REVOLTERPIECES: Ξενέρωτες σκέψεις για τον έρωτα την ημέρα του Βαλεντίνου

1. Πέρα από το φιλοσοφικό Νόημα που σου δίνει ο έρωτας, ότι αποτελεί δηλαδή λόγο για να ζεις, αποτελεί σε κάθε περίπτωση και μια κοινωνική μηχανική αναπαραγωγής. Δηλαδή, μέσα από την ιδέα και το θεσμό του έρωτα (και του γάμου και της πυρηνικής οικογένειας σαν αποτέλεσμα αυτού), εξασφαλίζει μια κοινωνία την αναπαραγωγή των μελών της. Κάτι το οποίο κάθε άλλο παρά αθώο είναι στον καπιταλισμό, όπου οι πληθυσμιακές ανάγκες είναι πλέον πιο ενδελεχώς μελετημένες και διαμορφωμένες από ποτέ, με παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν σε καμία περίπτωση με την κοινωνική ευτυχία αλλά με την αναπαραγωγή της καπιταλιστικής εξουσίας. Κράτη, διακρατικοί οργανισμοί, εκατοντάδες κοινωνιολόγοι και άλλοι επιστήμονες ανά τον κόσμο ασχολούνται με το αντικείμενο σε θεωρητικό και εξειδικευμένο επίπεδο. Άλλοτε το κράτος χρειάζεται αυξημένο πληθυσμό (σε περιόδους ανάπτυξης, σε πολέμους κτλ) και πριμοδοτεί τις γεννήσεις, άλλοτε του περισσεύει (σε περιόδους κρίσης και ύφεσης) και διαμορφώνει πολιτικές θανάτου (αυτό και μόνο αυτό είναι οι περικοπές στην Υγεία). Καμιά φορά χρειάζεται ένα πιο εξειδικευμένο καλιμπράρισμα, οπότε έχεις τον Κυριάκο Μητσοτάκη να υπόσχεται από τη μια περικοπές στη Παιδεία και στην Υγεία, από την άλλη επιδότηση των γεννήσεων. Κάθε στοιχειωδώς έξυπνος άνθρωπος καταλαβαίνει από αυτό και τι κοινωνικό υποκείμενο θέλει να διαμορφώσει μέσα από αυτές τις πολιτικές (αμόρφωτο, νεανικό με μικρή προσδοκία ζωής) και αφετέρου για τι σκοπό (χαμηλής εξειδίκευσης εργασία, μειωμένης κριτικής σκέψη πολίτη, κρέας για τα κανόνια στον πόλεμο που αχνοφαίνεται να κοντοζυγιάζει)

2. Η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου είναι για πολλούς “μια απάτη για να βγάζουν τα μαγαζάκια κέρδη”. Αυτό είναι η ανάλυση του smart-dumb τύπου. Δηλαδή, από τη μια αντιλαμβάνεται κάπως θολά το “στημένο” της υπόθεσης, ίσως και να αμφισβητεί με μια υγεία την μετατροπή του έρωτα σε μια εθιμοτυπία, αλλά χάνει το μπούσουλα σε όλα τα άλλα. Πρώτον, η γιορτή αυτή δεν κινείται με βάση “τα συμφέροντα των μαγαζιών”. Δεν κινεί η Ρεζέρβα και τα λουλουδάδικα την Ιστορία. Η ανάγκη της επιτελεστικότητας της γιορτής του Βαλεντίνου από κρατική και εκκλησιαστική μεριά έγκειται στο σημείο 1. Κατά δεύτερον, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη τον επετιακό εορτασμό των πραγμάτων που συγκροτούν και δίνουν ταυτότητα στις κοινωνίες τους. Για αυτό έχουμε τις “εθνικές” εορτές, για αυτό και η εργατική τάξη και το κίνημά της έχουν θεσπίσει τις δικές τους “ταξικές” εορτές (λχ 17/11). Την ίδια ανάγκη έχει και ο έρωτας. Κάθε φορά που γιορτάζουμε στις 14/2, έστω και στο πρόσωπο ενός δυτικού χριστιανικού αγίου, ουσιαστικά δηλώνουμε ότι στην κοινωνία μας έχει σημασία ο έρωτας σαν συναίσθημα και σαν θεσμός. Και αυτό είναι ένας θεσμός θετικός για τον άνθρωπο. Προσωπικά μάλιστα θεωρώ ότι πίσω από τη μηδενιστική αμφισβήτηση της γιορτής δεν είναι το απελευθερωτικό από τα δεσμά της θρησκείας και του εμπορίου πρόταγμα, αλλά η ατομικιστική εξύψωση της άρνησης να αγαπήσεις έστω και το ένα άτομο με το οποίο φτιάχνεις την οικογένειά σου. Το στοίχημα δεν είναι να πάψουμε να γιορτάζουμε τον έρωτα, αλλά να τον γιορτάζουμε ξέχωρα από τη χριστιανική λατρεία. Και αυτό όχι μόνο σαν ανάγκη αποκοπής της κοινωνίας από τον εξουσιαστικό θεσμό της εκκλησίας, αλλά και για να αγκαλιάσουμε περισσότερο την ιδέα ότι ο έρωτας μεταξύ δύο ανθρώπων δεν χρειάζεται “εκ των άνωθεν” νομιμοποίηση της σημαντικότητάς του. Δηλαδή, αν για το χριστιανισμό η αγάπη μεταξύ των ανθρώπων έχει αξία σαν αγάπη για τα δημιουργήματα του Θεού, πρέπει να νοηματοδοτήσουμε την αγάπη μεταξύ των ανθρώπων σαν αξία από μόνη της. Και σίγουρα, είναι επιτακτική ανάγκη να τον απομακρύνουμε όσο γίνεται από τις δαγκάνες του Κεφαλαίου¹

3. Θυμίζω ότι σε κάποια φάση ο Χριστόδουλος, όταν ζέστανε τις μηχανές για το ρόλο του εθνάρχη- ένα χρόνο πριν τη φάση με τις υπογραφές- είχε κάνει μια προσπάθεια να αντικατασταθεί η γιορτή του έρωτα από τη δυτικόφερτη 14η Φλεβάρη στην ανατολική εορτή των Αγίων Ακύλα και Πρισκίλλης στις 13 του ίδιου μήνα. Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τη σχέση του χριστιανικού πολιτισμού με τον έρωτα, όπως και για το πώς ακόμα και σήμερα, που η εκκοσμίκευση είναι μεγαλύτερη από ποτέ, γιορτάζουμε τον έρωτα με βάση ένα χριστιανό άγιο. Σίγουρα όμως είναι αρκετά εύκολο point να γίνει το πώς ένας άνθρωπος σαν το Χριστόδουλο ήταν ο λιγότερο κατάλληλος να μιλήσει για αυτό το θέμα. Ένας άνθρωπος που ξεχείλιζε μίσος, που έκανε πλάτες στη Χούντα, ένας άνθρωπος που ακόμα και όταν μιλούσε για “χριστιανικό φεμινισμό” εννοούσε ότι οι γυναίκες έχουν “φυσικό ρόλο” στις κουζίνες να μεγαλώνουν τα παιδιά, που υπεραμύνθηκε του “άβατου” του Αγίου Όρους. Τι είδους έρωτα μπορεί να νοιώθει ένας άνθρωπος απέναντι σε άλλους ανθρώπους που τους θεωρεί “less than”; Σίγουρα κανένα είδος που να εκφράζει υγεία.

Καλή εορτή στους ερωτευμένους, καλά κουράγια στους υπόλοιπους, καλή χώνεψη στους μίζερους που θα πρήξουν τους πρώτους για τα δίκια του μη εορτασμού.

Αφιερωμένο σε όσους αγαπάνε, με ανταπόκριση ή μη.

ΥΓ. Πόσο cool υφάκι ο Βαλεντίνος στη φωτό του τίτλου; Βάλ του ένα τσιγάρο στο χέρι και είναι έτοιμος να κλέψει το κορίτσι σου! Ποιος θεούλης καλλιτέχνης το έφτιαξε;

[1]    REVOLTERPIECES, Ἔρως ἀνίκατε Lacta