Η «δίκαιη ανάπτυξη» στα πανεπιστήμια συνθλίβει τα εργασιακά και μορφωτικά δικαιώματα

Στο «αναπτυξιακό συνέδριο», οι δείκτες με τους οποίους  ο κ. πρωθυπουργός και οι κ. υπουργοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα παρουσιάσουν την επερχόμενη «δίκαιη ανάπτυξη» είναι βαθειά ταξικοί. Κρύβουν την κοινωνική πραγματικότητα της ανισοκατανομής του πλούτου υπέρ μιας μειοψηφίας, που αποτελεί την αστική τάξη, και την σύνθλιψη των δικαιωμάτων και των μισθών εκείνων που παράγουν τον κοινωνικό πλούτο. Οι δείκτες της καπιταλιστικής «ανάπτυξης»  δεν μετρούν την ικανοποίηση του δικαιώματος για μόνιμη και σταθερή εργασία, ούτε το βαθμό της ικανοποίησης των κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, των συνταξιούχων, της νεολαίας στην υγεία, τη μόρφωση και την ανάπαυση,  όπως προκύπτει και από τις νομοθετικές ρυθμίσεις και την χρηματοδότηση των  πανεπιστήμιων, που θα παρουσιαστούν στο άρθρο αυτό.

Η επιδείνωση των όρων λειτουργίας της Ανώτατης Εκπαίδευσης είναι συνεχής. Η δραματική μείωση της χρηματοδότησης και του προσωπικού, οι περικοπές στους μισθούς, στις ασφαλιστικές παροχές και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα έχουν αποκτήσει πλέον μόνιμα χαρακτηριστικά. Η αύξηση του φόρτου εργασίας στο εναπομείναν προσωπικό, και η επέκταση της μερικής απασχόλησης έχει αποτέλεσμα την υποβάθμιση της εκπαίδευσης και της έρευνας παρά τις φιλότιμες προσπάθειες όλων.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις και οι ομαδικές εργασίες με πολυάριθμες ομάδες στην ουσία είναι επίδειξη και όχι πραγματική εξάσκηση. Στο πανεπιστήμιο Πάτρας, το 2010-2011 αντιστοιχούσαν 30 φοιτητές ανά καθηγητή ενώ σήμερα  ο λόγος  αυξήθηκε στο  50 και ο τακτικός προϋπολογισμός έχει  κατακρεουργηθεί κάτω από 30% σε σχέση με το 2010. Η φοιτητική μέριμνα έχει φθάσει στο ναδίρ. Οι εστίες καλύπτουν ένα πολύ μικρό μέρος της ζήτησης, που αυξήθηκε από την φτωχοποίηση με την καπιταλιστική κρίση,  και οι υποδομές έχουν να συντηρηθούν χρόνια, ενώ η σίτιση των φοιτητών είναι στον αέρα, σύμφωνα και με τις ανακοινώσεις των πρυτανικών αρχών και παρά τις κυβερνητικές υποσχέσεις. Τα ταξικά χαρακτηριστικά της ΑΕΙ βαθαίνουν αφού περιορίζεται το δικαίωμα των παιδιών από λαϊκά στρώματα να σπουδάσουν.  

Η«λελογισμένη»  ιδιωτικοποίηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛσε σχέση με την ακραία υποστήριξη της ΝΔ στα ιδιωτικά «πανεπιστήμια» αποτελεί μια διαχειριστική διαφοροποίηση  της ίδιας στρατηγικής κινούμενης στην  κατεύθυνση της ΕΕ και ΟΟΣΑ.Όμως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ_ΑΝΕΛ καινοτομεί στην επιχειρηματικότηταπροτείνοντας στις πρυτανικές αρχές να  συνάπτουν «αναπτυξιακά» δάνεια, υποθηκεύοντας το μέλλον των Ιδρυμάτων και των μελλοντικών φοιτητών, που με τα δίδακτρα τους θα ξεπληρωθούν τα δάνεια. Ίδρυση των Κέντρων Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) για  την πώληση κάθε είδους σεμιναρίων και  προγραμμάτων κατάρτισης.Γενίκευση διδάκτρων στις μεταπτυχιακές σπουδές,ενώ το προτεινόμενο πλαφόν  αποτελεί το φύλο συκής αφού ανοίγεται ο δρόμος για τη επιβολή  «τελών φοίτησης» σε όλα τα επίπεδα, όπως επιβεβαιώνεται και από τη διεθνή εμπειρία όπου  ο φοιτητής μετατρέπεται σε  «πελάτη».

Οι μισθοί και οι υποτροφίες συνεχίζουν να μειώνονται και οι ελαστικές σχέσεις εργασίας να γενικεύονται με νέες ρυθμίσεις της κυβέρνησης «πρώτη φορά αριστερά».

• Οι υποψήφιοι διδάκτορες, που εργάζονται σε ερευνητικά έργα,  μπορούσαν να λάβουν ετήσια υποτροφία καθαρά 10 χιλιάδες ευρώ. Μετά την μείωση του αφορολόγητου η υποτροφία περιορίζεται στο ποσό των 8.520 ευρώ μέχρι 31.12.2019 και από 01.01.2020 στα 5.890 ευρώ, από τα οποία θα γίνεται υποχρεωτικά κράτηση 25% για τον ΕΦΚΑ και 3,6% για χαρτόσημα.
• Οι καθηγητές χάνουν ένα μισθό  ακόμη από το 2018 που προστίθεται στις  προηγούμενες μνημονιακές μειώσεις κατά 40%. Όμως η κυβέρνηση αφήνει  άθικτο το όριο των πρόσθετων απολαβών από ερευνητικά έργα και εξωπανεπιστημιακή απασχόληση, που είναι για τους πολύ λίγους.
• Οι «ακαδημαϊκοί υπότροφοι», διδάκτορες με «δυνατότητα» «μαθητείας» στη «διδακτική εμπειρία»,  με μηνιαίες απολαβές λιγότερα από 500 ευρώ μικτά (!), κάτω ακόμα και από του ανειδίκευτου εργάτη.
• Οι  «άμισθοι μεταδιδάκτορες», με υποχρεώσεις – «σκούπα» (από διδασκαλία μαθημάτων μέχρι και διοικητικό έργο).
• Οι «μετακλητοί» διδάκτορες, που από τη Μέση Εκπαίδευση θα μετατάσσονται στα ΑΕΙ, με τον μισθό του καθηγητή σχολείου.
• Το ΕΔΙΠ (στην πλειοψηφία με διδακτορικό, δημοσιευμένο έργο, και προϋπηρεσία),  με διδακτικές και άλλες υποχρεώσεις,αλλά  στάσιμο μισθό  900-1.100 ευρώ, χωρίς την απαιτούμενη βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη.

Οι ταξικοί διαχωρισμοί γίνονται όλο και οξύτεροι, το καπιταλιστικό σύστημα σαπίζει γιατί  καταπιέζει την ζωντανή εργασία, κλείνει το δρόμο στην ελεύθερη έρευνα, εμποδίζει την επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη σε κλάδους που δεν αποδίδουν κέρδος. Στο «αναπτυξιακό» συνέδριο, αυτό το σύστημα θα εξωραϊστεί από τους συμμετέχοντες υπουργούς και αστικά πολιτικά και επιχειρηματικά στελέχη.

Οι πανεπιστημιακοί, οι διοικητικοί και οι φοιτητές,  είναι αναγκαίο  να οργανώσουμε την αντεπίθεση μας σε συντονισμό με το ταξικό εργατικό κίνημα. Να διεκδικήσουμε Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, μόνιμη και σταθερή δουλειά με δικαιώματα, αξιοπρεπείς μισθούς, και φοιτητική μέριμνα για όλους τους φοιτητές.

Την Τρίτη 6 Φλεβάρη, το πανεπιστημιακό κίνημα να ενώσει τις δυνάμεις του με τα εργατικά συνδικάτα και συλλογικούς φορείς της Πάτρας στο συλλαλητήριο αγωνιστικής υποδοχής του κυβερνητικού κλιμακίου και του πρωθυπουργού.

Νίκος Ασπράγκαθος