Η τέχνη της υποκριτικής είναι σπουδαία

Όταν σπούδαζα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών συμμετείχα για ένα χρόνο στη θεατρική ομάδα του πανεπιστημίου. Ήταν η χρονιά που αγάπησα το θέατρο.

Άνθρωποι με διαφορετικές προσλαμβάνουσες και απόψεις διερευνούσαμε από κοινού τις εκφραστικές μας δυνατότητες, δοκιμάζαμε ρόλους, πειραματιζόμασταν με τη φωνή και τη σκηνική μας παρουσία, προσπαθώντας παράλληλα να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να αναζητήσουμε τα όριά μας.

Δεν ήταν εύκολο. Κανείς μας δεν είχε μάθει να ακούει τον παλμό μέσα του και να εξωτερικεύει ακομπλεξάριστα αυτό που νιώθει. Με τον καιρό όμως καταφέραμε να συνειδητοποιήσουμε πως η θεατρική πράξη μεταμόρφωνε ριζικά τον τρόπο που παρατηρούσαμε τον κόσμο, μας άνοιγε ένα διαφορετικό παράθυρο θέασης, μία καινούργια οπτική απέναντι στα πράγματα και τις καταστάσεις. Κοινώς, μας απελευθέρωνε. «Η τέχνη μιλάει στον καθένα χωριστά», λέει κάποια στιγμή ο Άμλετ στο ομώνυμο έργο και εμείς μπορούσαμε πλέον να το αντιληφθούμε.

Από τότε έχω δει πολύ θέατρο στη ζωή  μου. Έχω αφιερώσει αρκετά Σάββατα σε back to back παραστάσεις, τρεις και τέσσερις μέρες σερί κάτω από το παλκοσένικο. Ανεξάρτητα από το αν η παράσταση ήταν καλή ή όχι, κάθε φορά έκανα την ίδια σκέψη: η τέχνη της υποκριτικής είναι σπουδαία.

Αυτή την εικόνα δεν μπορεί – και δεν πρέπει – να τη χαλάσει καμία καταγγελία για σεξουαλική κακοποίηση, ψυχολογική και σωματική βία ή εργασιακό εκφοβισμό. Η τέχνη της υποκριτικής είναι σπουδαία. Ωστόσο δεν την υπηρετούν μόνο σπουδαίοι άνθρωποι. Την υπηρετούν και άνθρωποι μικροί και τιποτένιοι, άνθρωποι που εκμεταλλεύονται την εξουσία τους για να ικανοποιήσουν τα σεξουαλικά τους βίτσια, να επιβάλλουν τις αρρωστημένες τους φαντασιώσεις και να τσαλαπατήσουν τα όνειρα και τις φιλοδοξίες νέων ανθρώπων.

Όλοι τους πλασάρονται ως ταλαντούχοι. Και είναι, τουλάχιστον οι περισσότεροι από αυτούς. Και έχουν προσφέρει σημαντικές ερμηνείες που θα μνημονεύονται για πολλά χρόνια. Ωστόσο το ταλέντο, η καταξίωση και η επιτυχία δεν αποτελούν ασπίδες απέναντι σε κακοποιητικές συμπεριφορές.

Αντίθετα, θα έπρεπε να βρίσκονται σε διαρκή αλληλεπίδραση, σε άρρηκτη σχέση με την αξιοπρέπεια, τον σεβασμό, την συναδελφική αλληλεγγύη και τον επαγγελματισμό. Γιατί το πραγματικό ταλέντο ξεγυμνώνει την υποκρισία και ανυψώνει την τέχνη και τον άνθρωπο.

Έχουμε ανάγκη από το καλό θέατρο. Αλλά για να το απολαύσουμε ξανά, για να καταφέρουμε να το κρατήσουμε ζωντανό και να μην το τραυματίσουμε ανεπανόρθωτα, θα πρέπει πρώτα να το σώσουμε, αποβάλλοντας από μέσα του καθετί που το μολύνει. Αυτή τη μάχη πρέπει να τη δώσουμε τώρα, χωρίς αστερίσκους, δικαιολογίες ή προσχήματα. Και όχι μόνο για το θέατρο, αλλά γενικότερα για την κοινωνία. Όσα συμβαίνουν στον χώρο του θεάτρου είναι, άλλωστε, ένας καθρέφτης μίας κοινωνίας σε βαθιά, παρατεταμένη κρίση.

Ήρθε λοιπόν ο καιρός να σπάσουμε το απόστημα. Και από τη στιγμή που η κυβέρνηση και η υπουργός κ. Μενδώνη σφυρίζουν αδιάφορα, η δική μας ευθύνη μεγαλώνει.