Ανεργία, καπιταλισμός και η ευημερία των αριθμών

Είναι γνωστό πως η ανεργία, στο καπιταλιστικό σύστημα δεν πρόκειται ποτέ να λυθεί εξ ολοκλήρου, καθώς για αυτόν δεν είναι ένα πρόβλημα, αλλά ένα φυσικό φαινόμενο που εργαλειοποιείται κατά το δοκούν.

Το καπιταλιστικό σύστημα έχει, από τη φύση του, ως στόχο την κερδοφορία και την ανάπτυξη, και όχι τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Είναι φυσικό οι επιχειρήσεις να προσλαμβάνουν μόνο όσους υπαγορεύει η αγορά, και όχι ανάλογα με τις ανάγκες της κοινωνίας.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ακόμα και η τεχνολογική πρόοδος, αντί να λειτουργεί επικουρικά στην ανθρώπινη εργασία, ώστε να βελτιώνει τις συνθήκες απασχόλησης των εργαζόμενων, να λειτουργεί ανταγωνιστικά προς αυτούς, καθώς οι ιδιοκτήτες της, θα φροντίσουν μέσω αυτής, να μειώσουν το κόστος παραγωγής και να καταργήσουν θέσεις εργασίας.

Αυτό οδηγεί βέβαια σε έναν φαύλο κύκλο: η υπερπαραγωγή δεν μπορεί να απορροφηθεί καταναλωτικά, λόγω της περιορισμένης αγοραστικής δυνατότητας της εργατικής τάξης, το κεφάλαιο δημιουργεί λιμνάζοντα κέρδη που δεν μπορούν να επανεπενδυθούν και έτσι οδηγούμαστε σε οικονομικές κρίσεις και ύφεση που συνεπάγονται απώλεια περισσότερων θέσεων εργασίας και αύξηση της ανεργίας.

Τέλος, η ανεργία, λειτουργεί ως εργαλείο στα χέρια των εργοδοτών, ώστε να οδηγήσει σε μείωση του μισθολογικού τους κόστους, καθώς πολλοί εργαζόμενοι ανταγωνίζονται για λίγες διαθέσιμες θέσεις εργασίας.

Τι γίνεται όμως τις περιόδους, έστω και μικρής οικονομικής ανάκαμψης, που η ανεργία φαίνεται να μειώνεται;

Η αυξημένη ζήτηση σε καταναλωτικά αγαθά που φέρνει αυτό, οδηγεί τις επιχειρήσεις σε αύξηση τιμών κι αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε αύξηση του πληθωρισμού. Αν αυτό συνδυαστεί και με έλλειψη πρώτων υλών, διανομή “φθηνού” χρήματος στην αγορά μέσω κρατικών βοηθειών και χαμηλών επιτοκίων δανεισμού, και διψασμένο Κεφάλαιο που προσπαθεί να μαζέψει τα σπασμένα -συνέπειες και τα τρία της περιόδου της υγειονομικής κρίσης-, τότε το αποτέλεσμα είναι εκρηκτικό και ο πληθωρισμός μπορεί να απογειωθεί.

Και πώς αντιμετωπίζεται ο πληθωρισμός;

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του της Αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας (FED) της Ατλάντα, Raphael Bostic: “Μέρος του λόγου για τον οποίο ο πληθωρισμός είναι τόσο επίμονος είναι η ισχυρή αγορά εργασίας. Η διαφορά μεταξύ της ζήτησης για εργαζόμενους και της προσφοράς εργασίας παραμένει πάνω από 4 εκατ. (…) Αυτή είναι μια δραματική αλλαγή από τις συνθήκες που επικρατούσαν πριν από την πανδημία. Για περίπου ενάμιση χρόνο πριν από τον Φεβρουάριο του 2020, η ζήτηση εργασίας υπερέβαινε την προσφορά εργασίας, αλλά μόνο κατά περίπου ένα εκατομμύριο”.

Οπότε και ο πληθωρισμός αντιμετωπίζεται με αύξηση της ανεργίας.

Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι στα πλαίσια του υπάρχοντος συστήματος, με κάθε αύξηση βασικού μισθού και κάθε επίδομα που θα δίνεται, θα εξυπηρετείται η αύξηση του πληθωρισμού και ουσιαστικά θα επιστρέφεται πολλαπλάσια πίσω, ενώ κάθε μείωση του πληθωρισμού θα συνοδεύεται με απώλεια εκατοντάδων θέσεων εργασίας.

Οπότε κάθε φορά που κάποιος αστός πολιτικός υπόσχεται επιδόματα, αυξήσεις μισθών, ή περισσότερες θέσεις εργασίας, μην ελπίζεις σε βελτίωσή της ζωής σου. Αυτό δεν αφορά σε κανένα βαθμό το Σύστημα. Αρκεί να ευημερούν οι “δείκτες”.

Ημέρα Καριέρας που διοργανώνει η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), στο εκθεσιακό κέντρο Hellexpo στο Μαρούσι, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στις 12 Φεβρουαρίου, 2023

Φωτογραφία: Nick Paleologos / SOOC