Η κωμικοτραγική περίπτωση των «αρίστων» στις μέρες μας

Βρε βρε, την ντόπια αριστοκρατία! Συγγνώμη, αυτή η εισαγωγική εκφώνηση του λόγου πρέπει να διορθωθεί και να εκφραστεί καλύτερα, μην παρεξηγηθούν οι άριστοι του τόπου από την ταπεινή, μη λόγια επιλογή των λέξεων. Και με την ευκαιρία να γίνει μια αναφορά στα σημεία εκείνα του κειμένου που το λαϊκό στοιχείο/στοιχειό μέσα σε ρήσεις και φράσεις κατοικεί και τη ροή του τόσο «εκλεπτυσμένου», κατά τ’ άλλα, λόγου διαταράσσει. Παρά την όποια προσπάθεια «εντέχνως» το πνεύμα να εξορκιστεί, αυτό επίμονα εκεί πλανιέται ανάμεσα στις λέξεις.

Πάμε λοιπόν απ’ την αρχή:

Κυρίες και κύριοι, θαυμάστε την εγχώρια αριστοκρατία! Εξυμνήστε τους αρίστους! Τα έργα και τις ημέρες τους! Ιδού το εγκώμιό τους! (Διαβάστε και γελάστε!)

Θαυμάστε την αριστεία που επιδεικνύουν καθημερινά σε όλους τους τομείς της πολιτικής και κοινωνικής τους ύπαρξης! Επαινέστε τον άριστο τρόπο επίλυσης των προβλημάτων, προβλημάτων που δεν αγγίζουν ποτέ τους ίδιους, αλλά οι ίδιοι διαθέτουν την (υποκριτική) ευγένεια να προστρέξουν σε βοήθεια, καθώς είναι φιλάνθρωποι και αγαπούν το είδος. Υποκλιθείτε μπροστά στο μεγαλείο του μισανθρωπισμού τους του ανθρωπισμού τους! Εντυπωσιαστείτε από την ανωτερότητα που τους διακρίνει εν γένει, την άριστη καταγωγή τους. Εν συνεχεία μείνετε έκθαμβοι από την έξοχη οντότητα τους, την εν συνόλω, την ψυχή τε και σώματι αφοσιωμένη σε ανώτερους (αυτό)σκοπούς ύπαρξή τους, την οποία η ταπεινή και μίζερη υπόστασή σας δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί!

Σεβαστείτε την καλλιέργεια του πνεύματος ήτοι τη μόρφωση που είναι υψηλή, αφού η παιδεία και αγωγή αποκτήθηκαν με την καταβολή αντιστοίχως υψηλού αντιτίμου και δεν είναι άτιμο και ατιμωτικό αυτό, μα αρεστό στους κύκλους τους, το να πληρώνεις δηλαδή ακριβά για την εκπαίδευσή σου! Και όσο πιο πολλά διαθέσεις τόσο πιο άχρηστος άριστος θα γίνεις. Βεβαίως! Πρόκειται για την ελίτ «διανόησης» του τόπου!

Πάμε όμως παρακάτω, γιατί δεν πρέπει να λείψει από το παρόν εγκώμιο η αναφορά στα τόσα αριστεία, και όχι μόνο, που αποκτήθηκαν με τόσο χρήμα τόσο κόπο και συνεχίζουν να αποκτούν οι άριστοι των ημερών διότι η (εκ)παίδευση είναι δια βίου πλέον και ο ανταγωνισμός πολύ «υψηλού επιπέδου». Εκτιμήστε λοιπόν τα αριστεία, τα παράσημα, τους επαίνους και τις διακρίσεις, τα προσόντα και τα προτερήματα, τις αρετές και τα ταλέντα, τις δεξιότητες και τις ικανότητες, τα πτυχία και τα παραπτυχία τους! Τόσα πολλά που είναι, χώρος καθόλου για περίοπτη θέση δεν έχει περισσέψει στους τοίχους των οίκων τους των οικιών τους!

Και συνεχίζει το πλέξιμο του εγκωμίου για να γίνει πιο αντιληπτό σε όλους εμάς, τους πληβείους, το μέγεθος της αριστείας που τους διακρίνει από εμάς. Είχαμε μείνει λοιπόν στην αίσθηση της αισθητικής, που εννοείται, ότι την έχουν πολύ ανεπτυγμένη και την επιδεικνύουν όπου βρεθούν και όπου σταθούν. Εμπνευστείτε από  το κιτς το στιλ, το απαράμιλλο και διακριτό, το ελιτίστικο, από τις πάντα καθωσπρέπει δημόσιες εμφανίσεις τους (ή μήπως τις γεμάτες καθωσπρεπισμό παρουσίες τους;)! Μόνο μπασκλάς άτομα δεν δύνανται να δουν την υψηλή αισθητική και φθονούν την τόσο ανεπιτήδευτη επίδειξη του κάλ(λ)ου(ς)…

Πώς; Δεν αντέχετε άλλη αριστεία; «Όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια!» Mα πόσο κατώτεροι των περιστάσεων, δε σέβεστε καθόλου! Ποιους; Μα περί ων ο λόγος τόση ώρα; Το πλέξιμο του εγκωμίου πάει στράφι! Η προσπάθεια να εγκωμιασθεί και να υμνηθεί η βλακεία η αριστεία, έπεσε στο κενό. Και ευτυχώς και σταματάει εδώ η πλάκα! Μόνο στο επίπεδο του «Και α και ου και αριστεία παντού!» θα μπορούσε να σταθεί άλλωστε.

Ποιοι είναι όμως όντως οι άριστοι των ημερών; Πώς προέκυψε το προσωνύμιο; Γιατί αποκαλούνται ή μάλλον αυτοαποκαλούνται έτσι; Επειδή έτσι αυτοπροσδιορίστηκαν είναι η σωστή απάντηση! Αφορά σε ιδεολόγημα προσεκτικά κατασκευασμένο. Το χρίσμα το πήραν μόνοι τους και το παραμύθι καλά κρατεί αιώνες τώρα. Πρόκειται για έμπνευση παλιά, αρχαία, αρχαιοελληνική για την ακρίβεια. Σε μια εποχή που την εξουσία κρατούσαν οι άριστοι. Και ακριβώς για να μην αμφισβητηθεί η εξουσία τους, την θωράκισαν τεχνηέντως και σε λεξιλογικό επίπεδο. Αναγόρευσαν εαυτούς σε άριστους, αγαθούς, ευγενείς, σε ευπατρίδες, σε γενναίους και ονόμασαν την πλέμπα πονηρή, δειλή, κακιά για να φανεί η αντίθεση και να την διαχωρίσουν. Και ζήσαν αυτοί καλά και ο λαός χειρότερα.

Το ίδιο παραμύθι παίζεται και στις μέρες μας. Οι επίδοξοι συνεχιστές του είδους των αρίστων ακολουθούν την πεπατημένη. Με μια μικρή διαφορά, για την οποία όμως σφυρίζουν αδιάφορα: το πλαίσιο έχει αλλάξει και το πολίτευμα στις μέρες μας δεν είναι η αριστοκρατία, αλλά η (αστική) δημοκρατία. Για να τελειώνει όμως μια για πάντα αυτή η ιστορία, όταν την εξουσία πραγματικά ο λαός κρατεί, θέση δεν έχουν οι άριστοι και μέχρι τότε μόνο ένα σύνθημα ευσταθεί: «Ζήτω ο λαός! Κάτω οι άριστοι!».-

Μαρία Νταϊλιάνη