Για την μετατροπή της δημόσιας ευθύνης σε ατομική
Κανένας άνθρωπος δεν θα έπρεπε να αφήνεται, σε αυτή την κατάσταση που ζούμε τώρα, κλεισμένος σε καραντίνα, να αισθάνεται υπεύθυνος για όλα όσα συμβαίνουν, και να κατηγορεί τον εαυτό του για πρακτικές οι οποίες έχουν ως σκοπό αυτό ακριβώς το πράγμα: να αλλοιώσουν τις συνειδήσεις μας.
Η μετατροπή της δημόσιας ευθύνης σε ατομική (για παράδειγμα η ανικανότητα κάλυψης των τεράστιων ελλείψεων του συστήματος υγείας, και η προφανής δυσλειτουργία όλου αυτού του οικοδομήματος που έχει να κάνει με την υγεία η οποία πάντα έρχεται σε δεύτερη μοίρα στη χώρα μας και στα άλλα καπιταλιστικά κράτη, να αντικαθίσταται με την προσωπική ευθύνη του καθενός να μην αρρωστήσει και αν αρρωστήσει να προσέχει, επειδή ακριβώς το σύστημα αυτό δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες πρόληψης για τους μη νοσούντες, και περίθαλψης των τωρινών και μελλοντικών νοσούντων) έχει τεράστιες ψυχολογικές επιπτώσεις.
Όλο αυτό το κομμάτι μετατροπής της δημόσιας ευθύνης πέραν από τις τεράστιες πολιτικές διαστάσεις που σχετίζονται με το πώς ο καπιταλισμός χρησιμοποιεί την ατομική ευθύνη για οικονομικούς λόγους, γιατί το οικονομικό σύστημα θα επιβαρυνθεί επιπλέον αν δεχτούμε ότι η ευθύνη είναι δημόσια (και για να ανακουφιστεί κιόλας το οικονομικό σύστημα) βλέπουμε ότι ξεπετάγεται και η μάστιγα του εθελοντισμού όπου πάλι βασίζεται στην ατομική ευθύνη…), έχει και ένα τεράστιο και πολύ σημαντικό ψυχολογικό αντίκτυπο στην κοινωνία… Συνειδητά ή υποσυνείδητα περνάει στον πολίτη την έγνοια για την ατομική ευθύνη, και όχι την ανάγκη να μπει στη μάχη και να αντιταχθεί σε όλο αυτό, αντιλαμβανόμενος ότι δεν ευθύνεται ο ίδιος για αυτό που συμβαίνει αλλά το δημόσιο σύστημα υγείας, η κρατική μέριμνα και σε ευρύτερο πεδίο το οικονομικό σύστημα του καπιταλισμού κάτω από το οποίο ζούμε.
Οι ψυχολογικές διαστάσεις και συνέπειες της μετάθεσης της ατομικής ευθύνης στον άνθρωπο από την δημόσια κρατική ευθύνη, είναι επίπονες και ψυχικά καταστροφικές. Ο ίδιος ο άνθρωπος υπόκειται στη σκέψη ότι είναι ο ίδιος υπεύθυνος για το αν θα αρρωστήσει ή όχι, αν θα αρρωστήσουν οι δικοί του ή όχι, αν θα λάβουν σωστή περίθαλψη ή όχι, μπορεί ακόμα να νιώσει ότι ο ίδιος ευθύνεται επειδή κόλλησε κάποιον δικό του και έχασε τη ζωή του (σκεφτείτε σε τι ψυχολογική κατάσταση βρίσκεται ο άνθρωπος του τελευταίου παραδείγματος) και με όλους αυτούς τους μηχανισμούς που συμβαίνουν γύρω του, δεν μπορεί να κατευθυνθεί στη σκέψη ότι η δημόσια ευθύνη (το κράτος και οι ελλείψεις στον τομέα της υγείας) είναι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό αυτά που θα οδηγήσουν τον άνθρωπο πιθανώς στο να νοσήσει και ίσως στο να χάσει τη ζωή του. Ο άνθρωπος όμως θα παραμείνει νιώθοντας υπεύθυνος για όλο αυτό.
Οπότε πέραν της πολιτικής αναγκαιότητας για έκκληση στην κρατική ευθύνη και όχι στην ατομική, πρέπει ο άνθρωπος να καταλάβει ότι σε όλη αυτή την κατάσταση είναι υποχείριο, και όχι ο ίδιος που κινεί τα νήματα, και δεν είναι ευθύνη δικιά του αν κάποιος δικός του νοσήσει επειδή δεν πήρε τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, γιατί τα μέτρα αυτά δεν τα πήρε πρωταρχικά το κράτος για τον καθένα μας, ούτε είναι δικιά του ευθύνη αν κάποιος δικός του χάσει τη ζωή του, πράγμα με τεράστιο ψυχολογικό αντίκτυπο… Πρέπει ο άνθρωπος να καταλάβει τον ρόλο που παίζει η κρατική ευθύνη στην πρόληψη, τη νοσηλεία και τη θεραπεία.
Όλο αυτό το σκεπτικό της ατομικής ευθύνης αφήνει τον άνθρωπο μόνο του, αβοήθητο, να παίρνει αποφάσεις που αφορούν τη δική του ζωή και τις ζωές των δικών του, και να νιώθει βαθιά μέσα του, την ευθύνη για οτιδήποτε κακό επέλθει από αυτή την κατάσταση…
Αυτό κάνει στο ψυχολογικό κομμάτι η έκκληση για ατομική ευθύνη, και η επίρριψη ευθύνης στον άνθρωπο, και ακόμα όπως βλέπουμε τώρα η έκκληση για εθελοντισμό. Ότι κανείς άλλος δεν φταίει για τίποτα κακό που μας συμβαίνει, παρά μόνο εμείς οι ίδιοι. Και ότι είναι στο χέρι μας, στο δικό μας, το αν θα είμαστε εμείς καλά, το αν θα είναι οι δικοί μας καλά, το αν θα είναι οι γύρω μας καλά.
Όχι, δεν είναι στο χέρι μας, και δεν είναι δική μας ευθύνη. Είναι ευθύνη του κράτους, να στελεχώσει καλύτερα το σύστημα υγείας, να επιτάξει τις ιδιωτικές κλινικές, και να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης για όλους μας, και εν συνεχεία αν χρειαστεί νοσηλείας.
Κανένας άνθρωπος δεν θα έπρεπε να αφήνεται σε αυτή την κατάσταση που ζούμε τώρα, κλεισμένος σε καραντίνα, να αισθάνεται υπεύθυνος για όλα όσα συμβαίνουν, και να κατηγορεί τον εαυτό του για πρακτικές οι οποίες έχουν ως σκοπό αυτό ακριβώς το πράγμα: να αλλοιώσουν τις συνειδήσεις μας.
Δανάη Καβουρίδη