Jesus Christ Superstar (Από τη ριζοσπαστικοποίηση στον συμβιβασμό και πάλι πίσω)

Από το Ωσαννά στη σταύρωση λίγες μέρες δρόμος. Έναν δρόμο που παρουσιάζει όμορφα η ροκ όπερα Jesus Christ Superstar. Μια όπερα που ενόχλησε και ενοχλεί, όχι γιατί προσέβαλε τον χριστιανισμό, αλλά αντιθέτως επειδή ακριβώς θύμισε την αρχική του μορφή, την πρώιμη ριζοσπαστική του διάσταση. 

He is dangerous,  αναφωνούν οι γραμματείς και οι φαρισαίοι, this carpenter king, this Jesus must die. Ο Ιησούς πρέπει να πεθάνει γιατί απειλεί το κατεστημένο, και επομένως την εξουσία τους. Τι γίνεται όμως όταν μετά από αρκετά χρόνια, αρκετές εξεγέρσεις σκλάβων και καταπιεσμένων, ο χριστιανισμός γίνεται επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας;

Πλέον πολλοί από τους προηγούμενους υποτελείς είναι το νέο κατεστημένο, και παραδόξως η ίδια τους η φιλοσοφία, η ίδια τους η θρησκευτική θεώρηση είναι πλέον απειλή. Οπότε πλέον χρειάζεται η επικάλυψη τους με μια αποστεωμένη, ακίνδυνη εκδοχή, η οποία θα δίνει έμφαση στα σύμβολα και στους τύπους, στους θεατρινισμούς και το θέαμα και όχι στην ουσία.

Το ίδιο μπορεί να παρατηρηθεί από την πολιτική μέχρι την τέχνη, από τη γαλλική και τη ρωσική επανάσταση έως και τον κινηματογράφο.  

Η αναπαράσταση της Γαλλικής επανάστασης από τους Gojira στην τελετή έναρξης των ολυμπιακών αγώνων σόκαρε, ακριβώς γιατί θύμιζε την κανονική εκδοχή της επανάστασης και όχι τη light αναπαράστασή της. Οι αναφορές στην Ελληνική επανάσταση του 1821 ή και στο Πολυτεχνείο έχουν μια αφηρημένη αφήγηση γύρω από ποιήματα και εικόνες, που δεν αποτυπώνουν την πραγματική κοινωνική διάσταση τους, την ταξικότητά τους δηλαδή. 

Το ίδιο γίνεται πολύ εμφανές στις δύο ταινίες Το Κοράκι (Τhe Crow). Η πρώτη ταινία έχει ως βάση ένα underground graphic novel με έντονα κοινωνικά και ταξικά στοιχεία, καθώς διαδραματίζεται σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά που έχει μπει στο στόχαστρο ενός μεγαλοεργολάβου. Προκύπτει λοιπόν μια σκοτεινή και δυνατή ταινία, στην οποία βασίζεται το requel του 2024, βγάζοντας όμως κάθε κοινωνικό στοιχείο, με χαρακτήρες που ούτε ξέρουμε πως ή γιατί ζουν. Και τελικά προκύπτει μια άνευρη και κακή ταινία. 

Το ίδιο μπορεί να γίνει και με τη μεγάλη εβδομάδα, καθώς η απλή αναπαράσταση εθίμων αποκόπτει το πραγματικό νόημα της εβδομάδας των παθών, τη μάχη ενάντια σε μια σκληρή, βίαιη και άνιση κοινωνία, το όραμα για έναν άλλο κόσμο, τη θυσία του Θεού προς χάρη του ανθρώπου, τη θυσία του αρχηγού ώστε να προχωρήσουν οι μαθητές. Η Ανάσταση είναι το πέρασμα σε μια διαρκή μάχη για έναν άλλο κόσμο που είναι όχι μόνο αναγκαίος αλλά και εφικτός.

Υπό αυτό το πρίσμα καλή ανάσταση και καλό Πάσχα.

 

Πάνος Χριστοδούλου, Βιοπαθολόγος/Εργαστηριακός Ιατρός, Ιατρός Δημόσιας Υγείας και κοινωνικής Ιατρικής,  MSc Διοίκησης Μονάδων Υγείας, MSc Διατροφής, Τροφίμων και Μικροβιώματος, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, PGCert Διαχείρισης κρίσεων στη δημόσια υγεία και ανθρωπιστικής απάντησης