Μπέρνι Σάντερς. Ένας «βαρουφακικός Λαφαζάνης», υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ

Αργά ή γρήγορα θα συνέβαινε. Και συνέβη την περασμένη Τρίτη. Ο Μπέρνι Σάντερς, ο υποψήφιος που κόντραρε περισσότερο από κάθε άλλον τη Χίλαρυ Κλίντον το 2016 ανακοίνωσε την εκ νέου υποψηφιότητά του για το χρίσμα του Δημοκρατικού κόμματος εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2020.

Ο γηραιός (όχι Ηρακλειδέας), και τεχνικά μιλώντας «ανεξάρτητος», γερουσιαστής της χιονισμένης Πολιτείας του Βερμόντ δημοσίευσε το εναρκτήριο προεκλογικό του βίντεο στο οποίο φιγουράρουν σκηνές εργατικών, φοιτητικών και οικολογικών κινητοποιήσεων. Μέσα στις πρώτες 48 ώρες από την ανακοίνωση η καμπάνια συγκέντρωσε, κυρίως από μικρές συνεισφορές των λίγων δολαρίων, πάνω από 5 εκατομμύρια, πράγμα που δείχνει τη δυναμική του ιδιαίτερα στους νέους και στον χώρο του Ίντερνετ.

Ο γεννημένος στο Μπρούκλυν το 1941 Σάντερς, συμμετείχε στα νεανικά του χρόνια σε σοσιαλιστικές κινήσεις καθώς και σε αντιρατσιστικές κινητοποιήσεις την περίοδο που έδρασε και ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ. Στα 70’s μετακόμισε στο πιο ήσυχο Βερμόντ και συμμετείχε σε επίσης «αριστερές» οργανώσεις. Τη δεκαετία του ’80 διετέλεσε δήμαρχος του Μπέρλινγκτον, πρωτεύουσας της Πολιτείας. Το 1990 εξελέγη βουλευτής ως ανεξάρτητος, και το 2007 γερουσιαστής, επίσης ως ανεξάρτητος, αν και από το ‘98 συνεργάζεται απαρέγκλιτα με τις κοινοβουλευτικές ομάδες των Δημοκρατικών στα δύο σώματα του Κογκρέσου.

Το 2016 προκάλεσε αίσθηση όταν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για το χρίσμα των Δημοκρατικών και κατηγορήθηκε από το «βαθύ ΠΑΣΟΚ» της Χίλαρυ Κλίντον ότι με αυτό τον τρόπο βοηθάει «να βγει η Δεξιά», κάτι που δείχνει ότι η παρακαταθήκη του Μένιου Κουτσόγιωργα έχει μείνει ζωντανή και στο Δυτικό Ημισφαίριο εκτός απ’ το ελληνικό ίντερνετ και τα συριζοτρόλ. Ο Σάντερς έχασε τελικά το χρίσμα από τη «συστημική» υποψήφια εν μέρει λόγω και των μηχανορραφιών του κομματικού μηχανισμού της «Χαριλάου (ή μάλλον της Χιλαρύ-ου) Τρικούπη» της Ουάσιγκτον.

Τα τελευταία χρόνια με την πλατφόρμα του έχει ταχθεί υπέρ της καθολικής δημόσιας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, της δραστικής αύξησης του κατώτατου μισθού, της περαιτέρω φορολόγησης των μεγάλων εισοδημάτων και ενός κάποιου περιορισμού του ρόλου των ΗΠΑ ως παγκόσμιου δερβέναγα. Παρ’ όλα αυτά τα «επαναστατικά, έχει κάνει και κάτι πιο… δεξιό. Έχει κόψει το σκέτο «σοσιαλιστής» και αυτοχαρακτηρίζεται εδώ και πολλά χρόνια ως «democratic socialist», δηλαδή «δημοκρατικός σοσιαλιστής» και αναφέρει ως χώρες πρότυπό του τις Σκανδιναβικές. Ίσως ο χαρακτηρισμός «σοσιαλδημοκράτης» (που είναι κάτι παραπάνω από αλλαγή στη σειρά των λέξεων) να του ταίριαζε περισσότερο. Θα πει κάποιος «ναι, αλλά για τη μαύρη μαυρίλα της Αμερικής», που δεν υπάρχει όχι απλά ένα «ΚΚΕ» αλλά ούτε καν μια… «Ανταρσύα» βρε αδελφέ, το «σοσιαλδημοκράτης», το «πασόκος» (συριζαίος, για να είμαστε πιο επίκαιροι) ή ακόμα και… Λαφαζάνης ή Βαρουφάκης, δεν είναι μια κάποια βελτίωση;»

Ναι, αλλά όχι.

Για να μην πάμε πολύ πίσω (δηλαδή στις ατομικές βόμβες του Τρούμαν, τα Βιετνάμια του Τζόνσον και τις Γιουγκοσλαβίες του Κλίντον) η τρόπον τινά «Πρώτη Φορά Αριστερά» στις ΗΠΑ, δηλαδή η εκλογή Ομπάμα το 2008 απέδειξε ότι οι ευσεβείς πόθοι των ψηφοφόρων και ο «παπάς» που θα πουλήσει ο εκάστοτε σωτήρας δεν αρκούν για να αλλάξουν τα πράγματα. Στην εξωτερική πολιτική η κυβέρνηση Ομπάμα συνέχισε το επεμβατικό-μακελάρικό της έργο. Όσο για τα εσωτερικά ζητήματα, πλην μιας μικροβελτίωσης του τομέα υγείας η μόνη υπεροχή ήταν στο πεδίο της αισθητικής, στο οποίο ο Ομπάμα υπερείχε του προηγούμενου (Μπους) και το επόμενου (Τραμπ) με τα τσαρούχια. Αν και όλοι υπερέχουν του Τραμπ, με την έννοια που και ο Αλέξης Τσίπρας «υπερέχει» του Νίκου Μιχαλολιάκου, χαίρω πολύ.

Την ίδια ώρα βέβαια ο ίδιος ο Μπέρνι Σάντερς κατάφερε πριν από μερικές βδομάδες να παγώσει ακόμα και δικούς του ακραιφνείς υποστηρικτές όταν αναφερόμενος στην κατάσταση στη Βενεζουέλα έκανε μια δήλωση τύπου Πυθίας, η οποία περιλάμβανε από επίθεση στη νόμιμη κυβέρνηση της χώρας και κάλεσμα για «δίκαιες εκλογές» μέχρι «οι ΗΠΑ πρέπει να βγάλουν συμπεράσματα από προηγούμενες επεμβάσεις τους σε άλλες χώρες».

Είδαμε το 2016 ότι ο Μπέρνι Σάντερς κατάφερε να το «παλέψει» απέναντι στη Χίλαρυ Κλίντον. Τότε όμως ήταν το αουτσάιντερ, ο «αντισυμβατικός», ο «επαναστάτης». Παραδόξως, ενώ οι απόψεις του είτε ειλικρινά, είτε πολιτικάντικα βρίσκουν πλέον απήχηση στους κόλπους του κόμματος και δε θεωρούνται «ανεφάρμοστες παραξενιές», το τοπίο το 2020 θα είναι πιο δύσκολο γι’ αυτόν. Πολλοί και πολλές από τους υποψηφίους έχουν αντιγράψει στοιχεία της ρητορικής του προσαρμοσμένα κατά περίπτωση. Καθώς το «βαθύ ΠΑΣΟΚ» των Δημοκρατικών δεν έχει συγκεκριμένο «καθαρό άλογο» να ποντάρει δεν αποκλείεται οι υποψηφιότητες να ξεπεράσουν τις 20, οι δε «αριστερές», οι «γεννόσημες Μπέρνι» τις 7-8, θολώνοντας την σχετικά σαφή διαχωριστική γραμμή «αριστερός Σάντερς-δεξιά Χίλαρυ» του ‘16. Υποψήφιες όπως η Ελίζαμπεθ Γουόρεν (θηλυκός Τσίπρας) και η Καμάλα Χάρις (θηλυκός ΓΑΠ) αναμένεται να κόψουν ψήφους από τη βάση του. Χαρακτηριστικό ότι ο «παππούς» απ’ το Βερμόντ φαίνεται να μην εξασφαλίζει στα σίγουρα ακόμα και την υποστήριξη του «πουλέν» του, της Αλεξάντρια Οκάζιο-Κορτέζ, νεαρής βουλευτίνας που γίνεται συχνά «viral» με τις δηλώσεις και την πολιτική της δραστηριότητα.

Ο δρόμος μέχρι το καλοκαίρι του 2020 που γίνεται το Δημοκρατικό συνέδριο και κλειδώνει το χρίσμα θα είναι μακρύς, όμως όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, ακόμα κι αν συμβάλλει στην απομάκρυνση του απεχθούς Ντόναλτ Τραμπ από το Οβάλ γραφείο, ακόμα κι αν σε αυτό εγκατασταθεί ο συμπαθής σαν εικόνα «Bernie», το σύνθημα του «They have the money, we have the people» θα μείνει στα χαρτιά για τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού των ΗΠΑ. Και αυτό γιατί κανείς από τους υποψηφίους δεν αμφισβητεί ούτε τρίχα όχι από τον πυρήνα του καπιταλιστικού συστήματος, ούτε καν από κύριες πλευρές του εποικοδομήματος της μεγαλύτερης ιμπεριαλιστικής δύναμης του πλανήτη, ίσως και του τοπικού κλάστερ γαλαξιών.