Κέρδη-Υποκρισια: 1 Ημίχρονο, 2 Τελικό – Το Τσάμπιονος Λιγκ, η ΟΥΕΦΑ και η 11η Σεπτέμβρη

Το 2001 ο φίλαθλος κόσμος περίμενε πώς και πώς την 11η Σεπτέμβρη. Όχι γιατί είχε μυστικές πληροφορίες για το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους και το είχε παίξει Στοίχημα -το οποίο είχε μπει από την περασμένη κιόλας χρονιά στη ζωή μας, με μαζικούς όρους- αλλά γιατί θα ξεκινούσε το Τσάμπιονς Λιγκ, με διευρυμένη πια σύνθεση (32 ομάδες) και διπλή ελληνική εκπροσώπηση από τους δύο αιώνιους.

Η Μπάγερν ξεκινούσε ως Πρωταθλήτρια Ευρώπης, η Ρεάλ είχε ενισχυθεί με το Ζιντάν και θα την διαδεχόταν στην κορυφή της Ευρώπης, ο κόσμος θα περίμενε μάταια να δει τον “ονειρεμένο τελικό” Ρεάλ-Γιουνάιτεντ, η Λεβερκούζεν θα έδειχνε γιατί θεωρείται λούζερ ομάδα και ο Παναθηναϊκός του Κυράστα και του Μαρκαριάν θα έφτανε στις 8 καλύτερες ομάδες της Ευρώπης, χάνοντας την πρόκριση με την Μπάρτσα στις λεπτομέρειες. Αλλά αυτά θα αργούσαμε να τα μάθουμε και προείχε το πιο σημαντικό γεγονός εκείνης της ημέρας, που μόνο αθλητικό δεν ήταν…

Το χτύπημα της 11ης Σεπτέμβρη ήρθε να συγκλονίσει την παγκόσμια κοινή γνώμη, επισκιάζοντας αναπόφευκτα την αθλητική επικαιρότητα. Δεν ήταν ικανό όμως να αλλάξει το σχεδιασμό της ΟΥΕΦΑ, που είχε σφιχτό καλεντάρι, με προκαθορισμένες ημερομηνίες, δύο φάσεις ομίλων -πριν επιστρέψει στα νοκ-άουτ- και ασφυκτικά περιθώρια, αφού το καλοκαίρι ακολουθούσε το Μουντιάλ της Άπω Ανατολής και όλα έπρεπε να τελειώσουν νωρίς. Χώρια ότι είχε τηλεοπτικά συμβόλαια και ρήτρες με κανάλια, χορηγούς κτλ.

Παρά τους ενδοιασμούς και τις όποιες πιέσεις, η ΟΥΕΦΑ δεν αποφάσισε την αναβολή της αγωνιστικής κι έτσι το πρώτο μισό της (την Τρίτη) διεξήχθη κανονικά. Η γιορτή του ποδοσφαίρου θα ξεκινούσε εν μέσω γενικού πένθους, όχι ως ισχυρός συμβολισμός ότι η ζωή συνεχίζεται, αλλά για καθαρά πρακτικούς λόγους, και τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που εμπλέκονταν. Η ΟΥΕΦΑ δεν ήθελε θλιμμένους στη γιορτή της, κράτησε όμως ως φύλλο συκής το ένα λεπτό σιγής, πριν την έναρξη των οκτώ αναμετρήσεων.

Έτσι ο Παναθηναϊκός, που είχε ταξιδέψει ήδη στη Γερμανία, παρατάχθηκε κανονικά ενάντια στη Σάλκε, τη δευτεραθλήτρια Γερμανίας, που έχασε οριακά τον τίτλο από την Μπάγερν, με βασικό αστέρι τον Αντρέα Μέλερ -που είχε αφήσει πίσω όμως τα καλύτερα ποδοσφαιρικά του χρόνια. Οι πράσινοι έπαιξαν καλά και στο δεύτερο ημίχρονο πήραν μια πολύ σημαντική νίκη, χάρη στα γκολ του Γκόραν Βλάοβιτς -η χρυσή αλλαγή του Κυράστα- και του Μπασινά, βάζοντας τα θεμέλια για την πρόκριση στην επόμενη φάση. Την άλλη μέρα, οι τίτλοι των εφημερίδων είχαν ανάμικτο τόνο, μεταξύ διθυράμβων και πένθους, ενώ κάποιοι δεν αντιστάθηκαν στην εύκολη σύνδεση των γεγονότων, με “εμπνευσμένους” τίτλους του τύπου “τρομοκράτης ΠΑΟ”, “γκολ-ρουκέτες” κοκ.

Η ΟΥΕΦΑ αρχικά αδιαφόρησε για τις αλγεινές εντυπώσεις που προκάλεσε η στάση της, όχι όμως και για τις πολιτικές πιέσεις που δέχτηκε στη συνέχεια, με αποτέλεσμα να αποφασίσει ετεροχρονισμένα την αναβολή του δεύτερου μισού της αγωνιστικής, στους άλλους τέσσερις ομίλους της διοργάνωσης.

Θεωρητικά η διοργανώτρια αρχή του Τσάμπιονς Λιγκ μεριμνά να κρατά μακριά την πολιτική από το ποδόσφαιρο -κάτι που είναι αδύνατο-ουτοπικό ή απλώς αντιδραστικό. Στην πράξη, κατάφερε να αποδείξει πως η πολιτική εμπλέκεται πλήρως σε κάθε πτυχή της ζωής μας -ή αλλιώς, όλα είναι πολιτικά. Με βάση λοιπόν την κυρίαρχη πολιτική, δεν είναι όλα τα θύματα ίσα, με ίσα δικαιώματα στη ζωή και το θάνατο, καθώς η αξία τους καθορίζεται από το αν ζουν στη Δύση ή στον λεγόμενο τρίτο κόσμο.

Δε δικαιούνται λοιπόν όλοι μια τιμή στη μνήμη τους, ένα γενικό πένθος ή την αναβολή μιας αγωνιστικής -ή ενός αγώνα έστω- του Τσου Λου, με μεσίστια σεντόνια στη σέντρα. Οι εκατόμβες νεκρών από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, τα επόμενα χρόνια (σε Αφγανιστάν και Ιράκ), δεν ευαισθητοποίησαν με τον ίδιο τρόπο το δυτικό κόσμο και την ΟΥΕΦΑ, που είχε όμως άλλα αντανακλαστικά για την 11η Σεπτεμβρη, που σε τελική ανάλυση αφορούσε μια άλλη ήπειρο, από την έδρα του Τσάμπιονς Λιγκ. Έτσι, μετά την αδιαφορία της για τα θύματα, μας έδειξε την επιλεκτική της “ευαισθησία”, τα δυο μέτρα και σταθμά με τα οποία αξιολογούνται τα γεγονότα και οι ανθρώπινες ζωές.

Πάντως, το χτύπημα της 11ης Σεπτέμβρη συνέχισε να απασχολεί κατά κάποιον τρόπο τα ελληνικά γήπεδα, εμπνέοντας ακόμα τους ποιητές της κερκίδας με σατιρικά στιχάκια, εναντίον του αντιπάλου, όπως στο επόμενο ντέρμπι μεταξύ ΑΕΚ και Ολυμπιακού, με τους οπαδούς της πρώτης να φωνάζουν σχετικό σύνθημα: Ρε Μπιν Λάντε, εμφανίσου, ρίξε βόμβα, κτλ…

Ένα χρόνο μετά τα γεγονότα, στο Μουντομπάσκετ της Ιντιανάπολης, οι ΗΠΑ θα ζούσαν μια μπασκετική 11η Σεπτέμβρη, η οποία αντιμετωπίστηκε σαν καταστροφή. Αλλά αυτό είναι μια άλλη αθλητική ιστορία, με πολιτικές προεκτάσεις…