Μπορίς Πολεβόη: Η συντριβή του τυφώνα

Ήσυχο πέφτει το πυκνό νερόχιονο. Μόλις αγγίζει το χώμα ξαφανίζεται. Και το χώμα μένει υγρό και γλιστερό και το χορτάρι αστράφτει σαν να το περάσανε με λακ. Στα σανιδώματα όμως, που υποστηρίζανε τα τοιχώματα των ορυγμάτων και πολυβολείων, στις πέτρες των ερειπίων στις σιάπκες και τα χοντρά, βαμβακερά αμπέχωνα των μαχητών κρατιέται και σχηματίζει μικρές τούφες.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΡΩΣΟΥ ΕΚΔΟΤΗ

Η “Συντριβή του Τυφώνα” είναι αφήγηση για δυο υπέροχες πολεμικές επιχειρήσεις, που πραγματοποιήθηκαν από τα σοβιετικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου: Την απελευθέρωση του Καλίνιν και του Βελίκιι Λούκι.

Σαν βάση του βιβλίου πάρθηκαν οι σημειώσεις που κράτησε ο συγγραφέας στο μέτωπο, πολεμικός ανταποκριτής της Πράβδα τότε.

Ο Μπορίς Πολεβόη αφηγείται για το πώς η σοβιετική Διοίκηση προετοίμασε την επίθεση και πώς απελευθερώθηκαν οι πόλεις Καλίνιν και Βελίκιι Λούκι. Ταυτόχρονα φέρνει στη μνήμη τις συναντήσεις του στα σταυροδρόμια του μετώπου και τη δύσκολη δουλειά του πολεμικού ανταποκριτή.

Στις σελίδες του βιβλίου δημιουργήθηκε η ζωντανή τοι συγγραφέα Α. Φαντέεφ. Ο συγγραφέας περιγράφει τον Φαντέεφ αφοσιωμένο στη δουλειά, να κουβεντιάζει με τους σοβιετικούς μαχητές, με τους Γερμανούς αιχμαλώτους.

Ο Μπορίς Πολεβόη, αφηγείται επίσης τις συναντήσεις του με τον Μ.Ι. Καλίνιν, με τους επιφανείς στρατιωτικούς διοικητές Γ. Κ. Ζούκωφ. Ι.Σ. Κόνιεφ, Α.Ι. Ροντίμτσεφ, Π.Α. Ροντμίστρωφ.

Στο βιβλίο αυτό δε δα βρείτε κύριους και δευτερεύοντες ρόλους. Ολοι εκεί είναι απασχολημένοι με μια δουλειά: Συμμετέχουνε στη συντριβή του φασισμού. Οι σοβιετικοί μαχητές, ο αποστρεφόμενος τους ανθρώπους Ματβέι Κουζμίτς –τελευταίος ιδιοκτήτης στο χωριό, που δευτέρωσε το κατόρθωμα τον Ιβάν Σουσάνιν, και οι ηλικιωμένοι σύζυγοι που τους αφήσανε στην καταχτημένη πια πόλη του Καλίνιν για κατασκοπευτική δουλειά… Σ’ αυτό το καινούργιο του βιβλίο ο Μπορίς Πολεβόη αποκαλύπτει καινούργιες ηρωικές του Πατριωτικού Πολέμου.

ΜΕΡΙΚΑ ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Στις μέρες του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, εγώ, πολεμικός ανταποκριτής της «Πράβδα» τότε, στα διάφορα μέτωπα, στις λεύτερες στιγμές κρατούσα ημερολόγιο. Όταν είχα χρόνο, με λεπτομέρειες, όταν δεν είχα χρόνο, στα πεταχτά, συμπυκνωμένα, προσπαθώντας να καταγράψω όλα όσα μου φαινότανε πιο ουσιαστικά, πιο ενδιαφέροντα. Σαν καταστάλαγμα, με το τέλος του πολέμου, απ’ αυτές τις σημειώσεις του μετώπου, ξεπηδήσανε τα βιβλία «Αφήγηση για έναν πραγματικό άνθρωπο», «Το χρυσάφι», «Στα βαθιά μετόπισθεν», «Δόκτορ Βέρα».

Τώρα λοιπόν, ένα τέταρτο του αιώνα πίσω μου, φαίνεται πως ήρθε η ώρα να δημοσιεύσω αυτές τις σημειώσεις. Εκδόδηκαν ήδη τα βιβλία, «Στη μεγάλη επίθεση» και Τέλος πάντων». Στο τρίτο βιβλίο αυτού του κύκλου έδωσα την κάπως παράξενη ονομασία «Η συντριβή του Τυφώνα». Αυτό όμως δεν είναι βιβλίο με δράση των ντεντέκτιβ. Οχι. «Τυφώνας» ήταν η κωδικοποίηση που έκανε το χιτλερικό γενικό επιτελείο της πραγματικά υπέροχης επιχείρησης για την κατάχτηση και καταστροφή της Μόσχας. Και τούτο το βιβλίο περιλαμβάνει το ημερολόγιό μου για τα γεγονότα που συνέβησαν στη δεξιά πτέρυγα της μάχης για την υποστήριξη της Μόσχας. Για τις δυο σπουδαίες επιχειρήσεις στο μέτωπο Καλίνιν, που απέχουν η μια από την άλλη, πάνω κάτω ένα χρόνο.

Όπως και στα προηγούμενα δυο βιβλία, όταν ετοιμάστηκα να τυπώσω τα ημερολόγια, μόνο φιλολογικά τα επεξεργάστηκα, αφήνοντας το περιεχόμενο όπως ήτανε τότε στα νωπά χνάρια, με την τοτινή όρασή μου, και την αίσθηση για τον κόσμο χωρίς να τη μοντερνοποιήσω, χωρίς ν’ αλλάξω τις σκέψεις, χωρίς να τις προσαρμόσω στις σημερινές μου σκέψεις για τον πόλεμο. Τι βγήκε απ’ αυτό δε δα το κρίνω εγώ με τη σημερινή μου πληρότητα. Ομως έτσι είδα και έτσι καταλάβαινα τον πόλεμο, και τους ανθρώπους του πολέμου σαν τριανταδυό χρονών αξιωματικός του σοβιετικού στρατού που βρέθηκα στο μέτωπο με την ταυτότητα του πολεμικού ανταποκριτή της «Πράβδα»

Υλικό από την ελληνική έκδοση του βιβλίου (εκδ. Ζαχαρόπουλος) σε μετάφραση από τα ρώσικα του Γιώργη Πολιτόπουλου.