“Ανθολογία ποιημάτων… Είστε ανθοκόμος;” – Η αήττητη βλακεία της λογοκρισίας

Ακολουθούν δυο αποσπάσματα από το βιβλίο του Στέφανου Παπαγιάννη “Από εύελπις αντάρτης. Αναμνήσεις ενός κομμουνιστή αξιωματικού”, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, όπου το πρώτο αναφέρεται σε ένα ευτράπελο από τη ζωή της εξορίας και το δεύτερο απαντά στις επικρίσεις για τη μετατροπή του ΔΣΕ σε τακτικό στρατό:

Ι. Στην αλληλογραφία μας και στα αποστελλόμενα βιβλία γίνονταν αυστηρή λογοκρισία. Απαγορεύονταν όχι μόνο τα μαρξιστική ή άλλα προοδευτικού περιεχομένου βιβλία, αλλά και τα ανάλογα λογοτεχνικά. Με τις γνωστές μεθόδους, που είχαμε χρησιμοποιήσει στο παρελθόν στις φυλακές, δεν πετυχαίναμε σπουδαία πράγματα και για το λόγο ότι τα επισκεπτήρια ήταν σπάνια και είχε αρκετό χρόνο η χωροφυλακή για να ασκεί αυστηρό έλεγχο.

Κάπου κάπου κατορθώναμε να περάσουμε βιβλίο από τα απαγορευμένα, χάρη στην αμέλεια ή την άγνοια του λογοκριτή. Μια φορά πχ ανάμεσα στα βιβλία που είχαν στείλε σε έναν κρατούμενο, ήταν και μια ανθολογία, που είχε ποιήματα πολλών προοδευτικών ποιητών.

Κάλεσε ο λογοκριτής τον κρατούμενο και του παρέδωσε χωρίς δυσκολία το βιβλίο, αφού πρώτα τον ρώτησε αν είναι ανθοκόμος. Δηλαδή το “ανθολογία” το νόμισε κάτι σαν κηπουρική και μάλιστα έδωσε και συγχαρητήρια στον παραλήπτη.

Από την εξορία στο Παρθένι της Λέρου

ΙΙ. Ο ΔΣΕ ταχτικός στρατός

Εδώ κρίνεται επίσης σκόπιμο να ειπωθούν μερικά πράγματα για το χαρακτήρα του ΔΣΕ.

Ορισμένοι φίλοι της Αριστεράς ή και αντίπαλοι, με δημοσιεύματα στον τύπο ή σε βιβλία τους, έχουν υποστηρίξει κατά καιρούς ότι ήταν λάθος η μετατροπή το ΔΣΕ σε ταχτικό στρατό. Την άποψή τους προσπαθούν να τη θεμελιώσουν με τους παρακάτω λόγους.

Ο ένας λόγος κατά τη γνώμη τους είναι ότι ο ΔΣΕ δε διέθέτε με κάποια επάρκεια τις αναγκαίες προΫποθέσεις για τη δημιουργία ταχτικού στρατού.

Το πρώτο, ότι δεν είχε τε αναγκαία επαγγελματικά στρατιωτικά στελέχη για να συγκροτήσει τις διοικήσεις και τα επιτελεία μεγάλων μονάδων όπως ταξιαρχίες, μεραρχίες κλπ. Χωρίς αυτά τα στελέχη ο ΔΣΕ θα ήταν ανίκανος να διεξάγει μάχες ταχτικές με έναν αντίπαλο που διέθετε σε αφθονία τέτοια στελέχη.

Το δεύτερο, ότι έλειπαν από το ΔΣΕ και τα απαραίτητα σύγχρονα βαριά όπλα, πυροβολικό, άρματα μάχης, αεροπορία, που χρειάζονται για ταχτικό πόλεμο.

Και τέλος, ότι αν έμενε με τη μορφή του αντάρτικού και απέφευγε τις ταχτικές μάχες, θα μπορούσε να περιορίσει στο ελάχιστο τις δικές του απώλειες και θα μπορούσε να παρατείνει τη δράση του για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, έχοντας περισσότερες πιθανότητες να πετύχει το σταμάτημα του εμφυλίου με υποφερτούς όρους.

Από την πρώτη ματιά φαίνεται η παραπάνω άποψη λογικά σωστή. Αλλά και η απόφαση του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ για τη δημιουργία ταχτικών μονάδων ήταν δικαιολογημένη.

Ο τρόπος οργάνωσης ενός στρατού και ο χαρακτήρας του έχει άμεση σχέση με την αποστολή του. Στην προκείμενη περίπτωση η πολιτική ηγεσία του λαϊκού κινήματος από το Σεπτέμβρη 1947 (3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ) ανέθεσε στο ΔΣΕ το καθήκον να λύσει μετα όπλα το πολιτικό πρόβλημα της Ελλάδας.

Αυτό στην πράξη σήμαινε ότι ο ΔΣΕ θα πρέπει να είναι σε θέση να νικήσει τις κυβερνητικές δυνάμειες, να τις διαλύσεις και να ανατρέψει το κράτος της Δεξιάς.

Αλλά για ένα τέτοιο σκοπό, για μια τέτοια αποστολή, θα ‘πρεπε να διαθέτει μεγάλες στρατιωτικές μονάδες με ανάλογη σύνθεση και οπλισμό, για να μπορεί να ενεργεί με επτιυχία μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις. Να ‘ναι σε θέση να εκπορθεί οχυρωμένες τοποθεσίες, να κυριεύει πόλεις και να τις διατηρεί.

Με το παραπάνω σκεπτικό το ΓΑ έχοντας και την πείρα από τις μεγάλες μάχες του Γράμμου – Βίτσι, πήρε την απόφαση στα τέλη του 1948 για δημιουργία μεγάλων μονάδων του ΔΣΕ. Ταυτόχρονα διατήρησε και αντάρτικους σχηματισμούς ώστε να γίνεται συνδυασμός ταχτικού και αντάρτικου πολέμου. Έτσι μπήκαν οι βάσεις για τη συγκρότηση των παρακάτω μονάδων πεζικού μαζί και της μονάδας πυροβολικού Βίτσι.

Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις του αφιερώματος της Κατιούσα στα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια της ΚΝΕ