Γιουγκοσλαβία 1999: Τα “λάθη” του ΝΑΤΟ και η μυρωδιά της κόλασης
“Σε έναν πόλεμο, η αλήθεια είναι σχετική. Σε έναν πόλεμο κάποιος ή κάποιοι μπορεί να σε κάνουν να δεις αυτό που θέλουν εκείνοι. Να μη λες ότι αυτός είναι ένας καβαλάρης επάνω σε ένα άλογο, αλλά να λες ότι αυτή είναι η εικόνα ενός καβαλάρη πάνω σε ένα άλογο.” Ο Γ. Αυγερόπουλος διηγείται την εμπειρία του από τους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας και το βασικό δημοσιογραφικό τους δίδαγμα.
Είκοσι χρόνια μετά τους βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία, ο Γ. Αυγερόπουλος διηγείται τη φρικιαστική εμπειρία του, που σημαδεύει όλες τις αισθήσεις, τη στάση απέναντι στη ζωή που μπορεί να αναποδογυρίσει ανά πάσα στιγμή, αλλά κυρίως την αντίληψη για τη σχετικότητα της αλήθειας, που μεταδίδουν οι δημοσιογράφοι.
Η διαφορά που υπάρχει σε τέτοιου είδους βομβαρδισμούς, με εμπόλεμες συρράξεις σε άλλες περιοχές του πλανήτη, είναι η εξής: Ενώ για παράδειγμα στο Σεράγεβο είχαμε βλήματα κάθε διαμετρήματος να πέφτουν 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα συνεχώς παντού, οπουδήποτε, σε έναν τέτοιου είδους βομβαρδισμό δεν έχεις αυτό το θανατηφόρο πράγμα, αλλά έχεις τεράστιας δυναμικής και έκτασης βομβαρδισμούς. Εκεί ακούς αυτόν τον ανατριχιαστικό ήχο των αεροπλάνων που έρχονται και στη συνέχεια τον ήχο από τον πύραυλο που κατευθύνεται προς τη γη.
Αυτοί οι ήχοι μαζί με τον ήχο που κάνει αυτό το ρημάδι όταν σκάει είναι πραγματικά βγαλμένοι από την κόλαση. Δεν το χωράει ο ανθρώπινος νους το πόσο τρομακτικό είναι να το ακούς όταν είσαι εκεί.Υπήρξε ένα περιστατικό, ακούσαμε έναν πύραυλο να έρχεται και νομίζαμε ότι θα πέσει πάνω στο ξενοδοχείο που μέναμε. Η έκρηξη είναι τόσο κοντινή και τόσο τρομακτική, έσπασαν παράθυρα, κουνήθηκε το κτίριο, έφευγαν κομμάτια από τους τοίχους. Πέρασαν μερικά δευτερόλεπτα μέχρι να καταλάβουμε ότι δεν ήταν το ξενοδοχείο ο στόχος, αλλά σίγουρα έχει γίνει ένα τεράστιο θανατικό κάπου εκεί κοντά. Βγήκαμε έξω και αντικρίσαμε την εξής εικόνα: Στο διπλανό τετράγωνο, είχε εξαφανιστεί μια ολόκληρη γειτονιά. Στη θέση της υπήρχε ένας τεράστιος κρατήρας. Μέσα στα συντρίμμια, είχαν επιζήσει μια γιαγιά και ένα παιδί, αν θυμάμαι καλά.
Έτσι συνεχίστηκαν και οι επόμενες μέρες. Κάποια στιγμή άρχισαν να γίνονται τα περίφημα λάθη του ΝΑΤΟ. Όπως ήταν η επίθεση στο κονβόι με τα τρακτέρ, που το πέρασαν για άρματα μάχης, αλλά και μια επίθεση σε ένα τρένο.
Είχε χτυπηθεί το κονβόι με τα τρακτέρ και φτάσαμε δύο ώρες μετά. Ήμασταν οι πρώτοι που είχαμε πάει, οι δημοσιογράφοι, δεν είχε φτάσει κανείς άλλος. Αυτό που αντικρίσαμε ήταν πάνω από κάθε αρρωστημένη φαντασία, πάνω από οποιαδήποτε μυθιστορηματική πλοκή. Ξεπερνούσε τον καλύτερο σεναριογράφο πολεμικών ταινιών. Ήταν τα τρακτέρ καμμένα, με τους ανθρώπους είτε καμμένους είτε κομματιασμένους πάνω στα τρακτέρ ή δίπλα σε αυτά. Με ανθρώπινα μέλη πεταμένα δεξιά και αριστερά. Τότε είδαμε και πάρα πολλά κοράκια, γιατί η Πρίστινα έχει αρκετά. Κοπάδια από κοράκια να βρίσκονται πάνω στα κεφάλια των ανθρώπων και να τσιμπολογούν τα μάτια τους.
Αυτό που δεν μπορεί να μεταφερθεί σε κάποιον είναι η οσμή. Δεν μπορώ να περιγράψω την οσμή μιας τέτοιας επίθεσης, τα λιωμένα σίδερα, η καμμένη σάρκα, η ανάμιξη της σκόνης με το αίμα. Είναι πραγματικά αδύνατο.
Πράγματα τα οποία σε ζορίζουν προσπαθείς όσο μπορείς να τα θάψειςΜαθαίνεις επίσης ότι σε έναν πόλεμο, η αλήθεια είναι σχετική. Σε έναν πόλεμο κάποιος ή κάποιοι μπορεί να σε κάνουν να δεις αυτό που θέλουν εκείνοι. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Να μη λες ότι αυτός είναι ένας καβαλάρης επάνω σε ένα άλογο, αλλά να λες ότι αυτή είναι η εικόνα ενός καβαλάρη πάνω σε ένα άλογο.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη συνέντευξη στο Σπούτνικ.