Ωδή στη γυναίκα

Ήταν 8 Μάρτη του 1857, όταν οι εργάτριες στα υφαντουργεία και στα ραφτάδικα της Νέας Υόρκης κατέβηκαν σε απεργία διεκδικώντας ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς, μείωση των ωρών εργασίας και κοινωνική ισότητα. Εκείνη την ημέρα, 20.000 εργάτριες ξεχύθηκαν στους δρόμους της Νέας Υόρκης φωνάζοντας το σύνθημα «Ψωμί και τριαντάφυλλα» (Bread and Roses), με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Οι γυναίκες αυτές, όρθωσαν το ανάστημα τους απέναντι στην αδικία, την εκμετάλλευση και τα ίδια τα καταπιεστικά καθεστώτα. Έγιναν σύμβολο αγώνα και χάραξαν εκείνο τον δρόμο των συλλογικών διεκδικήσεών, τον δρόμο του «Εμείς».

Ενός λεπτού σιγή λοιπόν, για τις γυναίκες του χθες αλλά και τις γυναίκες του σήμερα. Για όλες εκείνες τις γυναίκες που σηκώνουν καθημερινά το ανάστημά τους απέναντι στον ισχυρό και τον καταπιεστή. Στη μισθωτή γυναίκα, στην αυτοαπασχολούμενη, στην άνεργη, στην γυναίκα που καλλιεργεί τη γη, στη γυναίκα της υπαίθρου, στη γυναίκα χαμηλοσυνταξιούχο, στη γυναίκα μετανάστρια και στη γυναίκα πρόσφυγα που με άμεσο κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής διέσχισαν βουνά και θάλασσες για ένα πιο φωτεινό και πιο ανθρώπινο μέλλον. Ενός λεπτού σιγή, στις μητέρες που μεγαλώνουν μόνες τους τα παιδιά τους, στις μητέρες που παλεύουν για να βγάλουν τα προς το ζην, σε εκείνες τις μητέρες που μαζί με τους συντρόφους τους μεγαλώνουν εκείνα τα ωραία παιδιά του αύριο, που τους μαθαίνουν να αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο, που τους μαθαίνουν το δίκιο και το άδικο, που τους μαθαίνουν να σέβονται το διαφορετικό, να στέκονται πλάι στον αδύναμο και που τους υπενθυμίζουν καθημερινά ότι χωρίς τον άνθρωπο δεν είμαστε κανείς. Στις φοιτήτριες, που κόντρα στον καιρό τραγουδούν δυνατά: «Δεν πα να μας χτυπάν με όλμους και κανόνια, δεν πα να μας χαλάν τα πιο όμορφά μας χρόνια, κι αυτοί που μας μιλούν πως θέλουν το καλό μας, ποτέ τους δεν ακούν το δίκιο το δικό μας». Στη γυναίκα γιατρό και στη γυναίκα νοσηλεύτρια που σε αυτή τη δύσκολη συνθήκη της πανδημίας παλεύουν μόνες στην αρένα και έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες με τις ελλείψεις του ΕΣΥ αλλά και με ένα ανύπαρκτο κράτος πρόνοιας και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Σε εκείνες που αγωνίζονται για το δικαίωμα στην εργασία με πλήρη εργασιακά-ασφαλιστικά δικαιώματα, στη μόρφωση, στην υγεία, στον πολιτισμό, στη στέγη και την κατοικία, στον ελεύθερο και ποιοτικό χρόνο, για το δικαίωμα της ανιδιοτελούς αγάπης και του έρωτα, το δικαίωμα του δεσμού της οικογένειας και της μητρότητας αλλά και το δικαίωμα στην ίδια της ζωή.

Ενός λεπτού σιγή όμως και για εκείνο το ποίημα του Τζέιμς Οπενχάιμ «Bread and Roses» που ήταν αφιερωμένο στις «γυναίκες της Δύσης» και ακόμη και σήμερα, τον 21ο αιώνα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ και θα μας θυμίζει πάντα πως δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε, παρά μόνο τις αλυσίδες μας:

Βαδίζοντας στη διαδήλωση – είναι όμορφη η μέρα
Για τους ανθρώπους που μας ακούν να απαιτούμε:
Ψωμί και τριαντάφυλλα! Ψωμί και τριαντάφυλλα!
Τα σκοτεινά μαγεριά, οι γκρίζες αποθήκες των κλωστοϋφαντουργείων,
λούζονται με τη λάμψη ενός αναπάντεχα ανατέλλοντος ήλιου.
Βαδίζοντας στη διαδήλωση, παλεύουμε και για τους άντρες εργάτες,
Γιατί τους γέννησαν γυναίκες,
και μεις γινόμαστε τώρα οι μάνες τους.

Ποτέ πια οι ζωές μας ένας μόχθος,
από τη γέννηση μέχρι τον θάνατο.
Βαδίζοντας στη διαδήλωση, φέρνουμε τις υπέροχες ημέρες,
Ο ξεσηκωμός μας, ξεσηκωμός του Ανθρώπου.
Ποτέ πια σκλάβοι και αφέντες,
ποτέ πια οι πολλοί να ταΐζουν τον ένα,
Όλοι να απολαμβάνουμε τα αγαθά της ζωής:
Ψωμί και τριαντάφυλλα, ψωμί και τριαντάφυλλα.

Έφη Θάνου
Κοινωνική Λειτουργός