Γιάννης Αγγέλου: «Το ΚΚΕ είναι η Ιθάκη μιας πορείας μεγάλης και η απαρχή για όλα τα μεγάλα νέα!»
Αν μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω, εκεί, στο μακρινό 1979, ίσως να είχα ήδη 40 χρόνια στο ΚΚΕ!
“Αν μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω, εκεί, στο μακρινό 1979, ίσως να είχα ήδη 40 χρόνια στο ΚΚΕ”, αναφέρει ο Γιάννης Αγγέλου, συνταγματάρχης εν αποστρατεία και υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΚΚΕ, στη συνέντευξη που μου παραχώρησε. Συζητήσαμε για τις ευρωεκλογές, τον φασισμό, τις Ένοπλες Δυνάμεις και την περίοδο που ήταν στο ΠΑΣΟΚ.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε πως θα είσαι υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΚΚΕ. Πώς πήρες αυτή την απόφαση;
Ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα του ΓΓ του ΚΚΕ, με την επιστολή που έστειλα και δημοσιεύτηκε στο Ριζοσπάστη στις 22 του Δεκέμβρη, είχα ξεκαθαρίσει πως θέτω τον εαυτό μου στη διάθεση του κόμματος. Συμπαρατάχτηκα ως απλός στρατιώτης για να βοηθήσω με κάθε τρόπο το ΚΚΕ, από οπουδήποτε μου ζητηθεί. Είναι μεγάλη η τιμή και ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη. Όλοι μας οι υποψήφιοι, είτε για το ευρωκοινοβούλιο είτε για την ΤΔ ή τις Περιφέρειες, είμαστε έτοιμοι και αποφασισμένοι για να μεταφέρουμε το μήνυμα για ψήφο στο ΚΚΕ σε κάθε κάλπη.
Ποια είναι τα θέματα με τα οποία σκοπεύεις να ασχοληθείς στην ευρωβουλή, αν εκλεγείς;
Φτάσαμε στο Ω ενώ ακόμη είμαστε στο Α. Έχουμε μακρύ δρόμο, δύσκολο έργο. Ο λαός να μας ακούσει, να μας κρίνει, να πειστεί και να μας ψηφίσει. Η θεματολογία, όπως καλά γνωρίζεις, είναι μεγάλη. Έχω αρκετή εμπειρία σε πολλά θέματα, πλέον των αυστηρά αναφερομένων σε θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής. Βασική επιδίωξη είναι να κάνουμε τη φωνή μας δυνατότερη, να δείξουμε σε όλους πως μονόδρομοι για τις ζωές των λαών δεν υπάρχουν. Αλλά προέχει πρώτα ο αγώνας!
Είσαι συνταγματάρχης εν αποστρατεία. Τι έχεις να πεις για την «πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική» της κυβέρνησης;
Αρμοδιότερος εμού θα ήταν ένας διπλωμάτης, αν και πιστεύω πως η εξωτερική πολιτική κάθε χώρας βασίζεται σε δυο πυλώνες, τη διπλωματία και τις ένοπλες δυνάμεις. Όμως, είναι αστείο αυτό, ακόμη και να το συζητούμε. Η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης μόνο ως πολυδιάστατη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Εκτελεί κατά γράμμα τις εντολές των δανειστών, έχει ξεπεράσει σε φιλοαμερικανισμό ακόμη και τους ίδιους τους Αμερικανούς και αποδεικνύει γενικά με κάθε τρόπο πως θέλει να είναι το καλύτερο παιδί των επιχειρηματικών ομίλων. Να μην ξεχνάμε πως η κυβέρνηση αυτή προκάλεσε ένα δημοψήφισμα με δυσδιάκριτο ερώτημα, όπου επί μια εβδομάδα ασκήθηκε στον λαό πίεση από κάθε κατεύθυνση με το κλείσιμο τραπεζών, τα capital controls και τη μιντιακή τρομοκρατία, την ώρα που είχε βάλει όλων των ειδών τα παπαγαλάκια να μεταφέρουν αριστερά και δεξιά πως το ΝΑΙ υπερισχύει του ΟΧΙ, ή τέλος πάντων πως είναι πολύ κοντά. Το αποτέλεσμα της κάλπης με το περήφανο 63%, η κυβέρνηση φάνηκε ανίκανη να το διαχειριστεί. Έσπευσε να συγκαλέσει Συμβούλιο Αρχηγών υπό τον ΠτΔ και εκεί επισημοποίησε την τεράστια κωλοτούμπα! Και, βέβαια, επέστρεψε λίγες μέρες μετά από τις Βρυξέλλες με ένα τρίτο και χειρότερο ΟΛΩΝ μνημόνιο!
Τι σε φοβίζει περισσότερο στη σχέση της χώρας μας με την Τουρκία;
Οι εκάστοτε κυβερνήσεις μας και η ενδοτικότητά τους. Δυστυχώς ανήκουμε ως χώρα περισσότερο στο ΝΑΤΟ και λιγότερο σε εμάς. Και αυτό το αποδεικνύουν με κάθε ευκαιρία οι εκάστοτε κυβερνώντες. Ουδέποτε ως χώρα κοιτάξαμε τα συμφέροντα του λαού μας, τα συμφέροντα του τόπου μας.
Φέτος έκλεισαν 20 χρόνια από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία. Μπορείς να μας πεις δύο λόγια για τη Συμφωνία των Πρεσπών και το πώς αυτή πιστεύεις διαμορφώνει την επόμενη μέρα στα Βαλκάνια;
Το ΚΚΕ, από την αρχή, είχε εκφράσει την αντίθεσή του στο βασικό στόχο της Συμφωνίας, συνεχίζοντας με συνέπεια τον διαχρονικό του αγώνα κατά των επικίνδυνων ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στην περιοχή. Είναι το μόνο κόμμα που μίλησε από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 για σύνθετη ονομασία της ΠΓΔΜ με γεωγραφικό προσδιορισμό, καταδικάζοντας τον αλυτρωτισμό και τον εθνικισμό, αποκαλύπτοντας πως ο ρόλος της ονοματολογίας είναι παραπλανητικός. Ανέδειξε ακόμα πως η Μακεδονία είναι μια ευρεία γεωγραφική περιφέρεια η οποία, μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, το 1913, κατανεμήθηκε στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία, στην τότε Σερβία και την Αλβανία και κανένα κράτος δεν έχει δικαίωμα στην αποκλειστικότητα.
Η επόμενη μέρα για τα Βαλκάνια συνοψίζεται στην περίφημη δήλωση του Κλίντον αμέσως μετά τους βομβαρδισμούς, πως «αυτό που κάναμε στο Κοσσυφοπέδιο μπορούμε να το ξανακάνουμε τώρα, μπορούμε να το κάνουμε αύριο αν είναι αναγκαίο, είτε στην Αφρική, είτε στην Κεντρική Ευρώπη», την οποία είχε κάνει από τα Σκόπια… Επίσης, κεντρικό άρθρο στην Washington Post, την επομένη της έναρξης των βομβαρδισμών κατά της Γιουγκοσλαβίας, στις 24 Μάρτη του 1999, είχε τίτλο: «Επανασχεδιάστε τον χάρτη των Βαλκανίων».
Το νομοσχέδιο, που κατέθεσαν Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές στην Αμερικανική Γερουσία, για την «Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατ. Μεσόγειο του 2019», αποτελεί ένα ακόμα εργαλείο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού για την επέκτασή του στην Ανατ. Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή. Στο κέντρο βρίσκεται ο ανταγωνισμός με τη Ρωσία και την Κίνα, το κυνήγι του κέρδους από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και τα παζάρια με την Τουρκία. Είναι δυνατόν, μετά από όλα αυτά, να αισθάνεται κάποιος άνετα και να μην σκέφτεται πως οι γνωστοί «κάποιοι», έχουν σχέδια περίεργα στο μυαλό τους;
Σήμερα, υπάρχουν επίσημα 193 κράτη. Τα τελευταία 30 χρόνια, ενώ διαλύθηκαν η ΕΣΣΔ και η Γιουγκοσλαβία και δημιουργήθηκε ένας ικανός αριθμός κρατών, η μόνη χώρα που ενώθηκε είναι η Γερμανία, το μακρύ χέρι της Αμερικής διαχρονικά, στην Ευρώπη. Δεν έχουν κανένα δισταγμό αύριο το πρωί, ανακατεύοντας την τράπουλα σύμφωνα με τα συμφέροντά τους, να διαλύσουν ένα μικρό κράτος κάνοντάς το μικρότερο και να δημιουργήσουν ένα άλλο. Αυτοί που ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα, όπως καλά γνωρίζεις, κάνουν σχεδιασμό μακροχρόνιο. Αφήνουν τις συνθήκες να ωριμάσουν και ξαφνικά διαμορφώνουν το περίφημο «νέο». Και φυσικά, όπου επεμβαίνουν, αφήνουν πίσω στάχτη. Θυμήσου τι έγινε με την περίφημη «Αραβική Άνοιξη» και πόσο Άνοιξη ήταν.
Στις Ένοπλες Δυνάμεις και στα Σώματα Ασφαλείας παρατηρούνται γενικότερα υψηλά ποσοστά της Χρυσής Αυγής. Γιατί πιστεύεις συμβαίνει αυτό και τι πρέπει να γίνει για ν’ αλλάξει;
Προκλητική ερώτηση! Το 1936 όταν ο Μεταξάς επέβαλε τη Δικτατορία του, μια από τις πρώτες του κινήσεις ήταν να καθιερώσει τα «κοινωνικά κριτήρια» για την εισαγωγή των νέων στις Στρατιωτικές Σχολές. Αυτό έγινε, επειδή ο Μεταξάς γνώριζε πολύ καλά πως μέχρι τότε στις Στρατιωτικές Σχολές εισάγονταν προοδευτικοί άνθρωποι. Ήταν και η δομή της κοινωνίας διαφορετική και οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν κάτι πολύ προοδευτικό. Μην ξεχνάμε πως τα κινήματα όλα ξεκινούσαν από τις Ένοπλες Δυνάμεις και δεν είχαν συντηρητικό χαρακτήρα. Αυτό ο Μεταξάς όχι μόνο κατάφερε να το σταματήσει, αλλά δημιούργησε μια βαθιά κουλτούρα στις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, άκρως συντηρητική, ακροδεξιά και φασιστική. Η χούντα των συνταγματαρχών του 1967, από «παιδιά» αυτής της κατάστασης έγινε. Αυτό το άλλαξε ο Ανδρέας Παπανδρέου με την κατάργηση των «κοινωνικών φρονημάτων» το 1981 και την ένταξη των Στρατιωτικών Σχολών στο θεσμό των Πανελληνίων εξετάσεων. Βέβαια, και αυτός σταμάτησε. Δεν έβαλε το μαχαίρι στο κόκκαλο, αν και είχε τη λαϊκή υποστήριξη για να το κάνει. Δυστυχώς η κουλτούρα των 45 ετών είναι ακόμη βαθιά ριζωμένη. Σε αυτό χρειάζεται να γίνει πολλή δουλειά. Οι κυβερνώντες δεν βλέπω να απασχολούνται με αυτό το ζήτημα, ακολουθώντας τον δρόμο των προηγουμένων. Όταν συμβαίνει κάποιο περιστατικό πέφτουν τάχα μου από τα σύννεφα και απλώς συνεχίζουν την πορεία τους! Αδιαφορούν για το μεγάλο αυτό πρόβλημα!
Σε ότι αφορά τα στελέχη των ΕΔ, το ευχάριστο είναι πως πλέον μας ακούν. Είτε συμφωνούν είτε διαφωνούν, μας ακούν. Σέβονται πως το ΚΚΕ είναι σταθερό στις θέσεις του, έχει αρχές και αξίες και δεν έχει κοροϊδέψει σε καμία φάση τις ιστορικής διαδρομής του το λαό. Όμως, πρέπει να συνειδητοποιήσουν και τα στελέχη των ΕΔ και των ΣΑ, πως είναι εργαζόμενοι, σκληρά εργαζόμενοι υπό ειδικό καθεστώς και δεν αποτελούν ελίτ. Όταν το συνειδητοποιήσουν και σπάσουν τα δεσμά αυτής της αντίληψης, γίνεται το πρώτο βήμα. Εμείς τους καλούμε να είναι κοντά μας, να μας ακούν. Αυτό είναι μια κατάκτηση.
Γιατί θεωρείς πως παρατηρείται άνοδος του φασισμού και των ακροδεξιών κομμάτων συνολικότερα στην Ευρώπη;
Επειδή, δυστυχώς, όσοι έχουν κυβερνήσει όλα αυτά τα χρόνια στην Ε.Ε με τις πολιτικές που έχουν εφαρμόσει, επώασαν το αυγό του φιδιού. Η Ε.Ε, εξάλλου, ουδέποτε υπήρξε υπόδειγμα δημοκρατικών αντιλήψεων. Η δημοκρατία για την Ε.Ε είναι μια ωραία πρόφαση. Στη βάση της είναι βαθιά συντηρητική, ακροδεξιά και φασιστική. Και αυτό ξεκινάει από πολύ παλιά. Από την οικοδόμησή της, όταν ένας από τους κύριους χρηματοδότες της «Ε.Ε. των Βρυξελλών» ήταν η κυβέρνηση της Δυτικής Γερμανίας. Θα σου αναφέρω μόνο μερικά ονόματα: Walter Hallstein, Ludwig Erhard, Ludger Westrick, Karl Carstens και Karl-Günther von Hase. Όλοι αυτοί έχουν ένα κοινό: είχαν στηρίξει το ναζιστικό καθεστώς και βρέθηκαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε θέσεις κλειδιά στη μεταπολεμική Γερμανία και στην Ε.Ε.
Σήμερα, οι φασίστες κάνουν μία τρίτη προσπάθεια να κατακτήσουν την Ευρώπη και μάλιστα όχι με τις στρατιωτικές στολές, αλλά με τα γκρι κοστούμια των επιχειρηματικών στελεχών και των πολιτικών των αστικών κομμάτων. Δεν θα τα καταφέρουν, όμως, όπως δεν τα κατάφεραν και τότε. Επειδή έχουμε εμπειρία και γνωρίζουμε τι εστί φασισμός, ειδικά στην Ελλάδα. Ο φασισμός είναι το μακρύ χέρι του καπιταλισμού. Και γι’ αυτό είναι ανιστόρητο και εντελώς επικίνδυνο να τον συνδέουν ορισμένοι με τον κομμουνισμό.
Από το 1976 μέχρι το 2012 ήσουν μέλος του ΠΑΣΟΚ. Στην παρέμβασή σου στην παρουσίαση του ευρωψηφοδελτίου στο Novotel ανέφερες πως «οι εθνικές εκλογές του 2009 ήταν το αποκορύφωμα μιας προσπάθειας που προδόθηκε αλλά και έριξε τις μάσκες». Τι ήταν αυτό που αντιλήφθηκες το 2009 και γιατί περίμενες τρία χρόνια μέχρι να αποχωρήσεις από το ΠΑΣΟΚ;
Πράγματι στο ΠΑΣΟΚ έμεινα 36 ολόκληρα χρόνια. Τα πρώτα χρόνια από πολύ κοντά, με διαφωνίες, διαγραφή και επάνοδο. Οι σχέσεις δεν είναι πάντα εύκολες! Αλλά ας πάμε στο 2009. Αποστρατεύτηκα το 2007 και ενεργοποιήθηκα αμέσως. Ήταν δύσκολη τότε ο περίοδος με τη διαμάχη του Παπανδρέου με τον Βενιζέλο! Ομολογώ πως συναισθηματικά κρίνοντας, περίμενα πολλά από τον Παπανδρέου. Η νίκη στις ευρωεκλογές του Ιούνη ήταν το πρώτο βήμα. Λίγους μήνες μετά, κι ενώ η ΝΔ κατέρρεε υπό το βάρος των σκανδάλων της κυβέρνησης, ήρθε και η εκλογική νίκη στις εθνικές εκλογές. Τον πρώτο καιρό, με τη μέθη της νίκης γίνονταν τόσα που δεν μπορούσε εύκολα να τα παρακολουθήσει ο κόσμος. Άρχισε η ιστορία με την ΕΛΣΤΑΤ, οι διάφορες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων περί διεφθαρμένων εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, περί Τιτανικού. Συνεχίστηκε η ιστορία με την περίφημη φράση «το πιστόλι στο τραπέζι» και από εκείνη τη στιγμή άρχισε η κατρακύλα.
Πίστεψα πως με το πάθος μας μπορούμε κάποιοι να αλλάξουμε την κατάσταση. Πολλές φορές ο ρομαντισμός είναι κακό πράγμα. Με την ένταξη της χώρας μας στην επιτροπεία της τρόικα, άρχισαν να καταρρέουν όλα. Με αργό ρυθμό στην αρχή, σαν τσουνάμι στη συνέχεια. Εκεί είναι που ο χρόνος αποδεικνύεται ως σχετική έννοια! Τρέχουν γεγονότα, ώρες, μέρες και ξαφνικά διαπιστώνεις πως έχει περάσει μια διετία! Αρχές του 2012, την επαύριον της γιορτής μου, αποχώρησα από την άμισθη θέση που κατείχα και πριν την ενθρόνιση του Βενιζέλου αποχώρησα και από το ΠΑΣΟΚ, με επιστολή που έστειλα τότε στον Γραμματέα της Κ.Ε. Αυτή η επιστολή βρέθηκε δημοσιευμένη σε ένα blog της εξωκοινοβουλευτκής Αριστεράς, άγνωστο πώς.
Πιστεύω πως η προσπάθεια που έγινε όλο τον προηγούμενο καιρό, μέχρι το 2009, προδόθηκε από τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν, μεταξύ των οποίων ήταν και η συνεργασία με τη Δεξιά και την Ακροδεξιά του Καρατζαφέρη. Και μαζί προδόθηκε ένας ολόκληρος λαός, που ήταν πάντα εκεί, δίπλα σε ένα Κίνημα, που διαμόρφωσε εν πολλοίς την πολιτική πραγματικότητα στο τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα.
Στην ίδια παρέμβαση ανέφερες ακόμα πως η «συστράτευση με το ΚΚΕ δεν είναι μια ευκαιριακή κίνηση». Φοβάσαι πως θα κατηγορηθείς για κάτι τέτοιο;
Με το χέρι στην καρδιά, όχι. Στην πορεία μου, όλα τα χρόνια, έδειξα και συνέπεια και πίστη. Ξέρεις, είναι πολύ δύσκολο να ανήκεις κάπου, να είσαι σε μια πολιτική στέγη και αυτή η στέγη να μετακινείται δεξιά, αφήνοντάς σε ανέστιο! Εκεί αρχίζεις και ψάχνεσαι! Διαπιστώνεις πως όλα κινούνται δεξιά, ενώ εσύ μένεις σταθερός. Και η μόνη πολιτική δύναμη, που πάντα αλληθώριζες προς αυτή, παραμένει η μόνη ΣΤΑΘΕΡΑ! Συνεπώς, ποιος θα μπορούσε να με κατηγορήσει για κάτι τέτοιο; Σεβάστηκα το παρελθόν, σεβάστηκα όλους τους φίλους και συνεργάτες. Και με τιμά το γεγονός πως πολλοί συμφωνούν με αυτή την κίνηση. Ένας εξαίρετος φίλος μου, παλαιός κομμουνιστής, την επομένη μέρα της παρουσίασης του ευρωψηφοδελτίου, αφού με συνεχάρη, μου είπε κάτι που με συγκίνησε ιδιαίτερα: «Κακώς απολογήθηκες για τα χρόνια που ήσουν στο ΠΑΣΟΚ. Στις Ένοπλες Δυνάμεις ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ είμαστε μαζί. Δεν σε θεώρησα ποτέ απέναντι».
Είχε δίκιο σε αυτό, αλλά το ΠΑΣΟΚ των τότε χρόνων, ουδεμία σχέση έχει με το ΠΑΣΟΚ μετά το 1996 ή και νωρίτερα. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός πως μετά το 2012 έχει αλλάξει ονόματα σαν τα πουκάμισα.
Αν γύρναγες πίσω τον χρόνο, θα έκανες διαφορετικά κάποια πράγματα την εποχή που ήσουν στο ΠΑΣΟΚ;
Αν μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω, εκεί, στο μακρινό 1979, ίσως να είχα ήδη 40 χρόνια στο ΚΚΕ! Όμως, η Ιστορία έγραψε και δεν ξεγράφει. Σέβομαι αυτή τη διαδρομή. Ας μην ξεχνάμε πώς ξεκίνησαν όλα, τότε. Ήταν αλλιώτικα τα πράγματα. Και το καθετί πρέπει να κρίνεται στον καιρό του. Αυτό που μετράει είναι το τώρα. Και τώρα είμαι εδώ και έχω σκοπό να μείνω εδώ μέχρι το βιολογικό μου τέλος!
Κλείνοντας, γιατί ΚΚΕ, Γιάννη;
Ο Άλκης Αλκαίος έχει απαντήσει πριν από μένα και θα τον επικαλεστώ: «Είν’ όμορφα απόψε που ανταμώσαμε, μ’ αρέσει ν’ αρμενίζουμε παρέα».
Γιατί, για μένα, το ΚΚΕ είναι η απόλυτη μορφή της συνέπειας, των αγώνων και της πίστης. Είναι το κόμμα που πρωτοστάτησε στους αγώνες για τη Λευτεριά του τόπου μας σε δίσεκτους καιρούς, με απώλειες δυσβάστακτες. Όμως, κράτησε! Κυνηγήθηκε, πολεμήθηκε λυσσαλέα, μα κράτησε! Και συνέχισε την ιστορική του πορεία, έχοντας ήδη συμπληρώσει 100 χρόνια ζωής, διανύοντας ήδη το 101ο! Γι’ αυτό πάντα έλεγα για σεβασμό στον Μεγάλο!
Και κλείνοντας, κάτι εντελώς προσωπικό: το ΚΚΕ είναι η Ιθάκη μιας πορείας μεγάλης και η απαρχή για όλα τα μεγάλα νέα!