Η υπόθεση Ελένη Τοπαλούδη: Το έγκλημα και η κοινωνία

Μια υπόθεση βιασμού μετά φόνου. Οι δράστες που προσπαθούν να την σκαπουλάρουν. Μια κοινωνία που έχει μάθει να κουκουλώνει. Δημοσιογράφοι που έχουν μάθει να αρμέγουν τον πόνο του άλλου. Ασέβεια απέναντι σε ένα νεκρό νέο κορίτσι. Αυτά είναι όσα συνθέτουν την υπόθεση Τοπαλούδη. 

Χρειάζεται γερό στομάχι και ψυχραιμία ώστε να διαβάσεις τι ισχυρίζονται οι κατηγορούμενοι της υπόθεσης. Μέχρι και σήμερα, θεωρούν πως όλο αυτό δεν είναι παρά ένα παιχνίδι στο οποίο, όποιος το παίξει τρελός ή ηλίθιος μπορεί να ξεφύγει από τον νόμο με τις λιγότερες συνέπειες.

Από την πρώτη στιγμή αυτό που με ενόχλησε στην υπόθεση ήταν, όπως συμβαίνει πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, η ενοχοποίηση της Ελένης για το βιασμό της. Από την πρώτη στιγμή, η ελληνική κοινωνία έστρεψε το βλέμμα της στο γαργαλιστικό της υπόθεσης και όχι στην ουσία. Είχαμε βιασμό αλλά ΚΑΙ βασανισμό ΚΑΙ δολοφονία. Με την συμβολή των ΜΜΕ, η κοινωνία μας έθρεψε τον εαυτό της μόνο με το βιασμό. ”Που πήγαινε και αυτή με δυο άνδρες;”.

Το ότι αυτό το κορίτσι βασανίστηκε και δολοφονήθηκε από αυτούς τους δυο άνδρες φαίνεται για τον κόσμο ως ”κακή συνέπεια” της δικής της απόφασης να βγει με δυο άνδρες, ακόμα και αν σύμφωνα με τα γεγονότα δεν ήταν έτσι. Σαν αυτά τα γομάρια να μην έφταιγαν καθόλου. Αφού την βρήκαν και ”τα ‘θελε” τι να έκαναν τα δύσμοιρα; ”Προφανώς θα ‘χουν κάποια ψυχική διαταραχή ή κάποια βασανισμένη ιστοριούλα από την παιδική τους ηλικία…” Ξέπλυμα και κουλτούρα του βιασμού στον κύβο.

Καμία γυναίκα δεν αποζητά τον βιασμό της. Καμία γυναίκα δεν θέλει να την βασανίζουν τραυματίζοντάς την θανάσιμα. Καμία γυναίκα δεν θέλει να δολοφονηθεί. Καμία γυναίκα δεν θέλει να αργοπεθαίνει μόνη της, ημίγυμνη σε έρημη τοποθεσία.

Στην ίδια ρότα κινήθηκαν και όσοι ήταν από την μεριά της Ελένης. Να πέφτουν στην λούμπα να μας εξηγούν πόσο καλή φοιτήτρια, κόρη και παιδί ήταν η Ελένη. Να απολογούνται. Να απαντούν στον κάθε ηλίθιο δημοσιογράφο κάποιας ”κοινωνικής εκπομπής” για το τι ήταν η Ελένη.

Και η χειρότερη να ‘ταν η Ελένη, τι σημασία έχει; Την βίασαν, την τραυμάτισαν θανάσιμα, την πέταξαν σε ερημική τοποθεσία. Ρωτώ: Αν ήταν πόρνη η Ελένη, θα της άξιζε δηλαδή τέτοιο τέλος; Αν η Ελένη ήταν η χειρότερη κόρη, φοιτήτρια ή χαρακτήρας, δίνει σε κάποιον τρίτο το δικαίωμα να την βιάσει, βασανίσει και δολοφονήσει; Προφανώς και όχι. Προς τι λοιπόν αυτή η προσπάθεια να φανεί πως η Ελένη ήταν καλή; Η Ελένη είναι το θύμα της υπόθεσης και ζητά δικαιοσύνη. Είναι ”η καλή” έτσι και αλλιώς στα μάτια του νόμου και αυτό έχει σημασία.

Τα ΜΜΕ και ιδιαίτερα οι εκπομπές τύπου Τατιάνας και Ζήνας κάλεσαν άπειρες φορές τους γονείς να εξηγήσουν πάλι και πάλι ποιο ήταν το παιδί τους. Μέσα από αυτές τις εμφανίσεις, μάθαμε και για τις προηγούμενες ερωτικές συνερεύσεις της Ελένης. Άσχετες με την εν λόγω υπόθεση αλλά λαχταριστές λεπτομέρειες για τα τηλεοπτικά πάνελ.

Να φέρουμε και τους άλλους νεαρούς στο προσκήνιο: ”Πείτε μας, ήταν βιασμός ή με την θέλησή της;” ”Πείτε μας, βιντεοσκοπήσατε ή όχι την πράξη;”, ”Πείτε μας, εσείς σαν πατέρας, γνωρίζατε το περιστατικό αυτό;”.  Άσχετη υπόθεση με την δολοφονία της Ελένης, που το μόνο που έκανε, ήταν να ενισχύει την πεποίθηση του κάθε τυχάρπαστου ”Σας τα ‘χα πει εγώ! Πήγαινε γυρεύοντας το κορίτσι και την πάτησε”.

Σε αυτό έχουν μερίδιο ευθύνης και οι ίδιοι γονείς της Ελένης, οι οποίοι υπερ-εκτέθηκαν σε τέτοιες εκπομπές. Από πόνο, από αφέλεια ή από ανάγκη να δικαιολογήσουν όσα άκουγαν, πήγαιναν καθημερινά σε εκπομπές και τροφοδοτούσαν το κοινό με λεπτομέρειες άσχετες με την υπόθεση, εκθέτοντας ακόμα περισσότερο την οικογένειά τους σε σχόλια τρίτων. Σε τέτοιες περιπτώσεις που οι γονείς δεν μπορούν λόγω του πόνου ή δεν θέλουν λόγω άλλων αιτιών να παραμείνουν σιωπηλοί, καλό θα ήταν να επεμβαίνει το ΕΣΡ ή κάποιο όργανο δικαιοσύνης, ώστε να σταματά η υπερ-έκθεση και ο ”δεύτερος ή ο τρίτος βιασμός” μιας κοπέλας που τράβηξε αρκετά μέχρι να ξεψυχήσει.

Δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει τι ‘χε κάνει πριν αλλά το τι έπαθε από τους δράστες το Νοέμβριο του 2018. Σαν γονείς έπρεπε να προστατέψουν και να μην αφήσουν κανένα να μιλά για το τι έκανε το παιδί τους πριν από την μέρα του θανάτου του.

Από την άλλη μεριά, η δράση των δυο ”καλόπαιδων” δολοφόνων, οι οποίοι απλά άκουσαν για τρίο και δέχτηκαν να βοηθήσουν την ”άτυχη φοιτήτρια που το αποζητούσε”, βγήκε εξίσου στην φόρα με λεπτομέρειες. Συμπεριφερόντουσαν στα κορίτσια που συναντούσαν σαν να επρόκειτο για πόρνες ή σαν κομμάτια κρέατος. Δεν δίσταζαν να συχνάζουν έξω από σχολικό χώρο ΑμεΑ περιμένοντας να βρουν κάποια ευάλωτη κοπέλα, όπως και βρήκαν. Πόσες άλλες ΑμεΑ ή όχι βιάστηκαν, βασανίστηκαν αλλά ευτυχώς (;) δεν δολοφονήθηκαν όπως η Ελένη;

Η κοινωνία που κελάηδησε για την συμπεριφορά της Ελένης, πώς ανεχόταν να βλέπει τόσο καιρό άνδρες να κινούνται ύποπτα γύρω από σχολικούς χώρους; Να σας πω. Για την τοπική κοινωνία, ήταν άνδρες και οι άνδρες έτσι συμπεριφέρονται. Αυτό που για κάθε γυναίκα μπορεί να θεωρηθεί στίγμα, για τον άνδρα να κυνηγά γυναίκες είναι ”μαγκιά”. Αυτό κάνουν οι άνδρες. Τώρα αν μέσα στο κυνήγι αναπτύσσουν και παρεκκλίνουσα συμπεριφορά, ε, εντάξει νέα παιδιά είναι. Έτσι η ελληνική κοινωνία σκέφτεται και νίπτει πολύ σχολαστικά τα χέρια της.

Εκτός από το ότι η ελληνική κοινωνία ήταν πάντα ελαστική με την ανδρική σεξουαλική συμπεριφορά, η τοπική κοινωνία της Ρόδου έχει και μια άλλη ιδιαιτερότητα: Πρόκειται για τουριστικό μέρος που το επισκέπτονται χιλιάδες τουρίστριες κάθε χρόνο. Ο μύθος της μεθυσμένης εύκολης τουρίστριας που διψά για ελληνικό σπέρμα είναι κάτι που κυκλοφορεί σε όλα τα τουριστικά μέρη της Ελλάδας. Κάθε χρόνο με το ελληνικό καλοκαιράκι έρχονται και εκατοντάδες καταγγελίες βιασμών ξένων τουριστριών από Έλληνες μαγκίτες.

Αυτά τα περιστατικά, αν φτάσουν ποτέ στα φώτα της δημοσιότητας, επειδή you know, δυσφήμηση για τον τουρισμό, συνήθως υποβαθμίζονται από τα ΜΜΕ. Αφήνονται συχνά υπόνοιες πως οι καταγγελίες είναι ψευδείς και  τις παρουσιάζουν, παράλληλα με  εικόνες τραβηγμένες από τουριστικά σημεία διαφόρων περιοχών με τουρίστριες ημίγυμνες και ντίρλα. Το ρεπορτάζ δεν το λέει με λέξεις αλλά το φωνάζει με εικόνες: ”ΑΥΤΕΣ ΦΤΑΙΝΕ”.

Η ελληνική κοινωνία με την μπόλικη ημιμάθειά της, την παντελή έλλειψη υγιούς σεξουαλικής εκπαίδευσης, την νοοτροπία πως οι Σουηδέζες περιμένουν το greek καμάκι για να τους μάθει ”κόλπα” και με την αδικαιολόγητη λατρεία στα αγόρια έναντι των κοριτσιών, θρέφει και κρύβει τέτοιες συμπεριφορές.

Το φαινόμενο δεν είναι δυστυχώς μόνο ελληνικό. Ακόμα και σε αναπτυγμένες κοινωνικά χώρες όπως η Νορβηγία, η βία απέναντι στις γυναίκες είναι γεγονός. Σε κοινωνίες σαν την δική μας, όμως, η κακοποίηση πέφτει εδώ και δεκαετίες στα ”μαλακά”. Τα χαστούκια, οι προσβολές ή ο βιασμός μέσα σε γάμο, δεν υφίσταντο για χρόνια σαν κακοποίηση. Ήταν απλά ”έτσι είναι οι άνδρες. Ε, και αν σηκώσουν μια φορά χέρι… Τι έγινε με ένα χαστούκι πού και πού;”.

Το χαστούκι, θα γίνει κάποια στιγμή και μπουνιά. Η προσβολή κάποια στιγμή θα γίνει και χαστούκι. Ο βιασμός ακόμα και στην συζυγική κλίνη, θα γίνει ασέβεια έξω και από αυτή. Το ξύλο θα γίνει δολοφονία.Τα πράγματα εξελίσσονται πάντα προς το χειρότερο αν ο δράστης δει πως μπορεί να το κάνει.

Είμαι σίγουρη πως οι δυο δράστες θα ‘χουν να μας πουν κάποια τέτοιου είδους ιστορία να εξελίσσεται στα μάτια τους σε μικρότερη ηλικία. Το ”δεν είδα και δεν άκουσα” των παππούδων του ενός δράστη, όταν γινόταν σφαγή 3,5 ωρών πάνω από τα κεφάλια τους, είναι η αυτόματη αντίδραση ανθρώπων που έχουν ακούσει πολλές ώρες κακοποίησης ή που τις έχουν βιώσει και οι ίδιοι. Έχουν μάθει να σωπαίνουν και να μην ακούν. Να μην μιλούν, να μην δίνουν δικαιώματα.

Σε μια κοινωνία που χάνουμε ουσιαστικά δικαιώματα σε όλους τους τομείς, μας έχει μείνει μοναχά ”να μην δώσουμε δικαιώματα στην γειτονιά”.

Είναι γεγονός πως αυτό που ώθησε αυτούς τους δυο άνδρες σε αυτές τις πράξεις τους έχει να κάνει με μια κακοχωνεμένη εικόνα του ”σκληρού αρσενικού” που παίρνει ακόμα και με την βία αυτό που επιθυμεί. Η ψυχραιμία με την οποία τέλεσαν το έγκλημα και ο τρόπος που έδρασαν για το νεαρό της ηλικίας τους μου δείχνει ανθρώπους που, αν δεν είχαν προβεί σε τέτοιους είδους πράξεις και στο παρελθόν, είχαν σίγουρα πολλές φορές φαντασιωθεί πως τις διαπράττουν.

Η υπόθεση της Ελένης είναι η κορυφή του παγόβουνου για το τι συμβαίνει σε μια μερίδα γυναικών γύρω μας. Είναι από αυτές τις υποθέσεις που καταλήγουν στις αίθουσες των δικαστηρίων λόγω και της δολοφονίας του θύματος. Οι περισσότερες υποθέσεις βιασμών και ξυλοδαρμών δεν φτάνουν ποτέ ως εκεί. Τα θύματα κρύβονται από ντροπή και φοβούνται να μιλήσουν για τους δράστες τους, οι οποίοι στην συντριπτική τους πλειονότητα κινούνται στο άμεσο περιβάλλον τους και όχι τόσο σε ένα τυχαίο σκοτεινό δρομάκι ή σε κάποιο μπαρ. Φοβούνται γιατί ξέρουν τι θα ακούσουν αν μιλήσουν.

Στην θέση της Ελένης μπορεί να βρεθεί οποιαδήποτε από μας. Ακόμα και η πιο έξυπνη από μας. Μπορεί να γνωρίζεις τον άλλον λίγες ώρες, μέρες, μήνες, μπορεί και χρόνια και να βρεθείς στην θέση της Ελένης, όχι γιατί δεν πρόσεξες εσύ ή έκανες κάτι λάθος αλλά γιατί δυστυχώς συμβαίνει σε κάποιο ποσοστό από μας.

Το θέμα είναι η ελληνική κοινωνία να μην προστατεύει πλέον τους δράστες τέτοιων εγκλημάτων, να μην κατηγορεί έστω και χαμηλοφώνως τα θύματα ώστε να μην αποτελούν τέτοιες απόψεις δικαιολογία στα στόματα των δραστών. Τι πάει να πει ”Με μείωσε σαν άνδρα;” και είναι τόσο βαρύ ώστε να δικαιολογεί έναν ξυλοδαρμό και την δολοφονία ενός ανθρώπου;

Διαβάστε επίσης

Γυναικοκτονία: Μια νεολογική λέξη που στοχεύει να κάνει πράξη το ”Ούτε μια λιγότερη”

Βιασμός: Μύθοι και νομικό πλαίσιο – Από την Αρχαιότητα ως το Μεσαίωνα

Βιασμός: Μύθοι και νομικό πλαίσιο – Από το Μεσαίωνα μέχρι σήμερα…