Πατσαβουριάζειν μετ’ ευπρεπείας

Όχι. Δεν είναι η ναυτία του Σαρτρ που αισθάνομαι. Είναι η ναυτία του τσάτρα πάτρα. Σε όλα. Μια ισοπεδωτική πανδημία που δεν έχει αφήσει μισό άνθρωπο αλώβητο, εντός – εκτός χώρας, εντός – εκτός ζωής μου. Είναι μια ολόκληρη προπαγάνδα, μια συστηματική εκπαίδευση, εξατομικευμένη και συνάμα γενική, που θέλει – και προφανώς πέτυχε – να ζουν και να δουλεύουν, να πεθαίνουν και να ξεχνιούνται μιλιούνια άνθρωποι με το δόγμα: Αστα να πάνε, σπρώξτα κάτω από το χαλί, ξέχνα τα, ηρέμησε κι άλλα τέτοια σάπια κλισεδάκια, με ένα στόχο επιβιωτικό, έτσι και τέτοιο, που συνοψίζεται στη διαβόητη φράση «να πάμε παρακάτω». Σε άλλες εκδοχές, δήθεν πιο συντηρητικές, το τσάτρα πάτρα είναι του τύπου να βγει η μέρα, μη σου πω κι η ώρα, κι αύριο «έχει ο Θεός».

Και κάπως έτσι αυτή η ιδεολογία, ενίοτε δηλαδή το πατσαβουριάζειν μετ’ ευπρεπείας, έγινε εργαλείο, φονικό όπλο στα χέρια «υπευθύνων». Δεν πα’ να ξοδεύονται δισεκατομμύρια εργατοώρες και λεφτά για πλάνα και σχέδια επί βαρύγδουπων κατασκευών, όπως η διαχείριση κρίσεων, ο έλεγχος του θυμού, η θωράκιση του έξω και του μέσα του καθενός, το τσιμέντωμα της εκάστοτε κερκόπορτας. Το τσάτρα πάτρα εγκαταστάθηκε και θριαμβεύει επί ορατών τε και αοράτων ανθρωπίνων σχέσεων, και σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο. Οπότε ακούω φωτιά και με πιάνει ναυτία. Γιατί χάρη στο τσάτρα πάτρα των… εντυπώσεων, μπορεί να καούν άνθρωποι, να χαθούν κόποι μιας ζωής, να μείνουν ουλές σε κορμιά και ψυχές, επειδή, εκτός των άλλων, στον ιστό του τσάτρα πάτρα μπορεί να χτιστούν καριέρες, ιεραρχικές αναρριχήσεις, γλοιώδεις επιτυχίες, και κυρίως αυτή η κατάχρηση θέσης και εξουσίας, που μες το τσάτρα πάτρα σε κάνει πραγματικά, και όχι ψευδαισθησιακά, τόσο ισχυρό ώστε να αποκτάς δικαίωμα επί της ζωής του άλλου. Είναι η στιγμή που σε κάνει διαβολικά καλό.

Μες στο τσάτρα πάτρα κρύβεται και το τίμημά του. Άλλοι το βαφτίζουν δεύτερη ευκαιρία. Είναι συνήθως αυτοί που την κρατάνε για τον εαυτό τους, άνθρωποι σκατόψυχοι, που δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους, και καλά διδαγμένοι από το Βυζάντιο, τυφλώνουν τους αντιπάλους τους, κυριολεκτικά, για να μη χάσουν την ευκαιρία τους. Αλλοι συνθλίβονται, βαράνε το κεφάλι τους στον τοίχο που δεν πρόβλεψαν, δεν οργάνωσαν αυτό που ‘χαν να κάνουν στη βάρδιά τους, και πάλι τσάτρα πάτρα, λαγουμιάζουν ώσπου να τους τρομάξει το επόμενο μπουμ.

Κορυφαία απόδειξη αυτού του πατσαβουριάσματος είναι οι τίτλοι. Όλοι οι τίτλοι. Απ’ αυτούς που μπαίνουν στα άρθρα, στα ρεπορτάζ, στα βιβλία, στις αναρτήσεις, έως τους τίτλους των αξιωμάτων. Διαβάζεις για παράδειγμα «καλύτερος δήμαρχος της Ελλάδας ο Μπέος». Κι από κάτω ένας σύλλογος, σωματείο, ΜΚΟ της περιοχής του του ‘δωσε τον τίτλο. Πάρε μια Ελλάδα τσάτρα πάτρα να ‘χεις. Ακούς αρχηγός της Πυροσβεστικής. Κι από κάτω, τσάτρα πάτρα, ένα και το αυτό η φωτιά και η φωτιά στα μπατζάκια των από κάτω του. Το τίμημα άμα μπλέξεις την έδρα ως αξίωμα με την έδρα ως ανατομία, τότε όλα γίνονται πρωκτός.

Σημείωση: Το άρθρο της Λιάνας Κανέλλη αναδημοσιεύεται από τον Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου 25-26/7/2020

Το Σκίτσο είναι του Πάνου Ζάχαρη