Αλέξης Γρηγορόπουλος, ετών 15

6 Δεκεμβρίου 2008. Ο 15χρονος Αλέξης Γρηγορόπουλος κι η παρέα του βγαίνουν στα Εξάρχεια για τη Σαββατιάτικη έξοδό τους, κάθονται σε έναν πεζόδρομο, στη γωνία των οδών Τζαβέλλα και Μεσολογγίου. Ακολουθεί μια φραστική λογομαχία με δύο ειδικούς φρουρούς σε κάποια απόσταση προς τη Χαριλάου Τρικούπη. Ο Επαμεινώνδας Κορκονέας θα στοχεύσει με ευθεία βολή το πλήθος και μια σφαίρα θα κόψει το νήμα της ζωής του Αλέξη, μπροστά στα μάτια των φίλων του.

Ο δολοφόνος που έδρασε σαν αυτόκλητος σερίφης, θα πάρει το ρόλο της αθώας περιστεράς και θα ισχυριστεί πως πυροβόλησε στον αέρα για εκφοβισμό και για να προστατευτεί από το πλήθος, ενώ η σφαίρα εξοστρακίστηκε… Τότε είναι που βγαίνει το σύνθημα: “το όπλο του μπάτσου είναι μαγικό, ρίχνει στον αέρα, βαράει στο ψαχνό”. Ένα σύνθημα που ακούστηκε ακόμα και σε εκπομπή του Χατζηνικολάου (από το Γιάννη Πρωτούλη σε ένα πάνελ).

Οι φίλοι του Αλέξη είναι σοκαρισμένοι από τη δολοφονία που έλαβε χώρα μπροστά στα μάτια τους και θα επηρεάσει καθοριστικά τη διαμόρφωσή τους. Τα επόμενα χρόνια θα στραφούν προς τις ένοπλες δράσεις – ληστείες, για να χτυπήσουν το κράτος, όπως τουλάχιστον το αντιλαμβάνονταν. Η κρατική βία γεννάει την αντίστοιχη αντίδραση, σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Αλλά η υπεράσπιση του Κορκονέα θα χρησιμοποιήσει αυτό το “στοιχείο”, για να σκιαγραφήσει το προφίλ του επικίνδυνου “ταραξία” Αλέξη, που τάχα προκάλεσε τους αστυνομικούς. Χωρίς καμία ντροπή, θα προσπαθήσει να επιρρίψει ευθύνες σε ένα 15χρονο νεκρό παιδί, που δεν είχε ούτε όπλο, ούτε καν κουκούλα. Η αλητεία αυτή είχε ονοματεπώνυμο: Αλέξης Κούγιας. Κανονικά, η ανάληψη της υπόθεσης από τέτοια άτομα, θα συνιστούσε από μόνη της τεκμήριο ενοχής…

Τα ΜΜΕ αρχίζουν να αναπαράγουν την εκδοχή της αστυνομίας. Ένα ερασιτεχνικό βίντεο που καταγράφει με μακρινή λήψη τη στιγμή της δολοφονίας, χαλάει τη σούπα και το σενάριο της επίθεσης στους ειδικούς φρουρούς. Αλλά το ΜΕΓΚΑ δεν ορρωδεί προ ουδενός και “ντύνει” ηχητικά το βίντεο με φωνές από επεισόδια, για να δέσει το γλυκό της εκδοχής της αστυνομίας.

Για πρώτη φορά πάντως φαίνεται η δύναμη που έχουν ως εργαλείο τα social media, που μόλις έχουν εμφανιστεί στο προσκήνιο, προσφέροντας μια μορφή οριζόντιας επικοινωνίας, θεωρητικά μακριά από τον ελεγχόμενο τηλεοπτικό δίαυλο και τα μηνύματά του -κάτι που αποδείχτηκε τελικά σχετικό τα επόμενα χρόνια.

Η δολοφονία του Αλέξη μοιάζει να είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της συσσωρευμένης οργής, που δε θα εκτονωθεί εύκολα. Τις επόμενες ημέρες οι μαθητές κατακλύζουν τους δρόμους σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, ενώ στις απογευματινές-βραδινές πορείες, που έχουν διαφορετική σύνθεση, ξεσπάνε βίαια επεισόδια και η κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας βρίσκεται εκτός ελέγχου, ακυρώνοντας σε μεγάλο βαθμό τις χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις και τη βιτρίνα της “γιορτινής διάθεσης”. Η μόνη βιτρίνα που δεν έγινε στόχος ήταν αυτή του καταστήματος της μητέρας του Αλέξανδρου, που είχε το αντίστοιχο διακριτικό απέξω.

Στα μέσα του μήνα, θα ακολουθήσει μία ακόμα “αδέσποτη” σφαίρα που τραυματίζει ένα μαθητή στο Περιστέρι, το Γιώργο Παπλωματά, μέλος της ΚΝΕ και γιος του αείμνηστου εκπαιδευτικού, Κώστα Παπλωματά. Τα παιδιά συνεχίζουν να βγαίνουν μαζικά στο δρόμο όλο το μήνα. Βλέπουν στον Αλέξη τον εαυτό τους, το μέλλον τους, τα όνειρά τους, που τα σκοτώνουν κάθε μέρα. Θα πάρουν την πρωτοβουλία και θα μετονομάσουν το δρόμο όπου δολοφονήθηκε ο συμμαθητής τους σε οδό “Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου”.

Ο Αλέξης δεν ήταν ένα παιδί από φτωχή λαϊκή οικογένεια, δεν ήταν οργανωμένος σε κάποια συλλογικότητα, δεν είχε ενεργό δράση στο κίνημα. Ήταν απλά ένας δεκαπεντάχρονος μαθητές που βγήκε μια βόλτα στα Εξάρχεια, και έκανε το “λάθος” να βρεθεί σε μια περιοχή που θεωρείται ύποπτη. Αυτό έδινε το μήνυμα πως στη θέση του θα μπορούσε να βρεθεί οποιοσδήποτε, πως οι σφαίρες, η κρατική βία δεν έκανε διακρίσεις και δε χρειαζόταν προσχήματα.

Ο Παυλόπουλος που ήταν Υπουργός Εσωτερικών της ΝΔ έθεσε την παραίτησή του στη διάθεση του Καραμανλή, αλλά αυτή δεν έγινε δεκτή. Δέκα χρόνια μετά είναι Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Μιας “δημοκρατίας” που βρωμάει χημικά και θάνατο, που βάζει στο στόχαστρο 15χρονα παιδιά. Εκλεγμένος ως πρόταση μιας “αριστερής κυβέρνησης” που τότε ήταν στους δρόμους κι έχτιζε “κινηματικό προφίλ” και τώρα κλείνει τους δρόμους από τις 12 το μεσημέρι εν όψει των επετειακών πορειών.

Δε χρειάζονται συναισθηματικά κείμενα και μεγάλα λόγια για να τιμήσουν τη μνήμη του Αλέξη. Η ζωή συνεχίζεται. Αν όχι για τον Αλέξη και χιλιάδες άλλους νέους της γενιάς του που την βλέπουν να καταστρέφεται, τουλάχιστον για την αστική δημοκρατία και τα ποικιλόχρωμα δεκανίκια της. Μαζί συνεχίζεται κι ο αγώνας για τη συντριβή τους.