Εδώ το καλό αφεντικό – Συνεχίζονται οι ύμνοι στην “Παπαστράτος” με αφορμή το “μπόνους” σε μορφή μετοχών στους εργαζόμενους
Ως “παραχωρήσεις” αυτά τα μπόνους μπορούν να ανακληθούν και να αλλάζουν ανά πάσα στιγμή, ανάλογα με την πορεία της κερδοφορίας της επιχείρησης, κυρίως όμως συντηρούν το αίσθημα ευγνωμοσύνης για τα ψίχουλα, που υποτίθεται βγάζουν από την τσέπη τους τα αφεντικά.
Εκτός από τους φόρους και το θάνατο, κατά τη γνωστή αμερικανική ρήση, άλλο ένα σίγουρο πράγμα στην Ελλάδα είναι οι παιάνες, τουλάχιστον σε ετήσια (συχνά και παραπάνω) βάση προς την θυγατρική της Philip Morris, την “Παπαστράτος Α.Ε”.
Εδώ και πολλά χρόνια λοιπόν, η Παπαστράτος προβάλλεται ως “το αφεντικό των ονείρων μας”, όπου οι εργαζόμενοι και εργοδοσία σαν μια μεγάλη οικογένεια πετυχαίνουν κοινούς στόχους, εν προκειμένω την πρωτοκαθεδρία της επιχείρησης στο χώρο της παραγωγής κι εμπορίας καπνού στην Ελλάδα. Σε αντάλλαγμα, οι εργαζόμενοι λαμβάνουν διάφορες υλικές παροχές κάθε χρόνο, από διάφορα πριμ παραγωγικότητας μέχρι κουπόνια σχολικών ειδών, ενώ λίγο παλιότερα είχε πολυδιαφημιστεί και η μείωση ωρών εργασίας με διατήρηση των μισθών.
Η νέα “ευεργεσία” της εταιρείας αφορά την παροχή πακέτου μετοχών 1000 ευρώ της Phillip Morris σε όσους εργάστηκαν ως συμβασιούχοι ή μόνιμοι για πάνω από 6 μήνες στην εταιρεία μέσα στο 2018. Αυτό ως “επιβράβευση” για τα θετικά αποτελέσματα στον εμπορικό τομέα και το μετασχηματισμό του εργοστασίου “σε αποκλειστικό κέντρο παραγωγής ράβδων θερμαινόμενου καπνού για το νέο καινοτόμο προϊόν, το IQOS”.
Προσπερνάμε με θυμηδία τη χαρά της εταιρείας που υλοποιεί “το όραμα για έναν κόσμο απαλλαγμένο από το τσιγάρο”, το ίδιο τσιγάρο δηλαδή πάνω στο οποίο χτίστηκαν τόσο η θυγατρική όσο και η μητρική εταιρεία και μένουμε στην εξής διακήρυξη:
“Η επιτυχία μας στηρίζεται στην αταλάντευτη πίστη στο όραμά μας, τη διαρκή συμμετοχή, την ουσιαστική συνεισφορά και την αρμονική συνεργασία όλων, από όποια θέση και αν βρίσκονται.” Πώς θα εμπεδοθεί καλύτερα το συναίσθημα ότι οι εργαζόμενοι είναι “συνεργάτες” των αφεντικών, αν όχι δίνοντας του την (ψευδ)αίσθηση, ότι είναι και συνιδιοκτήτες της επιχείρησης, με προσωπικό όφελος από την κερδοφορία της. Γιατί ο διαμοιρασμός μετοχικών πακέτων σε εργαζόμενους δεν είναι φυσικά καινοφανής πρακτική σε διεθνές επίπεδο.
Δεν αρκεί απλά οι εργαζόμενοι να μην μπουν σε παράξενες ιδέες πως δικαιούνται όλο τον πλούτο που παράγουν, δεν πρέπει καν να διεκδικούν να τους επιστρέφεται ένα μικρό μέρος της κλεμμένης υπεραξίας τους υπό τη μορφή μισθολογικών αυξήσεων ίσων για όλους και ανεξαρτήτως “αποδόσεων”, αλλά μόνο ως “μπόνους”, δηλαδή ως “δωράκια” -υποτίθεται- της γενναιόδωρης εργοδοσίας, προς τους “συνεργάσιμους” εργαζόμενους που “πιάνουν τους στόχους”. Ως “παραχωρήσεις” αυτά τα μπόνους μπορούν να ανακληθούν και να αλλάζουν ανά πάσα στιγμή, ανάλογα με την πορεία της κερδοφορίας της επιχείρησης, κυρίως όμως συντηρούν το αίσθημα ευγνωμοσύνης για τα ψίχουλα, που υποτίθεται βγάζουν από την τσέπη τους τα αφεντικά, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένα ελάχιστο κλάσμα από όσα δικαιούνται οι εργαζόμενοι, δηλαδή το σύνολο των αμύθητων κερδών που δημιουργούν με τον ιδρώτα τους.
Όσο για την αθέατη πλευρά των συνθηκών εργασίας στην “Παπαστράτος”, αυτή που ποτέ δε θα προβάλλουν τα αστικά μέσα ενημέρωσης, μπορεί να ρίξει κανείς μια ματιά σε ένα δημοσίευμα του Ριζοσπάστη ενάμιση χρόνο πριν, που αποκαλύπτει ότι οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, οι μειώσεις προσωπικού, τα ωράρια – λάστιχο και οι εργαζόμενοι πολλών ταχυτήτων αποτελούν ακόμα και από την “προμνημονιακή περίοδο” σταθερή πρακτική του “καλύτερου εργοδότη της χώρας”.