Βασίλι Αλεξέγιεφ: Τα μετάλλιά μου ανήκουν στο λαό της Σοβιετικής Ένωσης

Ο Σοβιετικός πρωταθλητής της άρσης βαρών Βασίλι Αλεξέγιεφ, κάποτε ζωντανός ήρωας εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, ένας από τους μεγαλύτερους θρύλους  του παγκόσμιου αθλητισμού, αν και έφυγε –πρόωρα– από τη ζωή (τον «πρόδωσε» η καρδιά του στα 69 του χρόνια), παραμένει αθλητής σύμβολο, φωτεινό αστέρι μιας εποχής όπου οι ελπίδες των καταπιεσμένων του πλανήτη ακουμπούσαν στο ζωντανό παράδειγμα της ΕΣΣΔ και των άλλων σοσιαλιστικών χωρών.

Στον συμπαθητικό αυτό γίγαντα ανήκει η σημερινή ανάρτηση του αφιερώματος της Κατιούσα στα 100 χρόνια της Οχτωβριανής Επανάστασης, που γεννήθηκε στις 7 του Γενάρη 1942 και έφυγε από τη ζωή στις 25 του Νοέμβρη 2011.

Το πορτραίτο του σπουδαίου αθλητή παρουσιάστηκε μέσα από ένα αφιέρωμα του αμερικανικού περιοδικού Sports Illustrated (4/1975), από to οποίο παρουσιάζουμε εκτενή aποσπάσματα. Γράφει ο Γούλιαμ Τζόνσον. Εμείς προσθέτουμε στο κείμενο και τις φωτογραφίες του, ένα βίντεο της ίδιας χρονιάς, από το παγκόσμιο πρωτάθλημα της άρσης βαρών, όπου ο Βασίλι Αλεξέγιεφ κέρδισε το χρυσό μετάλλιο (εμφανίζεται στο 3:42 λεπτό).

«Ο Βασίλι Αλεξέγιεφ, ο πρώτος αθλητικός ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, βρισκόταν στον κήπο του σπιτιού του, περιτριγυρισμένος από φράουλες, κόκκινες πιπεριές και κόκκινα τριαντάφυλλα. Ο φθινοπωρινός ήλιος έλαμπε τόσο έντονα, σαν να βρισκόταν στη νότια Γαλλία κι όχι στο νότο της Ρωσίας. Φορώντας μια κορδέλα, με καρφιτσωμένα τα μετάλλιά του, μήκους πάνω από ένα μέτρο φωτογραφίζεται χαμογελώντας.

Βασίλι Αλεξέγιεφ: Τα μετάλλιά μου ανήκουν στο λαό της Σοβιετικής Ένωσης

Με την ολοκλήρωση της φωτογράφησής του, καλεί τα παιδιά του Σεργκέι και Ντιμίτρι, 12 και 9 ετών αντίστοιχα κοντά του. Βγάζει την τεράστια κορδέλα με τα μετάλλια και τη φορά στα στήθη των παιδιών του, αγκαλιάζοντάς τα. Χαμογελάστε, λέει και κοιτάζει στην κάμερα. Ο φωτογράφος συνεχίζει τη φωτογράφηση του περήφανου πατέρα με τους γιούς του.

Στα 33 χρόνια του ο Αλεξέγιεφ ζύγιζε περίπου 148 κιλά και ήταν ο δυνατότερος άνθρωπος στον κόσμο. Είναι ο μεγαλύτερος πρωταθλητής βαρέων βαρών όλων των εποχών. Ήταν ο πρώτος αθλητής στην ιστορία του αθλήματος, ο οποίος σήκωσε 227 κιλά το 1970, και ο πρώτος που σήκωσε 600 κιλά στις τρεις κινήσεις, που υπήρχαν τότε στο άθλημα. Από το 1970, αήττητος στην ΕΣΣΔ, στην Ευρώπη και σε όλον τον κόσμο.

Ο Βασίλι Αλεξέγιεφ ζει στη μικρή πόλη Σάχτι, 800 μίλια νοτιοδυτικά της Μόσχας. Μαζί μου ήταν ο αθλητικογράφος και μεταφραστής Γιούρι Σολομάκιν και σχεδόν πάντα παρών ο Λεονίντ Τκακ, ο πρόεδρος της αθλητικής επιτροπής του Σάχτι.

Η πόλη έχει πάνω από 200.000 κατοίκους, και σχεδόν 20.000 από αυτούς είναι ανθρακωρύχοι. Η εξόρυξη είναι ο κυριότερος βιομηχανικός κλάδος της πόλης τα τελευταία 100 χρόνια. Οι άξονες των ορυχείων φτάνουν ασυνήθιστα βαθιά για να συναντήσουν τις πλουσιότερες φλέβες του άνθρακα, μια έχει βάθος 1,25 μίλι. Ένα γιγάντιο ηλεκτρικό αστέρι με κόκκινα φώτα λάμπει πάνω από τα ορυχεία όταν οι ανθρακωρύχοι φτάνουν το στόχο τους. Το περασμένο φθινόπωρο τις νύχτες της επίσκεψής μου, το αστέρι ήταν σκοτεινό.

Αλλά εδώ δεν είναι όπως στα Απαλάχια.  Η πόλη είναι ευχάριστη, τα πεζοδρόμια δενδροφυτεμένα. Στο κεντρικό πάρκο με τις γαλήνιες λίμνες βρίσκεις καφετέριες με μεγαλύτερες σε ηλικία κυρίες να κάθονται στον ήλιο περιμένοντας κάποιον να τους χαρίσει μια από τις ανθοδέσμες των λουλουδιών που πωλούνται δίπλα τους.  Οι νεαρές γυναίκες ντύνονται κομψά και παρόλη την αυξημένη κυκλοφορία των αυτοκινήτων στους κεντρικούς δρόμους, εξακολουθεί να είναι μια  ήρεμη και χαλαρή πόλη.

Ο Βασίλι Αλεξέγιεφ ζει στον αριθ. 16 της οδού Κλιμένκο, σε μια ήσυχη διασταύρωση με δέντρα και παγκάκια κατά μήκος του παραθαλάσσιου δρόμου κάτω από το κέντρο. Το σπίτι του είναι μια μονοκατοικία από απαλό καφέ-ροζ τούβλο με μια μυτερή στέγη σχιστόλιθου και ψηλά παράθυρα με θέα στο δρόμο. Είναι «κρατικό σπίτι», που σημαίνει ότι ανήκει στην κυβέρνηση και ότι πληρώνει συμβολικό μίσθωμα 12 ρούβλια (περίπου 17 δολάρια) το μήνα. Το σπίτι χτίστηκε το 1913, και ο Αλεξέγιεφ μένει εκεί τα τελευταία τρία χρόνια.

Μια μέρα ο Αλεξέγιεφ μίλησε για το θέμα του σπιτιού του, παρακινημένος από την παραδοχή μου ότι θα έμενε εκεί μόνο όσο θα διαρκούσε η επιτυχημένη καριέρα του στην άρση βαρών. «Μου έχουν δώσει αυτό το σπίτι για πάντα», δήλωσε.  «Οι γιοι μου θα ζήσουν εδώ, και οι εγγονοί μου, επίσης. Αν και-ποιος ξέρει;- μπορεί να έχουν κάτι καλύτερο μέχρι τότε. Είχα ένα διαμέρισμα με τέσσερα δωμάτια πριν, αλλά προτίμησα ένα παλιό σπίτι, με  αυλή για τις ανάγκες της προπόνησής μου. Οι αιτήσεις μου υποβλήθηκαν μέσω της εκτελεστικής επιτροπής του δημοτικού συμβουλίου. Λόγω των συνθηκών προπόνησής μου, το ενέκριναν. Δύο οικογένειες που ζούσαν εδώ πριν, ήταν συγγενείς και τώρα βρίσκονται σε νέες κατοικίες».

Το σπίτι είναι ζεστό και ευρύχωρο, θα μπορούσε άλλοτε να αντικατοπτρίζει μια ευημερούσα ζωή ενός αστού. Υπάρχουν δύο μεγάλα υπνοδωμάτια, ένα ωραίο μπάνιο και μια μοντέρνα κουζίνα με πλακάκια. Το σαλόνι έχει θέα στο δρόμο και είναι μεγάλο και δροσερό. Υπάρχει ένα είδος σιωπηλής κομψότητας στο δωμάτιο, με τον πολυέλαιό της από γυαλί, το μαύρο μαρμάρινο τζάκι και ένα υπέροχο χαλί οριεντάλ. Τα βάζα έχουν φρέσκα λουλούδια, μια έγχρωμη τηλεόραση 21 ιντσών βρίσκεται σε μια γωνία, μια μεγάλη λακαρισμένη βιτρίνα γεμάτη με ποικίλα κρυστάλλινα αγγεία, ποτήρια και κύπελλα, μερικά από τα βραβεία που κέρδισε ο Αλεξέγιεφ.

Στον απέναντι τοίχο του σαλονιού υπάρχουν δύο λακαρισμένες βιβλιοθήκες. Στην κορυφή της μιας βιβλιοθήκης βρίσκεται ένα πορτρέτο του Ιωσήφ Στάλιν, με την πίπα στο στόμα. Μεταξύ των βιβλίων του παρατηρούμε το σύνολο των έργων του Τζακ Λόντον (στα ρωσικά), τα Άπαντα του Λένιν και ενός τόμου που περιέχει την έκθεση του Μπρέζνιεφ στο 24ο  Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ένα στερεοφωνικό είναι ενσωματωμένο σε αυτήν την βιβλιοθήκη, και καθώς μιλούσε ο Αλεξέγιεφ έβαλε ένα δίσκο του Τομ Τζόουνς στο πικάπ. Κάποιες στιγμές τραγουδούσε κι ο ίδιος. «Είναι γεγονός ότι έχω την καλύτερη φωνή στην σοβιετική ομάδα άρσης βαρών», είπε. «Τραγουδάμε συχνά, τραγούδια της νίκης και τραγούδια των εργατών, πρέπει να αγωνιζόμαστε και να εμπνέουμε τον εαυτό μας με το τραγούδι, μερικές φορές τραγουδάμε για τον πόλεμο και μερικές φορές για τον ποταμό Δον που ρέει κόκκινος με αίμα. Ένα από τα αγαπημένα μου τραγούδια είναι το Yesterday, όπως το τραγουδάει ο Τομ Τζόουνς. Όταν ήμουν νέος στο βόρειο τμήμα της Ρωσίας ήμουν μουσικός και τραγουδούσα στους γάμους, ήμουν πολύ δημοφιλής».

Σπάνια παρακολουθεί τηλεόραση. «Υπάρχουν τόσα βιβλία λογοτεχνίας, τόση μουσική, και να σπαταλάς το χρόνο σου στην τηλεόραση;» είπε, ωστόσο τα παιδιά του συχνά παρακολουθούν κινούμενα σχέδια.

Σε ένα μικρό δωμάτιο δίπλα στο καθιστικό, βρίσκονται τα μετάλλια που κέρδισε ο Αλεξέγιεφ. Αποθηκευμένα πολύ προσεκτικά σε γυάλινα κουτιά. Αυτό το δωμάτιο είναι κάτι το ιερό και ο ίδιος ο Αλεξέγιεφ φαίνεται να έρχεται εδώ με ευλάβεια.

«Αν και κέρδισα αυτά τα μετάλλια, στην πραγματικότητα δεν μου ανήκουν, ανήκουν στον λαό της Σοβιετικής Ένωσης. Τους τα κρατάω εδώ ασφαλή».

Η σύζυγος του Αλεξέγιεφ είναι μια όμορφη ξανθιά κοπέλα, γαλανομάτα και το όνομά της είναι Ολυμπιάδα.

Ο Αλεξέγιεφ είπε γι’ αυτήν: «Πολλοί γνωρίζουν ότι είναι η σύζυγός μου. Άλλοι νομίζουν ότι είναι ένα ανύπαντρο κορίτσι, δεν υποψιάζονται ότι είναι δική μου σύζυγος, γιατί φαντάζονται ότι η γυναίκα μου θα ζύγιζε 200 κιλά. Όταν περπατάμε νομίζουν ότι είναι η μικρή μου κόρη».

Σε ερώτηση αν τα παιδιά του απολαμβάνουν ιδιαίτερης εκτίμησης ή μεταχείρισης από τους φίλους ή τους δασκάλους τους απάντησε: «Όχι. Είναι φυσιολογικά παιδιά και τα δυο. Το σταρ σύστεμ δεν είναι δημοφιλές σε εμάς. Αν δεν ήμουν στη θέση που είμαι, θα αντιμετωπιζόταν το ίδιο».

Η αυλή και ο κήπος είναι ίσως περισσότερο εντυπωσιακά κι από το ίδιο το σπίτι. Ο ψηλός τοίχος είναι καλυμμένος απ’ την αμπέλοψη, που τα φύλλα της αλλάζουν χρώμα από κίτρινες έως κόκκινες αποχρώσεις κάτω από τον φθινοπωρινό ήλιο. Ο Αλεξέγιεφ λατρεύει τον κήπο του. «Αχ», αναστέναξε, κλείνοντας τα μάτια του μπροστά στο μεγαλείο της φύσης. «Το να κάνω κάτι στη γη, είναι η καλύτερη αναδημιουργία έως τώρα, έχω κάνει πολλά πράγματα σε αυτή τη γη … Κοιτάξτε εδώ …» Κουνούσε τα φυτά της φράουλας και έσκυψε να τα αγγίξει. «Έχω τρία είδη φράουλας, τα έβαλα όλα μαζί και έκανα ένα νέο είδος. Και εδώ …».  Έσκυψε με ευλάβεια σε ένα άλλο φυτό. «Οι υπέροχες βουλγάρικες πιπεριές μου, δεν υπάρχουν άλλες στην πόλη τόσο τραγανές και πικάντικες όσο οι δικές μου». «Και εδώ …» Με οδήγησε στις τριανταφυλλιές. «Έχω κάνει και ένα νέο τριαντάφυλλο, είναι τόσο καινούργιο που δεν έχει ακόμη όνομα, γι’ αυτό θα το ονομάσω Shakhtinka για τις υπέροχες  γυναίκες της πόλης μας».

Για μια στιγμή στεκόταν κι επιθεωρούσε τον κήπο. «Είχα καρότα και λευκά λάχανα εδώ», είπε. «Σε κανένα συλλογικό αγρόκτημα δεν βρίσκετε τόσο καλά λαχανικά όσο με μένα. Στην αυλή μου είναι ο τέλειος κομμουνισμός, αναπτύσσω ό,τι χρειάζομαι».

Το σπίτι εφάπτεται με δύο κτίσματα από τούβλα. Ένα από αυτά είναι το γκαράζ που χρησιμοποιείται ως αποθήκη, το «Βόλγκα» του Αλεξέγιεφ βρίσκεται στην αυλή. Δίπλα στο γκαράζ υπάρχει ένα άλλο κτίσμα στο οποίο μπορούν να φιλοξενηθούν τρία ή τέσσερα άτομα. Αυτή είναι η αίθουσα του μπιλιάρδου. Το δάπεδο είναι παρκέ, οι τοίχοι επενδυμένοι με ξύλο λευκού πεύκου διακοσμημένο με λωρίδες και σκουρόχρωμους κόκκους και η οροφή είναι κατασκευασμένη από αλληλοσυνδεόμενα ξύλινα τετράγωνα, με έμμεσο φωτισμό και ήσυχους ανεμιστήρες. Στο κέντρο της αίθουσας, κομψό και λαμπερό βρίσκεται το τραπέζι μπιλιάρδου.

«Τα έφτιαξα όλα αυτά με τα χέρια μου», δήλωσε ο Αλεξέγιεφ. «Μου αρέσει το ξυλουργείο, έχω ταλέντο σ’ αυτό. Έχω αυτό που λένε οι αγρότες «χέρια από χρυσό». Στο πίσω μέρος του κτιρίου βρίσκεται επίσης ένα κιόσκι που έφτιαξε ο ίδιος, με ένα τραπέζι  πινγκ-πονγκ κι ένα όργανο γυμναστικής για τα παιδιά. Ο ίδιος είναι πολύ καλός στο πινγκ-πονγκ, στο ντόμινο και το μπιλιάρδο.

Ο πρόεδρος της τοπικής αθλητικής επιτροπής Λεονίντ Τκακ μας  κάλεσε σε δείπνο σε ένα εστιατόριο, όπου καθίσαμε σε  ξεχωριστό δωμάτιο. Σε ερώτησή μου αν θα μπορούσαμε να καθίσουμε σε ένα τραπέζι στην κοινόχρηστη αίθουσα, η απάντηση ήταν αρνητική. Ο Γιούρι εξήγησε ευγενικά ότι ο Τκακ φοβάται την ενδεχόμενη ενόχληση κάποιου μεθυσμένου. «Οι ανθρακωρύχοι εργάζονται σκληρά και μερικές φορές πίνουν πολύ», εξήγησε ο Γιούρι. «Ο πρόεδρός μας δεν θέλει περιστατικά που θα επισκιάσουν την επίσκεψή σας στον Αλεξέγιεφ».

Κατά τη διάρκεια του δείπνου, ο πρόεδρος Λεονίντ Τκακ, είπε πως αυτός και η επιτροπή της πόλης ενδιαφέρονται για τον Αλεξέγιεφ. «Υποστηρίζουμε πάντα τους καλούς αθλητές», είπε. «Στόχος μας είναι να αντιμετωπίζονται σωστά. Οι καλύτεροι αθλητές έχουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, καλύτερες συνθήκες εργασίας. Αν η αθλητική επιτροπή δήλωνε ότι ο Αλεξέγιεφ χρειάζεται ένα καλύτερο σπίτι, μια καλύτερη εργασία, θα γινόταν πιθανώς. Η δουλειά του προέδρου, είναι να προσπαθήσουμε να παρέχουμε καλύτερες συνθήκες για τους αθλητές απ’  ό,τι στο μέσο εργάτη. Έχουμε περίπου 170 αθλητές κάτω από ειδικές συνθήκες εργασίας στην πόλη. Εάν χρειάζεται ένας αθλητής να προπονείται το πρωί, αυτό ζητείται απ’ τη διοίκηση των ορυχείων. Αν έχει καλύτερα αποτελέσματα στον αθλητισμό, τότε παίρνει καλύτερα τρόφιμα, καλύτερο σπίτι, και ίσως καλύτερη δουλειά».

Ο πρόεδρος σταμάτησε και αναστέναξε. Φαινόταν κουρασμένος. «Είμαστε πάντα «καταραμένοι», φυσικά», είπε, «αν δεν δίνουμε αρκετή προσοχή στους μεγάλους αθλητές μας. Ορισμένοι μεγάλοι αθλητές όπως ο Βασίλι Αλεξέγιεφ πρέπει να ζουν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο, πρέπει να έχουν το καλύτερο θερμιδικό φαγητό, και οι εργάτες το λεν αυτό. Συμφωνούν ότι θα πρέπει να έχει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Φυσικά στον αθλητισμό είμαστε οργανωμένοι από πάνω προς τα κάτω. Πολλά από αυτά που γίνονται για τον Αλεξέγιεφ καθορίζονται από την Αθλητική Επιτροπή της ΕΣΣΔ. Η επιτροπή μας λέει: «Δώστε μας καλούς αθλητές από το Σάχτι». Κάθε τέσσερα χρόνια υπάρχει μεγάλη επιθεώρηση για τις Ολυμπιακές μας ομάδες και πρέπει να είμαστε έτοιμοι, να έχουμε εξαιρετικούς αθλητές να ενισχύσουν τις ομάδες.  Προσπαθούμε να το κάνουμε αυτό». Αναστέναξε ξανά. «Ελπίζουμε, το 1976, να έχουμε δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια από το Σάχτι: τον Αλεξέγιεφ και τον Ντέιβιντ Ρίγκερτ (αθλητής της άρσης βαρών που κέρδισε επίσης ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα στη Μανίλα το περασμένο έτος). Είναι πολύ δύσκολο να ικανοποιηθούν όλοι. Αλλά αν δεν έκανα το σωστό, δεν θα ήμουν πρόεδρος για 10 χρόνια, όπως είμαι τώρα».

Το επάγγελμα του Αλεξέγιεφ είναι μηχανικός εξόρυξης. Αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Μεταλλείων στο Σάχτι, όταν μετακόμισε εδώ από το Αρχάγγελσκ. Όταν του είπα ότι στη Δύση είναι ακόμα γραμμένο ότι άρχισε την επαγγελματική του ζωή ως μαθητευόμενος σε κρεοπωλείο, είπε: «Αν είχα ξεκινήσει σε κρεοπωλείο, θα ήμουν ακόμα χασάπης. Θα ήμουν ένας καλός χασάπης, βέβαια», παρατήρησε, «και οι κρεοπώλες κάνουν καλή ζωή». Στην πραγματικότητα, ως νεαρός ο Αλεξέγιεφ εργάστηκε στα δάση κοντά στο σπίτι του μαθητευόμενος στον πατέρα του, ο οποίος ήταν καταξιωμένος υλοτόμος.

Και τώρα είναι μηχανικός εξόρυξης. Προφανώς η καριέρα του μηχανικού για τον Αλεξέγιεφ έρχεται δεύτερη σε σχέση με το έργο του στην άρση βαρών και ο ίδιος μίλησε για ένα είδος δυαδικότητας στη ζωή του. «Το να είναι κανείς διάσημος, δεν είναι πάντα θετικό», είπε. «Είναι πιο δύσκολο να εξελιχτείς στην εργασία σου. Φυσικά, δεν προσπαθώ να πετύχω κάτι τέτοιο τώρα. Αν πετύχω πολλά ως μηχανικός εξόρυξης, γίνεται πιο δύσκολο να συνεχίσω τις προπονήσεις μου σαν αθλητής, γνωρίζω επίσης ότι αν δούλευα μόνο, θα είχα υψηλή θέση τώρα».

Σταμάτησε για λίγο και μίλησε επίσημα με μπάσα φωνή. «Δεν αισθάνομαι διάσημος ούτε ένας ιδιαίτερος άνθρωπος, δεν ξέρω πώς είναι με τους αθλητές των Η.Π.Α., αλλά οι ήρωες στη Σοβιετική Ένωση δουλεύουν πολύ σκληρά στα αθλήματά τους».

«Υπάρχουν δύο κατηγορίες αθλητών στην άρση βαρών. Αυτοί που βλέπουν τους αγώνες ως «βασανιστήρια» και εκείνοι που βλέπουν τους αγώνες ως μεγάλες γιορτές. Εγώ είμαι στη μέση. Για κάποιους αθλητές υπάρχει ένα ψυχολογικό πρόβλημα. Όσο το βάρος είναι μεγαλύτερο, τόσο περισσότερο το κάνει το μυαλό να φαίνεται.  Αλλά είμαστε από την ΕΣΣΔ και μια τέτοια ψυχολογική κατάσταση δεν είναι πρόβλημα για μας. Στα χρόνια του Σαίξπηρ, έλεγαν: «Αυτό που πρέπει να γίνει, δε μπορεί να αποφευχθεί». Έτσι σηκώνω εγώ τα βάρη. Για να είναι επιτυχημένη μια προσπάθεια, το βάρος δεν μπορώ να το αποφύγω. Βιώνω τα «βασανιστήρια» και τον εορτασμό, αλλά σηκώνω το βάρος γιατί έτσι πρέπει να γίνει».

«Μου ζητήθηκε να κάνω πολλές ομιλίες στη Σοβιετική Ένωση. Νοιώθω άνετα και λέω στα πλήθη. Oκ, για ποιο θέμα θέλετε να μιλήσω; Μου ζητάνε να πω τη βιογραφία μου, πώς έφτασα να γίνω σπουδαίος αθλητής και τις εντυπώσεις μου από τους τελευταίους αγώνες. Φυσικά, σχεδόν πάντα έχω κερδίσει τον τελευταίο αγώνα, έτσι οι εντυπώσεις μου είναι πάντα θετικές. Τους λέω ότι έγινα μεγάλος πρωταθλητής λόγω της αγάπης μου για σκληρή δουλειά και την μεγάλη προσπάθειά μου για να φτάσω στο στόχο μου, τη νίκη.»

Όταν ρώτησα αν θεωρούσε τις νίκες του κάποια απόδειξη της ανωτερότητας της ΕΣΣΔ έναντι των ΗΠΑ, ο Αλεξέγιεφ απάντησε: «Πάντα έπρεπε να κερδίσω επειδή σέβομαι τον λαό μου και επιβεβαιώνω την επιτυχία της χώρας μου με νίκες. Το να αποδείξουμε τον Σοβιετικό τρόπο καλύτερα από τον Αμερικανικό στους αγώνες της άρσης βαρών – τέτοιος στόχος δεν τέθηκε ποτέ σε εμάς».

Ήταν περίπου στις 11:45 το πρωί, μια ακόμη φθινοπωρινή ημέρα στην αυλή του Αλεξέγιεφ. Ο νεαρός Ντιμίτρι κλωτσούσε την μπάλα ποδοσφαίρου και το μικρό ντόπερμαν κρυβόταν. Το αγόρι πήγαινε σχολείο το απόγευμα και ο αδελφός του παρακολούθησε πρωινά μαθήματα – υπήρχαν διπλές βάρδιες τότε στο Σάχτι. Ξαφνικά η πόρτα του σπιτιού του Αλεξέγιεφ άνοιξε και ο ίδιος βγήκε έξω. Φορούσε μπλε – ηλεκτρίκ αθλητικά παπούτσια Adidas και μια πράσινη  μπλούζα. Στο δεξί του χέρι κρατούσε μια φουσκωμένη Adidas τσάντα, βρισκόταν πράγματι στο δρόμο για την προπόνησή του. Περπάτησε 25 μεγάλα βήματα και βρέθηκε στο γραφείο του. Η μουσική που θα ταίριαζε να τον συνοδεύει, θα ήταν μια χορωδία να ψάλλει το: Αλληλούια.

Άνοιξε την τσάντα του και έβγαλε ένα πακέτο μαγνησίας και φόρεσε μια φαρδιά λευκή ζώνη που μείωσε την τεράστια πίεση στους κοιλιακούς μυς όταν σήκωνε το βάρος. Έψαξε προσεκτικά μια σειρά από μεγάλους δίσκους σιδήρου στον τοίχο, επέλεξε 25 κιλά, τους έβαλε στη μπάρα έτριψε τα χέρια του με μαγνησία και ξεκίνησε την προπόνηση. Η τεχνική του όπως ο ίδιος επεσήμανε είναι διαφορετική απ’ των περισσοτέρων αθλητών γιατί προπονείται πιο συχνά και σηκώνει περισσότερα βάρη. Μερικές μέρες, πολλές φορές, άλλες καμιά. Ποτέ δεν είχε προπονητή, ήξερε τις δυνατότητές του καλύτερα απ’ τον οποιοδήποτε. «Οι προπονητές μεγαλώνουν κι έχουν παλιές ιδέες», είπε. «Είμαι ανεπίσημος προπονητής της εθνικής ομάδας. Κατά τη διάρκεια της προπόνησης και των αγώνων, οι συναθλητές μου έρχονται σε μένα για συμβουλές. Είναι ικανοποιημένοι γιατί αυτά που τους λέω τους βοηθούν».

Συνεχίζοντας την προπόνηση, αυξάνοντας τα βάρη συνέχισε να απαντά ερωτήσεις σχετικά με το ημερήσιο πρόγραμμά του. «Συνήθως κοιμάμαι οκτώ ώρες, παίζω τένις και βόλεϊ και μου αρέσει να παίζω ντόμινο, ειδικά πριν από τους αγώνες – με ηρεμεί».  Παρά τους τραυματισμούς του, πάντα προπονείται , μάλιστα όντας τραυματισμένος κέρδισε το πρωτάθλημα της ΕΣΣΔ, μετά το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα και την ίδια χρονιά στέφθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής για πρώτη φορά!

Προπονήθηκε για περισσότερο από μία ώρα. Όταν τελείωσε, ο ιδρώτας έρεε ποτάμι. Στη συνέχεια μίλησε για τη θέση του ως αναπληρωτής του εκτελεστικού συμβουλίου του Σάχτι. Μια θέση στην οποία εκλέγεται κι αντιπροσωπεύει περίπου 2.000 εκλογείς. «Πολλές φορές, εκπροσωπώ ανθρώπους ενώπιον του δημοτικού συμβουλίου σχετικά με συνθήκες διαβίωσης. Ένας γιατρός μπορεί να έρθει σε μένα, και να αιτηθεί ένα μεγαλύτερο διαμέρισμα, ως αναπληρωτής, αναλύω τα δεδομένα και αν θεωρήσω σωστό το αίτημα, τότε θα πάω στο συμβούλιο και θα παρουσιάσω την υπόθεση. Εάν κάποιος θέλει μια αλλαγή στην εργασία του, μπορεί να το αναφέρω στον διευθυντή του εργοστασίου και να γίνει η αλλαγή. Δεν με πειράζει να χρησιμοποιώ τη φήμη μου ως πρωταθλητής για να βοηθήσω αυτούς τους ανθρώπους. Με έχουν εκλέξει τέσσερις φορές τώρα. Είναι ειλικρινές καθήκον, απλό καθήκον. Δεν υπάρχει αμοιβή».

Ρώτησα αν επρόκειτο να ασχοληθεί με την πολιτική μετά την ολοκλήρωση της καριέρας του ως πρωταθλητής, και αναφώνησε: «Δεν θα είναι σύντομα! Πρέπει να κερδίσω στους Ολυμπιακούς Αγώνες στη Μόσχα, αυτό είναι σημαντικό για μένα, πολύ σημαντικό. Φυσικά, η εμπειρία ως βουλευτής μπορεί να μου είναι χρήσιμη. Μπορώ να εκλεγώ αντιπρόσωπος της πόλης, περιφέρειας, περιφερειακού συμβουλίου. Σκοπεύω σύντομα να ενταχθώ στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Μέχρι τώρα η πολιτική για μένα υπάρχει μόνο στον αθλητισμό. Αυτή είναι η μόνη πολιτική μου, ασχολούμαι με ομιλίες και με απαντήσεις σε επιστολές που προέρχονται από φιλάθλους. Μερικές φορές γράφουν σαν διεύθυνση: «Αλεξέγιεφ, Μόσχα, Κρεμλίνο!»

Πήρε την τσάντα του, με  χαιρέτησε και πήγε για το ζεστό του μπάνιο.

Εκείνη τη νύχτα έφυγα από το ξενοδοχείο στις 11:30 περίπου για να περπατήσω, πέρασα από το κεντρικό πάρκο, το οποίο ήταν σκοτεινό και άδειο. Το μόνο φως που υπήρχε ήταν από το φεγγάρι. Πέρασα απ’ την αγορά, κοιτώντας τις βιτρίνες, έφτασα στην οδό Κλιμένκο και κάθισα σε ένα παγκάκι απέναντι από το σπίτι του Αλεξέγιεφ. Ήταν πια μεσάνυχτα, αλλά, ο κήπος φαινόταν φωτισμένος. Τότε, άκουσα έναν ήχο απροσδιόριστο στην αρχή, αλλά γρήγορα αντιλήφθηκα τον ήχο της πτώσης της μπάρας με τα βάρη. Σε λίγο τον ξανάκουσα. Σηκώθηκα και διασχίζοντας ξανά το πάρκο επέστρεψα στο ξενοδοχείο μου.

Το επόμενο απόγευμα ο Αλεξέγιεφ, κάθισε κάτω από μια μηλιά σε ένα ξύλινο σκαμνί που είχε φτιάξει ο ίδιος. Μπροστά του ήταν στρωμένο ένα τραπέζι με ένα άψογο λευκό τραπεζομάντηλο, γεμάτο πιατέλες με μήλα, σταφύλια, ντομάτες, κόκκινες πιπεριές, πιατέλες τυριού και κρέατος, μπουκάλια βότκας και κονιάκ. Με τα τεράστια χέρια του, γυάλιζε κρατώντας μια λευκή πετσέτα ένα γυάλινο ποτήρι. Οι ακτίνες του ήλιου αντανακλούσαν σε αυτό. Αφού γυάλισε όλα τα ποτήρια σηκώθηκε και μπήκε στην κουζίνα. Πήρε μερικά κομμάτια βόειου κρέατος και αφού τα χτύπησε με ένα σφυρί κρέατος, πρόσθεσε αλάτι, μπαχαρικά και κρεμμύδια, τηγανισμένα αποτελούν το κύριο πιάτο στο γεύμα του. «Είναι το αγαπημένο σου;», ρώτησα. «Ό,τι ετοιμάζω είναι το αγαπημένο μου, γιατί ετοιμάζω μόνο τα πιο νόστιμα πιάτα. Κανένας στο Σάχτι δεν είναι τόσο καλός μάγειρας όσο εγώ, ούτε και στην ομάδα», είπε.

Καθίσαμε, «βότκα ή κονιάκ;». Ρώτησα τι θα πρότεινε και είπε: «Έχω πιει κονιάκ σε όλο τον κόσμο, στη Γαλλία, παντού, κανένα δεν είναι τόσο καλό όσο το κονιάκ της Αρμενίας». Με το μπουκάλι αρμένικου κονιάκ που κρατούσε, γέμισε τα ποτήρια. Το ήπιαν όλοι μονορούφι. Ακολούθησαν κι άλλα, μόνο η Ολυμπιάδα παρέλειψε κάποια ποτήρια. Το κρέας του ήταν υπέροχο, όπως και το «χαβιάρι λαχανικών» του, ένα πιάτο φτιαγμένο από δικές του μελιτζάνες.

Πολύ αργότερα, όταν οι φιλοξενούμενοι ήταν έτοιμοι να φύγουν, ο πρόεδρος επέμενε για ένα τελευταίο ποτηράκι, ο Αλεξέγιεφ σέρβιρε σε όλους. Ο πρόεδρος σηκώθηκε και είπε: «Στο 1992, στον Βασίλι Αλεξέγιεφ, ο οποίος θα συνεχίσει να είναι πρωταθλητής και σε αυτόν θα πίνουμε και πάλι σε αυτό το μακρινό έτος». Ρώτησα τον Αλεξέγιεφ αν πίστευε ότι θα μπορούσε να είναι ο ισχυρότερος άνθρωπος του κόσμου το 1992. Τα μαύρα μάτια του έλαμψαν κάτω από το μαύρα δασιά φρύδια του. Στη συνέχεια χαμογέλασε, με το τεράστιο και τώρα πια γνωστό μας χαμόγελο. Ύψωσε ένα δάχτυλο και μίλησε με τη μέγιστη μεγαλοπρέπεια. «Μην ξεχάσετε ένα πράγμα», είπε.  Σιώπησε για λίγο, «είμαι αυθεντικός», σιωπή, «είμαι μοναδικός».

Και με αυτό ο Βασίλι Αλεξέγιεφ, αφού μας χαιρέτησε όλους με χειραψία, μπήκε στο σπίτι του κλείνοντας πίσω του την πόρτα.

Μετάφραση – επιμέλεια: Ίρις Αμάραντου

Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις του Αφιερώματος της Κατιούσα στην Οχτωβριανή Επανάσταση