Για τα 4 επίπεδα της ταξικής βίας
Μία μικρή φιλοσοφία της ιστορίας για την ταξική πάλη στην αστική κοινωνία
Πριν μπω στο κυρίως θέμα θα ήθελα να κάνω μία εισαγωγή σε σχέση με τη φύση της βίας. Υπάρχει η τάση η βία είτε να δαιμονοποιείται, είτε να αγιοποιείται, είτε να υποστηρίζονται και οι δύο πλευρές, αλλά αφηρημένα. Επίσης έχει καθιερωθεί η βία να θεωρείται μονοπώλιο του κράτους για την καταπίεση των ανθρώπων ή της μιας τάξης από μια άλλη. Όλα αυτά πράγματι αντανακλούν μια πολύ σημαντική πλευρά της αλήθειας, μα δεν μας την αναδεικνύουν ολόκληρη. Κρύβουν μια πολύ σημαντική πλευρά της βίας που ειδικά σήμερα, στην εποχή του Μεταμοντερνισμού και της Αντι-εξουσίας, είναι αναγκαίο οι λαοί να τη γνωρίζουν προκειμένου να απαλλαγούν από αυτή την ιδεολογική ηγεμονία.
Επιτρέψτε μου λοιπόν ένα μικρό πρελούδιο πριν μπω στο κυρίως άρθρο.
Τι είναι βία; Βία σημαίνει συμμόρφωση και αυτή διαθέτει τόσο μία θετική, όσο και μία αρνητική πλευρά. Επίσης υπάρχει η φυσική βία, αλλά και η ταξική. Ας δούμε όμως συγκεκριμένα τι σημαίνουν όλα αυτά με κάποια παραδείγματα.
Όταν γεννιέται ένα παιδί, αυτό έχει ανάγκη από τη γονεϊκή μέριμνα, από καθοδήγηση. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς έχουν κάποια καθήκοντα απέναντι στο παιδί, όχι γιατί τους τα επέβαλε το κράτος ή κάποια πολιτική δύναμη κλπ, μα γιατί τους τα επιβάλλουν οι ίδιοι οι νόμοι της βιολογικής και ψυχικής ανάπτυξης του παιδιού. Όταν οι γονείς π.χ λένε στο παιδί να πλένει τα χέρια του πριν το φαγητό, αλλιώς δεν το αφήνουν να φάει, ή όταν το βάζουν να διαβάσει και εκείνο αρνείται γιατί δεν τα καταφέρνει αρχικά, εκείνη τη στιγμή ασκείται βία στο παιδί, αυτό καλείται να συμμορφωθεί σε κάποιους κανόνες. Οι γονείς εδώ εμφανίζονται και λειτουργούν σαν κράτος. Οι κανόνες ωστόσο αυτοί δεν έχουν σκοπό την εκμετάλλευση του παιδιού, μα αντιθέτως την ίδια του την ανάπτυξη. Το πλύσιμο των χεριών και η εκμάθηση γραφής και ανάγνωσης δεν είναι ο αυτοσκοπός, μα ένα μέσο για τη διαμόρφωση μιας γενικότερης λογικής τόσο υγιεινής όσο και πνευματικής φροντίδας του ανθρώπου. Αυτή η βία τώρα μετατρέπεται σε αρνητική, αν το παιδί δεν μάθει να κρίνει το ίδιο για αυτούς τους νόμους και συνεχίζει καθώς μεγαλώνει να εξαρτάται από τους γονείς. Για αυτό η βία προκειμένου να επιτελέσει το θετικό της ρόλο, χωρίς να περάσει στον αρνητικό, θα πρέπει να δώσει στο παιδί και τα ίδια τα εργαλεία που θα επιτρέψουν σε αυτό την ίδια του την αποκοπή από τους γονείς, δηλαδή εμφορώντας του τη διαλεκτική κριτική, καθιστώντας το τελικά ικανό για τη δική του δημιουργική αυτοανάπτυξη. Έτσι οι γονείς αποτελούν πραγματικά ένα μέσο ανάπτυξης, ένα κράτος που αφού έχει επιτελέσει τον θετικό του ρόλο, απονεκρώνεται. Αυτή είναι, εν συντομία, και η φυσική πλευρά της βίας που υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει γενικά. Στην ουσία πρόκειται για τη βία που ασκούν οι φυσικοί, οι κοινωνικοί και οι ψυχικοί νόμοι πάνω στον άνθρωπο και περνώντας μέσα από τη βάσανο αυτή, αυτός αναπτύσσει τη συνείδησή του για τη χαλιναγώγησή τους και την ίδια του την εξέλιξη, μετατρέποντας τον εαυτό του από αντικείμενο αυτών των δυνάμεων σε κυρίαρχο υποκείμενο.
Ωστόσο υπάρχει και η ταξική φύση της βίας. Με την εμφάνιση της πολιτικής κοινωνίας, έρχονται στον κόσμο οι τάξεις και το κράτος. Το τελευταίο αποτελεί μέσο της άρχουσας τάξης για την καταπίεση των άλλων τάξεων και την προαγωγή των δικών της συμφερόντων, τόσο εσωτερικά του κράτους της όσο και εξωτερικά. Για αυτό λοιπόν ασκείται βία, προς συμμόρφωση των παραπάνω. Ωστόσο εδώ πρέπει να σημειώσουμε και μια άλλη πλευρά. Ο άνθρωπος, αφού εξημερώσει τα ζώα και τα φυτά, και γίνει ο απόλυτος κυνηγός της φύσης, φτάνει μπροστά σε ένα νέο καθήκον: την εξημέρωση του ίδιου του ανθρώπου. Καθώς ο άνθρωπος ανέπτυξε την παραγωγικότητά του με την ανακάλυψη της γεωργίας και αύξησε τον πληθυσμό του εμφανίστηκε η ανάγκη για καλύτερο συντονισμό και οργάνωση των δυνάμεών του σε μια τέτοια κλίμακα που ποτέ πριν δεν είχε ξανά δοκιμάσει, αφού ζούσε σε μικρές κοινότητες. Αυτή η βία των πραγμάτων των οδήγησε στη δημουργία ενός οργάνου που θα αναλάμβανε ένα τέτοιο καθήκον, το κράτος. Αυτό βέβαια έπεσε στα χέρια των πλουσίων (και των διανοουμένων), αφού είχαν το χρήμα, τον χρόνο κλπ, για συσσώρευση εξειδικευμένης γνώσης και συνολικής θέασης της κοινωνικής κίνησης και των κοινωνικών προβλημάτων, όπως απαιτεί το πόστο της διεύθυνσης της εργασίας και μιας ολόκληρης κοινωνίας. Έτσι αυτοί ανέλαβαν την συνολική κοινωνική οργάνωση των παραγωγικών δυνάμεων με παράλληλο σκοπό την εκμετάλλευσή τους για τα δικά τους συμφέροντα. Έτσι λοιπόν η ταξική φύση της βία δεν έγκειται απλώς στην εκμετάλλευση, αλλά στη συνύφανση της εκμετάλλευσης με την πρόοδο της παραγωγής. Αυτός είναι ο αντιφατικός τρόπος ανάπτυξης της ταξικής κοινωνίας που δίνει τελικά τους όρους για μία ανώτερη. Έτσι ο άνθρωπος κατορθώνει τελικά την εξημέρωση του ανθρώπου, μέσω της βίας των κοινωνικών νόμων κίνησης, στους οποίους καλείται να συμμορφωθεί και να συνειδητοποιήσει για τη σχεδιασμένη, αρμονική και ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων παγκοσμίως.
(Για αυτό το θετικό ρόλο του κράτους μίλησαν τόσο ο Μαρξ και ο Ένγκελς, όσο και ο Λένιν και ο Γκράμσι.)
Από αυτή την άποψη το Κράτος, η Πολιτική, το Κόμμα, όλα όσα δηλαδή καταδικάζει ο Μεταμοντερνισμός, έχουν ένα θετικό ρόλο στην ιστορία, πράγμα που κρύβει αυτή η ιδεολογία, μηδενίζοντας την επαναστατική δράση του ανθρώπου μέσα στην ιστορία. Και πάνω από όλα κρύβει την ανάγκη για ένα κράτος του λαού, για μία λαϊκή εξουσία, το οποίο θα απονεκρώνεται, όσο θα σβήνουν και οι αντιθέσεις που κληρονόμησε από την ταξική κοινωνία. Είναι ανάγκη σήμερα να καταπολεμηθεί αυτός ο Μηδενισμός (του οποίου οι δύο μορφές είναι ο Φασισμός και ο Μεταμοντερνισμός), αυτό το απολιτίκ, μέσω της ανάδειξης της επαναστατικής πολιτικής δράσης του ανθρώπου στην ιστορία και της λαϊκής εξουσίας.
Ας περάσουμε τώρα στο κυρίως θέμα.
(Ξέρω ότι το να μιλήσει κανείς για δύο αιώνες ιστορίας μέσα σε ένα άρθρο είναι αρκετά φιλόδοξο. Ωστόσο πιστεύω ότι το άρθρο, παρ’ όλες τις αφαιρέσεις που κάνει, αναδεικνύει κάποιες ουσιαστικές πλευρές της ιστορίας και της ταξικής πάλης συμβάλλοντας στην καλύτερη κατανόησή τους.)
Η λέξη κλειδί για την κατανόηση της βίας είναι η συμμόρφωση. Αν λοιπόν η συμμόρφωση είναι η ουσία της βίας, τότε πρέπει να δούμε με ποιους τρόπους συμμορφώνεται ο άνθρωπος σε ένα συγκεκριμένο σύστημα εκμετάλλευσης. Εδώ τώρα δεν θα εστιάσουμε τόσο στο παιδί, όσο στον ενήλικα εργαζόμενο (που άλλωστε καθοδηγεί και το παιδί). Πώς ένα σύστημα εκμετάλλευσης της εργασίας συμμορφώνει τον εργάτη να το υπηρετεί;
Η αστική βία διακρίνεται σε δύο εποχές, του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού.
Στην πρώτη, ο εργάτης είναι απαλλοτριωμένος από κάθε μέσο εργασίας, τα οποία αποτελούν πλέον μονοπωλιακή ιδιοκτησία μίας τάξης (που κατέχουν τη γη και τη βιομηχανία), της κεφαλαιοκρατικής. Οπότε ο μόνος τρόπος να δουλέψει και να ζήσει είναι να ζητήσει κάποια δουλειά από αυτόν που κατέχει και διαθέτει αυτά τα μέσα. Σε αντάλλαγμα για μία τέτοια θέση αναγκάζεται να πουλήσει την εργατική του δύναμη, αφού δεν έχει κάτι άλλο να του δώσει που ταυτόχρονα να είναι για τον κεφαλαιοκράτη τόσο αναγκαίο. Εδώ πρόκειται για μία πρώτης τάξης οικονομική βία που υφίσταται ο εργάτης. Παράλληλα ο εργαζόμενος σε αυτή την εποχή μαθαίνει πως η αγορά, η δημοκρατία και το έθνος είναι τα θεμέλια της κοινωνίας. Δηλαδή διαπαιδαγωγείται μέσα στην ιδεολογία του Φιλελευθερισμού (που κάποτε σίγουρα είχε τον επαναστατικό της ρόλο), ενώ η θρησκευτική ηθική εξακολουθεί να διαποτίζει ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής. Εδώ τίθεται η ιδεολογική βία. Έτσι ο εργάτης αναγκάζεται, αλλά και πείθεται σε πρώτη φάση να μπει στη δουλειά, στη μισθωτή εργασία.
Εκεί δεν θα αργήσουν να εμφανιστούν ιστορικά οι πρώτες δυσκολίες, αφού ο μισθός του εργαζόμενου δεν αντιστοιχεί στο αναγκαίο επίπεδο διαβίωσης (αν όχι και επιβίωσης), ενώ η εργασία του εντατικοποιείται. Εδώ η ιδεολογία του δέχεται ένα πρώτο πλήγμα, καθώς αντιλαμβάνεται πως η αγορά δεν λειτουργεί ακριβώς όπως του έμαθαν. Έτσι ζητάει προσωπικά την αύξηση του μισθού του, κάτι που πολλές φορές θα βρει αρνητική ανταπόκριση. Έτσι στην αρχή μπορεί να το πάρει προσωπικά, και να θεωρήσει το αφεντικό του ως «κακό». Ωστόσο στη συνέχεια παρατηρώντας τους γύρω του, φίλους, συνεργάτες κλπ, και συζητώντας μαζί τους αντιλαμβάνεται σιγά σιγά πως δεν πρόκειται για κάτι απλώς προσωπικό, μα για μία τακτική που εφαρμόζουν και οι υπόλοιποι εργοδότες απέναντι στους εργάτες τους. Δηλαδή τώρα στο πρόσωπο των εργοδοτών αντιπροσωπεύεται μία ομάδα με συγκεκριμένη γραμμή και σχεδιασμό, δηλαδή μία τάξη με μια πολιτική. Αυτό θα ενώσει τους εργάτες σε μία ομάδα για την υπεράσπιση των οικονομικών της συμφερόντων, σε ένα συνδικάτο.
Τώρα ξαναδιαμαρτύρονται οι εργάτες με μεγαλύτερη δύναμη για περισσότερα αιτήματα και με μεγαλύτερες απαιτήσεις (μισθός, χρόνος εργασίας κλπ). Στην επίμονη άρνηση του αφεντικού οι εργάτες απειλούν με απεργία. Εκείνος τους απειλεί με μείωση των μισθών και απόλυση. Πρόκειται για μια δεύτερου βαθμού οικονομική βία. Εκείνοι όμως δεν πτοούνται και συνεχίζουν να απειλούν με απεργία. Το αφεντικό όμως χαμογελά ξέροντας πως έχει από πίσω του έναν έμπιστο και μεγάλο φίλο: το κράτος. Η απεργία τους λέει είναι παράνομη και ο νόμος δεν το επιτρέπει (αρχικά δεν επέτρεπε ούτε και τα συνδικάτα), αλλά φυσικά η απόλυση είναι νόμιμη και βρίσκεται στην δικαιοδοσία του εργοδότη. Τώρα ασκείται η πολιτική βία σε βάρος των εργατών. Πολλοί αρχικά θα διστάσουν και θα επιστρέψουν για δουλειά, συμμορφωνώμενοι στο πολιτικό καθεστώς.
Ο εργάτης θα επιδιώξει μέσω του εκλογικού του δικαιώματος να ασκήσει πίεση και να αλλάξει την κυβέρνηση προκειμένου το κράτος να στηρίξει τα συμφέροντά του. Ωστόσο έχει να διαλέξει ανάμεσα σε φιλελεύθερα και συντηρητικά κόμματα, και σε διαφορετική περίπτωση δέχεται τις απειλές του εργοδότη αν κάνει άλλη επιλογή. Επιπλέον το δικαίωμα ψήφου στην εργατική τάξη είναι περιορισμένο, ενώ οι εργατικές συγκεντρώσεις πολλές φορές απαγορεύονται. Ωστόσο η συνέχιση της οικονομικής βίας και της πολιτικής των εργοδοτών και της νέας κυβέρνησης, αλλά και η αντίσταση ορισμένων εργατών τελικά θα οδηγήσουν τους εργάτες στην οργάνωση μιας δυναμικής απεργίας.
Τώρα η αστική ιδεολογία δέχεται ακόμα βαρύτερο πλήγμα με τον εργάτη να σπάει το τείχος τόσο της οικονομικής όσο και της πολιτικής και της ιδεολογικής βίας που του ασκήθηκε. Βλέπει πως το αστικό κράτος δεν αποτελεί έναν θεσμό δημοκρατίας που εξασφαλίζει τα συμφέροντα των ανθρώπων, μα τάσσεται με τα συμφέροντα μίας συγκεκριμένης τάξης ανθρώπων. Τελικά οι εργάτες οργανωμένα απεργούν και κλείνουν το χώρο εργασίας δυναμικά μέχρι να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματά τους. Εδώ πρόκειται για μια πρώτη κορύφωση της ταξικής πάλης. Αυτό οδηγεί στην άμεση και δυναμική παρέμβαση της άρχουσας τάξης συλλογικά, δηλαδή του κράτους. Έτσι στέλνονται κατασταλτικές δυνάμεις για την άσκηση αστυνομικής-στρατιωτικής βίας πάνω στη συλλογική βούληση των εργαζομένων, την απεργία. Η απεργία μετά από αγώνα μπορεί να κατασταλεί και οι εργάτες να συμμορφωθούν και πάλι από αυτό το τελευταίο επίπεδο βίας, ωστόσο αποχωρούν με καλύτερη εικόνα για το τι σημαίνει εργοδότης, κράτος και ποιες διαδικασίες ακολουθούν για να ικανοποιήσουν τους στόχους τους.
Για αυτό το λόγο οι εργάτες υιοθετούν ακόμα πιο δυναμικές αντιδράσεις, εξεγείρονται, τρομοκρατούν, στρέφονται ενάντια στο κράτος και σε μεγάλα πρόσωπα υιοθετώντας τον αναρχισμό, γυρνώντας την πλάτη στις αστικές πρωτοπορίες, την πρώτη τους επαναστατική ιδεολογία που τους μαθαίνει ότι το κράτος, η ατομική ιδιοκτησία, η θρησκεία, η αστική ιδεολογία αποτελούν την πηγή του κακού και πως μόνο η επανάσταση θα τους απελευθερώσει από αυτά και θα φέρει μία κοινωνία κοινοκτημοσύνης. Πρόκειται για μια πρώτη επαναστατικοποίηση της σκέψης, για έναν παιδικό κομμουνισμό. Ωστόσο η βιασύνη, ο υπερεπαναστατισμός κλπ θα αποτελέσουν εμπόδιο για την παραπέρα ανάπτυξη της πάλης τους. Έτσι διατηρώντας τα θετικά του αναρχισμού απορρίπτουν το δογματισμό του απέναντι στα αστικά μέσα και μαθαίνουν να τα αξιοποιούν. Έτσι εισέρχονται στο στάδιο της σοσιαλδημοκρατίας. Τώρα φτιάχνουν πολιτικό κόμμα, αξιοποιούν τους δημοκρατικούς θεσμούς, τον τύπο κλπ για το ακόμα μεγαλύτερο άνοιγμα στις μάζες. Ξέρουν πως είναι ένας τρόπος να κάνουν πιο μαζικό τον αγώνα τους. Έτσι θα κερδίσουν νέα δικαιώματα (για τις ώρες εργασίας, πρόνοια, εκπαίδευση κλπ). Ωστόσο και εδώ θα αναπτυχθούν αρνητικά στοιχεία. Η προσκόλληση στους δημοκρατικούς θεσμούς και η οικονομική ανάπτυξη θα δημιουργήσει ρεφορμιστικές λογικές και θα μετατρέψει ένα μέρος του κόμματος σε οπορτουνιστική ουρά της άρχουσας τάξης. Έτσι το κόμμα θα διασπαστεί και διατηρώντας τα θετικά της σοσιαλδημοκρατίας και του αναρχισμού θα δημιουργηθεί ένα νέο κόμμα, το Κομμουνιστικό. Αυτό αποτελώντας το ώριμο προϊόν σύνθεσης των δύο προηγούμενων σταδίων θα αποτελέσει το μεγάλο επαναστατικό όπλο της εργατικής τάξης. Εδώ μπαίνουμε στη νέα εποχή.
Είναι η εποχή του Ιμπεριαλισμού. Σε όλα τα επίπεδα η ταξική βία αναβαθμίζεται και εμπλουτίζει το περιεχόμενό της. Στο οικονομικό επίπεδο ο εργάτης θα υποταχτεί στη βία του Μονοπωλιακού Καπιταλισμού που θα βρει την καθαρή του έκφραση στο Φορντισμό. Η εντατικοποίηση της εργασίας θα πολλαπλασιαστεί σε τέτοιο βαθμό όπου θα έχει άμεσες επιπτώσεις στην υγεία των εργατών. Για αυτό θα αναπτυχθεί το σύστημα πρόνοιας και θα αυξηθούν οι μισθοί προκειμένου ο εργάτης να διατηρηθεί στην επιχείρηση, αλλά και στον πόλεμο. Αυτός ο εξορθολογισμός της παραγωγής θα συνδεθεί και με την παρέμβαση του κράτους στη ρύθμιση της οικονομίας. Επιπλέον θα δημιουργηθούν ειδικά σώματα ασφαλείας που αναλαμβάνουν τη διάλυση της συνδικαλιστικής δράσης και την περιφρούρηση των εργοστασίων. Η νέα βιομηχανική επανάσταση θα καταστήσει αναγκαία νέα επίπεδα εξειδίκευσης και οι εξοπλιστικοί-αποικιακοί ανταγωνισμοί θα οδηγήσουν στην επέκταση του εκπαιδευτικού συστήματος σε ευρύτερες μάζες για την τεχνική και εθνικιστική τους διαπαιδαγώγηση, αποσπώντας από την εκκλησία το εκπαιδευτικό της μονοπώλιο. Θα εμφανιστεί μία νέα τάξη τώρα, αυτή των φοιτητών, ενώ θα αναπτυχθεί το γυναικείο και το αγροτικό κίνημα. Παράλληλα ένα αντιφιλελεύθερο κλίμα και αντισημιτικό (μια πρώτη μορφή αντικομμουνισμού), δηλαδή ο Μηδενισμός, θα επισκιάσει την ατμόσφαιρα της εποχής (που αναπτύσσεται έντονα μετά την Παρισινή Κομμούνα, τη μαζική συμμετοχή των εργατών στους δημοκρατικούς θεσμούς και τελικά την γέννηση του Κομμουνιστικού Κόμματος), που θα εκφράσει τη βία σε ιδεολογικό επίπεδο. Η αστική τάξη αναγκάζεται να δημιουργήσει και αυτή ένα καινούργιο κόμμα, αντίστοιχα πειθαρχημένο και δυναμικό, το Φασιστικό μέσα από τη σοσιαλδημοκρατία που έχει αντιδραστικοποιηθεί. Αυτό θα είναι ο κύριος υλοποιητής όλων των παραπάνω. Στην αποκορύφωση της πολιτικής βίας αυτή την εποχή θα καταργηθεί το ρωμαϊκό δίκαιο, υπονομεύοντας την καθολική λογική που έθεσε αυτό για τον άνθρωπο.
Οι αντιθέσεις έχουν οξυνθεί τόσο εσωτερικά στην Ευρώπη, όσο και εξωτερικά. Το αποικιοκρατικό σύστημα θα δώσει μία τόσο μεγάλη ανάπτυξη της παραγωγής στις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, αποδυναμώνοντας παράλληλα τις αποικίες, που δεν μπορούν να βρουν αγορές για πώληση και επενδύσεις. Η λύση είναι μία: πόλεμος. Με τον παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο (1914-1945), θα ξεσπάσουν και οι εργατικές επαναστάσεις, όπου οι εργάτες θα επιδιώξουν και θα κατορθώσουν σε κάποιες περιπτώσεις να εγκαθιδρύσουν τη δική τους εξουσία. Η μαζική καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων και η καταστολή των επαναστάσεων (στρατιωτική βία) θα αποκαταστήσει τελικά την ισορροπία στην Ευρώπη.
Τώρα προστίθεται μία νέα ιδεολογία στο οπλοστάσιο της αστικής τάξης, ο Μεταμοντερνισμός, γνήσιο τέκνο του πολέμου και όσων προηγήθηκαν, που θα διατηρηθεί μέχρι τις μέρες μας και θα κυριαρχήσει. Ο ορθολογισμός της προηγούμενης εποχής αντικαθίσταται από τον ψυχολογισμό. Το δίδαγμά του στους εργάτες θα είναι ότι ο άνθρωπος είναι ανορθολογικός και διεφθαρμένος, η τεχνολογία και η επιστήμη καταστρέφουν, δεν υπάρχει καμία πρόοδος (ή μάλλον ότι αυτή που συντελείται δεν μπορεί να ξεφύγει από την εκμετάλλευση), η πολιτική και όλα τα κόμματα είναι μηχανισμοί προπαγάνδας, η δημοκρατία είναι «για πέταμα», ο λαός είναι ένας «όχλος» από μετρίους και το κράτος μία μηχανή εξουσίας που όποιος την ακουμπάει διαφθείρεται (Για αυτό και βγαίνουν βιβλία του τύπου «Ας αλλάξουμε τον κόσμο, χωρίς να καταλάβουμε την εξουσία»). Ο δυτικός πολιτισμός είναι απλώς μια ιστορία αλαζονείας και εκμετάλλευσης. Και φυσικά τώρα ζούμε στην εποχή μετά τον Μοντερνισμό, δηλαδή με μία λέξη μετά τον «Ολοκληρωτισμό» του φασισμού και του κομμουνισμού. Όπως επίσης ζούμε και στην εποχή του διεθνισμού, που αποκηρύσσει τους εθνικισμούς που προηγήθηκαν. Για την ακρίβεια του αστικού διεθνισμού (που έρχεται να κρύψει όχι μόνο τις ταξικές, αλλά και τις εθνικές αντιθέσεις). Όλες οι επαναστατικές κατακτήσεις του ανθρώπου μέσα στην ιστορία πετιούνται στα σκουπίδια. Ο Μηδενισμός ολοκληρώνεται. Τώρα σε πολλούς εργάτες και νέους κυριαρχεί η αντίληψη ότι η πολιτική αποτελεί χάσιμο χρόνου, ενώ εξισώνουν την κομμουνιστική ιδεολογία με τη φασιστική.
Επιπλέον στο οικονομικό επίπεδο θα εμφανιστεί στη συνέχεια ο Μεταφορντισμός με τη μεταφορά μέρους της βιομηχανίας από την Ευρώπη στον υπόλοιπο κόσμο και ιδίως στην Ασία. Πολλά από τα φορντικά κάτεργα θα μεταφερθούν εκεί. Μια νέα μορφή εκμετάλλευσης της εργασίας θα εμφανιστεί στην Ευρώπη, η «ευέλικτη μορφή απασχόλησης».
Έτσι συνοψίζοντας μπορούμε να δούμε ότι:
Η ταξική βία και η πάλη περνάει από 4 επίπεδα: 1) το οικονομικό, 2) το πολιτικό, 3) το ιδεολογικό και 4) το στρατιωτικό. Αυτά, στην αστική εποχή, εκφράζονται και εξελίσσονται σε δύο φάσεις την Καπιταλιστική και την Ιμπεριαλιστική.
Στο 1ο ο εργάτης έρχεται αντιμέτωπος με την μονοπωλιακή ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και την πώληση της εργατικής του δύναμης, βία που θα εμπλουτισθεί με το Φορντισμό και το Μεταφορντισμό.
Στο 2ο θα έρθει αντιμέτωπος με το αστικό δημοκρατικό κράτος (και την εκκλησία) που από τη μία νομιμοποιεί την οικονομική εξουσία των μεγάλων εργοδοτών και από την άλλη απαγορεύει τους δίκαιους αγώνες των εργατών. Σε επόμενη φάση το αστικό κράτος εμπλουτίζεται και γίνεται Ιμπεριαλιστικό κράτος, αυξάνει την βία πάνω στο λαό μέσα από τη ρύθμιση της παραγωγής, την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση, την παρέμβαση ειδικών σωμάτων στα σωματεία, την πρόνοια και την εκπαίδευση κλπ. Διαμορφώνεται ο Κρατικο-Μονοπωλιακός Καπιταλισμός.
Επιπλέον εδώ η εργατική τάξη έχει να αντιμετωπίσει όχι μόνο το φιλελεύθερο κόμμα, αλλά σε αυτό προστίθεται σταδιακά το σοσιαλδημοκρατικό, αλλά και το φασιστικό.
Στο 3ο αρχικά η ιδεολογική βία θα εκφραστεί με την ιδεολογία του Φιλελευθερισμού (και τη θρησκεία), στην οποία θα προστεθεί ο Μηδενισμός (Φασισμός και Μεταμοντερνισμός).
Στο 4ο θα αποκορυφωθεί η πάλη από όλα τα προηγούμενα επίπεδα και θα πάρει ανοιχτή στρατιωτική μορφή με την αστική τάξη να έχει σύμμαχο το αστικό-ιμπεριαλιστικό κράτος και τις άλλες πολιτικές δυνάμεις, ενώ ο λαός τα Εργατικά και Κομμουνιστικά Κόμματα και τους άλλους λαούς.
Αν και το παραπάνω άρθρο προφανώς δεν δίνει μια αναλυτική παρουσίαση του θέματος, αφαιρεί κάποια σημαντικά ζητήματα (όπως αυτό της οικογένειας, του φύλου, της φύσης κα) και χρίζει περαιτέρω μελέτης, ωστόσο νομίζω πως δίνει μια πρώτη βασική εικόνα για το ζήτημα της ταξικής πάλης στις δύο του εποχές. Είναι αναγκαίο οι λαοί να εμπλουτίσουν ιστορικά τις γνώσεις τους για την ταξική πάλη, για να μπορέσουν να σπάσουν και να διαπεράσουν μαζί κάθε επίπεδο της αστικής βίας με το σφυροδρέπανο στο χέρι.
Γράφτηκε από το Βαξεβάνη Γιώργο στις 27/4/19.
Notice: Only variables should be assigned by reference in /srv/katiousa/pub_dir/wp-content/themes/katiousa_theme/comments.php on line 6
Notice: Only variables should be passed by reference in /srv/katiousa/pub_dir/wp-content/themes/katiousa_theme/functions.php on line 38
Notice: Only variables should be assigned by reference in /srv/katiousa/pub_dir/wp-content/themes/katiousa_theme/functions.php on line 38
1 Σχόλιο
Πολύ ενδιαφέρον κείμενο, μου άρεσε ιδιαίτερα το παράδειγμα με το παιδί και τον γονέα, αφού μπορεί πολύ εύκολα να παραλληλιστεί με τον ρόλο του κράτους στη σοσιαλιστική οικοδόμηση!
Για το θέμα τώρα της βίας γενικά, πάλι είναι πολύ καλή η προσέγγιση της ώς συμμόρφωση. Από τη στιγμή που η βία ποτέ δεν απευθύνεται αποκλειστικά στον στόχο της, αλλά επηρεάζει όλη την κοινωνία ώς τρομοκρατία-παραδειγματισμός κλπ, είναι σαν να χρησιμοποιείς τη βία για να καταστείλεις τον πρωτοπόρο εργάτη, αλλά και για να συμμορφώσεις το κομμάτι της κοινωνίας που “ψάχνετε”.
Πιστεύω ότι θα βοηθούσε να αναφερθεί και το γεγονός ότι η βία γενικά, είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης και όχι κάτι το οποίο ρομαντικά και “πετώντας στα σύννεφα”, πρέπει να ξορκίζουμε ανεξάρτητα από την κατεύθυνση της.
Η βία σε τελική ανάλυση είναι ο καταλύτης της ιστορικής εξέλιξης, “η μαμή της ιστορίας” όσον αφορά τις ταξικές ή διερεμένες κοινωνίες. Από αυτό και μόνο βγαίνει το συμπέρασμα ότι όποιος την φοβάται και την αφορίζει γενικά, φοβάται απλά την ιστορική εξέλιξη που μπορεί να τον πετάξει στον αντίστοιχο ιστορικό σκουπιδότοπο, και είναι συντηρητικός στην καλύτερη αν όχι αντιδραστικός. Κάτι που ισχύει ανεξάρτητα από το πόσα προοδευτικά επίθετα θα κοτσάρει για να το κρύψει!