Αρλέτα: Μικρές ιστορίες για μεγάλα τραγούδια

Αυτό που ξεχώρισα στο τρόπο ερμηνεία της Αρλέτας ήταν πως μπορούσε να εκφράσει πικρά συναισθήματα με ζαχαρένιο τρόπο και γλυκά συναισθήματα με μια υπογραμμισμένη πικρή ειρωνεία.. Σαν την ζωή.. γλυκόπικρη και όχι απόλυτα μαύρη ή ασπρη. Δεν είναι τυχαίο πως οι στιχουργοί που της έγραψαν έπαιξαν με αυτή την απλότητα της  φωνής της και τις έδωσαν τραγούδια που μιλούν για την καθημερινή ζωή, για τα χρηστικά αντικείμενα τριγύρω μας ανακατεμένα με λέξεις βγαλμένες απο παραμύθι.

1) Batida de coco

Την δεκαετία του ’80 και ’90 τα κρεμώδη λικέρ ήταν της μόδας. Όλες οι γυναίκες τα έπιναν στις γιορτές. Το τραγούδι πάντα μου φέρνει στο νου αυτές τις φιλικές -οικογενειακές μαξώξεις με τους επίσημους μπουφέδες. Ντυμένη με απαίσιο χοντρό  λευκό καλσόν, φιόγκους στα μαλλιά και βαριά βελούδινα φορέματα, υποδεχόμουν τους φίλους των γονιών μου στο σαλόνι. Παντού ποτά και καπνοί από τσιγάρα. Το κάψιμο απο αυτά καθώς σαν παιδιά τριγυρνούσαμε ανάμεσα τους.Το απαραίτητο κλάμα. Το γιατροσόφι ”να βάλουμε λίγη οδοντόκρεμα” να φύγει το κάψιμο. Τα ποτήρια να στοιβάζονται στην κουζίνα και έγώ να στραγγίζω τις τελευταίες σταγόνες από τα κρεμώδη λικέρ στα κρυφά. Τότε δεν καταλάβαινα γιατί η Φρίντα στεναχωριόταν για τον Γιάννη, αλλά και να το ήξερα δεν νομίζω πως θα είχε διαφορά. Μ’άρεσε να το ακούω και για τις ομοιοκαταληξίες του. Coco- τοκο, κακό χάλι – χαλάλι..

2) Αγαπάω την βροχή.

Πόσα όνειρα τελικά ναυγούν καθώς μεγαλώνουμε; Άδικο πολύ. Σαν παιδί πιστευείς πως μπορείς να καταφέρεις τα πάντα..Μικρή είχα απαντήσει στο νηπιαγωγείο στην ερώτηση “Τι θες να γίνει όταν μεγαλώσεις;” Άλογο. Μεγάλη απογοήτευση όταν κατάλαβα πως οι άνθρωποι έχουμε μηδενικές ικανότητες μεταμόρφωσης.

Έπειτα επηρεασμένη απο την εκπομπή ”Φώτα Παρακαλώ!” της Χρύσας Σπηλιώτη και της Αννέτας Παπαθανασίου ήθελα ένα τεράστιο παλιό λεωφορείο, να ταξιδεύω και να δίνω παραστάσεις..Τελικά όπως όλοι λίγο -πολύ κατέληξα με 8ωρο και βουλωμένους νεροχύτες..

Ο θαυμασμός μου για όσους κατα φέρνουν να κυνηγήσουν τα όνειρα τους και να ζήσουν την ζωή που επιθυμούν, ακόμα και αν οι άλλοι τους θεωρούν ”αλήτες” τεράστιος..

3 ) Άσε δεν είναι τίποτα

Τις ώρες της απέραντης μοναξιάς όλοι το έχουμε σιγοτραγουδήσει.. Τότε που νιώθεις όλο το κόσμο, ακόμα και τους πιο δικούς σου, απέναντι.. Νιώθεις μόνος, απροστάτευτος, πως δεν σε καταλαβαίνει κανείς. Νιώθεις τους άλλους να ζουν και εσύ είσαι ζαρωμένος στην γωνιά σου. Θες να συμμετέχεις, μα νιώθεις πως δεν μπορείς, γιατί κάτι μέσα σου ματώνει και σε χωρίζει από την ανεμελιά των άλλων..

4)Να πιω απ’ το ποτήρι σου.

Αν κάτι δεν μ’ αρέσει στη σημερινή εποχή, είναι πως τα κοινωνικά δίκτυα μας έχουν επηρεάσει τόσο που δίνουμε τις προσωπικές μας ιστορίες στη φόρα. Κάποτε αυτές ήταν τα μυστικά μας, τα μοιραζόμασταν με ανθρώπους δικούς μας. Πάντα μ’ άρεσε η φραση ”Να πιω από το ποτήρι σου να μάθω τα μυστικά σου”. Ήταν σαν ο άλλος να ήθελε να σε μάθει βαθιά οσο κανένας πάνω σε αυτή γη. Ξέρω πότε είμαι ερωτευμένη με τον άλλον πραγματικά όταν θέλω να πιω απο το ίδιο ποτήρι ακριβώς στο σημείο που έχουν ακουμπήσει τα χείλη του. Ούτε εκατοστό παρακάτω ή παραπάνω. Να μάθω όλα τα μυστικά που δεν έχει αποκαλύψει σε κανένα. Μύχιες, κρυφές σκεψεις που δε θα τολμούσε να τις πει πουθενά. Μεγάλες βλακείες που μπορεί να σκέφτεται.. Ξέρω πότε δεν τον μπορώ τον άλλον, όταν δεν θέλω να πιω από το ίδιο ποτήρι και όταν τον έχω βαρεθεί δεν καταλαβαίνω καν πώς είναι ικανός χρησιμοποιεί τέτοιο αντικείμενο.

5) Να πεθαίνεις

Νομίζω ποτέ περισσότερο δε λέει κάποιος σε άλλον την λέξη ”να πεθαίνεις” με τόσο κρυμμένο υπονοούμενο τελικά να ζήσεις κι άλλο και να με παιδεύεις όσο περισσότερο μπορείς. Στο bras- de- fer του έρωτα άλλωστε η γλύκα όλη βρίσκεται στην έλξη-απώθηση. Όλοι έχουμε ανακατευτεί σε σχέσεις που η κόντρα κρατούσε την επιθυμία.

6) Όνειρα ζαχαρωτά

Αγαπημένο τραγούδι όπως και ”Τα όνειρα τηγανητά”. Το πρώτο τραγουδισμένο το 1985 σε στίχους της Μαριανίνας Κριεζή και το δεύτερο το 2015 σε στίχους της Sunny Μπαλτζή. 30 χρόνια διαφορά ώστε το παιδί του ’85 να είναι ενήλικας σχεδόν μεσήλικας το 2015. Στο τραγούδι του 1985 κάποιος παρηγορεί το μικρό παιδί που ξύπνησε απο έναν εφιάλτη, στο δεύτερο (το οποίο μ’ αρέσει να το βλέπω σαν συνέχεια του πρώτου και φαντάζομαι χωρίς να το γνωρίζω πως κάπως έτσι σκέφτηκαν και οι ίδιες) το παιδί επιστρέφει μεγάλο πια το ίδιο σπίτι των παιδικών του χρόνων.

Σαν παιδιά όλα μας φαίνονται μεγάλα και τρομακτικά μέσα στο σκοτάδι, αλλα δεν υπάρχει τίποτα πιο τρομακτικό αν κατανοήσει κάποιος πως ο χρόνος κυλά. Τα πάντα χάνονται μέσα σε αυτόν. Το παιδί γίνεται ενήλικας, η γιαγιά φεύγει, το σπίτι παλιώνει, οι επιθυμίες μας μενουν ανολοκλήρωτες.

7) Σερενάτα

Εμβληματικό τραγούδι για όλες τις εγωίστριες εκεί όξω σαν και του λόγου μου .Αν δεν το είχαν γράψει, σίγουρα θα είχα προσπαθήσει να το γράψω εγώ κάποια στιγμή (όχι με τόση επιτυχία σίγουρα). Το πιο παιδιάστικο εγωιστικό τραγούδι που γράφτηκε ποτέ..”ΟΚ, μην γυρνάς για μένα, αλλά γύρνα για το γατί τουλάχιστον”.

Το έχω σιγοτραγουδήσει για σχέση που πήγαινε για χρόνια μια στο καρφί και μια στο πέταλο. Απο Θεσσαλονίκη -Γαλλία, από Γαλλία -Βέλγιο και απο εκεί πίσω Ελλάδα .. Χρόνια πάνω απο δέκα τόσο που στο τέλος μέχρι και ο γάτος άφησε τα εγκόσμια κ έμεινα χωρίς δικαιολογία..

Τον θάνατο μου τον ανακοίνωσε εκείνος ένα πρωινό στο τηλέφωνο:

-Μαύρα τα μαντάτα για το γάτο μας.., είπε

-Εννοείς πως δεν θα ξαναφάει μπαρμπούνια μαρινάτα;, ρώτησα απο την άλλη άκρη του τηλεφώνου.

Σιωπή

-Τουλάχιστον δεν θα ανησυχούμε αν μας τoν πάτησε κανένας καμικάζι.., μου λέει λίγο αργότερα

-Ούτε που ξεχειμωνιάζει.., είπα αναστενάζοντας εγώ

-Σίγουρα για αυτόν δε θα ανησυχώ που θα ξεχειμωνιάζει, είπε εκείνος.

Το κλάψαμε τον γατούλη μας και μαζί και το ειδύλλιο..

8) Τα ήσυχα βράδια 

Τραγούδι που όλοι μας το έχουμε συνδυάσει με ”το φευγιό” κάποιου αγαπημένου προσώπου. Το έχω συνδυάσει με το Κατινάκι. Ατρόμητο το Κατινάκι..Δουλεμένο.. Αδερφή της γιαγιάς μου. Δεν το έβαλε κάτω ποτέ. Ακόμα και όταν οι Χίτες απείλησαν πως θα πνίξουν τα μικρότερα αδέρφια της αν δε μιλήσει. Δε μίλησε.Έφαγε ξύλο, την κούρεψαν και την διαπόμπευσαν σαν πόρνη ανταρτών στην πόλη. Ήταν η αγαπημένη φιγούρα των παιδικών μου χρόνων όταν κατέβαινα για διακοπές κάτω. Η λέξη ασφάλεια φέρνει πάντα την μορφή της στο νου.. Τι δεν θα έδινα να βρισκόμουν πάλι παιδί και να αποκοιμιόμουν μέσα στην αγκαλιά της. Αδύνατον να ακούσω το τραγούδι και να μην τα μπήξω.

9) Τα σανδάλια των αγγέλων

Ήταν ένα βράδυ που επέστρεφα απο δουλειά και είδα πάνω στα σκαλοπάτια ενός σπιτιού έναν γέρο γύρω στα 75 να καπνίζει με λαχτάρα ένα μπάφο. Μου φάνηκε τόσο περίεργη η εικόνα ενός γέρου να το γλεντά τόσο.. Δεν ξέρω αν τον ανακούφιζε από κάποιο τρομερό σωματικό πόνο .. Δε μου φαινόταν να υπέφερε. Σε δευτερόλεπτα σκέφτηκα πως εκείνος ήταν η πρώτη γενιά που κάπνιζε απενοχοποιημένα τσιγαριλίκι στην Ελλάδα.

Θα ήταν νέος τις δεκαετίες του ’60 -’70 με όλα αυτά τα μυθικά ροκ συγκροτήματα, την ναρκο-κουλτούρα όπως την λέμε εμείς, τον χιπισμό, τους πειραματισμούς στο σεξ, αλλά και την ανατροπή στερεοτύπων. Έζησε την απαρχη των κινημάτων. Διαδήλωσαν:για τα δικαιώματα :των γυναικών στην σεξουαλική απελευθέρωση, στην αντισύλληψη, στην έκτρωση και των ομοφυλοφίλων. Ενάντια στον πόλεμο και στην αποικιοκρατία..

Αυτή η γένια των γέρων που βλέπουμε και προσπερνάμε ήταν αυτή η νέα γενιά που βλεπουμε να ξεβιδώνεται στα shake στις ελληνικές ταινίες.. Είναι αυτοί που σαν κακέκτυπα εμείς μιμούμαστε.. Γιατί εκείνη την εποχή ήθελε θράσος να βγεις και να κάνεις τον teddy boy ή να κρεμαστείς σαν χίπης στα βράχια στα Μάταλα.

Τώρα όλα έχουν γίνει μίμηση. Τα πηδήματα εύκολα και χωρίς ουσία ή ”βρωμιά” όπως λέω εγώ. Η επανάστηση ποζαριλίκι, το ροκ (ποιο ροκ;) ανυπόφορο..

Αν κάποια γενιά πρέπει να καπνίζει το τσιγαριλίκι με τόση άνεση και λαχτάρα είναι μόνο αυτή του παππού .. Καμία άλλη..

10) Το μπαρ της Τέτης και της Κατερίνας

Θυμάμαι μέσα απο αυτό όλα εκείνα τα στέκια που για κάποιο λόγο δε θα ξαναβρεθώ ποτέ. Κάποια έκλεισαν μέσα στα χρόνια όπως το ”Τι σε μέλλει” στην Θεσσαλονίκη αλλά δε ζω πια εγώ σε εκείνες τις πόλεις για να πεταχτώ για ένα ποτό.

11) Το μπαρ το ναυάγιο

Ήταν το πρώτο βίντεοκλίπ στο οποίο είδα δύο γυναίκες να αγκαλιάζονται με ερωτισμό αν δεν κάνω λάθος. Αν οι Άγιοι ήταν όπως ο Άγιος της Αρλέτας, θα ήμουν εξαιρετικά πιστή και θα κοινωνούσα κάθε βδομάδα.. Καλύτερα είναι να δοκιμάζουμε τις αμαρτίες ώστε να μην μας μένουν απωθημένα και αν προλάβουμε ρίχνουμε και ένα μεγαλοσταυρό στα τελευταία μας.. Γιατί νομίζετε πως οι γιαγιάδες ξημεροβραδιάζονται στις εκκλησίες; Από τις καλοσύνες που έχουν κάνει; Όλες συγχώρεση, καθότι όλοι έχουμε θητεία στην αμαρτία. Λίγο έως πολύ…

12 ) Τσάι γιασεμιού.

Τσάι γιασεμιού και τουρλού πάει; Δεν πάει! Αλλά έτσι είναι ο έρωτας .. Απρόβλεπτος. Τα αταίριαστα τα κάνει ταιριαστά και τα ταιριαστά αταίριαστα.. Μπορεί να μην είναι ο πρίγκιπας του παραμυθιού με το λευκό άτι και το γαλάζιο πουκάμισο, αλλά παραμένει ήρωας όταν σταματά το τουρλού επειδή:

– Γιάννη, είδα κατσαρίδα στο μπάνιο..

και πάει με την σαγιονάρα να στην εξοντώσει.. Μην είμαστε και πλεονέκτες.