Μεχμέτ Φατίχ Ματσόγλου – Ποιος είναι ο πρώτος κομμουνιστής δήμαρχος της Τουρκίας

Οι δημοτικές εκλογές της Τουρκίας, εκτός από τη μεγάλη ήττα του κόμματος του Ερντογάν στο σύνολο των μεγάλων δήμων της χώρας, χαρακτηρίστηκαν και από την εκλογή του πρώτου κομμουνιστή δημάρχου στη χώρα, του Φατίχ Μεχμέτ Ματσόγλου στην πόλη Ντερσίμ. Ο κουρδικής καταγωγής και αλεβίτης στο θρήσκευμα Ματσόγλου – όπως η πλειονότητα των κατοίκων της περιοχής – δεν ήρθε βέβαια από το πουθενά, αλλά στην Τουρκία ήταν ήδη γνωστός για την πετυχημένη θητεία του ως πρόεδρος του Οβατσίκ, μιας μικρής κοινότητας χωριών της επαρχίας Τουντζελί, με πληθυσμό συνολικά 8.500. Το Οβατσίκ θεωρείται ιερός τόπος των αλεβιτών (κοινότητα που περιλαμβάνει εθνοτικά Κούρδους και Τούρκους) ενώ το 1936 έλαβε χώρα στην περιοχή η μεγαλύτερη ως τότε εξέγερση κατά του νεοσύστατου τουρκικού κράτους, με αποτέλεσμα ο τουρκικός στρατός να δολοφονήσει χιλιάδες ανθρώπους. Μάλιστα, το 2011 ο Ερντογάν απολογήθηκε δημόσια για τη σφαγή. Από τη δεκαετία του ’80 και μετά η ευρύτερη περιοχή θεωρείται προπύργιο του PKK και η παρουσία του τουρκικού στρατού κατά της ανταρτικής δραστηριότητας είναι έντονη. Ο Ματσόγλου, ήδη από την εποχή της θητείας του στο Οβατζίκ, ερωτηθείς από δυτικούς δημοσιογράφους ήταν προσεχτικός στις τοποθετήσεις έναντι της πολιτικής του τουρκικού κράτους στο κουρδικό, καθώς είναι πολύ εύκολο να βρεθεί στη φυλακή για τις δηλώσεις του. Αναφερόμενος στην επίθεση της Τουρκίας κατά των Κούρδων της Συρίας, ο Ματσόγλου τόνισε πως “το δικαίωμα της ζωής είναι ιερό. Είμαι κατά της βίας”. Να σημειωθεί επίσης πως το ΤΚΡ, στο οποίο ανήκει ο Ματσόγλου, δε θεωρεί ενδεδειγμένη λύση του κουρδικού τη δημιουργία ξεχωριστού κράτους για την εθνότητα, κάτι που αποτελεί σημείο τριβής με τις βασικές πολιτικές δυνάμεις εντός της μειονότητας, στην Τουρκία, αλλά και στις κοινότητες μεταναστών στο εξωτερικό.

Ο Ματσόγλου εξελέγη πρόεδρος το 2014 και μέσα στα χρόνια τράβηξε την προσοχή με μια σειρά προοδευτικά μέτρα, όπως τη μετατροπή τμήματος του δημαρχείου σε δημόσια βιβλιοθήκη, η διανομή λάπτοπ σε όλους τους μαθητές μέσης εκπαίδευσης της περιοχής. η παροχή δωρεάν συγκοινωνίας σε κάποιες γειτονιές και η μείωση των τιμολογίων του νερού. Διάσημη έγινε η πρωτοβουλία του να αναρτά στην πρόσοψη του δημαρχείου τα έσοδα και τα έξοδα του δήμου για λόγους φορολογικής διαφάνειας.

Ακόμα πιο διάσημος έγινε ο συνεταιρισμός που άνοιξε ο δήμος το 2017, δημιουργώντας 250 θέσεις εργασίας στη μελισσοκομία και την παραγωγή οσπρίων, με επόμενο στόχο την παραγωγή οργανικών γαλακτοκομικών προϊόντων. Το κατάστημα που άνοιξε στο Οβαντσίκ είχε τέτοια επιτυχία και τα προϊόντα τέτοια ζήτηση, που άνοιξαν σύντομα άλλα τέσσερα καταστήματα του συνεταιρισμού σε άλλα μέρη της Τουρκίας.

Στις πρώτες του δηλώσεις μετά την εκλογή του στην πόλη Ντερσίμ, ο Ματσόγλου τόνισε πως «Οι πόρτες του δήμου θα είναι ανοιχτές στο κοινότητα», προσθέτοντας πως θα υπάρξει έλεγχος των πεπραγμένων της προηγούμενης διοίκησης και πως ο ο δήμος θα διοικηθεί «μαζί με το λαό». Υποσχέθηκε πως σύντομα θα γίνει δημόσια συνάντηση ώστε να βρεθεί ο καλύτερος τρόπος συλλογικής διοίκησης και πως «θα επεκτείνουμε το παραγωγικό και διανεμητικό σύστημα που ξεκινήσαμε στο Οβατσίκ». Ευχαριστώντας τους υποστηρικτές του, ο Ματσόγλου κατέληξε πως: «Θα αποδείξουμε σε όλη τη χώρα πως ένα σοσιαλιστικό μοντέλο είναι εφικτό».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιτυχία των κομμουνιστών ήταν αξιοσημείωτη σε όλη την επαρχία Τουντζελί, όπου το ΤΚΡ συγκέντρωσε το 17,85% των ψήφων, ενώ πρώτη δύναμη αναδείχθηκαν οι κεμαλικοί, ακολουθούμενοι από το κουρδικό HDP και το κόμμα του Ερντογάν.