Ο Harry Potter και η κληρονομιά των Χριστουγέννων (Από ένα νοσταλγικό παρελθόν προς ένα διαφορετικό μέλλον)

Είναι αρκετές οι ταινίες οι οποίες συνδέονται με τις γιορτές, είναι λίγες οι οποίες μπορούν να εκφράσουν τις γιορτές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Η σειρά των ταινιών Harry Potter (οχτώ ταινίες για εφτά βιβλία) έχει συνδεθεί, λόγω κυκλοφορίας στους κινηματογράφους, με την περίοδο των Χριστουγέννων. Τα Χριστούγεννα έχουν περάσει εδώ και αρκετό καιρό, ένα μήνα και κάτι για την ακρίβεια, αλλά η νοσταλγία παραμένει, μια νοσταλγία όχι μόνο για τα Χριστούγεννα αλλά για μια πιο ξέγνοιαστη εποχή.

Όταν βγήκε η πρώτη ταινία ήμουν Β’ λυκείου, στη δεύτερη, λίγους μήνες πριν τις πανελλήνιες, στην τρίτη, πρωτοετής φοιτητής στην Πάτρα μέχρι την τελευταία, όπου με βρήκε να έχω τελειώσει τη σχολή, ενώ αν προσθέσουμε και τη σειρά ταινιών Fantastic Beasts φτάνουμε στα χρόνια της ειδικότητας στα Γιάννενα. Το μαγικό με τη σειρά ταινιών (και αντίστοιχα με τα βιβλία) είναι ότι μεγάλωναν ταυτόχρονα με τον θεατή (ή τον αναγνώστη), άλλαζαν μαζί του, εξελίσσονταν. 

Από μια ευχάριστη απόδραση από την πραγματικότητα που ήταν η πρώτη ταινία, η δεύτερη αρχίζει να έχει λίγες πιο σκοτεινές νότες καθώς αποτυπώνεται πως όλοι οι μάγοι δεν είναι και ιδιαίτερα καλοί, με μεγαλύτερη έμφαση στο ζήτημα του ρατσισμού και των διακρίσεων, και στην τρίτη αρχίζει να γίνεται αισθητή η διαφθορά της εξουσίας και των πλουσίων. Θα μπορούσε να είναι και ο δρόμος της συνειδητοποίησης από την είσοδο στην εφηβεία προς την πρώιμη φοιτητική πολιτική ωρίμανση. 

Η τέταρτη ταινία αποτελεί ορόσημο καθώς όλα πλέον αλλάζουν, κάπως έτσι ήταν και η χρονιά που βγήκε η ταινία λίγο πριν τον αγώνα ενάντια στην αναδιάρθρωση του άρθρου 16 στην Ελλάδα και γενικότερα σε μια περίοδο αναβρασμού στην Ευρώπη όπου σιγά σιγά γίνεται αντιληπτή η εμφάνιση της οικονομικής κρίσης. Η φράση του Dumbledore στο τέλος της ταινίες Dark and difficult times lie ahead Harry, it will soon come a moment when we have to choose between what is right and what is easy θα μπορούσε να αντικατοπτρίζει ολόκληρη την επόμενη δεκαετία. Μια δεκαετία όπου όντως πλέον τα πάντα είχαν αλλάξει. 

Η πέμπτη και η έκτη ταινία βρίσκουν τους ήρωες να προσπαθούν να υπερασπιστούν το σχολείο τους απέναντι στην εντατικοποίηση από τη μια και από την άλλη ενάντια σε έναν όλο και πιο αυταρχικό κόσμο, ανάμεσα σε μια γραφειοκρατία που θέλει την νεολαία πειθήνια και μια σέκτα μάγων που θέλουν να διευρύνουν τη σφαίρα επιρροής τους στον κόσμο των ανθρώπων με έναν Voldemort που αποτελεί και παραγωγό του συστήματος αλλά και φυσική εξέλιξη του. Κάτι σαν τα τελευταία φοιτητικά χρόνια και την πρώτη επαφή με την αγορά εργασίας. Οι δυο τελευταίες ταινίες, βασικά η τελευταία ταινία σε δυο μέρη, δείχνει τον αγώνα των ηρώων απέναντι σε αυτό το βάρβαρο σύστημα σιωπηρής ομοιομορφίας. 

Μια μάχη στην οποία φαίνεται η υπεροχή των έργων απέναντι στα λόγια, ότι σημασία δεν έχει τόσο ο αριθμός των υποστηρικτών αλλά η ισχύς των πεποιθήσεων τους, η δύναμη του να αγωνίζεσαι όταν όλα φαίνονται χαμένα. Το ότι οι ήρωες νικάνε βέβαια δε συμβαδίζει τόσο με την πραγματικότητα, τουλάχιστον όχι ακόμα. Αποτελεί όμως η σειρά αυτή ταινιών, εκτός από μια καλή νοσταλγική αναδρομή και μια υπενθύμιση ότι πάντα υπάρχει ελπίδα αρκεί κάποιος να θυμηθεί να ανάψει ένα μικρό φως ειδικά σε δύσκολους καιρούς όπου θα πρέπει να επανέλθουν μάζες του παρελθόντος όπως αυτή του άρθρου 16. 

Αποτελεί μια υπενθύμιση σε όσους ισχυρίζονται ότι τίποτα δεν αλλάζει, πως τα πάντα αλλάζουν. Μπορεί τα τελευταία να άλλαξαν δυστυχώς προς το χειρότερο. Μπορεί το “αυτά που λέτε δε γίνονται”, να έγιναν τελικά αλλά από την πλευρά των προβλέψεων για ένα χειρότερο μέλλον που όντως τελικά μας ετοίμαζαν. Αποτελεί μια υπενθύμιση όμως ότι κάποτε και ζούσαμε καλύτερα και άρα μπορούμε να το ξανακαταφέρουμε, με ακόμα καλύτερους όρους και με ακόμα καλύτερη προοπτική. Από εκεί και πέρα όπως λέει πάλι η ταινία help will always be given to Hogwards to those who deserve it. 

ΥΓ: Επίσης πολύ αντίστοιχη με την εποχή της η σειρά ταινιών Fantastic Beasts, την εποχή επανάκαμψης του φασισμού και της ξενοφοβίας.

Πάνος Χριστοδούλου, Βιοπαθολόγος/Εργαστηριακός Ιατρός, MSc Διοίκησης Μονάδων Υγείας, MSc Διατροφής, Τροφίμων και Μικροβιώματος, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, PGCert Διαχείρισης κρίσεων στη δημόσια υγεία και ανθρωπιστικής απάντησης