Τζον Στόκτον – Ο βασιλιάς των ασίστ που έμεινε χωρίς στέμμα

Μπορεί να μην είχε να επιδείξει εντυπωσιακά άλματα και καρφώματα, αλλά λίγα πράγματα ήταν πιο εντυπωσιακά από το παιχνίδι του Τζον Στόκτον και το θρίαμβο της απλότητας. Η οποία έμεινε όμως χωρίς επιβράβευση, αφού ο Στόκτον ήταν ο άρχοντας των ασίστ, απέτυχε όμως να γίνει κι ο άρχοντας των δαχτυλιδιών, κατακτώντας ένα πρωτάθλημα στο ΝΒΑ.

Γεννήθηκε στην Ουάσιγκτον, στις 26 Μαρτίου το 1962 και κατά σύμπτωση, τα γενέθλιά του συμπίπτουν με την επέτειο της έκδοσης του βιβλίου του Μορμόν στις ΗΠΑ. Ο ίδιος έμελλε να κάνει σπουδαία καριέρα με τους “Μορμόνους” των Γιούτα Τζαζ, αλλά αυτό δεν μπορούσε να το φανταστεί κανείς τότε. Ούτε καν όταν ξεκινούσε την επαγγελματική του καριέρα, με μάλλον ταπεινές φιλοδοξίες, μένοντας ακόμα με τους γονείς του και θεωρώντας πως είναι παίκτης της μιας χρονιάς στο ΝΒΑ…

Αποφοίτησε από το Κολέγιο του Γκονζάγκα -ίσως ο διασημότερος καλαθοσφαιριστής απόφοιτός του- και έγινε ντραφτ στο νούμερο 16 από τους Γιούτα, σε μια τρομερή φουρνιά παικτών, όπου είδε πάνω από αυτόν στη λίστα, παίκτες όπως ο Μπάρκλεϊ και ο Μάικλ Τζόρνταν (ίσως ο βασικός λόγος για τον οποίο ο Στόκτον δε φόρεσε ποτέ το δαχτυλίδια του πρωταθλητή) αλλά ακόμα και αυτός δεν έφτασε στο νούμερο 1, αφού η κορυφή ανήκε στο Χακίμ Ολάζουγιον. Παρόλα αυτά, είχε ίσως την πλέον εντυπωσιακή εξέλιξη, με βάση τις αρχικές προσδοκίες, και θεωρείται μέχρι σήμερα μία από τις πιο πετυχημένες επιλογές (picks) παικτών στην ιστορία του θεσμού των ντραφτ.

Μπορεί να μη γέμιζε το μάτι στον αντίπαλο, με ύψος μόλις 1.85 και χωρίς σπουδαία αθλητικά προσόντα, ήταν όμως δαιμόνιος και προπαντός σκληροτράχηλος και σπουδαίος αμυντικός -οι επικριτές του λένε πως ήταν κι ένας από τους πιο βρώμικους παίκτες του πρωταθλήματος, αν και αυτό ήταν μάλλον βασική προϋπόθεση για να επιβιώσει. Είναι χαρακτηριστικό πως σε όλη την καριέρα του έχασε μόλις 23 αγώνες από τραυματισμό, έχοντας λευκό απουσιολόγιο σε 17 σεζόν από τα χρόνια που έπαιξε.

Όταν κάποιος λέει Στόκτον, συνειρμικά συμπληρώνει με τη λέξη Μαλόουν. Οι δυο τους ήταν ο ορισμός των μπασκετικών Διόσκουρων, συνθέτοντας ίσως το πιο φονικό δίδυμο στην ιστορία του ΝΒΑ, με τον πρώτο να δημιουργεί και το δεύτερο να εκτελεί -για την ακρίβεια να παραδίδει ως… “ταχυδρόμος”-, φτάνοντας μάλιστα στη δεύτερη θέση των σκόρερ όλων των εποχών -όχι όμως και στο δαχτυλίδι του πρωταθλητή. Ανήγαγαν όμως από κοινού σε επιστήμη το πικ-εν-ρολ.

Ο Στόκτον έμεινε σε όλη την καριέρα του στη Γιούτα, έχοντας το ρεκόρ των συνεχόμενων χρονιών παρουσίας σε μία ομάδα, μέχρι που τον ξεπέρασε ο Κόμπε Μπράιαντ με τους Λέικερς -και πλέον κι ο Ντιρκ Νοβίτσκι. Σε αυτά τα 19 χρόνια, κατάφερε κάτι μοναδικό, δίνοντας κάθε χρόνο το παρόν στα πλέι-οφ, με ένα δυνατό σύνολο που ήταν σχεδόν πάντα στα φαβορί για τον τίτλο. Δεν κατάφερε ποτέ όμως να πιει νερό από την πηγή, πότε εξαιτίας του τρομερού ανταγωνισμού στη δυτική περιφέρεια και πότε εξαιτίας του Μάικλ Τζόρνταν και της δυναστείας των Μπουλς, στους οποίους οι Τζαζ σκόνταψαν δύο σερί χρονιές, το 1997 και το 1998, χάνοντας με το ίδιο σκορ τις σειρές των τελικών: 4-2…

Ο Στόκτον “περιορίστηκε” στις ατομικές διακρίσεις και δεν τα κατάφερε άσχημα. Είναι ο πρώτος πασέρ και ο πρώτος κλέφτης όλων των εποχών στην ιστορία του πρωταθλήματος και δύσκολα θα πλησιάσει κάποιος τις επιδόσεις του: Έχει 15.806 ασίστ, 3.715 περισσότερες από το δεύτερο της κατάταξης, που είναι ο Τζέισον Κιντ -τον ξεπερνά μόνο σε μέσους όρους ο Μάτζικ Τζόνσον. Και έκλεισε την καριέρα του με 3.265 κλεψίματα, μπροστά από τον Κιντ -και πάλι- και τον Τζόρνταν, ενώ κανείς άλλος δεν έχει πλησιάσει καν τον αριθμό των 3.000.
Ο τελικός απολογισμός καταγράφει έναν εντυπωσιακό διψήφιο μέσο όρο καριέρας σε πόντους και ασίστ, που τον κατατάσσει αυτομάτως μεταξύ των κορυφαίων.

Με την εθνική ομάδα των ΗΠΑ, πήρε ό,τι του είχε λείψει στο ΝΒΑ. Κατέκτησε δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια στη Βαρκελώνη και στην Ατλάντα, αλλά το πιο μεγάλο παράσημο ήταν η συμμετοχή στην πρώτη και αυθεντική -αν όχι μοναδική- Dream Team του 92′, ίσως την πιο ταλαντούχα ομάδα που έχει πατήσει σε ξύλινο παρκέ.

Έκλεισε την καριέρα του στα 41 του χρόνια και οι Γιούτα Τζαζ απέσυραν προς τιμήν του τη φανέλα με το νούμερο 12 -όπως άλλωστε και το κολέγιό του. Απέκτησε έξι παιδιά και δύο από τους γιους του ακολούθησαν τα χνάρια του κι έγιναν επαγγελματίες παίκτες, χωρίς ωστόσο να φτάσουν τα δικά του επιτεύγματα. Ο γιος του, Μάικλ, αγωνίστηκε για ένα φεγγάρι και στο ελληνικό πρωτάθλημα για τον Απόλλων Πάτρας, με τον πατέρα Στόκτον να επισκέφτεται τη χώρα μας για να τον δει να παίζει…

Τα μήλα έπεσαν κάτω από τη μηλιά, αλλά δε βγάζουν το ίδιο ωραία-χρυσά μήλα…