Είμαστε κι εμείς οι ονειροπόλοι…

Εξακοντίζεται συχνά απ’ τα στόματα των πάσης απόχρωσης αντιδραστικών, η απόφανση-αιτίαση πως ο κομμουνισμός είναι ουτοπικός, απραγματοποίητος, πως επιβιώνει παρά την κατάρρευσή του υπαρκτού το ’89-’91 μονάχα στα «κολλημένα» μυαλά των αδιόρθωτων «ιδεοληπτικών σταλίνων». Το να εστιάσει κανείς σε αυτή την άποψη είναι πλέον αναποτελεσματικό. Γνωρίζουμε ότι δεν είναι μόνο η συγκεκριμένη άποψη, αλλά η εν γένει αντικομμουνιστική αντίληψη που πρέπει να αντιμετωπιστεί, και που έχοντας καλλιεργηθεί με επιμέλεια από τους ιδεολογικούς μηχανισμούς, σίγουρα δεν εξαντλείται στην παραπάνω μορφή.

Ας δούμε ωστόσο κάτι. Οι αποτυχίες του καπιταλισμού που δεν γίνεται άλλο να αναποδογυρίζονται και να σερβίρονται εκ νέου σαν επιτυχίες, ανοίγουν τα μάτια σε ολοένα μεγαλύτερο τμήμα του παγκόσμιου λαού. Απ’ τις κινητοποιήσεις στη Λατινική Αμερική ως τις αντίστοιχες στη Γαλλία, κι από ‘κει πάλι ως την Ινδία και την απεργία των 250 εκατομμυρίων. Και πολλά άλλα, καθένα από τα οποία δείχνει χωρίς αμφιβολία πως υπάρχει -αν όχι επαναστατικότητα- μια ξεκάθαρη τάση ριζοσπαστισμού και πρακτικής κριτικής-εναντίωσης απέναντι σε αυτό το κτηνώδες σύστημα, το οποίο με τις υπολογιστικές του μηχανές εντάσσει τον άνθρωπο σαν μεταβλητή στην διττή εξίσωση αφενός της εξαγωγής του μέγιστου κέρδους για τα μονοπώλια μέσω της αύξησης της απόσπασης της υπεραξίας και αφετέρου της μείωσης στο ελάχιστο των κοινωνικών παροχών και δημοσίων δαπανών.

Κάτι ακόμη. Ως εδώ μυρίζει η καμένη πανίδα και χλωρίδα της αυστραλιανής γης. Μια ήπειρος στην τέφρα, και οι απολογητές του υπάρχοντος σπεύδουν να απενοχοποιήσουν την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ρίχνοντας το φταίξιμο στη Φύση που δήθεν εκδικείται με τις καταστροφικές της δυνάμεις. Την διαλεκτική Φύσης και Ανθρώπου την κλειδώνουν έξω από τους ρητορικούς τους βερμπαλισμούς. Δεν είναι δηλαδή οι πολιτικές που ακολουθούνται από τα αστικά κράτη που μολύνουν, επιβαρύνουν, καταστρέφουν, σκοτώνουν βαθμηδόν τη φύση από την οποία και εντός της οποίας ξεπήδησε ο άνθρωπος ο ίδιος, δεν είναι τα μηδαμινά ποσά που πάνε στο περιβάλλον για την προστασία του, αλλά είναι αυτό το περιβάλλον καθεαυτό που δρα ανεξέλεγκτα και σαρώνει. Δεν είναι μόνο η περίπτωση της Αυστραλίας. Σε κάθε ανάλογο περιστατικό, (κι εδώ ζήσαμε πρόσφατα τις «παρεκτροπές» της φύσης) πάντα το βάρος της ευθύνης το επωμίζεται το θύμα κι όχι ο θύτης.

Ο κόσμος λίγο-λίγο ανακαλύπτει τον υπεύθυνο, την αιτία του κακού. Οι συνθήκες βοηθούν σ’ αυτή τη διαδικασία. Η νέα χρονιά, μας έφερε τις πολεμικές σειρήνες και τον κίνδυνο μιας γενικευμένης σύρραξης έξω από τα σπίτια μας κυριολεκτικά. Ποιος ευθύνεται γι’ αυτό, πέραν των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων που οξύνονται ολοένα και περισσότερο, εμπλέκοντας τους λαούς στα φονικά παιχνίδια των ισχυρών εκμεταλλευτών; Ποιος ευθύνεται που ενώ η παγκόσμια πίτα μπορεί να μας θρέψει όλους, εντούτοις αυτή καταμοιράζεται σε κομμάτια που ανήκουν στους λίγους και μάλιστα γίνονται κτήματά τους ύστερα από ληστρικές επιδρομές και αρπαγές; Ποιος ευθύνεται που τόσοι άνθρωποι δεν έχουν να ζεσταθούν το χειμώνα και πεθαίνουν στο κρύο (στον υποτιθέμενη αναπτυγμένη δύση γίνονται αυτά), την ίδια στιγμή που οι τιμές του πετρελαίου φτάνουν στα ύψη;

Μας λένε ρομαντικούς και αιθεροβάμονες επειδή εμμένουμε στην πάλη για τη διεκδίκηση της καλύτερης κοινωνίας, αυτής της κοινωνίας που για τους αρχιερείς της αναθεώρησης της ιστορίας δεν υπήρξε ούτε θα υπάρξει ποτέ. Μας θεωρούν σύγχρονους Δον Κιχώτες που βλέπουμε τους ανεμόμυλους για κάστρα. Για το σύστημά τους που φτάνει με σιδερένια νομοτέλεια στα όριά του όμως, τι έχουν να μας παραθέσουν; Τηρούν σιγή ιχθύος τότε, αναπαράγοντας κι ανακυκλώνοντας φτηνά επιχειρήματα αστικού ιδεαλισμού. Με κάθε ευκαιρία και τρόπο, πρέπει να λέγεται πως όπως η φύση, έτσι και η κοινωνία αναπτύσσεται στη βάση νομοτελειακών συνδέσεων. Δεν κατανοείς τη νομοτέλεια και τον νόμο, αν δεν κατανοήσεις την έννοια της αναγκαιότητας. Ότι υπό συγκεκριμένες αντικειμενικές προϋποθέσεις, παράγεται αναγκαστικά συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Έτσι και στην ιστορία των ανθρώπων, ο ένας τρόπος παραγωγής διαδέχεται τον προηγούμενό του, αποτελώντας συγχρόνως την άρση και την υπέρβασή του σε ανώτερη ποιοτικά βαθμίδα. Όσο κι αν προσπαθούν οι ταξικοί εχθροί μας να συντηρούν τις ιδεολογικές τους (αυτ)απάτες, ο ενιαίος υλικός κόσμος τούς συντρίβει, δείχνοντας μακροϊστορικά την γενική ανοδική του τάση, σε κάθε φαινόμενο και προτσές του. Δεν είμαστε εμείς οι ονειροπόλοι. Ονειροπόλοι είναι όσοι νομίζουν πως εκ του μηδενός μπορεί να δημιουργηθεί κάτι. Η νέα κοινωνία, θα εξαχθεί από τα σπλάχνα αυτής που ήδη υπάρχει και που τείνει στην αυτοκαταστροφή της, ακριβώς γιατί εμπεριέχει την διαλεκτική άρνησή της. Ονειροπόλοι είναι επίσης, όσοι πιστεύουν -αγνοώντας τον Λόγο της Ιστορίας- ότι το σύστημα αυτό, το βαθιά αντιανθρώπινο, είναι άτρωτο κι ως εκ τούτου θα διαιωνίζεται σταθερά και απρόσκοπτα.

Αντί επιλόγου, μια υποσημείωση, έτσι για την ιστορία. Να φοβόμαστε όταν μυρίζει μπαρούτι, αλλά και να θυμόμαστε και την θέση των αρχαίων αυθόρμητων διαλεκτικών: «Ουδέν κακόν αμιγές καλού». Η Κομμούνα ξεπήδησε μετά από πόλεμο, ο Οκτώβρης το ίδιο, οι Σπαρτακιστές το ίδιο, η Κόκκινη διετία το ίδιο, το ίδιο και στην περίπτωση της εγκαθίδρυσης των λαϊκών δημοκρατιών στις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Έστω και στο μεγαλύτερο κακό που μπορεί να βρει τους λαούς εξαιτίας των ιμπεριαλιστικών πολιτικών, ας ελπίζουμε πάντα στην προοπτική κάποιου νέου «ονειροπόλου» ρήγματος.

Λευτέρης Στάικος