Συνέντευξη Στάθη Δρογώση: “Δεν είδα ξαφνικά το φως σαν τον Απόστολο Παύλο, απλά πρέπει να κρατήσουμε μια άμυνα…”
Δεν είμαι φανατικός, ούτε ξαφνικά είδα το φως σαν τον Απόστολο Παύλο, αλλά πιστεύω ότι σε αυτή τη χρονική συγκυρία πρέπει να κρατήσουμε μια άμυνα, να υποστηρίξουμε ένα κόμμα που μιλά για τους ανθρώπους που υποεκπροσωπούνται και στη βουλή και στα πάνελ και στη ζωή γενικά, τους αδύνατους.
Ο Στάθης Δρογώσης ξαφνιάζει, όχι μόνο σαν τραγουδοποιός, αλλά και σαν πολιτικά δραστήριο ον, που δε διστάζει να μαζέψει αντιπάθειες για να παραμείνει ειλικρινής απέναντι στον εαυτό του και σε όσους απευθύνει δημόσιο λόγο. Τόσο η στράτευσή του με το Σύριζα από το 2012, όσο και η αποχώρησή του από αυτόν, αρχικά από το κόμμα και στη συνέχεια από τη δημοτική παράταξη “Ανοιχτή Πόλη” με την οποία είχε εκλεγεί στις τοπικές εκλογές του ’14, προκάλεσαν πολλές συζητήσεις, όπως και σειρά δηλώσεών του κατά διαστήματα, σε συνεντεύξεις ή και διαδικτυακά στα ΜΚΔ. Η προσχώρησή του στη Λαϊκή Συσπείρωση με επικεφαλής το Νίκο Σοφιανό στην επερχόμενη αναμέτρηση για το δήμο της Αθήνας δεν ήρθε ακριβώς ως κεραυνός εν αιθρία, καθώς τόσο με τις (επαν)εμφανίσεις του στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ τα τελευταία χρόνια, όσο και με σειρά τοποθετήσεών του, η προσέγγιση με το ΚΚΕ γινόταν ολοένα και σαφέστερη. Από την άλλη, ούτε ακριβώς αυτονόητη μπορεί να χαρακτηριστεί από τους μη παροικούντες την Ιερουσαλήμ. Όπως λέει και ο ίδιος εξάλλου, δεν του ήρθε ξαφνικά η φώτιση, σαν τον Απόστολο Παύλο, ξέρει όμως πως ζητούμενο στη συγκυρία είναι να κρατήσουμε μια άμυνα.
Ο υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος μας μίλησε πριν λίγες μέρες και έδωσε απαντήσεις – αν και ως καλλιτέχνης προτιμά να θέτει ερωτήματα, όπως μας είπε – σε μια σειρά ζητήματα σχετικά με την επιλογή συστράτευσής του με το κόκκινο ψηφοδέλτιο. Εξηγεί πώς επήλθε η προσέγγισή του με τη ΛΑΣΥ, ποιο το πρόγραμμά της σε μια σειρά κρίσιμα ζητήματα, γιατί έχει σημασία η στήριξη του ΚΚΕ στην παρούσα συγκυρία, ποια είναι σήμερα η σχέση του με τους παλιούς του συνοδοιπόρους του Σύριζα, πώς σχολιάζει τους ανθυποψήφιους του Νίκου Σοφιανού και πολλά ακόμα ενδιαφέροντα.
-Γιατί Λαϊκή Συσπείρωση;
Η αρχική ερώτηση είναι: γιατί αποφάσισα να ξανασχοληθώ με την πολιτική μετά την τραυματική εμπειρία που είχα; Οι καλλιτέχνες είναι κυρίως για να βάζουν ερωτήματα κι όχι για να δίνουν απαντήσεις. Η πολιτικοποίησή μου κόστισε πάρα πολύ στην καριέρα μου, έχασα κόσμο.
Καταρχάς αγαπάω πολύ την Αθήνα, μεγάλωσα στα Πατήσια, την Κυψέλη και τα Εξάρχεια. Την πονάω αυτή την πόλη, είναι η πόλη που με τροφοδότησε για να γράψω τραγούδια. Δεν είμαι τοπικιστής, αλλά νιώθω Αθηναίος, και μάλιστα του κέντρου, όχι των προαστίων.
Από τη στιγμή που ανεξαρτητοποιήθηκα το 2015, υπήρχε μια συμπόρευση με το Νίκο Σοφιανό και το Στέλιο Λάμπρου, εν μέρει και με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και φυσικά συνεργαζόμουν και με τη συλλογικότητα που έφτιαξαν όσοι αποχώρησαν από την Ανοιχτή Πόλη χωρίς όμως να έχω ποτέ ενταχθεί στη ΛΑΕ. Στην ουσία ψηφίζαμε μαζί στο 90% των θεμάτων, τόσο από ένστικτο όσο και από θέσεις αρχής. Θεωρώ πως αυτή τη στιγμή η πιο δυνατή γραμμή άμυνας είναι ένας μαζικός φορέας της αριστεράς, το ΚΚΕ δηλαδή.
Για να είμαι ειλικρινής βέβαια, δεν είμαι ορθόδοξος κομμουνιστής. Αλλά στο κάλεσμα στήριξης του ΚΚΕ, κυρίως στα δημοτικά πράγματα, όπου είναι πιο πρακτικά τα θέματα, νιώθω πως μπορώ να βοηθήσω. Δε σημαίνει ότι προσχωρώ ως μέλος του κόμματος.
Δεν είμαι φανατικός, ούτε ξαφνικά είδα το φως σαν τον Απόστολο Παύλο, αλλά πιστεύω ότι σε αυτή τη χρονική συγκυρία πρέπει να κρατήσουμε μια άμυνα, να υποστηρίξουμε ένα κόμμα που μιλά για τους ανθρώπους που υποεκπροσωπούνται και στη βουλή και στα πάνελ και στη ζωή γενικά, τους αδύνατους.
Και να πω ότι εκτιμώ πολύ και τους ανθρώπους της κίνησης «ανυπότακτη Αθήνα». Είχα την τιμή να παλέψω μαζί τους για πολλά θέματα. Είναι αγνοί αγωνιστές. Θα συναντηθούμε ξανά στα κινήματα.
-Σε αυτούς που απογοητεύτηκαν τι θα έλεγες;
Σε αυτούς τους ανθρώπους έχω να πω ότι η ιδιώτευση δεν είναι λύση. Υπάρχει χώρος να δραστηριοποιηθείς πολιτικά και ας μην μπεις σε κάποιο κόμμα. Κινήματα γειτονιάς στην Αθήνα υπάρχουν πάρα πολλά.
-Σε είδαμε στην παρουσίαση των ψηφοδελτίων της ΛΑΣΥ να κάνεις έντονη αυτοκριτική, να αναφέρεις ότι ντρέπεσαι. Γιατί τόσο έντονο αυτομαστίγωμα;
Όσο ήταν καλά η καριέρα μου, ήμουν δημόσιο πρόσωπο, έλεγα κάτι στο μικρόφωνο και με ακούγανε. Υπό αυτή την έννοια βοήθησα κι εγώ να εξαπατηθεί κόσμος. Η αυτοκριτική πρέπει να γίνεται, αν δεν περάσεις αυτό το στάδιο, είσαι αμοραλιστής που πάει όπου υπάρχει θέση για να εκμεταλλευτείς μια άλλη.
-Το κριτήριο στις εκλογές είναι πολιτικό ή προσωπικό;
Ο Νίκος Σοφιανός και γενικά η ΛΑΣΥ έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα. Δεν είναι απλώς όπως παλιά, όταν οι αριστεροί έλεγαν ψηφίστε μας για ν’ αλλάξει ο κόσμος και ν’ αλλάξει ο δήμος μετά. Επίσης υπάρχουν πια παραδείγματα μεγάλων δήμων, η Πάτρα, η Πετρούπολη, το Χαϊδάρι, όπου η ΛΑΣΥ ασκεί την εξουσία, για το τι έγινε σε συγκεκριμένα ζητήματα της καθημερινότητας των πολιτών. Ο Πελετίδης για παράδειγμα έχει ευρύτερη στήριξη ακόμα κι από κόσμο που δεν ψηφίζει ΚΚΕ. Αν ακούσει κανείς το Νίκο Σοφιανό και τη ΛΑΣΥ, έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα για την Αθήνα, δε μιλάμε θεωρητικά. Λέμε για τους χώρους άθλησης, για τις παιδικές χαρές, για τον τρόπο που δημιουργούνται τα υπερπλεονάσματα και πώς τα διαχειρίζονται, για τα δημοτικά τέλη, για το προσφυγικό, για τα δημόσια έργα, για τους διαγωνισμούς, για τις γειτονιές. Για όλα αυτά υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις, ακόμα και για το airbnb, που έχει αναστατώσει τη Αθήνα.
Τώρα που όπως δείχνει οι εκλογές θα γίνουν όλες μαζί, ο κόσμος πρέπει να απελευθερωθεί και να διαβάσει το πρόγραμμά μας. Σε ό,τι αφορά τους υποψήφιους έχουμε την τιμή στα ψηφοδέλτια να ανήκουν άνθρωποι κανονικοί, κι όχι δελφίνοι κομματικοί που χρησιμοποιούν την Αθήνα για να εκτοξευτούν στο δικό τους κόμμα.
Μπορεί κάποιος να ψηφίσει ένα άλλο κόμμα στις βουλευτικές, αλλά νομίζω πως θα τον ενδιαφέρει το πρόγραμμα της Λαϊκής Συσπείρωσης. Επιπλέον, επειδή η Αθήνα πρέπει να είναι μια πόλη αντιφασιστική πρέπει να σκεφτεί κι αυτό, με ποια ψήφο αποδυναμώνει αυτό το μαύρο μέτωπο.
-Πώς θα μπορούσε να υπάρξει ένα μέτωπο απέναντι στο φασισμό, που θα ‘ναι και αποτελεσματικό;
Πραγματικά όλες οι αναλύσεις για αυτό το φαινόμενο είναι χωρίς συνοχή και αλλάζουν με τα χρόνια.
Α) Υπήρχαν τέτοιες απόψεις σε κομμάτια της κοινωνίας που ήταν «μαντρωμένα» ως ψηφοφόροι στη ΝΔ. Όταν κλονίστηκε ο δικομματισμός απελευθερώθηκαν και στήριξαν το ΛΑΟΣ και τους Ναζί μετά. Θυμάμαι ότι στην κυβέρνηση Παπαδήμου έφταναν οι έδρες στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ αλλά συνειδητά επέλεξαν να στηριχτούν και στους ακροδεξιούς του Καρατζαφέρη. Κανονικοποιήθηκε ο φασισμός με αυτό τον τρόπο.
Β) Υπήρχαν και υπάρχουν περιοχές στην πόλη που δυστυχώς κανείς από το δήμο ή από το κράτος δε φροντίζει. Όταν μια γειτονιά εγκαταλείπεται και ο κάτοικός της αρχίζει να νιώθει αποκομμένος από το σύστημα είναι ευάλωτος στους κάθε λογής ψεκασμένους. Σε τέτοιες περιοχές φτιάχτηκαν «επιτροπές» κατοίκων που έριχναν το δηλητήριο της ξενοφοβίας και του ρατσισμού. Λες και φταίνε οι ξένοι που έλειπε ο φωτισμός ή οι ασφαλτοστρώσεις στη γειτονιά.
Γ) Τα ΜΜΕ κανονικοποίησαν απόλυτα τους Ναζι. Τους έβαλαν στο σπίτια μας. Ακόμα και σε εκπομπές lifestyle.
Δ) Τι κάνεις και πώς φτιάχνεις μέτωπο; Δεν πιστεύω ότι είναι τόσο εύκολο. Εννοείται ότι οι αριστερές αντιφασιστικές δυνάμεις όσο και αν διαφωνούν μεταξύ τους σε άλλα ζητήματα πρέπει να κάνουν κοινές δράσεις. Πιστεύω δηλαδή ότι το ΚΚΕ, η Ανταρσύα, η ΛΑΕ και πολλά κομμάτια της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς θα μπορούσαν στα πλαίσια ενός αντιφασιστικού μετώπου να συνυπάρξουν. Όμως με την κυβερνητική αριστερά δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό. Είδαμε όλοι σκηνές ντροπής στο Καστελόριζο όπου οι ναζί ποζάρουν καμαρωτοί δίπλα στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ συνεργάστηκε για 4 χρόνια με ένα ακροδεξιό κόμμα.
Τέλος οι κεντρώοι φιλελεύθεροι αναμασούν μια βλακώδη θεωρία των δύο άκρων.
Ποτέ αγωνιστής της αριστεράς ή του αντεξουσιαστικού χώρου δεν μαχαίρωσε κάποιον πολιτικό του αντίπαλο ή κάποιον μετανάστη ή πρόσφυγα.
Ε) Τους φασίστες τους νικάς στο γήπεδό τους. Στη γειτονιά. Με δράσεις αλληλεγγύης. Με κινήσεις πολιτών και με ζωντανούς συλλόγους κατοίκων. Όχι με πορείες αλεξιπτωτιστών πολιτικών ακτιβιστών. Στα σχολεία με τους ηρωικούς καθηγητές που αντιστέκονται σε ακραίους γονείς. Υπάρχουν παραδείγματα που μας γεμίζουν ελπίδα. Δε θα ξεμπερδεψουμε εύκολα πάντως.
-Κι αν περάσει στο δεύτερο γύρο;
Στο δεύτερο γύρο θα ήθελα να περάσει η Λαϊκή Συσπείρωση. Γιατί όχι; Έχει αποδείξει ότι μπορεί σε μεγάλους δήμους. Δεν πιστεύω ότι θα περάσουν οι ναζί στο δεύτερο γύρο. Αν γίνει αυτό εγώ φυσικά θα στηρίξω τον αντίπαλό τους. Εκεί ψηφίζουμε με τη συνείδησή μας κι όχι με αυστηρές κομματικές γραμμές. Και νομίζω και αυτό θα κάνει κι ο κόσμος. Αλλά το θεωρώ απίθανο.
-Είδες το ντιμπέιτ στον Ιανό;
Ναι ήμουν κι εκεί και το παρακολούθησα.
-Είχε όντως αυτές τις κλάκες που φαίνονταν;
Οι άλλοι υποψήφιοι είχαν φέρει κάποιους ανθρώπους να χειροκροτάνε, αλλά το πιο αυθόρμητο χειροκρότημα το πήρε ο Νίκος Σοφιανός, γιατί τους ξάφνιασε, γιατί μιλάει με έναν τρόπο γήινο κι όχι ξύλινο. Οι καμπάνιες της ΛΑΣΥ δεν είναι προσωπικές, είναι συλλογικές. Μπορώ να πω όμως ότι ο Νίκος Σοφιανός έχει έναν εκπληκτικό πολιτικό πολιτισμό, χωρίς να ‘ναι μαλθακός, κι έχει μια τεράστια γνώση για το αντικείμενο.
-Οι άλλοι τρεις ανθυποψήφιοι πώς σου φάνηκαν;
Ο μόνος που φαίνεται πως έχει εμπειρία είναι ο Μπακογιάννης, που έχει διοικήσει. Έχει βέβαια εφαρμόσει τις γνωστές πολιτικές. Μου φαίνεται πιο μετριοπαθής απ’ ό,τι οι άλλοι του χώρου του ή τουλάχιστον αυτή την εικόνα βγάζει. Ο Γερουλάνος μου φάνηκε σαν ένας καλός άνθρωπος που σκέφτεται για την Αθήνα σε θεωρητικό επίπεδο, δε μου φαίνεται ότι έχει καταλάβει πώς λειτουργεί η Αθήνα. Ο τέως υπουργός – και τον λέω υπουργό τον κύριο Ηλιόπουλο- τον οποίο ξέρω και προσωπικά, μπορεί να είναι σε προσωπικό επίπεδο ένας νέος, συμπαθητικός άνθρωπος, αλλά δεν ξέρω πώς θα λύσει το λογικό παράδοξο που προκύπτει. Εννοώ πως τον Κλεισθένη ο Σύριζα τον έφερε και ήταν στο υπουργικό συμβούλιο όταν τον φέρανε. Δηλαδή δεν μπορεί να λέει θα κάνουμε αναθεώρηση Συντάγματος για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα που έχει ο νόμος που έφερε ο ίδιος. Αυτό το είμαι με όλους, είμαι με το Νταρθ Βέιντερ και με το Χαν Σόλο, πρέπει να σταματήσει. Ήταν βέβαια μια ωραία συζήτηση, αυτά κάνει η απλή αναλογική, ο ένας έχει ανάγκη τον άλλον, δεν μπορούν να κοντραριστούν και πάρα πολύ γιατί θα κληθούν να συνεργαστούν. Ο Νίκος Σοφιανός είπε σκληρές αλήθειες.
-Μιας κι ανέφερες τον Κλεισθένη, πώς τον κρίνεις ως διοικητική μεταρρύθμιση;
Μια μεγάλη μεταρρύθμιση δεν μπορεί να γίνεται εργαλειακά, δηλαδή όποτε συμφέρει ένα κόμμα, ακόμα κι οι αστικές μεταρρυθμίσεις σε σύγχρονα κράτη στην Ευρώπη γίνονται μετά από μελέτη και δοκιμές. Εδώ κοιτάνε τις δημοσκοπήσεις κι αν δουν ότι θα χάσουν στο 80% των δήμων, προσπαθούν να βάλουν τρικλοποδιά στους άλλους που μπορεί να τους κερδίσουν. Βγαίνει ένα σύστημα τελείως παράλογο. Θα εκλεγούν δήμαρχοι ανίσχυροι, θα πρέπει να γίνονται νταραβέρια. Από την εμπειρία μου αυτά τα πέντε χρόνια, θεωρώ πως θα είναι πρώτη και τελευταία φορά που θα εφαρμοστεί αυτό το σύστημα. Θα βραχυκυκλώσουν όλα και θα έχουμε δύσκολες καταστάσεις, ιδίως σε δήμους σαν την Αθήνα. Υπάρχει και το άλλο θέμα με τον Καλλικράτη που έφερε ο Ραγκούσης, ο οποίος τώρα είναι σύμμαχος του Σύριζα. Με βάση αυτόν, υπάρχει το παρατηρητήριο και η αποκεντρωμένη διοίκηση, όπου δεν μπορείς να ελέγξεις ούτε τα αποθεματικά σου. Όπως έχει φτιαχτεί ο Κλεισθένης θα έχει ανθρώπους που έχουν εκλεγεί με απλή αναλογική που θα τους διοικεί η αποκεντρωμένη διοίκηση, κι αυτό είναι μια παρωδία δημοκρατίας.
Αφού έβαλαν απλή αναλογική θα έπρεπε μετά τις εκλογές το συμβούλιο να επιλέξει τον δήμαρχο. Αυτό πιστεύω.
-Οπότε σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο για τους κομμουνιστές δημάρχους, τι μπορεί να κάνει μια κόκκινη δημοτική αρχή; Τι περιθώρια παρέμβασης έχει;
Θα ξεκινήσουμε από τα απλά. Έλλειψη παιδικών χαρών, για παράδειγμα. Λόγω της γραφειοκρατικής διαδικασίας για τις πιστοποιήσεις, είχαν κλείσει τα δύο τρίτα των παιδικών χαρών. Εγώ ως ανεξάρτητος, η Λαϊκή Συσπείρωση, αλλά και άλλοι σύμβουλοι στο Δημοτικό Συμβούλιο κάναμε συνεχώς ερωτήσεις τι γίνεται με τις παιδικές χαρές. Η Λαϊκή Συσπείρωση λέει ότι πρέπει να τις φτιάχνει ο Δήμος και με πιο χαλαρά μέτρα πιστοποίησης, όχι τις ανέφικτες προδιαγραφές που προτείνονται τώρα.
Δεύτερον: Έργα. Ο Δήμος έχει κηπουρούς στο πράσινο, εργάτες για ηλεκτροφωτισμό. Το ξέρετε ότι στο Δήμο της Αθήνας είναι σε outsourcing πια ο ηλεκτροφωτισμός; Όπως έχει γίνει στην Πάτρα, θα μπορούσε να οργανώσει πολύ καλύτερα το εργατικό δυναμικό του Δήμου. Θέλουν να δουλέψουν οι άνθρωποι, δεν είναι άχρηστοι. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα, που γίνανε και στην Πάτρα και στην Πετρούπολη. Η ελεγχόμενη στάθμευση για παράδειγμα. Είναι πανάκριβη. Χρειάζεται η Αθήνα ελεγχόμενη στάθμευση; Για μένα ναι, αλλά δεν πρέπει να είναι τόσο υψηλό το κόστος. Θέλουμε πλεόνασμα πενήντα εκατομμύρια; Όχι, τα δίνεις σε άπορους, κάνεις κοινωνικά προγράμματα. Έχω συνεισφέρει σε δομές αλληλεγγύης όπως στο Κοινωνικό Ωδείο και ξέρω ότι υπάρχουν άνθρωποι με ευγενή κίνητρα, αλλά γιατί να μοιράζονται τα χρήματα σε ΜΚΟ κι όχι στις δομές του δήμου;
Υπάρχουν πολλές προτάσεις, που δεν περιμένουν την επανάσταση, για να εφαρμοστούν. Να προσθέσω τα μαθήματα στα Πνευματικά Κέντρα, ένας θεσμός που είχε ξεκινήσει επί Μπέη και επί Έβερτ. Ήταν κι αυτά κύτταρα της γειτονιάς. Με τόσα δημοτικά τέλη, γιατί να μην τα έχουμε αυτά;
-Πώς ήταν η εμπειρία σου από το Δημοτικό Συμβούλιο αυτά τα πέντε χρόνια;
Η Δημόσια Διοίκηση έχει μια σχιζοφρένεια. Υπάρχει ένας δρόμος όπου εμπλέκονται σαράντα φορείς για να τον φτιάξουν και ένας κάτοικος που μένει εκεί και δεν ξέρει ο φουκαράς τι να κάνει. Μπορεί να έρχονται χρήματα από την ΕΕ για τους δήμους, αλλά είναι τόσο σκληροί οι όροι, τόσο άσχετοι κάποιοι χαρτογιακάδες στις Βρυξέλλες που βάζουν τα κριτήρια, ώστε πάνε σε δράσεις παρανοϊκές. Κάποιες στιγμές είχαμε ορισμένες μικρές νίκες, πχ για τους μουσικούς του δρόμου.
Επίσης να ξέρει ο κόσμος ότι είναι τέτοια η φύση των δημοτικών θεμάτων που στο 80% των περιπτώσεων περνάνε ή ομόφωνα ή με μεγάλη πλειοψηφία. Η διαφωνία έρχεται στα κεντρικά, τον προϋπολογισμό και το υπόλοιπο 20%. Επίσης είδα ότι επειδή ο Δήμος της Αθήνας είναι στην κεντρική πολιτική σκηνή, αφήνει νησίδες στην πόλη χωρίς να τις συντηρεί. Δεν τους νοιάζει τους Δημάρχους, γιατί σου λέει, θέλω να κάνω ένα έργο-βιτρίνα, στο κέντρο. Έχει αφεθεί η πόλη. Δε φταίει μόνο ο Καμίνης, θέλω να είμαι ειλικρινής, έκανε και κάποια θετικά. Στο θέμα του φασισμού, ήταν μετριοπαθής σε σχέση με άλλους, βοήθησε στο να γίνουν κάποια πράγματα και να είναι πιο δημοκρατικό το Δημοτικό Συμβούλιο. Από την άλλη όμως συνέχισε κι αυτός την κυρίαρχη πολιτική, την εφάρμοσε αδιαμαρτύρητα.
-Ποια είναι τα πιο οξυμένα προβλήματα για τους Αθηναίους; Σημείωσες πριν το Air BNB…
Αυτή η πλατφόρμα διαμοιρασμού, που ξεκίνησε πιο αγαθά, τώρα έχει γίνει η μεγαλύτερη κτηματομεσιτική μπίζνα στον πλανήτη, χωρίς να κατέχει ούτε ένα ακίνητο. Τι κάνει όμως αυτό στην Αθήνα και τις μεγάλες πόλεις; Όταν ζει κάποιος σε ένα χώρο τρεις μέρες ή μια βδομάδα, δεν τον ενδιαφέρει. Παράγει προβλήματα, ρυπαίνει, αλλά δεν έχει καμία υποχρέωση. Αλλάζουν τα μαγαζιά της γειτονιάς. Έχει μόνο για μπραντς, είδη δώρων. Και ταυτόχρονα ανεβαίνουν τρελά τα νοίκια. Αλλά αυτή τη στιγμή, σε περιοχές όπως το Κουκάκι, το Μεταξουργείο, ακόμα και στην Κυψέλη και το Νέο Κόσμο έχουν αυξηθεί τα νοίκια, χωρίς να έχουν αυξηθεί οι απολαβές. Μάλιστα υπάρχουν τα προγράμματα της Χρυσής βίζας, όπου διάφοροι πλούσιοι μπορούν να αγοράσουν ένα σπίτι και να πάρουν βίζα, που είναι κι αυτό κίνητρο για να κάνει κάποιος “επένδυση” στα ακίνητα. Αυτό δημιουργεί έναν αστικό “καρκίνο”. Θα μου πεις, θα το απαγορεύσουμε; Όχι, αλλά πρέπει να το ρυθμίσουμε. Υπάρχουν παραδείγματα, η Βαρκελώνη, το Βερολίνο.
Ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ χαίρεται… Λέει πχ, η Αθήνα είναι σπουδαίος τουριστικός προορισμός. Ναι αλλά τι θα κάνουμε εμείς που ζούμε στην Αθήνα; Θα μείνουν ξανά με τους γονείς τους, άνθρωποι 30 χρονών; Πρέπει να γίνει μια διαβούλευση. Αν μένει μια οικογένεια με παιδιά σε ένα διαμέρισμα, και στα άλλα μένουν τουρίστες που κάνουν πάρτι για τέσσερις μέρες σε ώρες κοινής ησυχίας, δεν μπορείς να ζήσει. Για μένα ο Δήμος της Αθήνας έχει κεντρικό ρόλο σε αυτό. Κι αν δεν έχει νομοθετικά, πρέπει να κάνει μια συζήτηση δημόσια και να βρει λύσεις, να τις προτείνει στην Πολιτεία. Η Λαϊκή Συσπείρωση έχει κάποιες προτάσεις: να φορολογηθούν ως ξενοδοχεία όσοι κάνουν αυτή τη δουλειά συστηματικά. Άλλο να το νοικιάζεις ένα μήνα το καλοκαίρι που φεύγεις, γιατί υπάρχουν κι αυτές οι περιπτώσεις. Το να είσαι επαγγελματίας όμως, και αντί να χτίσεις ένα ξενοδοχείο, να πας να διώξεις τους κατοίκους από την εστία τους, είναι πρόβλημα.
-Ποιες είναι οι σχέσεις σου με πρώην συντρόφους σου στο ΣΥΡΙΖΑ και με τους Συριζαίους στο τουίτερ, όπου έχεις προφίλ;
Δεν έχω κανένα πρόβλημα, τους έχω μπλοκάρει όλους, οπότε δεν έχω θέμα (γέλια).
Κι επίσης, πρώτα-πρώτα είμαστε άνθρωποι. Δεν έχω χαλάσει φιλία για την πολιτική. Από εκεί και πέρα, διαφωνούμε κάθετα πολιτικά με ορισμένους παλιούς φίλους. Όταν μαζευόμαστε, πίνουμε κάνα κρασί και λέμε τα νέα μας, δε μιλάμε πολιτικά, γιατί διαφωνούμε.
-Να το δούμε κι από την άλλη πλευρά. Πήγες στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ το Σεπτέμβρη…
Πάντα έπαιζα εκεί.
-Βλέπεις μήπως άτομα να σε υποδέχονται με καχυποψία;
Κοίταξε, η αλήθεια είναι πως στο Πανεπιστήμιο ήμουν στα ΕΑΑΚ. Ξέρεις πολλές φορές υπάρχει ένας πολιτικός χαβαλές στα Πανεπιστήμια. Γιατί στην ουσία, στο 85% των θέσεων, το κομμάτι της Αριστεράς που έφυγε το 89′, ταυτίζεται με το ΚΚΕ τώρα. Έχει κάνει και το ΚΚΕ αυτοκριτική στα συνέδριά του.
Το Φεστιβάλ της ΚΝΕ για μένα είναι ένα πολιτιστικό γεγονός, εκτός από πολιτικό. Εγώ πάντα έπαιζα, κι όταν ήμουν στα ΕΑΑΚ, και τη δεκαετία του 2000 έπαιξα σε δυο-τρία Φεστιβάλ. Δεν είναι τρελοί οι άνθρωποι, δε σου λένε θα ορκιστείς στο Μπρέζνιεφ και θα τραγουδήσεις. Από εκεί και πέρα καταλαβαίνω και σέβομαι απόλυτα έναν πολιτικό οργανισμό, που έχει δικό του καταστατικό, μέλη, κανόνες λειτουργίας. Δουλεύουν όπως δουλεύουν, έχουν αυτήν την κοσμοθεωρία και συμφωνώ μαζί τους σε πολλά.
-Μήπως από απλό κόσμο έχεις δει να σε αντιμετωπίζουν με επιφυλακτικότητα;
Νομίζω πως ειδικά όσοι είναι οργανωμένοι στο ΚΚΕ έχουν υψηλό πολιτικό κριτήριο και ξεχωρίζουν τον οπορτουνιστή από τον ανιδιοτελή. Εγώ δε νιώθω κάποια δυσαρέσκεια. Πρέπει να προσέχεις ποιον προσεγγίζεις, πώς συνεργάζεσαι. Να έχεις πίστη στην εμπειρία του άλλου και να μη μεγεθύνεις τις διαφορές σου, να βρεις τι κοινό έχεις. Το ΚΚΕ μέσα από το Συνέδριό του και τον τρόπο που πολιτεύεται, θέλησε να κάνει μια κοινωνική συμμαχία και με ανθρώπους που δεν είναι αυστηρά στο κόμμα και αυτό δεν το είπε στα χαρτιά, αλλά το κάνει στην πράξη. Σε πάρα πολλούς συνδυασμούς υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι καν στο ΚΚΕ ή που είχαν φύγει, καλλιτέχνες κτλ, που θέλουν να στηρίξουν για τους λόγους που είπα. Κι αυτό γίνεται ανιδιοτελώς. Δε ζητάνε από εμάς δηλώσεις μετανοίας, ούτε να πάμε γονυπετείς στην Παναγία της Τήνου ή στον Περισσό.
-Με τρώει να σε ρωτήσω και για τη μία στις δέκα. Για τις διαφωνίες…
Να το πω ξεκάθαρα, για το Σύμφωνο Συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών και για ζητήματα ατομικών δικαιωμάτων, τολμώ να πω ότι διαφωνώ με τις επίσημες θέσεις του ΚΚΕ. Έχω και φίλους που βασανίζονται από τις διακρίσεις που υπάρχουν στο νόμο και στο κράτος και προσωπικά στηρίζω αυτά τα κινήματα.
Για το ζήτημα των ναρκωτικών, κι εγώ εθελοντής στο ΚΕΘΕΑ ήμουν στην κοινότητα «Στροφή», που είναι στεγνό πρόγραμμα, έχουμε συναντίληψη για τα Προγράμματα μεθαδόνης. Χρειάζεται επιστημονική αξιολόγηση: Τι έκανε η μεθαδόνη και πώς βοήθησε ή όχι. Οι διάφορες νεωτερικές ιδέες για κέντρα εποπτευόμενης χρήσης, σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, που τα λένε κι οι νυν υποψήφιοι δήμαρχοι, σε ένα πρώτο επίπεδο διαφημίζονται ως προοδευτικές. Αλλά δεν έχω πειστεί αν θα βοηθήσει τον άνθρωπο που είναι εξαρτημένος. Στο Πρόγραμμα της Λαϊκής Συσπείρωσης δίνουμε έμφαση στα κέντρα πρόληψης του δήμου. Είναι επτά κέντρα πρόληψης με μόλις 100 χιλιάδες προϋπολογισμό. Άρα στο θέμα των ναρκωτικών είμαι κοντά στις απόψεις του ΚΚΕ χωρίς όμως να ταυτίζομαι απόλυτα.
Πάντως συμμαχία χωρίς διαφωνίες θα ήταν ένταξη. Εγώ δεν μπορώ να υποκριθώ ότι ξαφνικά συμφωνώ σε όλα. Δεν θα ήταν ειλικρινές. Μπορώ να πω όμως ότι έχω ειλικρινείς προθέσεις, όπως ειλικρινές είναι και το κάλεσμα που κάνει το ΚΚΕ για κοινωνική συμμαχία με φορείς και πρόσωπα.
-Στόχος για τις εκλογές;
Ξέρει πολύ καλά ο κόσμος ότι οι εκλογές και αλλάζουν και δεν αλλάζουν τη ζωή του. Ένας αριστερός κόσμος μάλιστα κατάλαβε ότι μπορεί να ψηφίσεις “όχι” και να βγει “ναι”. Παρόλα αυτά, σε ό,τι αφορά το Δήμο της Αθήνας, εγώ θα έλεγα στους ανθρώπους χωρίς προκατάληψη να δουν το παράδειγμα της Πάτρας. Δεν ψηφίζουμε για να γίνει Μαυσωλείο του Λένιν στην Πλατεία Κοτζιά, ψηφίζουμε για καλύτερη ποιότητα ζωής στο Δήμο μας. Εγώ θα έλεγα ότι είναι ρεαλιστικός στόχος να δώσουν ένα μήνυμα και να μπει στο δεύτερο γύρο η Λαϊκή Συσπείρωση. Να δώσουν μια ευκαιρία σε μια πραγματική αριστερή φωνή στο Δημοτικό Συμβούλιο, που είναι κι αντιφασιστική, έχει μπλοκάρει παντού τους φασίστες, όχι μόνο στα λόγια, αλλά έχει προστατέψει κόσμο.
Η Περιφέρεια είναι ίδια περίπτωση, κανείς δεν ξέρει τις αρμοδιότητές της. Είχαμε νεκρούς από πυρκαγιές και από πλημμύρες. Εγώ δεν μπορώ να λαϊκίσω πάνω στα πτώματα και να πω ότι φταίει μόνο η Ρένα Δούρου. Πολιτικά όμως κοιτώντας, ούτε το θέμα των σκουπιδιών λύθηκε, πάλι φρακάρει η Φυλή, τα έργα που έγιναν ήταν χωρίς σχέδιο. Η Περιφέρεια της Αττικής είναι σα μικρό κράτος. Εκεί μπορεί ο πολίτης να δώσει το μήνυμα στηρίζοντας την ΛΑΣΥ.
Σε ό,τι αφορά τις εθνικές εκλογές πολύς κόσμος θέλει να ψηφίσει κυβερνήτη. Αλλά δεν έχουν μεγάλες διαφορές τώρα τα τρία κόμματα. ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ και ΚΙΝΑΛ διαφωνούν σε μικρές λεπτομέρειες.
Τολμώ να πω κι αυτό έχει μια αξία, πως πράγματα που ούτε ο Σαμαράς ήθελε να τα δώσει, ούτε ο Βενιζέλος, που ήταν τα μνημονιακά τοτέμ, τα έδωσε μια χαρά ο Τσίπρας. Δηλαδή το Υπερταμείο το ήθελαν από το 10′. Δεν το πήραν. Το πήραν το 2015, συγκεκριμένα τότε. Πρέπει να είμαστε ακριβείς με την ιστορία.
Αν θέλει κάποιος να δει μια άλλη φωνή στη Βουλή, χωρίς να δίνω οδηγίες πρέπει να ψηφίσει αριστερά, ΚΚΕ, Ανταρσυα ή ΛΑΕ .