέχουν γι’ αυτά τα παιδιά. Στους αγώνες, καθημερινά τα πηγαινοφέρνουν στο γυμναστήριο. Βλέπω εγώ από τα παιδιά μου. Τα απογεύματα που τα πηγαινοφέρνω είναι γολγοθάς. Οχι γιατί είναι μεγάλες οι αποστάσεις αλλά κίνηση κ.λπ. Ξέρουμε πώς είναι η ζωή στην Αθήνα.
Οταν σε παίρνει ο γονιός και σου λέει τι θα γίνει με το παιδί μου, θα πάει στην διοργάνωση; Του λες, δεν μπορώ να το πάρω, δεν υπάρχουν λεφτά. Και αναγκάζεται και λέει να τσοντάρω και εγώ κάτι. Είναι ντροπή. Να αναγκάζεται να επωμιστεί άλλο ένα βάρος. Είναι η ώρα να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα, αν θέλουμε να πούμε ότι κάνουμε πέντε πράγματα. Θα υπάρξει, μαζί με άλλες Ομοσπονδίες, αντίδραση».
Ποια ήταν τα πολιτικά συμπεράσματα στα οποία κατέληξε ο Πύρρος από την κατάσταση που περιγράφει; Λίγους μήνες μετά, το Μάιο του 12′, κατέβηκε βουλευτής Επικρατείας με το ΠΑΣΟΚ, για να στηρίξει το μνημόνιο και να κάνει ο ίδιος αυτά που κατέκρινε. Έπεσε όμως σε κακή χρονική στιγμή, με την εκλογική κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, και όπως έλεγε αργότερα, δεν αποχώρησε οικειοθελώς από την πολιτική, απλώς δεν εκλέχτηκε ξανά τα επόμενα χρόνια, προφανώς γιατί κανείς δεν ήθελε να τον ψηφίσει.
Παραμένει ως σήμερα στη θέση του, ως Πρόεδρος της Ομοσπονδίας που εξακολουθεί να φυτοζωεί. Ενώ το καλοκαίρι θρήνησε το θάνατο της συζύγου του, που έφυγε μετά από άνιση μάχη με την επάρατο νόσο.