Ένας νεκρός εργάτης κάθε πέντε μέρες – Στοιχεία σοκ από την Επιθεώρηση Εργασίας
Σοκ προκαλούν τα στοιχεία του ΣΕΠΕ που “μυστηριωδώς” φτάνουν μόνο ως το 2016, σχετικά με την εκτόξευση των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων, την ελαστικοποίηση των εργατικών σχέσεων, ακόμα και την αύξηση της απασχόλησης ανηλίκων.
Ένα εφιαλτικό τοπίο για τους εργαζόμενους περιγράφει η Έκθεση Πεπραγμένων του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για τα έτη 2014-2016. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό πως η δημοσιοποίηση όλων των εκθέσεων αναδρομικά είναι ενάντια στην πρόβλεψη που ζητά ετήσια δημοσίευση, ενώ προηγουμένως είχε θέσει σχετική ερώτηση του ΚΚΕ. Αξιοπρόσεκτο είναι πως υπολείπονται ακόμα τα στοιχεία για το 2017, ενώ ήδη βρισκόμαστε στην εκπνοή του 2018.
Προκύπτει με σαφήνεια η αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων, πάνω στο έδαφος της αντεργατικής νομοθεσίας των προηγούμενων κυβερνήσεων, που διατηρεί και εντείνει η σημερινή συγκυβέρνηση Σύριζα – Ανέλ.
Βασικό επίσης στοιχείο είναι η μεγάλη αύξηση των εργατικών ατυχημάτων, με αποτέλεσμα ένας εργάτης ανά πενθήμερο να πέφτει θύμα της πλήρους διάλυσης των μέτρων ασφαλείας και υγιεινής και της εντατικοποίησης της εργασίας.
Μπορεί το 2016 η απασχόληση να επέστρεψε στα επίπεδα που είχε στην αρχή της κρίσης, αυτό όμως έγινε στην πλάτη των ίδιων των εργαζομένων και των δικαιωμάτων τους. Έτσι, αν το 2009 οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης ανέρχονταν στο 79%, το 2016 αποτελούσαν ήδη τη μειοψηφία των νέων συμβάσεων φτάνοντας μόλις το 45%, με εκείνες της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης να αποτελούν το 55%, σκιαγραφώντας ένα ζοφερό τοπίο για τις συνθήκες αμοιβής και εργασίας.
Το σοβαρότερο στοιχείο ωστόσο αφορά τη συνεχή αύξηση των εργατικών ατυχημάτων, στην πραγματικότητα συχνά εργοδοτικών εγκλημάτων, από το 2012 ως το 2016. Ιδιαίτερα ανησυχητική όσο και εξοργιστική είναι η συνεχής αύξηση των θανατηφόρων ατυχημάτων μετά το 2014, ενώ οι 73 θάνατοι εργατών το 2016 είναι ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει καταγραφεί από το 2011. Στην πραγματικότητα είναι σαφές ότι οι αριθμοί είναι μεγαλύτεροι, καθώς δεν υπάρχει συνολική καταγραφή των ατυχημάτων, ακόμα και των θανατηφόρων. Ενδεικτικά είναι τα όσα είχε παραδεχτεί ήδη προ κρίσης, το 2006, ο τότε υφυπουργός Απασχόλησης της ΝΔ Γεράσιμος Γιακουμάτος, ότι δηλαδή λιγότερα από τα 2/3 των ατυχημάτων δηλώνονταν στην πραγματικότητα.
Η επιδείνωση αυτή των συνθηκών εργασίας συνδέεται φυσικά άμεσα με την εξασθένιση ελέγχων και επανελέγχων, οι οποίοι για το 2016 ανήλθαν στο χαμηλότερο επίπεδό τους από το 2001. Αντίστοιχη είναι και η μείωση των κυρώσεων στους εργοδότες, αγγίζοντας και πάλι επίπεδα 2001, ενώ φθίνουσα είναι και η πορεία του συνολικού ποσού των επιβαλλόμενων προστίμων.
Η ΣΕΠΕ συνειδητά αφήνεται σε κατάσταση διαρκούς στελεχιακής αποψίλωσης, καθώς πλέον απαιτούνται 13 χρόνια για να γίνουν έλεγχοι σε όλες τις επιχειρήσεις με το υπάρχον δυναμικό.
Είναι δηλαδή σαφές πως αποτελεί διαχρονική κυβερνητική επιλογή να επιτρέπεται η εργοδοτική ασυδοσία, ακόμα κι όταν έχει μοιραία κατάληξη για τη ζωή των εργαζομένων.
Σημαντικό στοιχείο είναι επίσης η εκτόξευση της εργασίας ανηλίκων, η οποία διπλασιάστηκε σχεδόν σε σχέση με το 2005, ενώ χαρακτηριστικό και της εργοδοτικής τρομοκρατίας σε αυτές τις ευάλωτες ηλικιακά κατηγορίες είναι το γεγονός πως το 2016 δεν υποβλήθηκε καμία μήνυση για παράνομη απασχόληση ανηλίκου ενώ επιβλήθηκαν μόλις 7 πρόστιμα κατόπιν ελέγχου.
Είναι σαφές ότι η κατάσταση θα χειροτερεύει όσο οι ίδιοι εργαζόμενοι παραμένουν απαθείς, περιμένοντας άνωθεν προστασία. Είναι σαφές ότι κυβέρνηση και εργοδοσία αδιαφορούν πλήρως, και μόνο η δική τους κινητοποίηση μπορεί να κάνει τη διαφορά. Μια πρώτη ευκαιρία ανταπάντησης και διεκδίκησης των θεωρητικά αυτονόητων δικαιωμάτων τους, έχουν οι εργαζόμενοι συμμετέχοντας μαζικά στην απεργία της 28ης Νοέμβρη, βάζοντας τελεία στα σχέδια που διαλύουν και βάζουν ακόμα και σε άμεσο κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή στην πάλη για το μεροκάματο.
Με πληροφορίες από Ριζοσπάστης