Τα περιβόλια του χωριού

Το χωριό μου τον Αη Γιώργη Γρεβενών παλιά το μοιράζονταν 900 ψυχές,  σήμερα μετά βίας πιάνουμε τους 250 κατοίκους. 

Από τα χρόνια των βαλκανικών πολέμων οι κάτοικοι ασχολούνταν έντονα, και ενώ η πλειοψηφία, με τα δρώμενα του χωριού. Κυρίως με αυτά που είχαν σχέση με τον πολιτισμό τα ήθη και τα έθιμα και με όλα τα κοινά προβλήματα.

Η Μικρασία, εκστρατεία την οποία προώθησαν οι Άγγλοι ενάντια στο νεόδμητο τουρκικό κράτος που μόλις δημιούργησε η επανάσταση των νεοτούρκων ενάντια στην παλιά πλέον απολυταρχία του σουλτάνου και το «δούλεμα» των Εγγλέζων προς την νεοδημιούργητη  αστική τάξη της χώρας και βέβαια της «όρεξης» που έτρεφε για παραπέρα κέρδη από τον πόλεμο και με το περίφημο σύνθημα της «κόκκινης Μηλιάς», έριξαν τη χώρα σε έναν πόλεμο τυχοδιωκτικό που οι συνέπειες του είναι γνωστές. Η Μικρασία, λοιπόν, έφερε όχι μόνο τραυματίες αλλά και ένα νέο είδος ανθρώπων τους κομμουνιστές, τον  Ανδρέα Δρόσο και το Θανάση Τζήκα.  

Το χωριό ασχολούνταν εκτός από την γεωργία και την κτηνοτροφία και με κατασκευή οικοδομημάτων, είχε δηλαδή πολλούς και καλούς μαστόρους τους φημισμένους μαστοροχωρίτες της περιοχής αυτής.  Στα ταξίδια τους για εργασία από του Αγίου Γεωργίου τον Απρίλη ως και του Αγίου Δημητρίου τον Οκτώβρη ήταν σε διάφορες περιοχές της χώρας όπως ο Βόλος, η Καβάλα, η Θεσσαλονίκη, η Κωνσταντινούπολη, η Καρδίτσα κτλ, έρχονταν σε επαφή με τον αέρα των νέων ιδεών που σκίζαν τον αέρα τότε και το «παράξενο» νέο είδος ανθρώπων που πρωτοήρθαν από τη Μικρασία πολλαπλασιάζονταν ραγδαία. Έτσι με την πάλη της Λαϊκής Αντίστασης ενάντια στο ναζισμό και τις παραφυάδες του, το χωριό ήταν σύσσωμο ενάντιά τους. 

Έτσι μεγαλώναμε και εμείς. Με έννοιες καυτές και καθαρές, με αξίες που κάνουν το δίποδο αυτό να γίνεται Άνθρωπος.  Οι φυλακές και τα ξερονήσια ήταν πάντα με «φιλοξενούμενους» συγχωριανούς μου. 

Αυτό όμως που ρίζωσε μες στη συνείδησή μου και εξαιτίας του γεγονότος ότι ήμουν, όπως όλα τα παιδιά άλλωστε, ένας μικρός καουμπόι, δηλαδή γελαδάρης, και ήξερα όλες τις περιοχές του χωριού με κλειστά μάτια, ήταν τρεις  οάσεις που είχαμε σε τρία διαφορετικά μέρη που μας γλυκαίναν. Στην κυριολεξία γλυκαίναν το στόμα και την ψυχή μας. Ήταν τρία περιβόλια.  Ίσως αλλού περιβόλι να λένε τον κήπο, τον μπαξέ που λέμε εμείς, αλλά σε μας περιβόλι λέμε την έκταση που είναι φυτεμένη από διάφορα κυρίως οπωροφόρα δέντρα, χωρίς βέβαια να λείπει από μέσα και ο μπαξές με τις ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες και διάφορα άλλα όπως πεπόνια, καρπούζια, αγγουριές και πάει λέγοντας.  

Αυτά εντυπωσιάζουν την δική μου ψυχή και δεν ήταν παράξενο, διότι αυτές οι ανθρώπινες κατασκευές μοιάζουν με μικρούς παραδείσους.  Έτσι ονειρεύονταν το παιδικό μας μυαλό, όπως μας λέγαν, τον επουράνιο παράδεισο.  Και όμως αυτές τις τελειότητες τις είχαν κάνει χέρια ανθρώπινα. 

Ο πρώτος που πρωτόκανε περιβόλι με όλα τα φρούτα όπως μήλα, σύκα, δαμάσκηνα, ρόδα ήταν ένας πρόσφυγας από την Πέργαμο της Μικρασίας που ήρθε μαζί με άλλους πρόσφυγες στο χωριό με την Μικρασιατική καταστροφή του 1924. Ήταν στην περιοχή Κουπίτσα του χωριού. Όπως απέδειξε και στη συνέχεια ήταν «χρυσοχέρης», άσχετα αν τον φώναζαν και Ήφαιστο,  σε διάφορες περιόδους της ζωής του. Ήταν ο Ηλίας Αργυριάδης που άλλες μεγαλύτερες ανησυχίες τρώγαν τα σωθικά του και μετά από μία δεκαετία παραμονής στο χωριό, έφυγε για την Ιστιαία της Εύβοιας και έπιασε δουλειά σαν ηλεκτρολόγος μηχανικός. Το περιβόλι ως και σήμερα οι παλιοί το λένε το περιβόλι του Αργυριάδη.

Το άλλο περιβόλι ήταν στην περιοχή της Μαρούσιας όπου η ομώνυμη βρύση της Μαρούσιας με τα πλούσια νερά της, έπαιξε σπουδαίο ρόλο να δημιουργηθεί ο άλλος «παράδεισος» από μηλιές, δαμασκηνιές, κορομηλιές, καρυδιές και άλλα είδη οπωροφόρων του πάρα πολύ σπουδαίου ανθρώπου και για χρόνια παράγοντα του χωριού με συμμετοχή σε όλα τα δρώμενα του πολιτισμού αλλά και σαν επικεφαλής της κοινότητας Αγίου Γεωργίου Γιάννη Παπαγιάννη.

Τάσος Σεβαστιάδης

 Και ο τρίτος «παράδεισός» μου ήταν στην περιοχή Μπαμπίκος.  Εκεί μετά από πολλά χρόνια εγκλεισμού στις φυλακές λόγω της συμμετοχής του στη Λαϊκή Αντίσταση κατά του ναζισμού, ήρθε ο Θεόδωρος Μυλωνάς και έκανε το δικό του αλλά και δικό μας «παράδεισο» με την ατελείωτη εργασία και παραμονή στο κτήμα ατελείωτες ώρες. Αξιοποίησε με παραδειγματικό τρόπο τα νερά του Μπαμπίκου κάνοντας στέρνα (πισίνα) για να συγκεντρώνει και στη συνέχεια να ποτίζει το περιβόλι με τις μηλιές, δαμασκηνιές, το μποστάνι με τα πεπόνια και τα καρπούζια, καθώς και τα ντόπια καλαμπόκια που τα καβουρδίζαμε ή βράζαμε και τα τρώγαμε τις κρύες νύχτες του χειμώνα. 

Αυτό το γραφτό για τους τρεις σπουδαίους συγχωριανούς μου από τον Άγιο Γεώργιο Γρεβενών το κάνω για να τιμήσω τη μνήμη τους και κυρίως να αποδείξω και να πείσω έστω και ένα νέο άνθρωπο, ότι οι μεγάλες αξίες γεννάνε τους μεγάλους Ανθρώπους, τις μεγάλες κοινωνίες και τα σπουδαία έργα που μοιάζουν με παράδεισο. Όχι αυτόν στους ουρανούς. Αλλά κάνουν τη γη παράδεισο για όλους. Όχι μόνο για λίγους. Γιατί η γη και τώρα είναι παράδεισος για λίγους. Όμως οι πολλοί;  

Οι τρεις σπουδαίοι περιβολάρηδες ήταν άνθρωποι με αξίες στη ζωή τους. Αλλά πάνω από όλες τις αξίες τους η μία ήταν η σημαντικότερη, να είναι μπροστά στα προβλήματα της κοινωνίας. 

Αγαπητοί μου 

ΗΛΙΑ ΑΡΓΥΡΙΑΔΗ, ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ και ΘΟΔΩΡΗ ΜΥΛΩΝΑ δεν κερδίσατε την αθανασία γιατί ήσασταν καλοί άνθρωποι για τον εαυτό σας,  αλλά γιατί ήσασταν κομμουνιστές. 

Υ.Γ. Ο Ηλίας Αργυριάδης εκτελέστηκε μαζί με τους επίσης κομμουνιστές στις 30/3/1952 Νίκο Μπελογιάννη, Δημήτρη Μπάση και Νίκο Καλούμενο. Ο Γιάννης Παπαγιάννης σύρθηκε για πάνω από 6 χρόνια στις φυλακές και τις εξορίες και ο Θόδωρος Μυλωνάς συνελήφθη το 1946 και αποφυλακίστηκε το 1962, κρατήθηκε για πάνω από 16 χρόνια στις φυλακές και αποφυλακίστηκε όπως και ο Παπαγιάννης λόγω ανηκέστου βλάβης της υγείας του

9/4/2023

Τάσος Σεβαστιάδης