Με τόσα ψέματα που ντύθηκαν οι λέξεις (Το παραμύθι τέλειωσε αρχίζει η ζωή)

Με τόσα ψέματα που ντύθηκαν οι λέξεις το σ αγαπώ πως να στο πω, πως να  πιστέψεις τραγουδούσε τη δεκαετία του 90 ο Αλκίνοος Ιωαννίδης. Ήταν η εποχή που οι ερωτικές απογοητεύσεις και οι ανεκπλήρωτοι έρωτες ήταν από τα βασικότερα θέματα που απασχολούσαν την κοινωνία. Ο δρόμος για τη χρεοκοπία είχε αρχίσει να στρώνεται αλλά τα αποτελέσματα θα φαινόταν χρόνια αργότερα. Βέβαια επειδή η επανάσταση είναι μια μορφή έρωτα (και το αντίστροφο), ένα ερωτικό τραγούδι μπορεί εύκολα να αποκτήσει και πολιτικό χαρακτήρα. 

Στη συγκεκριμένη περίπτωση τα ψέματα που ακούστηκαν την περίοδο της πανδημίας ήταν τόσα πολλά, ώστε ο κόσμος πλέον να δυσκολεύεται να πιστέψει (και άρα και να εφαρμόσει) το οτιδήποτε προτείνει η κυβέρνηση. Και δικαιολογημένα καθώς η βασική αρχή στη διαχείριση κρίσεων στη δημόσια υγεία είναι η με συνέπεια, ειλικρίνεια και χωρίς αντιφατικά στοιχεία εκφώνηση του μηνύματος με το οποίο οι αρχές έρχονται σε επαφή με τους πολίτες,  ώστε το μήνυμα να γίνεται εύκολα και άμεσα αντιληπτό και να μη δημιουργούνται περιθώρια για ρήξη της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ εκφωνητή και δέκτη. Ακριβώς το ανάποδο με το τι ακριβώς έγινε στην Ελλάδα. 

Αρχικά ανακοινώθηκε πως τα τεστ δεν χρειάζονται και είναι πολυτέλεια. Η ειλικρινής δήλωση θα ήταν είτε τα τεστ χρειάζονται αλλά δεν θέλουμε να δώσουμε λεφτά, είτε ότι τα τεστ χρειάζονται αλλά δεν τα έχει βγάλει στην αγορά η εταιρία που «εμπιστευόμαστε». Εξάλλου όταν συγκεκριμένες εταιρίες έβγαλαν στην αγορά ταχείας διάγνωσης τεστ, τότε η γραμμή άλλαξε και τα τεστ χρειαζόταν. Στην αρχή τα παιδιά ήταν φορέας μετάδοσης, στη συνέχεια όχι. Στην αρχή οι μάσκες ήταν επικίνδυνες, ενώ στη συνέχεια έγιναν απαραίτητες υπό την ποινή προστίμου. Και εδώ η αγορά υπαγορεύει τις κινήσεις της κυβέρνησης. Όπως και η αγορά υπαγόρευσε το άνευ όρων άνοιγμα των συνόρων για τους τουρίστες, ενώ πάλι αρχικά είχε εξαγγελθεί μια πιο προσεκτική προσέγγιση του ζητήματος. Η αγορά πάλι υπαγόρευσε τις παλινωδίες για το με ποιον τρόπο θα ανοίξουν τα καταστήματα εστίασης, με τελικό αποτέλεσμα τα μέτρα προφύλαξης να μην εφαρμόζονται από κανέναν και να μην προβληματίζει αυτό και κανέναν. 

Ο προβληματισμός απουσιάζει γιατί ο κόσμος κουράστηκε. Κουράστηκε να ακούει ανά τρεις μέρες αντικρουόμενα πράγματα, κουράστηκε να περιορίζεται ενώ οι τουρίστες θα έρχονται ανεξέλεγκτα, κουράστηκε να ακούει για έναν πόλεμο με αόρατο εχθρό που μετατρέπεται σε ευκαιρία για τουριστική αναβάθμιση της χώρας, κουράστηκε να ακούει πως για όλα θα φταίει αυτός και η ατομική του ευθύνη. Και γι’ αυτό τον λόγο εν όψει της τουριστικής περιόδου η κυβέρνηση απέσυρε διακριτικά το δίδυμο Τσιόδρα – Χαρδαλιά. 

Αλλά η ζημιά έχει ήδη γίνει, καθώς όταν η επιστήμη υποτάσσεται στην οικονομία και την αγορά τότε χάνει την αξιοπιστία της και το ζιζάνιο των θεωριών συνωμοσίας φυτρώνει. Κάτι αντίστοιχο στο άμεσο παρελθόν δημιούργησε τις συνθήκες για να αναπτυχθεί το αντιεμβολιαστικό κίνημα. Παρ’ όλ’ αυτά οι οργανικοί διανοούμενοι της κυβέρνησης και του νεοφιλελευθερισμού δεν πτοούνται.  Αρνούνται να αναλάβουν την οποιαδήποτε ευθύνη. Σε κεντρικό δελτίο ειδήσεων ο καθηγητής Σύψας επεσήμανε ότι ο κόσμος πρέπει να αντιληφθεί τις ευθύνες του με αφορμή την αύξηση στην καταγραφή των κρουσμάτων και ότι θα ευθύνεται αν χρειαστεί να επανέλθουν μέτρα περιορισμών.

Πάλι ο κόσμος οφείλει να αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης. Ενώ η κυβέρνηση την έχει αντιληφθεί πλήρως. Η κυβέρνηση η οποία δημιούργησε κλίμα πανηγυρικής λήξης της πανδημίας μπας και σώσει την οικονομική καταστροφή που είχε αρχίσει να εμφανίζεται πριν την καραντίνα. Η κυβέρνηση η οποία συνεχίζει να αγνοεί τα αιτήματα των υγειονομικών, συνεχίζει να αρνείται να εντάξει τους γιατρούς στα βαρέα και ανθυγιεινά, συνεχίζει να μην εξοπλίζει το σύνολο των νοσοκομείων με τη δυνατότητα διαγνωστικών ελέγχων, συνεχίζει να μην προβαίνει στην πρόσληψη προσωπικού, συνεχίζει να εμμένει στην πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων. Και για να προωθήσει την πολιτική αυτή συνεχίζει να μισθώνει τη συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ. 

Οι κονδυλοφόροι πραίτορες της κυβέρνησης λοιπόν ανέλαβαν με τη συνοδεία «έγκριτων» επιστημόνων να ξαναρχίζουν την παράθεση ψευδών γεγονότων για να επιβιώσει το παραμύθι της ελεύθερης αγοράς στην υγεία. Ξαναυπάρχει υπερπλεόνασμα γιατρών, έχουμε τον φανταστικό (κυριολεκτικά) δείκτη τεστ ανά θετικό κρούσμα, έχουμε δομές υγείας στα νησιά. Ξανακούμε πως στον πόλεμο με τον αόρατο εχθρό θα κινηθεί ο λαός μόνο με μέτρα ιδιωτικής ατομικής προστασίας. Όμως ακόμα και στα κανάλια, η πραγματικότητα χτυπάει την πόρτα τους. Μιλάει λοιπόν σε κεντρικό δελτίο επιχειρηματίας από τη Χαλκιδική και λέει ότι από τη μια δε βρίσκουν γιατρούς αναφοράς για τα ξενοδοχεία και από την άλλη απορεί για το ποιος θα πληρώσει το κόστος για τα τεστ (σωστά και τα δυο). Και μένουν άφωνοι  οι ρεπόρτερ (;) της ΕΡΤ και ένας καθηγητής. Πώς ακούγονται αυτά αφού τόσο καιρό δηλώνουν ότι υπάρχει υπερπληθώρα γιατρών και τα τεστ δε χρειάζονται;

Την απάντηση φυσικά δε θα τη δώσουν αυτοί που ταυτίζουν την επιστήμη με τραπεζικούς λογαριασμούς. Την επιστήμη όμως κάποιος πρέπει να την υπερασπιστεί. Η πανδημία με βάση τις ανακοινώσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όχι μόνο παραμένει αλλά βρίσκεται και στο πιο επικίνδυνο σημείο της. Οι παλινωδίες και τα ψέματα της κυβέρνησης δε σημαίνει πως ο sars cov 2 είναι  fake news. Δεν είναι. Η ανυπαρξία πρωτοβουλιών για την επαναθεμελίωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας δε σημαίνει πως δε χρειάζονται. Η ανάγκη ύπαρξης πολιτικής για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και την κοινωνική ιατρική είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Η αντίδραση απέναντι στην αυταρχική πολιτική της κυβέρνησης δε μπορεί να είναι η άρνηση της επιστήμης και της έρευνας. 

Αντίθετα η ένταξη στον αντιυγειονομικό μηδενισμό δίνει χώρο στους εκφραστές του Μεσαίωνα και του υπόκοσμου. Δίνει χώρο σε άτομα όπως ο δήμαρχος Βόλου ο οποίος με τόση λύσσα επιτέθηκε στον δημιουργό του τραγουδιού του τίτλου. Όλοι αυτοί είναι κρίκοι στην αλυσίδα με την οποία ο καπιταλισμός φυλακίζει την κοινωνία. Μια αλυσίδα που όσο τα κέρδη θα απειλούνται, τόσα θα σφίγγει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις ανάγκες των πολλών.

Γι’ αυτό η επικείμενη απεργία της ομοσπονδίας ενώσεων νοσοκομειακών γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) την Τρίτη 16 Ιουνίου, πρέπει να στηριχθεί και σωματικά και πνευματικά από το σύνολο των πολιτών. Τα αιτήματα των αγωνιζόμενων γιατρών είναι η μόνη λύση που μπορεί να δημιουργήσει ένα όραμα που θα εμπνεύσει τους νέους γιατρούς, τους φοιτητές να μείνουν και να αγωνιστούν για ένα ΕΣΥ στην υπηρεσία της κοινωνίας. Για ένα ΕΣΥ το οποίο θα μπορεί να αντιμετωπίσει με αξιοπρέπεια και αποτελεσματικότητα την πανδημία. Για ένα ΕΣΥ το οποίο θα ενημερώνει με ειλικρίνεια τους πολίτες ώστε να είναι κοινωνοί των προβλημάτων και των λύσεων, και δε θα βλέπει σε αυτούς αποδιοπομπαίους τράγους. 

Εκτός αν έχει δίκιο ο Άρης Πορτοσάλτε και η χώρα έχει ήδη κυβέρνηση κομμουνιστών. Η οποία μάλιστα προχωρά στην εγκαθίδρυση αταξικής κοινωνίας. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί όλοι οι θιασώτες της αναφέρονται μόνο στην ατομική ευθύνη και στα μέτρα ατομικής προστασίας. Το κράτος παρακράτησε και κατεργήθει. 

Ή βέβαια όπως λέει άλλο ένα τραγούδι τα ψέματα πέφτουνε βροχή αλλά η αλήθεια σώζει. 

Για περισσότερη ενημέρωση: 

• http://www.unicefinemergencies.com/downloads/eresource/Health.html
• https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://www.who.int/risk-communication/guidance/process/Q10-Final-Report.pdf%3Fua%3D1&ved=2ahUKEwi8rqmhsfXpAhUHEJoKHSs1CfcQFjABegQIBBAJ&usg=AOvVaw2w2xinEhxl9bTba6LPfmOa
• https://emergency.cdc.gov/cerc/cerccorner/article_042617.asp
• https://www.katiousa.gr/epikairotita/otan-se-vrizei-enas-fasistas-einai-to-kalytero-parasimo/
• https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen

Πάνος Χριστοδούλου, Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας/Εργαστηριακής Ιατρικής,  MSc Διοίκησης Μονάδων Υγείας, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, PGCert Διαχείρισης κρίσεων στη δημόσια υγεία και ανθρωπιστικής απάντησης