Είμαι περήφανος που κράτησα ψηλά τη σημαία του ΚΚΕ

Δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το κείμενο του Γιώργη Τρικαλινού για το Λαζαρέτο της Κέρκυρας, το νησί με τους 190 εκτελεσμένους, όπου οι αστικές κυβερνήσεις έδειξαν έμπρακτα το ταξικό τους μίσους ενάντια στους κομμουνιστές και τους αγωνιστές. Το κείμενο είχε δημοσιευτεί στις 24 Οκτώβρη 1976 στο Ριζοσπάστης, όταν δεν είχε αναγνωριστεί ακόμα η Εθνική Αντίσταση, και μπορεί να το βρει κανείς στον πρώτο τόμο του βιβλίου-προσωπικής κατάθεσης του Γ. Τρικαλινού με τίτλο “Πιστοί στις Ιδέες του Επιστημονικού Σοσιαλισμού” από τις εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή.

Λαζαρέτο – Το νησί των 190 εκτελεσμένων

Στα τέλη του Σεπτέμβρη τούτου του χρόνου βρέθηκα για λίγες μέρες στην Κέρκυρα.

Έτυχε τότε ο λαός της Κέρκυρας να είναι στο πόδι, αναστατωμένος από την είδηση ότι ο Βίδος παραχωρούνταν στους ξένους, για να φτιάξουν ξενοδοχεία και άλλες εγκαταστάσεις και να μετατρέψουν αυτό το όμορφο νησί του Ιονίου σε τουριστικό κέντρο για τους ξένους πρίγκηπες και σεΐχηδες της Μέσης Ανατολής. (…)

Βρέθηκα ακόμα στην Κέρκυρα τις μέρες που σε όλη τη χώρα γιόρταζαν τα 35 χρόνια της ίδρυσης του ΕΑΜ, του οργανωτή και καθοδηγητή της Εθνικής μας Αντίστασης στα μαύρα χρόνια της ιταλικής κατοχής. Της Εθνικής Αντίστασης που τόσο συκοφαντήθηκε και διώχθηκε σε όλα αυτά τα μαύρα χρόνια από την απελευθέρωση της πατρίδας μας. Κι ακόμα δεν αναγνωρίστηκε.

Είναι χαρακτηριστικό πως στην Κέρκυρα, απέναντι από την πόλη και δίπλα από το Βίδο, υπάρχει κι ένα άλλο μικρό κι όμορφο νησί κατάφυτο από κυπαρίσσια και πεύκα, είναι το Λαζαρέτο.

Φυλακή για 200 Ακροναυπλιώτες

Για έναν που δεν ξέρει την ιστορία αυτού του τόπου, τους αγώνες του λαού μας, αυτό είναι ένα όμορφο νησάκι, σαν τα εκατοντάδες όμορφα νησιά που υπάρχουν σε όλες τις ακτές και τα περιγιάλια της πατρίδας μας.

Για τους επιχειρηματίες του τουρισμού είναι ένα όμορφο νησάκι που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τουριστικό κέντρο, για να προσελκύσει πολλούς ξένους τουρίστες και πολλά δολάρια, όπως ψιθυρίζεται τώρα τελευταία στα αυτιά των Κερκυραίων ότι πρόκειται να γίνει και το Λαζαρέτο, όπως και με το Βίδο.

Όμως για τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης αυτό το νησί έχει ξεχωριστή σημασία στον αγώνα του λαού ενάντια στους Γερμανοϊταλούς κατακτητές στη διάρκεια της κατοχής. Έχει ξεχωριστή σημασία ακόμα στον αγώνα του λαού μας ενάντια στους Αγγλοαμερικάνους ιμπεριαλιστές, που στήριξαν το κράτος της Δεξιάς, μετά την απελευθέρωση.

Το Λαζαρέτο παλιότερα ήταν φυλακές – λοιμοκαθαρτήριο – που είχε χτιστεί το 1916.

Τον πρώτο καιρό της κατοχής, οι Ιταλοί κατακτητές το μετέτρεψαν σε φυλακές και μετέφεραν εκεί 200 περίπου κομμουνιστές της Ακροναυπλίας, ένα μέρος από τους κομμουνιστές που παρέδοσε η βασιλομεταξική δικτατορία στους κατακτητές. Ανάμεσά τους ήταν και ο σημερινός πρόεδρος του κόμματός μας, του ΚΚΕ, ο σ. Απόστολος Γκρόζος.

Απόδραση στην Ελεύθερη Αλβανία

Τους μετέφεραν εκεί από την Ακροναυπλία και τους έκλεισαν στις μεσαιωνικές φυλακές του. Και δεν ξέρουμε ποια θα ήταν η τύχη τους αν δεν προλάβαινε το ΕΛΑΝ, το Σεπτέμβρη του 1943, τον καιρό που κατέρρεε ο Μουσολίνι, να τους αρπάξει από τα νύχια των Ιταλών φασιστών και να τους μεταφέρει στις απέναντι ελεύθερες ακτές της Αλβανίας.

Από κει, περπατώντας πολλά μερόνυχτα, νηστικοί και ξυπόλητοι, έφτασαν στα ελεύθερα βουνά της Ελλάδας και μπήκαν στην υπηρεσία της Εθνικής Αντίστασης.

Πολλοί απ’ αυτούς αναδείχτηκαν σε άξια στελέχη της, σαν τον αξέχαστο σύντροφό μας Νίκο Μπελογιάννη.

Πολλοί άλλοι έπεσαν πολεμώντας τους κατακτητές στα βουνά και τις πόλεις της Ελλάδας ή εκτελέστηκαν από τα έκτακτα στρατοδικεία στην περίοδο 1946-50, όπως ο Αρίστος Βασιλειάδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και πολλοί άλλοι.

190 εκτελεσμένοι

Το Λαζαρέτο, από το 1947 έως το 1950, χρησιμοποιήθηκε σαν τόπος εκτέλεση των αγωνιστών της Εθν. Αντίστασης, από τις μεταπελευθερωτικές κυβερνήσεις της υποτέλειας και μισαλλοδοξίας, που εγκαθίδρυσαν και στήριξαν οι Αγγλοαμερικάνοι ιμπεριαλιστές. Τους έπαιρναν αποβραδύς από τα κελιά τους στις φυλακές της Κέρκυρας, τους έβαζαν σε κάτι ειδικά κελιά και το πρωί τα χαράματα τους έπαιρναν με τα καμιόνια και με ένα καΐκι τους μετέφεραν στο Λαζαρέτο, όπου τους εκτελούσαν και επί τόπου τους έθαβαν. Όλο το νησί σήμερα είναι νεκροταφείο, γιατί σ’ όλα αυτά τα χρόνια εκτελέστηκαν 190 περίπου αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης.

Είμαι περήφανος που κράτησα ψηλά τη σημαία του ΚΚΕ

Εδώ εκτελέστηκαν:

-Ο Μήτσος Γιωργαντάς, στέλεχος του ΚΚΕ και της Ε.Α. από την Περιφέρεια της Θήβας-Λειβαδιάς. Όταν τον πήραν για εκτέλεση, αποχαιρετώντας τους συντρόφους συγκρατούμενούς του είπε:

“Είμαι περήφανος που σαν μέλος του κόμματος, κράτησα ψηλά τη σημαία του. Βαδίζω προς το εκτελεστικό απόσπασμα και βροντοφωνάζω: Ζήτω το ηρωικό ΚΚΕ! Ζήτω η Εθνική Αντίσταση! Εύχομαι να είμαι ο τελευταίος που βαδίζω προς το μαρτυρικό δρόμο του Λαζαρέτου. Γεια σας αδέρφια”.

-Εκτελέστηκαν τα τρία παλικάρια της Κρήτης, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης: Ψηλάκης-Σφακιανάκης και Σιφοδασκαλάκης. Πηγαίνοντας και οι τρεις τους μαζί στις 5 το πρωί για εκτέλεση τραγουδούσαν το ριζίτικο τραγούδι:

Μάνα μου κι αν έρθουν οι φίλοι μου
κι αν έρθουν οι δικοί μου
στρώσε τους τάβλα να γευτούν
κλίνη να κοιμηθούνε.
Στρώσε και παραπέζουλα
να θέτουν τ’ άρματά τους.
Να μην τους πεις απόθανα
να μη βαριοκαρδίσουν

-Ο Θεόφιλος Τράγιος, που έφευγε για εκτέλεση το Γενάρη του 1948, φώναξε στους συντρόφους του:

Αδέρφια, σας στέλνω το στερνό μου έχε γεια.
Πάω για εκτέλεση. Δε θα σας ντροπιάσω.
Αγαντάρετε και η νίκη είναι δική μας.
Ζήτω η Εθνική Αντίσταση. Ζήτω η Ελλάδα μας.
Ζήτω το ΚΚΕ.

-Εκτελέστηκε ο Γιώργης Τσαγανός από τη Ν. Ιωνία της Αθήνας. Αποχαιρετώντας τους συντρόφους του με φωνές, τους παρακαλούσε να εισηγηθούν στο κόμμα να του δώσει, έστω και μετά θάνατο, τον τιμημένο τίτλο του μέλους του Κόμματος, γιατί μέχρι τότε δεν είχε την τιμή να γίνει. Και τους διαβεβαίωνε πως πέφτοντας από το εκτελεστικό απόσπασμα, θα πέσει αριστερά.

Ο λαός δεν τους ξεχνά

Στο μαρτυρολόγιο των νεκρών μας αγωνιστών-θυμάτων της πολιτικής τους μισαλλοδοξίας που έχουν εφαρμόσει οι μεταπελευθερωτικές κυβερνήσεις, σπέρνοντας με κόκκαλα αγωνιστών ολόκληρη την πατρίδα μας, ξεχωριστή θέση κατέχουν οι εκτελεσμένοι αγωνιστές. Η μνήμη τους τιμάται με κάθε ευκαιρία. Οι παλιότεροι και οι σύγχρονοί τους μιλάν για την αντοχή και την πίστη τους στη μεγάλη υπόθεση του λαού. Οι νεώτερες γενιές των αγωνιστών παίρνουν τη θέση των παλιότερων, στρέφουν σε αυτούς τη σκέψη τους με συγκίνηση και θαυμασμό.

Θεώρησα χρέος τιμής απέναντι σε όλους αυτούς που έδοσαν ότι καλύτερο -τη ζωή τους- για τα ιδανικά του κόμματος και του λαού μας, τις μέρες αυτές που βρισκόμουν στην Κέρκυρα, μέρα γιορτασμού της μεγάλης επετείου της επετείου της ίδρυσης του ΕΑΜ και της Εθνικής μας Αντίστασης, να πάω να επισκεφτώ αυτό το νησί. Να ιδώ τους τάφους των συντρόφων μας, που άφησαν εδώ την τελευταία τους πνοή. Να γονατίσω σ’ αυτούς, να τους δόσω συντροφικό χαιρετισμό. Να τους μηνύσω πως πρέπει να κοιμούνται ήσυχα. Πως ο βασανισμένος, αλλά αδούλωτος λαός μας δεν τους ξεχνά, τους θυμάται και συνεχίζει τον αγώνα που αυτοί δεν μπόρεσαν να τελειώσουν. Τέλος, να τους διαβεβαιώσω ότι, όπως αυτοί χτες στάθηκαν πρωτομάχοι και έδωσαν τη ζωή τους, έτσι και εμείς οι κομμουνιστές σήμερα στεκόμαστε μπροστάρηδες στον αγώνα για μια Ελλάδα ανεξάρτητη, χωρίς ξένους και βάσεις, δημοκρατική, σοσιαλιστική.

Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις του αφιερώματος της Κατιούσα στα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια της ΚΝΕ