Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών – Τρέξτε να το δείτε επειγόντως

Φίλε, δε γίνεται να μη το δεις.
Ίσως σκεφτείς ότι είναι Ντοκιμαντέρ με συνεντεύξεις και μπορεί να σε κουράσει.
Ναι αυτό είναι. Αλλά δεν είναι καθόλου αργό ή μονότονο ούτε κάνει “κοιλιά” σε κάποιο σημείο. Με επιλογή αποσπασμάτων και μοντάζ εξαιρετικό. Χωρίς κενά και χωρίς αδυναμίες σύνδεσης. Στρωτό που δεν σε  αφήνει να βουλιάξεις στην πολυθρόνα του κινηματογράφου. Συνέχεια πέφτεις μπροστά, λες και θα το ζήσεις καλύτερα έτσι. Λες και θέλεις να ακούσεις πιό καλά αυτόν που μιλάει. Λες και θέλεις να του ρουφήξεις τις εμπειρίες της κατοχής και της αντίστασης.

Το σενάριο κι η σκηνοθεσία, είναι τα λόγια τους, η έκφραση του προσώπου τους, το χρώμα της φωνής τους. Οι ζωντανές εικόνες που ξεπηδάνε από τις περιγραφές τους.

Από 14 ηλικιωμένους σήμερα – νεαρούς τότε αντιστασιακούς:
Βαλιμίτης Δημήτρης, Βοσκοπούλου Κουβά Μαρία, Ζαμάνος Στέλιος, Ζαχαρίας Μάνος, Κατιμερτζής Γιώργος, Μαραγκουδάκης Κώστας, Μπαλάνος Νίκος, Νικηφοράκης Ζάχος, Νικολάου Έλλη, Ντερμιτζόγλου Βαγγέλης, Παπαδημητρίου Γιώργος, Πετροπούλου Ζωή, Σφακιανάκης Νίκος, Σαββατιανού Ελένη.

Που ρίχνουν φως σε γνωστές και άγνωστες ιστορίες του αγώνα τους, όπως αυτές διαδραματίστηκαν μέσα στις συνοικίες της Αθήνας. Άνθρωποι που ήταν τότε παιδιά της διπλανής πόρτας. Κι είναι ακόμα σήμερα ασπρομάλληδες της διπλανής πόρτας. Γλυκές, ευγενικές, καλόκαρδες φάτσες, που σε κάνουν να φαντάζεσαι τα όμορφα νεανικά αποφασιστικά πρόσωπά τους, πριν στα δείξει στο τέλος η ταινία. Που όμως γυαλίζει ακόμα το μάτι τους.

Πως έστηναν τα συσσίτια, πώς έκαναν την απαλλοτρίωση των αποθηκών των μαυραγοριτών. Πώς αντιμετώπιζαν τη φασιστική προπαγάνδα, πώς έγραφαν τα συνθήματα. Πώς έγιναν οι μεγάλες πορείες ενάντια στην επιστράτευση και τη βουλγαρική κατοχή. Πώς πολεμούσαν, πώς εκτελούσαν τους χαφιέδες, πως πολεμούσαν τους γερμανοτσολιάδες και τους Γερμανούς, πώς φυγάδευσαν τους Ιταλούς και κάποιους Γερμανούς λιποτάκτες. Πώς τους έκρυβε ο κόσμος όταν τους κυνηγούσαν, πώς τους έπιαναν, πώς τους εκτελούσαν.

Αλλά και πώς έπαιζαν ποδόσφαιρο, πώς πήγαιναν εκδρομές, πώς έκαναν πάρτυ και συνεδριάσεις, πώς δεν είχαν χρόνο για έρωτες.
Πώς ήρθε η απελευθέρωση και πώς ο Δεκέμβρης κι ο εμφύλιος κι η εξορία. Πώς ήταν μια “κανονική” ζωή ενός νέου δηλαδή.

Tο πώς αντιμετώπισαν την ηττοπάθεια και το συμβιβασμό δε χρειαζόταν να το πούνε. Φαινόταν στα ακόμα και σήμερα στα λαμπερά και λαμπρά πρόσωπά τους.

Σ’ αυτή την ταινία κανένας δεν είπε για κάτι για τον εαυτό του. Κάτι που έπαθε εκείνος προσωπικά. Λέει π.χ. η άλλη “Εγώ περπατούσα πίσω από αυτή τη συναγωνίστρια που σκοτώσανε”. Δε λέει ότι η ίδια κατά σύμπτωση ζει. Δε ρωτάει: “Πώς γίνεσαι ήρωας; Μόνο αν πεθάνεις;”. Δεν της χρειάζεται η όποια απάντηση. Εκείνη την έζησε και την είδε.

Ο άλλος έχει χάσει το χέρι του σε μάχη στη Νέα Ιωνία και στην ταινία όχι μόνο δεν το είπε, αλλά το έκρυβε κιόλας να μην το δείξει στην κάμερα. Ο κύριος Γιώργος Κατιμερτζής από την Νέα Ιωνία. Ένας από τους 14 αυτούς ανθρώπους. Του είχα πάρει μια συνέντευξη το 2013, για να φτιάξουμε μια ατζέντα ενός Συλλόγου Εκπαιδευτικών, με θέμα την Αντίσταση στη Νέα Ιωνία και το Ηράκλειο. Από αυτήν τη συνέντευξη είναι το απόσπασμα που φαίνεται στη φωτογραφία. Περιγράφει το πώς τραυματίστηκε και πώς έχασε το χέρι του. Το άλλο απόσπασμα είναι πάλι από δική του περιγραφή για τη “μάχη της Μπριτάνια” (αναφέρεται και στην ταινία).

Σκηνοθεσία: Ξενοφώντας Βαρδαρός, Γιάννης Ξύδας
Έρευνα – Σενάριο: Γιάννης Ξύδας