Δημοκρατία – Να ζήσει ή να πεθάνει;

Η γέννηση της Δημοκρατίας

Οι αρχαίοι Αθηναίοι λέγεται ότι δίδαξαν στον κόσμο το πολίτευμα της δημοκρατίας. 

Ο «Δήμος» είναι το πρώτο συνθετικό της λέξης «δημοκρατία» και σημαίνει τον λαό ή τους κατοίκους μιας περιοχής. Το δεύτερο συνθετικό είναι το «Κράτος» το οποίο σημαίνει την «δύναμη» ή την «εξουσία». Συνεπώς με τον όρο «δημοκρατία» εννοούμε τη δύναμη (ή την εξουσία) του λαού.

Είναι όμως το Κράτος και η Δημοκρατία η δύναμη του λαού ή μήπως είναι μηχανισμός καταπίεσής του;

Ας δούμε πως λειτούργησε η Δημοκρατία στην κοιτίδα της, δηλαδή στην Αρχαία Αθήνα.

Ήδη από τον 8ο π.χ. αιώνα η Αθηναϊκή κοινωνία διασπάστηκε σε αντιμαχόμενες τάξεις. Αυτό δημιούργησε την ανάγκη να καταργηθούν οι άγραφοι νόμοι του φυλογενετικού συστήματος και να αντικατασταθούν με τους γραπτούς νόμους της κυρίαρχης τάξης. Οι Δράκων και Σόλων υπήρξαν οι σημαντικοί νομοθέτες της εποχής.

Το 508 π.χ. ο Κλεισθένης για να διαλύσει πλήρως το φυλογενετικό σύστημα που υπήρχε, διαίρεσε τους κατοίκους της Αττικής σε 10 νέες φυλές με βάση τον τόπο διαμονής και όχι την καταγωγή. Κάθε φυλή είχε από τρεις τριττύες: μία παράλια, μία αστική και μία μεσόγεια. Την κάθε τριττύα την υποδιαίρεσε σε δήμους. 

Ο Κλεισθένης διατήρησε τον διαχωρισμό της αθηναϊκής πολιτείας σε τέσσερις οικονομικές τάξεις ανάλογα με το ετήσιο εισόδημά τους.

Οι τάξεις ήταν:

οι Πεντακοσιομέδιμνοι (η ανώτατη τάξη)

οι Ιππείς ή Τριακοσιομέδιμνοι

οι Ζευγίτες ή Διακοσιομέδιμνοι

και οι Θήτες (δηλαδή οι φτωχοί)

Δεν είχαν όμως όλοι τα ίδια πολιτικά δικαιώματα. Αυτά διέφεραν ανάλογα με τα εισοδήματα του κάθε Αθηναίου και την οικονομική τάξη στην οποία ανήκε. 

Τα αξιώματα στην διοίκηση της πόλης ήταν:

Οι 10 άρχοντες (ένας από κάθε φυλή), που εκλέγονταν αποκλειστικά από την ανώτατη τάξη.

Η βουλή του Αρείου Πάγου (δηλαδή το συμβούλιο των ευγενών) 

Η βουλή των 500 (50 από κάθε φυλή) όπου μετείχαν μόνο οι τρεις ανώτερες τάξεις

Η συνέλευση των πολιτών όπου συμμετείχαν όλοι οι πολίτες της Αθήνας

Το 462 π.χ. η καταργήθηκε η διεφθαρμένη βουλή του Αρείου Πάγου και η Αθηναϊκή Δημοκρατία, στηριγμένη κυρίως στην Εκκλησία του Δήμου, εφαρμόστηκε σε πλήρη μορφή για περίπου 140 έτη.

Αυτή είχε σαν κύριο χαρακτηριστικό την «Άμεση Δημοκρατία» και την ισότιμη συμμετοχή όλων των πολιτών σε όλα τα αξιώματα. Στην ουσία όμως αυτό δεν συνέβη ποτέ.

Ο πληθυσμός των αυτών καθαυτών Αθηναίων την εποχή της ακμής, υπολογίζεται περίπου σε 250.000 άτομα. Πολίτες όμως εθεωρούντο μόνο οι 50 έως 60 χιλιάδες άνδρες, εφόσον εκτός από τα παιδιά είχαν αποκλειστεί de facto και οι γυναίκες.

Ταυτόχρονα η Αθηναϊκή Δημοκρατία απέκλειε και τους μέτοικους, δηλαδή τους μετανάστες της εποχής που εργαζόντουσαν στην Αθήνα και πλήρωναν κανονικά φόρους συμμετέχοντας στα έξοδα της πόλης. Αυτοί ανήρχοντο περίπου σε 10.000 άνδρες και 30.000 – 40.000 γυναικόπαιδα. (Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης και ο ρήτορας Λυσίας υπήρξαν μέτοικοι στην Αθήνα).

Όμως το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού της Αρχαίας Αθήνας το αποτελούσαν οι δούλοι. Αυτοί υπολογίζονται μεταξύ 400 και 500 χιλιάδες άτομα.

Την χρυσή εποχή του Περικλέους, μόνο οι δούλοι που εργάζονταν στα ορυχεία του Λαυρίου και στους μύλους που επεξεργάζονταν τα μεταλλεύματα, υπολογίζονται στους 30.000.

Μετά την υποταγή της Αθήνας στους Μακεδόνες, ανάμεσα στα έτη 317 και 307 π.χ.  διεξήχθη απογραφή στην Αττική από τον τύραννο Δημήτριο τον Φαληρέα. Σε αυτήν καταμετρήθηκαν 21.000 πολίτες, 10.000 μέτοικοι και 400.000 δούλοι. (Ένας από τους πιο γνωστούς δούλους ήταν και ο Αίσωπος).

Φυσικά οι δούλοι, το πλέον παραγωγικό κομμάτι της Αθηναϊκής κοινωνίας, αυτοί που κατασκεύασαν Παρθενώνες, κτήρια και μνημεία, δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα. 

Αλλά και από τους ελεύθερους πολίτες, οι περισσότεροι δεν μπορούσαν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους και να συμμετέχουν  στις συνελεύσεις της εποχής. 

Ειδικά αυτοί που έμεναν στα μεσόγεια και στα παράλια ήταν υποχρεωμένοι να παρατήσουν τα χωράφια τους και να κάνουν πολύωρο ταξίδι για να φτάσουν στην Ακρόπολη, με αποτέλεσμα σπάνια να λαμβάνουν μέρος στις λαϊκές συνελεύσεις.

Συνεπώς από τους περίπου 700.000 κατοίκους της περιοχής των Αθηνών, μόλις 50 – 60 χιλιάδες είχαν πολιτικά δικαιώματα, ενώ με δυσκολία κατόρθωναν να συγκεντρωθούν 6.000 πολίτες στην εκκλησία του Δήμου ώστε να υπάρχει απαρτία.

Αλλά και για τους φτωχούς πολίτες της πόλης δεν μπορούμε να πούμε ότι ασκούσαν τα δικαιώματά τους, εφόσον οι πλούσιοι (αρκετά συχνά), εξαγόραζαν την ψήφο τους. Η Εκκλησία του Δήμου στην ουσία ελεγχόταν από μια χούφτα πάμπλουτων Αθηναίων.

Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι η φημισμένη «Αθηναϊκή Δημοκρατία» ήταν ένα ταξικό πολίτευμα το οποίο το χρησιμοποιούσε μια μειοψηφία για να επιβάλλεται στην πλειοψηφία.

Η σημερινή Δημοκρατία

Τι συμβαίνει όμως σήμερα; Μήπως η Αστική Δημοκρατία κατάφερε να διορθώσει τα ελαττώματα των προγόνων της;

Στο σχολείο τα παιδιά μας διδάσκονται ότι η Δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία ασκείται άμεσα ή έμμεσα από τον λαό. Συνεπώς ο λαός είναι αυτός που λαμβάνει τις αποφάσεις (μέσω της κυβέρνησης) και ρυθμίζει το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει.

Αλλά πόσο ισχύουν και πόσο αληθεύουν αυτά όταν:

-Δεν λαμβάνονται μέτρα αντιπυρικής προστασίας με αποτέλεσμα να έχουμε ανεξέλεγκτες πυρκαγιές κάθε καλοκαίρι με αποτέλεσμα να χάνονται ζωές και να καταστρέφονται περιουσίες;

-Δεν κατασκευάζονται αντιπλημμυρικά έργα κι ο λαός να γίνεται έρμαιο των φυσικών φαινομένων;

Άραγε είναι «λαϊκή εντολή» να μειώνονται οι συντάξεις και να περικόπτονται οι μισθοί; 

Ρωτήθηκε ποτέ ο λαός για να ανέβει το όριο συνταξιοδότησης στα 72 έτη;

Συμφωνεί ο λαός με την  αύξηση των φόρων, του ΦΠΑ στα τρόφιμα, την αύξηση των ενοικίων, την μείωση των σχολικών αιθουσών, την αύξηση των τιμών του ρεύματος;

Μήπως ο λαός δίνει εντολή στις κυβερνήσεις να απαξιώνει τα νοσοκομεία μειώνοντας τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό και αναγκαστικά να καταφεύγει στα πανάκριβα ιδιωτικά νοσηλευτήρια;

Άραγε είναι απαίτηση του λαού να ψηφίζονται νόμοι που περιστέλλουν ή απαγορεύουν το δικαίωμά του στην απεργία και στην διεκδίκηση των αιτημάτων του;

Συμφωνεί ο λαός με την παντελή έλλειψη προστασίας του από το οργανωμένο έγκλημα, ενώ το κράτος διαθέτει χιλιάδες ένστολους για την καταστολή των διαμαρτυριών του ή την φύλαξη των λίγων εκλεκτών τού συστήματος;

Έδωσε ποτέ έγκριση ο λαός να συμμετέχει η χώρα τους σε στρατιωτικές επιχειρήσεις ενάντια σε άλλες χώρες;

Φυσικά και ο λαός ούτε ρωτήθηκε, ούτε συμφώνησε, ούτε έδωσε τέτοιες εντολές στις εκάστοτε κυβερνήσεις. 

Συνεπώς για ποια λαϊκή εξουσία μιλάμε; Για ποια δημοκρατία;

Σαφώς και η αστική δημοκρατία δεν έχει σχέση με την λαϊκή εξουσία.

Η Νομοθεσία

Νομίζετε άραγε ότι η νομοθεσία υπάρχει για να διασφαλίζει τα συμφέροντα του λαού; Όχι φίλοι μου. Το αστικό κοινοβούλιο νομοθετεί πάντα με γνώμονα τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών και των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Πίσω από τις εύηχες και όμορφες λέξεις «ανάπτυξη» ή «ανταγωνιστικότητα» της οικονομίας, καμουφλάρονται οι απαιτήσεις των βιομηχάνων, των τραπεζιτών και των εφοπλιστών.

Οι μισθοί διαρκώς συμπιέζονται πολύ κάτω από τις πραγματικές δυνατότητες της εποχής. Αυτό όμως γίνεται στο όνομα της «αντοχής της οικονομίας».

Όταν οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις αποφασίζουν για επιδοτήσεις και παροχές στον επιχειρηματικό κόσμο την ίδια στιγμή ζητάνε από τον λαό «θυσίες» και υπομονή.

Όταν απαλλάσσουν τους εφοπλιστές από την φορολογία και ταυτόχρονα τα λαϊκά εισοδήματα βομβαρδίζονται με ποικίλους φόρους, οι ανάλογες εξαγγελίες συνοδεύονται πάντα με την φράση «για το καλό της οικονομίας και την συνολική ευημερία».

Όταν τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, όλες οι υποδομές της χώρας (που φτιάχτηκαν με θυσίες των εργαζομένων), παραδίδονται με νόμους που ψηφίζονται στην βουλή σε επιχειρηματικούς ομίλους και κάθε λογής «επενδυτές», έχετε την εντύπωση ότι αυτά γίνονται για το συμφέρον του λαού;

Από όποια σκοπιά και να εξετάσουμε το νομικό πλαίσιο, αντιλαμβανόμαστε ότι πίσω από την βιτρίνα του «σεβασμού στις αποφάσεις του λαού», η σημερινή Αστική Δημοκρατία μόνο τον λαό δεν εξυπηρετεί.

Τα δημοψηφίσματα

Εντάξει όλα αυτά, αλλά τα δημοψηφίσματα δεν δίνουν την δυνατότητα στο λαό να αποφασίζει για την τύχη του;

Οι αστικές Δημοκρατίες φίλοι μου, χρησιμοποιούν τα Δημοψηφίσματα τελείως υποκριτικά για να δημιουργούν στους λαούς μια αίσθηση «άμεσης δημοκρατίας».

Εξ αρχής τα ερωτήματα των δημοψηφισμάτων διατυπώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε ο λαός να χάνει σε κάθε περίπτωση. 

Πάρτε για παράδειγμα το δημοψήφισμα που έγινε το 2015 στην Ελλάδα. Ο λαός εγκλωβίστηκε μεταξύ του ΝΑΙ (που σήμαινε ένα καινούργιο μνημόνιο υπαγορευμένο από ΔΝΤ και ΕΕ), και του ΟΧΙ (που ήταν μια παραλλαγή μνημονίου 55 σελίδων, που είχε ετοιμάσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ). 

Σημειώστε ότι την πρόταση των κομμουνιστών για να υπάρχει και 3η επιλογή στο δημοψήφισμα, σύμφωνα με την οποία ο λαός να αποφασίσει εάν θέλει «αποδέσμευση από την ΕΕ, κατάργηση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων», η κυβέρνηση την απέρριψε.

Όμως, ακόμα κι έτσι, παρά τον εικονικό χαρακτήρα των αστικών δημοψηφισμάτων, οι αστικές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν πιέσεις, κινδυνολογίες, ακόμα και παρεμβάσεις από επιχειρηματικούς ομίλους, ώστε να πάρουν το αποτέλεσμα που επιθυμούν.

Ας θυμηθούμε το 2015 όπου πριν το δημοψήφισμα οργίαζαν στα κανάλια οι «δημοσιογράφοι» και οι κάθε είδους «ειδικοί», τρομοκρατώντας το λαό ισχυριζόμενοι ότι το ΟΧΙ θα σημάνει την επιστροφή στην δραχμή και την καταστροφή μας. 

Αλλά και στην περίπτωση όπου δεν υπάρχει το επιθυμητό για τους αστούς  αποτέλεσμα, η κυβέρνησή τους δεν διστάζει να γράψει στα παλιά της υποδήματα την απόφαση του λαού.

 Εντάξει, δεν θα σας πω ξανά για το 2015, όπου εν μία νυκτί το ΟΧΙ ανερυθρίαστα μετατράπηκε σε ΝΑΙ.

Θα σας δώσω όμως μερικά παραδείγματα για να δείτε ότι το ίδιο γίνεται σε όλο τα καπιταλιστικά κράτη.

Το 1992 στην Δανία, ο λαός απέρριψε την συνθήκη του Μάαστριχτ αλλά η κυβέρνηση δεν δέχθηκε το αποτέλεσμα και διεξήγαγε νέο δημοψήφισμα την επόμενη χρονιά!

Το 2005 στην Γαλλία, ο λαός καταψήφισε σε δημοψήφισμα το «Ευρωσύνταγμα». Η κυβέρνηση όμως αγνόησε το αποτέλεσμα, και το 2008 έφερε το «Ευρωσύνταγμα» στη Βουλή, καμουφλαρισμένο ως Συνθήκη της Λισαβόνας και το πέρασε με δική της απόφαση δίχως να γίνει ξανά δημοψήφισμα!

Το 2008 στην Ιρλανδία, πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα για την συνθήκη της Λισαβόνας όπου υπερίσχυσε το ΟΧΙ. Η ΕΕ όμως με την Ιρλανδική αστική τάξη έσυραν εκ νέου το λαό σε δημοψήφισμα το 2009, και μετά από αφόρητες πιέσεις και κινδυνολογία, πήραν το αποτέλεσμα που ήθελαν!

Θυμηθείτε επίσης ότι τις 17 Μαρτίου 1989 στην Σοβιετική Ένωση διεξήχθη δημοψήφισμα με το ερώτημα: «Θεωρείτε απαραίτητη τη διατήρηση της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών ως μια ανανεωμένη ομοσπονδία ίσων κυρίαρχων δημοκρατιών…;». 

Στο δημοψήφισμα ψήφισαν 148.000.000 πολίτες (δηλαδή 80% συμμετοχή) και το ΝΑΙ έλαβε 113.500.000 ψήφους, δηλαδή το 78% των ψηφισάντων. Παρόλα αυτά, Γκορμπατσώφ και Γιέλτσιν (που εργαζόντουσαν για την παλινόρθωση του καπιταλισμού), στις 26 Δεκέμβρη του 1989 αποφάσισαν την διάλυση της  Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών.

Άραγε διατηρείτε ακόμα αμφιβολίες ότι τα δημοψηφίσματα στις αστικές δημοκρατίες είναι «μούφα» (σύμφωνα με λαϊκή έκφραση) και ότι σε καμία περίπτωση δε επιτρέπουν να γίνει πράξη η θέληση του λαού; Εάν ναι, τότε δείτε το Σύνταγμα της κάθε χώρας για να σας φύγει η κάθε ψευδαίσθηση.

Λόγου χάρη, το Σύνταγμα της Ελλάδας δεν επιτρέπει την προκήρυξη δημοψηφίσματος για «δημοσιονομικά θέματα», δηλαδή για θέματα που αφορούν την φορολογία, τον προϋπολογισμό, τις κρατικές δαπάνες. Επομένως για τα πιο ουσιαστικά θέματα που αφορούν τις ζωές όλων μας, η «λαϊκή βούληση» πάει περίπατο, εφόσον σε αυτά τα θέματα απαγορεύεται να υπάρχει «δημοκρατία».

Τα ίδια ισχύουν και στην κατεξοχήν χώρα των δημοψηφισμάτων, την Ελβετία. Εκεί, πολύ συχνά διεξάγονται δημοψηφίσματα, δίνοντας στο λαό την αίσθηση ότι αυτός αποφασίζει, αλλά αυτό είναι μια ψευδαίσθηση. Τα θέματα που μπαίνουν προς έγκριση είναι δευτερεύουσας ή τριτεύουσας σημασίας, όπως το κάπνισμα, τα πειράματα σε ζώα, το κινηματογραφικό περιεχόμενο, η εντατική γεωργία, το χαρτόσημο και άλλα τέτοια ανάλογα.

Ισότητα

Στα σχολικά βιβλία διαβάζουμε πως θεμελιώδης αρχή της δημοκρατίας είναι η ισότητα και αυτός ο ισχυρισμός στηρίζεται στο ότι όλοι έχουν μία ψήφο.

Τυπικά φίλοι μου όλοι είναι ίσοι έναντι του νόμου. Στην πράξη όμως πόσο ίσοι είναι οι ναυτεργάτες και οι εργαζόμενοι στα ναυπηγεία (που εργάζονται δίχως μέτρα ασφαλείας), με τους εφοπλιστές;

Πόσο ίσοι είναι οι τραπεζίτες με τους υπαλλήλους των τραπεζών; Οι μεγαλομέτοχοι των βιομηχανιών με τους εργάτες τους; Οι φαρμακοβιομήχανοι με τους φαρμακοεργάτες; 

Πόσο «ελεύθερα» και «δημοκρατικά» μπορούν οι εργαζόμενοι στους χώρους δουλειάς να εκφράσουν την άποψή τους για τους μισθούς ή τα μέτρα ασφαλείας και την  υγιεινή;

Νομίζετε ότι τα παιδιά των μεροκαματιάρηδων και των ανέργων έχουν τις ίδιες δυνατότητες με τα παιδιά των εκατομμυριούχων; Τα παιδιά που πάνε στα Χάρβαρντ έχουν ίσες ευκαιρίες με τα παιδιά που βόσκουν πρόβατα ή δουλεύουν στα χωράφια για να βοηθήσουν τους γονείς τους; 

Μπορούν οι φτωχοί να διεκδικήσουν το δίκιο τους στα δικαστήρια και να αντιμετωπίσουν πολυδάπανες και χρονοβόρες διαδικασίες αντιμέτωποι με μεγάλα δικηγορικά γραφεία;

Υπάρχει ισότητα μεταξύ και φτωχών και πλουσίων στην ποιότητα διατροφής, στην κατοικία, στην ποιότητα νοσηλείας;

Αλλά ακόμα και στις εκλογές, νομίζετε ότι έχουμε όλοι τις ίδιες δυνατότητες να επηρεάσουμε το αποτέλεσμα;

Πράγματι, όλοι έχουμε από μία ψήφο αλλά κάποιοι έχουν στην κατοχή τους κανάλια τηλεόρασης εφημερίδες, site ή ποδοσφαιρικές ομάδες. Ποιος νομίζετε ότι μπορεί να επιδρά καθημερινά (και ιδιαίτερα την προεκλογική περίοδο), στις συνειδήσεις των ανθρώπων; 

Εγώ και συ, ίσως μπορούμε να μιλήσουμε σε μερικές δεκάδες ανθρώπους, οι καπιταλιστές όμως μπορούν να απευθυνθούν σε δεκάδες χιλιάδες και να κατευθύνουν πολιτικά εκατομμύρια ανθρώπους.

Να λάβουμε υπόψη ότι στους εργαζομένους δεν περισσεύει ελεύθερος χρόνος για να μελετήσουν και να ενημερωθούν για τις πολιτικές εξελίξεις. Η πολύωρη δουλειά, η φροντίδα των παιδιών ή των ηλικιωμένων, στενεύουν τα περιθώρια στους εργαζόμενους να συμμετέχουν σε συλλογικές διαδικασίες, να οργανώσουν την διεκδικητική τους πάλη ή να έρθουν σε επαφή με την επαναστατική ιδεολογία.

Συνεπώς, όχι μόνο δεν υπάρχει ισοτιμία στην αστική δημοκρατία, αλλά και η ταξική θέση τού καθενός μας, καθορίζει την «βαρύτητα» της γνώμης μας.

Επιπλέον η αστική «δημοκρατία» όταν αισθανθεί ότι απειλείται δεν θα διστάσει να επιτεθεί με όλα τα μέσα ενάντια στον εχθρό λαό. Και τις δυνάμεις καταστολής θα χρησιμοποιήσει εναντίον του, και δακρυγόνα, και χημικά, και τον στρατό. 

Όπως έχει γίνει στην Ελλάδα, κι όπως συμβαίνει και τώρα σε άλλα κράτη, μέσα στα «μέτρα» που λαμβάνει η δημοκρατία ενάντια στο λαό που εξεγείρεται, είναι η αναστολή συνταγματικών ελευθεριών, η απαγόρευση λειτουργίας των συνδικάτων, οι δίκες, οι φυλακίσεις. 

Σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη όπως η Γερμανία, η Τσεχία, η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και άλλα, απαγορεύονται τα κομμουνιστικά σύμβολα ή τα κομμουνιστικά κόμματα είναι εκτός νόμου.

Επομένως και η σύγχρονη Αστική Δημοκρατία είναι βαθιά ταξική και βρίσκεται στην υπηρεσία της άρχουσας τάξης. Είναι ένα πολίτευμα με το οποίο στις εκμεταλλευτικές κοινωνίες η μειοψηφία επιβάλλεται στην πλειοψηφία.

Βέβαια θα μου πείτε ότι υπάρχει και η Σοσιαλιστική Δημοκρατία. Εκεί όπου η εργατική τάξη έχει την εξουσία και συμμετέχει αποφασιστικά στις αποφάσεις τού κράτους. Εκεί όπου η πλειοψηφία του λαού καθορίζει τις τύχες του. 

Συμφωνώ. Όμως και αυτή η δημοκρατία, έστω η πιο πλατιά δημοκρατία που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα, δεν παύει να είναι ταξική. Η εργατική τάξη και το κράτος της, δεν παύει να την χρησιμοποιεί για να επιβάλλεται στην αστική τάξη. Η σοσιαλιστική δημοκρατία «καταπιέζει» όλους αυτούς που θα ήθελαν να επαναφέρουν την κοινωνία στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Συνεπώς, εάν θέλουμε μια κοινωνία με πραγματική ισότητα των μελών της, θα πρέπει κάποτε και η καλύτερη Δημοκρατία να πεθάνει. Θα πρέπει να διατηρήσουμε ζωντανό μόνο τον «Δήμο» και να αφήσουμε το «Κράτος» να σβήσει.

Αυτό θα συμβεί μόνο όταν πάψει η κοινωνία να διαιρείται σε τάξεις. Μόνο όταν θα οικοδομήσουμε μια κοινωνία όπου όλοι θα προσφέρουν σύμφωνα με τις δυνατότητές τους και θα απολαμβάνουν σύμφωνα με τις ανάγκες τους. 

1/1/2024

Γιάννης Βεντούρας