Η Μέρα της Μαρμότας: Θα ξαναζήσουμε ένα νέο lockdown και γιατί;

Αυτές τις ημέρες διανύουμε την μετάβαση από την περίοδο της πανδημίας με βάση τη μετάλλαξη Δέλτα, σε μια νέα περίοδο, την περίοδο της Όμικρον. Η μετάβαση αυτή σηματοδοτεί ίσως και μια ας την πούμε μονιμοποίηση, του κορονοϊού, δικαιώνοντας αρκετές αρχικές εκτιμήσεις που αναφέρονταν σε πενταετή εξέλιξη της πανδημίας. Η κατάσταση αυτή αλλά και η ίδια η πραγματικότητα αναδεικνύουν ταυτόχρονα  και την αδυναμία του νεοφιλελεύθερου δυτικού (και όχι μόνο) κόσμου να καταφέρει να αντιμετωπίσει την πανδημία με όρους υπέρ των λαών και της δημόσιας υγείας. Γιατί; Γιατί αυτή είναι μια κατάσταση που απαιτεί συγκροτημένες κρατικές δομές και κρατικές παρεμβάσεις, κοινωνική πολιτική, ΟΧΙ οικονομία των αγορών, ΟΧΙ παραγωγή για το κέρδος του κεφαλαίου και προφανώς καθολικό δημόσιο σύστημα υγείας που να αντιμετωπίζει την υγεία σαν δημόσιο αγαθό και όχι σαν εμπορεύσιμο είδος συνολικά και ειδικά.

Σε όλο αυτό είναι προφανές ότι και η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να είναι… στην απέξω. Έτσι και εδώ, παρά τους κατά καιρούς διθυράμβους, ο κορονοϊός αντιμετωπίζεται κυρίως σε επικοινωνιακό επίπεδο. Έτσι μετά από δύο χρόνια πανδημίας, ήρθε πάλι η ώρα για τις δύο πιο κρίσιμες εβδομάδες και το lockdown πλανάται πάλι σαν φάντασμα πάνω από την Ευρώπη. Λες και από τον Μάρτη του 2020 ζούμε την ημέρα της Μαρμότας!  Γιατί όμως φτάσαμε πάλι ως εδώ; 

-Η κυβέρνηση δεν στήριξε σε κανένα βαθμό το ΕΣΥ: Όχι μόνο δεν έγιναν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, αλλά προέκυψαν και πολλές αποχωρήσεις είτε λόγω των συνθηκών εργασίας, είτε λόγω της αναστολής εργασίας, είτε λόγω συνταξιοδοτήσεων. Όχι μόνο δεν αυξήθηκαν οι δαπάνες για την υγεία, αλλά δυο συνεχόμενα χρόνια στον προϋπολογισμό οι δημόσιες δαπάνες στον τομέα αυτό μειώνονται δραστικά. Οι κλίνες που λειτουργούν σαν μονάδες λοιμωδών στην τρομακτική τους πλειοψηφία έχουν προκύψει από μετατροπές άλλων υφιστάμενων κλινών σε κλίνες λοιμωδών, με τον κίνδυνο τα Νοσοκομεία του ΕΣΥ να γίνουν (αν δεν έχουν ήδη γίνει) Νοσοκομεία μίας νόσου για την αντιμετώπιση της Covid19, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις λαϊκές ανάγκες. Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και οι δομές της εγκαταλείφτηκαν στην μοίρα τους και ούτε μπόρεσαν να παίξουν τον ρόλο τους. Είναι χαρακτηριστικό σε ότι αφορά την ΠΦΥ, ότι σχεδόν δυο χρόνια μετά, κουβέντα δεν ακούγεται από τα κυβερνητικά χείλη για post covid ιατρεία. Εδώ θα μας πείτε δεν υπάρχουν ούτε pro covid ή άσχετα με την covid ιατρεία στην Πρωτοβάθμια, με το post (long) covid θα ασχοληθούν! Ως εκ τούτου φαντάζει ως ανέκδοτο να πει κανείς ότι έγινε  στοιχειώδης επιδημιολογική πολιτική και επιτήρηση στη χώρα. Η μόνη επιτήρηση που έγινε ήταν προστιματική, ακόμη και για τον εμβολιασμό, με την υπόκρουση δηλώσεων του χειρίστου είδους κοινωνικού αυτοματισμού, του τύπου «τα πρόστιμα θα πάνε για την στήριξη του ΕΣΥ»!

Ταυτόχρονα  ο επιχειρηματικός (ιδιωτικός) τομέας της υγείας στην χώρα, ούτε λίγο ούτε πολύ αντιμετώπισε την πανδημία είτε ως «μόλυνση» είτε ως ευκαιρία προκειμένου να βγάλει ζεστό χρήμα τώρα που κυλάει! Και η κυβέρνηση όχι απλά αυτό το ανέχεται αλλά το προωθεί κιόλας! Είναι χαρακτηριστική άλλωστε και η έκφραση του Υπουργού Υγείας μέσα στη Βουλή: «Δεν έχουμε κομμουνισμό κύριοι! Ότι επιτάσσεται το πληρώνουμε» είπε! Αλήθεια ε;

-Όλο αυτό το διάστημα πακτωλός δημόσιου χρήματος κατευθύνθηκε στα σώματα ασφαλείας και στην Αστυνομία, τόσο σε έμψυχο δυναμικό, όσο και σε εξοπλισμό, αντικατοπτρίζοντας το πως αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση αυτή, την επίλυση μιας υγειονομικής κρίσης. Ένα μεγάλο επίσης κομμάτι οικονομικής ενίσχυσης αφορούσε τα ΜΜΕ. Καταστολή και επικοινωνιακή πολιτική. Έτσι εντελώς απροκάλυπτα, πούρα νεοφιλελεύθερα. Προφανώς χρήματα δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν ούτε για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, ούτε για τα σχολεία, ούτε για τους μεγάλους εργασιακούς χώρους, ούτε για τα δημόσια κτίρια και τις δημόσιες υπηρεσίες. Εκεί υπάρχει περίσσια ατομική ευθύνη, διπλή μάσκα και «ανοιχτά παράθυρα» για τον εξαερισμό! Αυτές είναι οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στην σφαίρα της πολιτικής για την δημόσια υγεία. 

-Παράλληλα η κυβέρνηση αλλά και ένα τμήμα της επιστημονικής κοινότητας, όλο αυτό το διάστημα χάιδευε τα αυτιά της εκκλησίας και των συντηρητικών κύκλων, ιδιαίτερα στο πρώτο και δεύτερο κύμα της πανδημίας, γεγονός που διευκόλυνε τον ανορθολογισμό, τον φόβο αλλά και την άνοδο του αντιεμβολιαστικού κινήματος. Από τους «αρνητές» του ιού και της πανδημίας, καταλήξαμε δυστυχώς πια στους «αρνητές» ακόμη και των ιατρικών πράξεων, της νοσηλείας, της παροχής οξυγόνου και της διασωλήνωσης. Και ενώ η εκκλησία θα μπορούσε να παίξει σοβαρό ρόλο στην αντιμετώπιση της πανδημίας δυστυχώς έπαιξε τον αντίθετο μέχρι στιγμής. 

Αφήσαμε για το τέλος την πρωθυπουργική δήλωση εντός Βουλής πως «δεν υπάρχει καμία  μελέτη που να δείχνει πως διαφέρουν τα ποσοστά θνητότητας εντός και εκτός ΜΕΘ», πράγμα το οποίο δε χρειάζεται καν έρευνα, είναι ο προφανής λόγος που δημιουργήθηκαν οι ΜΕΘ. Και το αφήσαμε γιατί μετά από την δημοσίευση της μελέτης των κ. Τσιόδρα – Λύτρα που δείχνει ακριβώς αυτό, με τον κ. Τσιόδρα να είναι ένας από τους βασικούς συμβούλους όλο αυτό τον καιρό, αυτός που αποπέμθηκε τελικά ήταν ο κ. Κουρουμπλής, και κανένας από την κυβέρνηση, γεγονός που δείχνει ξεκάθαρα τα όρια και τις αντοχές και της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Στις 27/12/2021 ανακοινώθηκαν ξανά μέτρα: περιορισμός ωραρίου, μάσκες, τηλεργασία, και μια σειρά από διάφορα ημίμετρα τα οποία για να μιμηθούμε την κυβέρνηση θα σχολιάσουμε αναλυτικά τις επόμενες δύο πιο κρίσιμες εβδομάδες. Αν δεν έχουν αλλάξει μέχρι τότε, γιατί αυτά είναι για μετά τις 3/1 και έπεται συνέχεια. Τελικά είναι η μέρα της Μαρμότας: χειμώνα lockdown, καλοκαίρι διθύραμβοι επιτυχιών για την κυβέρνηση. Ετούτος είναι ο 3ος χειμώνας. Για να μην υπάρξει 4ος μόνο ένας είναι ο δρόμος: συνολική ανατροπή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου.

Βάσω Αμπελογιάννη, Διπλ. Μηχανικός Η/Υ και Πληροφορικής, μέλος ΓΣ ΑΔΕΔΥ

Πάνος Χριστοδούλου, Βιοπαθολόγος / Εργαστηριακός Ιατρός, MSc Διοίκησης Μονάδων Υγείας, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, PGCert Διαχείρισης κρίσεων στη δημόσια υγεία και ανθρωπιστικής απάντησης, Μεταπτυχιακός φοιτητής στο ΠΜΣ Τρόφιμα, Διατροφή και Μικροβίωμα της ιατρικής του ΔΠΘ