Νίκος Αντωνάκος: “Ήθελε να μείνει αμόλυντος, όχι καθαρός για τον άλλον κόσμο…”

Όσοι ήταν προκατειλημμένοι απέναντι στους κριτικούς κινηματογράφου, κι είχαν κατά νου ένα στερεότυπο χαρακτήρα, που μιλάει αργά και δυσνόητα, συναντούσαν τα ρέοντα κείμενα του Νίκου Αντωνάκου και ένιωθαν σα να είχαν βρει το χαμένο τους πνευματικό πατέρα… Ακόμα και αν κάποιες κριτικές έμοιαζαν χοντροκομμένες ή άδικες, ο Νίκος Αντωνάκος, μέσα από τις στήλες του Ριζοσπάστη, ήταν μια πραγματική καθοδήγηση για τις ταινίες που πρέπει να δεις, σου έλεγε χωρίς περικοκλάδες ότι κάποιες φτάνουν στη βρύση αλλά δεν πίνουν νερό, κι είχε πάντα μια αιχμηρή κουβέντα για όσες αδιαφορούν για το κοινωνικό μήνυμα και το περιεχόμενο.

Στο Ριζοσπάστη βρίσκουμε ένα αναλυτικό βιογραφικό του σημείωμα.

Γεννήθηκε στο Αγρίνιο. Εξέδωσε την ποιητική συλλογή «Τ΄ αστέρια δεν φάνηκαν» και το μυθιστόρημα «Δεξιότερα της δεξιάς», το οποίο έγινε κινηματογραφική ταινία και «Η Ακτή του Ραζλίφ». Εγραψε πολλά σενάρια για τον κινηματογράφο, για ντοκιμαντέρ και για την τηλεόραση. Συνεργάστηκε ως πολιτικός συντάκτης σε εφημερίδες του Λονδίνου. Υπήρξε ανταποκριτής του «Ριζοσπάστη» στη Μ. Βρετανία και συνέχισε ως αρθρογράφος στην ίδια εφημερίδα. Κείμενά του, κριτικές, διηγήματα δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες. Εγραψε και σκηνοθέτησε την τηλεοπτική εκπομπή «Τέχνη και Πολιτισμός», καθώς και τη θεατροποιημένη τριλογία «Η ζωή, ο Ερωτας και ο Θάνατος». Σκηνοθέτησε δύο ταινίες μεγάλου μήκους, «Το Ράλι του Θανάτου» και «Δεξιότερα της δεξιάς».

Για το θέατρο έγραψε τα κείμενα και σκηνοθέτησε: «Η ζωή, ο Ερωτας, ο Θάνατος», τριλογία με τα μπαλέτα της Κένυα. Αφηγητής ο Μάνος Κατράκης. Εικαστικό Δρώμενο «Θεατρικός Λόγος και εικαστική παρέμβαση». Για την τηλεόραση: «Η ΕΡΤ στη Βόρεια Ελλάδα», «Η Ερευνα», «Πορτρέτα Ασήμων Ανθρώπων», «Ανθρωποι και Επαγγέλματα», τα σήριαλ «Ντόκτορ τικ», «Ο Δεύτερος άνθρωπος», κ.ά. Συμμετοχές σε φεστιβάλ: Βερολίνο, Βαλέντσια, Κωνσταντινούπολη, Κάιρο, Μόσχα, Βανκούβερ κ.ά. Βραβεία: Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Φεστιβάλ Μεσογειακού κινηματογράφου της Βαλέντσια. Σενάρια για τον κινηματογράφο: «Δεξιότερα της Δεξιάς», «Αγωνία», «Ο Σταύρος είναι πονηρός», «Το Τελευταίο Αντίο», «Μείνε Κοντά μου αγαπημένε», «Μάρα η Τσιγγάνα», «Η Θυρωρίνα», «Ερασιτεχνικό Θέατρο», «Αδελφοί Μανάκια», «Απολογία» κ.ά

Διατέλεσε Γενικός Γραμματέας της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών και μέλος του ΔΣ για περισσότερο από 10 χρόνια. Μέλος της Διοίκησης και της Εκτελεστικής Γραμματείας της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Σκηνοθετών «FERA». Μέλος της Διοίκησης και του Εκτελεστικού Γραφείου της Διοίκησης της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Εργαζομένων στα Οπτικοακουστικά Μέσα «FISTAV». Μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Κινηματογραφίας (2 θητείες), μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (2 θητείες). Αλλες πολιτιστικές δραστηριότητες: Αντιπρόεδρος της Κίνησης των Διανοουμένων και καλλιτεχνών για την Ειρήνη και τον Πολιτισμό, Μέλος του ΔΣ του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου της Αθήνας, Συντονιστής της «Παν-καλλιτεχνικής Κίνησης».

Έφυγε με τον καημό ότι δεν μπόρεσε να πάρει έγκριση από το Κέντρο Κινηματογράφου για μια καινούρια ταινία, με τίτλο “Για πιάνο και ορχήστρα” και έτσι διερευνούσε την αγορά και τις δυνατότητες, σε Ελλάδα και εξωτερικό, για να την βγάλει, ενώ παράλληλα, επιμελούνταν την έκδοση του τρίτου βιβλίου του “Ιστορίες της Κυριακής” (πολιτικά κείμενα – 2 τόμοι), με τα άρθρα του στον Κυριακάτικο Ρίζο, καθώς και το μυθιστόρημα που ήταν ομότιτλο με την ταινία που ετοίμαζε.

Ο θάνατος τον βρήκε πρόωρα, στις 3 Απριλίου του 2009, μόλις δύο μήνες πριν κλείσει τα 67 του χρόνια, ενώ μιλούσε σε μια εκδήλωση της Εταιρίας Ελλήνων Σκηνοθετών, σε ένα αφιέρωμα για το Γιάννη Ρίτσο. Ενώ βρισκόταν στο βήμα και διάβαζε την ομιλία του, αισθάνθηκε ξαφνική αδιαθεσία και κάθισε σε μια καρέκλα, ενώ ζήτησε από τη σύντροφό του να συνεχίσει εκείνη την ανάγνωση από το κείμενο. Η δυσφορία όμως εντάθηκε και τελικά εξέπνευσε στο ασθενοφόρο, από ανακοπή καρδιάς, κατά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο.

Η κεντρική αίθουσα της ΕΕΣ φέρει πλέον το όνομά του και μια καλαίσθητη πλακέτα προς τιμήν του. Ενώ η Ιωάννα Καρατζαφέρη έγραψε για αυτόν:

«Ηθελε να μείνει αμόλυντος. Οχι καθαρός για τον άλλον κόσμο. Αλλά γι’ αυτόν, τον επίγειο που μέσα του ζούσε και συναναστρεφότανε με τους ανθρώπους (…) για τον Νίκο ο διασκεδαστικός κινηματογράφος ήταν κάτι διαφορετικό από αυτό που εκείνος είχε σαν προορισμό αυτής της τέχνης: την προτιμούσε σαν σκαπτικό εργαλείο που φτάνει ως τα θεμέλια της κοινωνίας»…

Όσο κλισέ κι αν ακούγεται η φράση “άφησε δυσαναπλήρωτο κενό”, στην περίπτωσή του ίσχυε απόλυτα. Εξάλλου ο ίδιος απεχθανόταν τα κλισέ και φρόντιζε να το αποδεικνύει με τον ιδιαίτερο κι αντισυμβατικό λόγο του…