Νικήτας Κίσσονας: ”Mας αρέσει να βασανιζόμαστε κάνοντας τέτοια μουσική και απευθυνόμαστε σε κόσμο που θέλει να βασανίζεται ακούγοντας μουσική”
Ο Νικήτας Κίσσονας ασχολείται με την progressive rock στην Ελλάδα. Είδος δύσκολο για το ευρύ κοινό. ”Πρέπει να σ’ άρεσει να ταξιδεύει με το άκουσμα μεγάλων μουσικών κομματιών” όπως λέει ο ίδιος. Δύσκολο εγχείρημα για μια εποχή που το Youtube μας έχει μάθει κάθε μισό λεπτό να πατάμε το επόμενο κομμάτι. Ο Νικήτας Κίσσονας έχει βάλει στοίχημα να αλλάξει αυτό το δεδομένο έστω και σε ένα μικρό πιστό κοινό.
Από τα παράδοξα σε αυτή την ζωή ήταν η συνάντηση μου με τον Νικήτα Κίσσονα. Τον είχα δει τυχαία το μακρινό 2012 στο Gagarin με τους Yianneis σε μια παράσταση που μου έμεινε αξέχαστη κυρίως για την ακρότητα της. Γάζες, καροτσάκια, οροί, πατερίτσες, ψεύτικα αίματα και πολύ μουσική βρίσκονταν ανακατεμένα επι σκηνής εκείνο το βράδυ. Δε θυμάμαι πως βρέθηκα να παρακολουθώ αυτό το γεγονός ωστόσο τα ονόματα του συγκροτήματος τα θυμώμουν για καιρό και που και που έκανα ένα google search.. Αργότερα, η ανάμνηση κάπως ξεθώριασε..
Το 2018, όταν προετοίμαζα ακόμα αυτή την στήλη για το πώς ονειρευόμουν να διαμορφωθει έπεσα πάλι τυχαία στο προφίλ του Νικήτα Κίσσονα σε γνωστό κοινωνικό δίκτυο και περίπου την ίδια εποχή έβγαινε ο τελευταίος του δίσκος, o Topos. Θυμήθηκα που τον είχα ξανακούσει και τον πρώτο δίσκο του τον ‘The Fall Of Bliss”( τον οποίο είχα κάπου καταχωνιάσει) και τον πρόσθεσα ως άλλη Άρυα Game of thrones), στην λίστα των συνεντεύξεων με ανθρώπους που βασανίζω με το κασετοφωνάκι της Κατιούσας.. Πέρασε καιρός, αλλά τελικά βρεθήκαμε..
Όταν ήσουν πιτσιρίκι άκουγες την μουσική που σήμερα παίζεις; Ήσουν οπαδός της από μικρός;
Όταν ήμουν πιτσιρίκι άκουγα Αρλέτα.. Καμία σχέση.. Ξεκίνησα την μουσική για να εντυπωσιάσω τους συμμαθητές μου και τότε έπαιζα αυτά τα ελαφρά τραγουδάκια που ακούγαμε όλοι μας λίγο πολυ από το ραδιόφωνο.. Πέρα από την Αρλέτα και άλλους καλλιτέχνες της εποχής, ο πατέρας μου είχε μια μεγάλη δισκοθήκη με κλασική μουσική οπότε μεγάλωσα με αυτά τα ακούσματα μέσα στο σπίτι.
Πότε αποφάσισες να πάρεις την μουσική στα σοβαρά και να ασχοληθείς πέρα απο τον εντυπωσιασμό των άλλων;
Δεν άργησε πολύ κάπου εκεί μέσα στην εφήβεια έγινε. Πιο μπροστά χάρης στην κλασική μουσική είχα γραφτεί στο Ωδείο για κλασική κιθάρα, οπότε δεν ήταν μόνο για εντυπωσιασμό. H μουσική σε αυτές τις ηλικίες σε βοηθά να κοινωνικοποιηθείς..
Εκεί στην εφηβεία ανακαλύπτω το βρετανικό συγκρότημα Camel. Ξαφνικά μου ανοίγεται ένας νέος κόσμος: Του progressive rock. Αυτό το συγκρότημα έπαιζε progressive rock ανακατεύοντας το και με κλασική μουσική. Ήταν αυτό που εκείνη την στιγμή έψαχνα.. Βρήκα το είδος που μπορούσα να επενδύσω.
Τι ήταν εκείνο που σε τράβηξε προς το progressive rock; Τι σε εντυπωσίασε σε αυτό το είδος;
Ήταν οι πελώριες δομές τους. Μεγάλα μουσικά κομμάτια τα οποία σε ερεθίζουν να τα ακούσεις πολλές φορές καθότι με την πρώτη ακρόαση δεν καταλαβαίνεις πολλά. Λες ”Τι άκουσα τώρα;” Πολλές φορές και ο ίδιος τα άφηνα στην άκρη και ΄έλεγα ” Τι κομμάτι είναι αυτό τώρα; Είναι δυνατόν;” και μετά απο 2 βδομάδες έλεγα ”Κάτσε να το ξανακούσω ”..
Αυτό που σε ”ξένιζε” σε αυτή την μουσική ήταν ο ήχος που εναλλασσόνταν κάθε φορά σε κάτι άλλο;
Ακριβώς! Δεν είχε ένα συγκεκριμένο ρυθμό επαναλαμβανόμενο όπως άκους σε πολλά είδη μουσική. Η κυρίαρχη σημερινή κουλτούρα μέσα στην οποία ζούμε είναι ποπ. Η ποπ δεν είναι μόνο είδος μουσικής, αλλά χαρακτηρίζει και την εύκολη κουλτούρα που παράγεται γενικά στην σύγχρονη εποχή. Η progressive rock είναι αντι-ποπ μουσική. Ξεφεύγει από τη μανιέρα που γνωρίζουμε.
Στην αρχή και εμένα με δυσκόλευε σαν άκουσμα ”Επίτηδες το κάνουν και δεν είναι μελωδικοί;” δεν είχα καταλάβει πως είναι ένας άλλος τρόπος σκέψης που επενδύει στο χρόνο και όχι στην μια ακρόαση.
Τελικά σε κέρδισε σαν είδος και σε τράβηξε έξω από τις κλασικές σπουδές τις οποίες τελείωσες ..
Όντως.. Πήρα το πτυχίο της κλασικής κιθάρας, αλλά ποτέ έτσι και αλλίως δεν επιθυμούσα να ασχοληθώ και να γίνω σολίστ. Έγραψα ένα demo με αυτή την μουσική, αλλά το να το προωθήσω δεν πήγε καθόλου καλά. Αποθαρρύνθηκα και το άφησα.. Για πολλά χρόνια το αφήνω εντελώς και κάποια στιγμή, ανοίγοντας μια εφημερίδα για άσχετο λόγο λέω στον εαυτό μου ”Δεν κοιτάς και λίγο προς τα εκεί;” και υπήρχε μια αγγελία ”Progressive rock συγκρότημα ζητεί κιθαρίστα”. Ασφαλώς, το πήρα για πλάκα.. Πίστευα πως θα βρω ένα συγκρότημα που απλά νομίζει πως παίζει αυτή την μουσική στην Ελλάδα και έπειτα σε αγγελία στην εφημερίδα; . Ήμουν πολύ απαισιόδοξος για το τι θα ακούσω …Πήγα και γνώρισα τους Verbal Delirium..
Υπήρχαν πολλά χρόνια, αλλά δεν είχαν κυκλοφορήσει κάποιο δίσκο και όταν μπήκα κατευθείαν αρχίσαμε τις ηχογραφήσεις με τραγούδια του συγκροτήματος τα οποία είχαν. Μπήκα στα βαθιά αμέσως. Βρέθηκα μέσα σε ένα κόσμο που άκουγε και έπαιζε πράγματα που άκουγα και μ’ άρεσαν και εμένα..
Πότε διέκοψες με το σχήμα τους Verbal Delirium;
Μετά το δεύτερο δίσκο τους αισθάνθηκα πως είχα κουραστεί και πως ολοκληρώθηκε και ένα κύκλος ζωής..Ουσιαστικά όμως δεν διέκοψα ποτέ, γιατί συμμετέχω και στον τρίτο τους δίσκο.
Με τους Yianneis πότε βρίσκεστε επαγγελματικά;
Το 2011. Στους Yianneis σημασία είχε περισσότερο η συναυλία και η παρουσίαση του συγκροτήματος πάνω στην σκηνή. Δίναμε περισσότερο βάρος στην θεατρικότητα επί της σκηνής. Ήταν ένα συγκρότημα την δυναμική των μελών. Ο leader του συγκροτήματος ήταν και είναι ηθοποιός Λάμπρος Φιλίππου και αυτό το στοιχείο ήταν που μας ξεκλείδωσε όλους μας και επί σκηνής. Κάναμε πράγματα που δεν θα τολμούσαμε να κάνουμε υπό διαφορετικές συνθήκες. .Δεν το έκανα κάτι αντίστοιχο πριν, ούτε μετά..
Υπήρχε πολύς αυτοσχεδιασμός στο συγκεκριμένο σχήμα. Αν κάποιος έκανε το οτιδήποτε, εμείς τον ακολουθούσαμε και δημιουργούσαμε άλλα πράγματα απο αυτά που είχαν σχεδιαστεί. Μου έχουν λείψει αυτές οι συναυλίες.. Ήταν πολύ ωραίες αναμνήσεις.
Θυμάμαι εκείνη την συναυλία με τα καροτσάκια το 2012 ..
Αυτή η συναυλία ήταν την περίοδο που σαν σχήμα είχαμε ”ξεφύγει” και είχαμε περάσει στις πιο ακραίες μας παρουσιάσεις.. Αυτό ήταν που στο τέλος έφερε και την διάσπαση του συγκροτήματος.
Το δικό σου συγκρότημα πότε το απέκτησες;
Έψαχνα πολύ καιρό να βρω ανθρώπους να παίξουν μαζί μου αλλά δεν έβρισκα αυτό το οποίο επιθυμούσα. Οπότε βρέθηκα στην αμήχανη στιγμή να ηχογραφώ το πρώτο δίσκο μου μόνος μου, εκτός απο τα ντραμς τα οποία τα ηχογραφησε ο Νίκος Μοίρας.
Κάποια στιγμή βρέθηκα για σπουδές στην Αγγλία και αποφάσισα να προσπαθήσω πάλι να δημιουργήσω ένα συγκρότημα ψάχνοντας άτομα στο εξωτερικό . Ήθελα ο δεύτερος δίσκος να είμαι εντελώς διαφορετικός από τον πρώτο. Στο πρώτο έβαλα μέσα κάποια δικά μου προσωπικά κομμάτια στο δεύτερο ήθελα ένα συγκεκριμένο κόνσεπτ.
Μια ιστορία χωρισμένη σε τέσσερα μέρη. Όλο το βιβλιαράκι του δίσκου, το κάθε κεφάλαιο είναι χειρόγραφα γραμμένο από τέσσερα διαφορετικά άτομα. Σε κάθε σελίδα, υπάρχει ένα συμβολάκι τα οποία όλα αυτά όταν ενωθούν, βγάζουν το σύμβολο του εξωφύλλου.. Αν δεις το εξώφυλλο έχει πολλά μικρά τέτοια συμβολάκια σαν ψηφιδωτά που πάλι σχηματίζουν το σύμβολο.. Όλα ήθελα να είναι μελετημένα..
Μετά ξανάρχισα την επικοινωνία.. Μέσα στο πανεπιστήμιο δεν υπήρχε ενδιαφέρον από τους φοιτητές..Έβαλα αγγελία σε μουσικά καταστήματα στο Μπρίστολ… δεν απάντησε κανείς και άρχισα να επικοινωνώ με γνωστά ονόματα. Άρχισα με πολύ γνωστά ονόματα τα οποία ή δεν απάντησαν ή απάντησαν, αλλά τα οικονομικά που ζήτησαν ήταν λογικά για το όνομα τους. αλλά δεν μπορούσα να τους καλύψω ο ίδιος..
Έτσι απευθύνθηκα σε άτομα της γενιάς μου, τους οποίους είχα ακούσει την δουλειά τους πριν κανένα χρόνο το 2013 και είχα εντυπωσιαστεί. Επικοινώνησα μαζί τους και ανταποκρίθηκαν. Κάναμε μια μεγάλη παραγωγή στο δεύτερο δίσκο. Ο δίσκος τραγουδήθηκε απο τον Joe Payne. Ήταν η πρώτη μου επιλογή και είχα σαν δεύτερη εμένα. Γνώριζα πως τα τραγούδια που είχα γράψει ήταν πάνω απο τις φωνητικές μου δυνατότητες. οπότε έκανα τον εγωισμό μου πέρα και έδωσα τα τραγούδια μου παρότι ήθελα να τα τραγουδήσω ο ίδιος.
Στην Αγγλία σου δώθηκαν περισσότερες ευκαιρίες πάνω στο είδος της μουσικής με την οποία ασχολείσαι ή όχι;
Όχι! Ξέρεις όταν έφυγα απο εδώ για την Αγγλία πίστευα όπως όλοι πως στην Αγγλία θα βρω την γη της Επαγγελίας σε ότι αφορά το progressive rock, αλλά και γενικότερα πως τα πράγματα θα ‘ταν καλύτερα απο ότι στην Ελλάδα. Στην τελική συνειδητοποίησα πως αυτά που μου έλεγαν και πίστευα δεν ίσχυαν.
Πήγαινα σε συναυλίες αναγνωρισμένων συγκροτημάτων της pro-rock και τις έβλεπα άδειες. Ύστερα δεν κόλλησα με την νοοτροπία της Αγγλίας.Μπορεί επειδή έζησα μόλις ένα χρόνο και πιθανόν αν έμενα 5 να είχα διαφορετική εξέλιξη. Εκεί επαγγελματικά απασχολήθηκα μόνο μια φορά σαν μουσικό σε μια ροκ όπερα. Έπρεπε να αντικαταστήσω έναν κιθαρίστα, ένα μήνα πριν ξεκινήσει η παράσταση. Ήταν μια τρομέρη εμπειρία να παίζω σε μπάντα με χορωδία. Ήταν τιμητικό ότι παρότι μπήκα τελευταίος με εμπιστεύτηκαν τόσο πολύ που στο τέλος μου ήμουν υπεύθυνος για όλη την μπάντα. Αυτό μου έδειξε πόσο επαγγελματίες είναι και πόσο έλλειψη εγωίσμού είχαν.
Ωστόσο δεν άντεχα στην Αγγλία. Δεν ήμουν πότε κοινωνικός σαν άνθρωπος, αλλά αυτή η αποξένωση των Άγγλων ήταν ”πολύ” ακόμα και για μένα.
Επέστρεψες στην Ελλάδα και ξαναπροσπάθησε να δημιουργήσεις ένα πιο σταθερό συγκρότημα και πάλι;
Ναι και για ένα διάστημα το πέτυχα. Στην πορεία άρχισαν πάλι να φεύγουν μέλη και στο τέλος έμεινα εγώ και ο ντράμερ ..
Αυτό δεν μου ακούγεται σαν συγκρότημα πλέον..
Ναι, όντως.. Όταν ξεκίνησα να γράφω τον τρίτο μου δίσκο ήμασταν εμείς οι δύο απο το συγκρότημα. Είχα αποφασίσει πως ο τρίτος δίσκος θα είναι ορχηστρικός στα πρότυπα των δίσκων της δεκαετίας του ’70. Δύο τριαντάλεπτα κομμάτια ένα για κάθε πλευρά του δίσκου έβγαζαν τότε. Είναι ο πιο ελεύθερος δίσκος μου και δεν έχω βαλει καθόλου ταμπέλες για το τί είναι αυτός ο δίσκος.Έχει στοιχεία απο πολλά είδη μέσα. Ντραμς έπαιξε ο Θοδωρής Χριστοδούλου, ο μόνος που μου έχει μείνει απο το σχήμα και αρκετοί μουσικοί που με συνόδεψαν ώστε να ηχογραφήσω αυτό το δίσκο.
Δημιούργησα πάλι ένα σχήμα ώστε να μπορώ να παίζω την μουσική του δίσκου για τις ανάγκες των δισκοπαρουσιάσεων. Με βοήθησαν πολύ τα μέλη απο το Verbal Delirium και από άλλα συγκροτήματα και όλα πήγαν πολύ καλά. Ο δίσκος κυκλοφόρησε σε βινύλιο και ο λόγος ήταν γιατί ήθελα να δώσω αυτή την χροιά νοσταλγίας από τη στιγμή που ήθελα να ηχογραφήσω ένα δίσκο στα ”πρότυπα” των δίσκων του ’70. Ένα 20λεπτο σε κάθε πλευρά.. Είναι ένα είδος φετίχ γι αυτή την μουσική τα μεγάλα κομμάτια. Ακριβώς γιατί ήταν και είναι εναντίον της μαζικής κουλτούρας και εντελώς αντι-ραδιοφωνικά πολύ καλλίτέχνες τα έκανα και επίτηδες πολύ μεγάλα σε διάρκεια..Και σε κάποιους αρέσει αυτή η διάρκεια επειδή θα είναι περισσότερη απόλαυση απο ένα πράγμα που τους αρέσει, πως είναι οι θαυμαστές μεγάλων επικών ταινιών που κρατούν 3 ή 4 ώρες, έτσι και οι ακροατές της progressive rock αγαπούν τα μεγάλα μουσικά κομμάτια.
Αυτό το είδος μουσικής βρίσκεται σε αντιστοιχία με το ρεύμα της γενικότερης αντι-κουλτούρας στην μουσική;
Δεν θα έλεγα πως το progressive rock ταυτίζεται ή συνδέεται με κάποιο τρόπο με το ρεύμα αντι-κουλτούρας, όπως αυτό διαμορφώθηκε μέσα σε στένα πολιτικά πλαίσια. Για τους μουσικούς του είδους απλά μας αρέσει να δημιουργούμαι τέτοιου είδους μουσική, χωρίς απαραίτητα να κολλάμε πάνω της την ταμπέλα της διαμαρτυρίας απέναντι στην mainstream κουλτουρα.
Εμάς μας αρέσει να βασανιζόμαστε κάνοντας τέτοια μουσική και απευθυνόμαστε σε κόσμο που θέλει να βασανίζεται ακούγοντας μουσική. Δεν επιθυμεί την ευκολία, αλλά να σκάψει πιο βαθιά σε ένα μουσικό κομμάτι. Η progressive rock δεν μαζεύει πλήθος κόσμου και αν κάποιος πιστεύει πως ασχολούμενος με αυτό το είδος θα μαζέψει λαό απο κάτω τότε είναι σε άλλο κόσμο απο το δικό μας.
Στα δικά σου μουσικά κομμάτια συχνά εντάσσεις και στοιχεία απο άλλα είδη μουσικής από τα πιο mainstream όπως το rock, αλλά και πιο avant -garde στοιχεία κρατώντας, όμως μια ισορροπία υπάρχει κάποιος λόγος που συμβαίνει αυτό;
Νομίζω πως το κάνω συνειδητά και ασυνείδητα ταυτόχρονα. Σίγουρα ότι ακούσματα έχει κάποιος πάντα θα αναδύονται μέσα απο την δική του μουσική, αλλά όταν χρησιμοποιώ rock στοιχεία τα οποία ένας απλός ακροατής μπορεί να ακούσει ευχάριστα θα φροντισω να μην το το προσφέρω στο πιάτο..Θα βάλω μια μελωδία πιο δύσκολη ή ένα ένα στίχο πιο ψαγμένο ή κάτι τέλοσπαντων ώστε λίγο να παίξω με τον ακροατή που το νόμιζε το κομμάτι τόσο απλό..
Δεν θεωρώ κάποιο είδος κατώτερο απο κάποιο άλλο..Μπορώ να βάλω και ποπ στοιχεία στα κομμάτια μου με τρόπο όμως που δεν ευτελίζω αυτό το είδος που κάνω. Μ’ αρέσει άλλωστε να αναμειγνύω τα είδη της μουσικής αλλά επιθυμώ να το κάνω με τρόπο που ο ακροατής να προβληματιστεί πάνω στο κομμάτι και όχι να διασκεδάσει.
Κάθε καλλιτέχνης της progressive rock έχει την δική του σφραγίδα σε αυτό το κομμάτι.Κάποιοι μπορεί να βάλουν περισσότερη τζαζ, άλλοι περισσότερη κλασική μουσική ή ηλεκτρονική μουσική. Γι αυτό και το κάθε συγκρότημα αυτού του είδους δεν μοιάζει με κανένα άλλο γιατί παιδεύεται να ”παράξει” μουσική που το μείγμα της να μην το βρεις στις ίδιες δοσολογίες πουθενά.
Έχεις ακούσεις την κουβέντα ” Έχεις σπουδές που θα μπορούσες να τις εκμεταλλευτείς σε ένα πιο εύπεμπτο είδος και να βγάλεις χρήματα, γιατί δεν το κάνει και επιμένεις στο μικρό κοινό, με τις σκηνές τις δυσεύρετες και ψαγμένες..”
Έχω πάθει ανοσία απέναντι σε αυτές τις απόψεις.. Τις ακούω απο την ώρα που βρέθηκα σε αυτή την σκηνή. Από το ”Τι μουσική βρε παιδάκι μου ακούς ; ” μέχρι ”Τι κάθεσαι και παίζεις ;”. Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι πως δεν πάει έτσι το θέμα της έμπνευσης.
Δεν μπορείς να σηκωθείς ένα πρωί και να πεις ”Τα παρατάω όλα και ασχολούμαι με αυτό που θα μου δώσει χρήματα”. Αυτή την σκέψη έχουν οι περισσότεροι. Έχεις ταλέντο, σπουδές πήγαινε γράψε κάτι..Πολλοί έχουν προσπαθήσει κάποια στιγμή να το πράξουν αυτό και έφαγαν τα μούτρα τους. Δεν είναι θέμα τι θέλει ο άλλος να κάνεις αλλά εσύ τι θες.
Ο άλλος έχει την άποψη του για το πως πρέπει να είναι η δική σου ζωή ή καριέρα, αλλά το τέλος εσύ μπορείς και θέλεις να κάνεις συγκεκριμένα πράγματα.
Πρόκειται στο καινούργιο σου εγχείρημα να βάλεις και ελληνικό στίχο, γιατί δεν το είχες τολμήσει ως και σήμερα;
Είναι πολύ δύσκολο να κάνεις progressive rock με ελληνικό στίχο. Ελάχιστοι το έχουν προσπαθήσει στο παρελθόν την δεκαετία του ΄70, το συγκρότημα Ακρίτας του Σταυρου Λογαρίδη το ’73.. Η αγγλική γλώσσα έχει την ευκολία της, γιατί έχει μικρές λέξεις και αν δεν βγάζουν και πολύ νόημα στην μετάφραση στο ελληνικό μυαλό το έχουμε συνηθίσει, ενώ ο ελληνικός στίχος πρέπει να έχει μια συνοχή έστω και υποτυπώδη.. Προσωπικά όλα τα συγκροτήματα που με έχουν επηρεάσει είναι αγγλόφωνα, όποτε στράφηκα στον αγγικό στίχο καθαρά για πρακτικούς λόγους.Μου ήταν οικείος .. ωστόσο στα άμεσα μελλοντικά μου σχέδια είναι και ένα εγχείρημα με αγγλικά -ελληνικα.
Μιλώντας για μελλοντικά σχέδια, πρόκειται να παρουσιάσεις το τρίτο σου δίσκο με τον τίτλο ”Topos” ξανά από Σεπτέμβρη στην Αθήνα..
Ναι και με βρίσκεις σε αναζήτηση χώρου. Ιδανικά θα ΄θελα να είναι μια μεγάλη θεατρική σκηνή ώστε να έχει καλύτερη ηχητική, επειδή ο δίσκος είναι ορχηστρικός και θα ΄μαστε μεγάλο σχήμα επί σκηνής. Προτιμώ την θεατρική σκηνή γιατί θα ΄θελα ο κόσμος να είναι συγκεντρωμένος και να ακούσει τον δίσκο και όχι να παραγγέλνει ποτά ή να μιλά κατά την διάρκεια της παρουσίασης.
Με το που θα γίνει η παρουσίαση, θα αρχίσω να ετοιμάζω τον τέταρτο δίσκο μου, ο οποίος είναι στα σκαριά και θα βάλω προς για ένα μεγάλο σχέδιο που έχω το οποίο είναι μια ροκ όπερα. Δεν ξέρω αν θα είναι γραμμένη στα ελληνικά ή στα αγγλικά, αλλά το θέμα της θα ΄χει να κάνει με την Ελλάδα.