Προπέτασμα καπνού (Πώς η Ρωσία έσωσε τη Δύση)

Και ξαφνικά η πανδημία έληξε ή, μάλλον καλύτερα, κρύφτηκε πίσω από τον καπνό του πολέμου Ρωσίας και Ουκρανίας. Εκεί λοιπόν που βλέπαμε αγωνιώδη δελτία στα κανάλια, στις εφημερίδες και στις κυβερνητικές συναντήσεις, πλέον το μόνο που βλέπουμε είναι (σκηνοθετημένα) πολλές φορές πλάνα από την επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία (άλλωστε σε έναν πόλεμο, η πρώτη που σκοτώνεται είναι η αλήθεια!). Σε σχέση όμως με την πανδημία και την διαχείρισή της, πού ακριβώς βρισκόμασταν πιο πριν;

Βρισκόμασταν στην παταγώδη αποτυχία του δυτικού νεοφιλελεύθερου κόσμου να διαχειριστεί την πανδημία, που όλο και τελείωνε εδώ και σχεδόν 3 χρόνια, όχι όμως και οι νεκροί από αυτή, ούτε και οι οικονομικά κατεστραμμένοι. Τα εμβολιαστικά προγράμματα δεν έφτασαν ποτέ στην Αφρική (και στον υπόλοιπο φτωχό κόσμο), όπου και παράγονταν οι περισσότερες μεταλλάξεις του ιού, τα συστήματα υγείας και οι κοινωνικές δομές ουδέποτε ενισχύθηκαν, τα κρούσματα δεν μειώθηκαν (στις περισσότερες χώρες μάλιστα αυξήθηκαν), η εργασία δεν στηρίχθηκε και η φτώχεια πλανάται σαν ένα φάντασμα πάνω από τον αναπτυγμένο κόσμο. Μια παταγώδης αποτυχία του «αναπτυγμένου», δυτικού κόσμου.

Την ίδια στιγμή οι ανατολικές χώρες, κυρίως η Ρωσία και η Κίνα, οργάνωσαν πολύ πιο αποτελεσματικά την αντίδρασή τους απέναντι στην πανδημία, ακολούθησαν πιο συγκεκριμένα και συγκροτημένα μέτρα, ενίσχυσαν τα συστήματα υγείας τους με βάση τα πρωτόκολλα του ΠΟΥ, πραγματοποίησαν πιο αποτελεσματικό επιδημιολογικό έλεγχο. Και ενώ λοιπόν η πανδημία ξεκίνησε από την Κίνα, η Κίνα μηδένισε τα κρούσματα ενώ η δύση πέταξε λευκή πετσέτα και γύρισε στην περίφημη ανοσία της αγέλης (υπάρχει άραγε για την περίπτωση του sars cov2 ανοσία αγέλης;). Όμως η ανοσία δεν ήρθε ποτέ και κάπου εκεί άρχισε να φαίνεται και η αποτυχία του αφηγήματος ενός πιο πολιτισμένου και αποδοτικού δυτικού (νεοφιλελεύθερου) κόσμου.

Και κάπου εκεί ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ή, μάλλον, ξεκίνησε η Δύση να ασχολείται πιο ενεργά με έναν πόλεμο που ξεκίνησε το 2014, όταν το ΝΑΤΟ χρησιμοποίησε στην Ουκρανία (όπως και σε άλλες περιοχές στο παρελθόν, πχ Κροατία) τους νοσταλγούς του τρίτου Ράιχ (το Δυτικό Τομέα και το Τάγμα του Αζόφ) και όχι μόνο, για να ανατρέψει την κυβέρνηση και να ξεκινήσει τη διαδικασία προσάρτησης της χώρας αυτής στη «συμμαχία». Η τότε πραξικοπηματική συμμαχία των ναζί και νεοφιλελεύθερων δημιούργησε εικόνες βγαλμένες από το μεσαίωνα: εμπρησμοί κτηρίων και δολοφονίες συνδικαλιστών, στραγγαλισμοί εγκύων, βασανισμοί κομμουνιστών, βεβήλωση μνημείων της αντιφασιστικής νίκης του 1945. Αυτό όμως δεν ενοχλούσε τότε ούτε τμήματα της «εκσυγχρονιστικής» αριστεράς, ούτε τους χίπστερ και ελαφρώς απολιτικ κεντρώους και έτσι τότε δεν απηύθυναν πύρινους λόγους υπέρ της ειρήνης. Λες και η ειρήνη των λαών συνοψίζεται γύρω από λουλούδια, αγκαλιασμένα ζευγάρια και το «imagine all the people» του Λένον. Πόσο μάλλον δεν ενόχλησε τα καθαρόαιμα νεοφιλελεύθερα καπιταλιστικά πουλάρια που κυριαρχούσαν στις κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ και των ΗΠΑ. Εβδομάδες πριν τουίταρε σχεδόν καθημερινά ο Μπάιντεν ότι κάθε αύριο θα εισβάλει ο Πούτιν στην Ρωσία. Και μια μέρα το πέτυχε! Τζάκποτ!

Το timing, που λεν και στα χωριά μας, είναι πλέον ιδανικό για να κρυφτεί και η αποτυχία στη διαχείριση της πανδημίας. Ταυτόχρονα η ενεργειακή κρίση, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη καπιταλιστική κρίση και σε συνδυασμό με την διαχείριση της πανδημίας που έκανε αυταπόδεικτό και προφανές ένα άλλο κοινωνικό μοντέλο, ένα άλλο οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο, ουσιαστικά έκαναν τον δυτικό καπιταλιστικό κόσμο να αδημονεί για το timing αυτό. Τώρα πια συνάνθρωποι έχουμε έναν νέο κίνδυνο, ένα νέο εχθρό: Ο Πούτιν και οι Ρώσοι! Αυτό προφανώς δε σημαίνει ότι ο Πούτιν είναι (ή θεωρούμε ότι είναι) ο αναβιωτής του σοβιετικού οράματος (αν και με βάση μια έρευνα κοινής γνώμης που έγινε αρχές Γενάρη στην USA, οι 42 στους 100 θεωρούν ότι οι Ρώσοι είναι εχθροί των ΗΠΑ, είναι ακόμη και σήμερα, οι «κακοί κομμουνιστές» στο Ράμπο 1,2,3,4,5 και πάει λέγοντας), ούτε όμως σημαίνει ότι δεν βόλεψε και αφάνταστα τον Δυτικό κόσμο σε αυτή τη χρονική συγκυρία. Προφανώς και διαφωνούμε και αποστρεφόμαστε τους στρατούς κατοχής. Δίκαιοι πόλεμοι υπάρχουν, δίκαιοι στρατοί όχι έλεγε ο Νερούδα. Προφανώς και η Ρωσία, σαν μια καπιταλιστική χώρα, θέλει να πουλάει και να ελέγχει φυσικό αέριο, θέλει να έχει πρόσβαση στη Μεσόγειο, θέλει ουδέτερη ζώνη γύρω της. Αυτό (ναι) είναι κατανοητό. Αυτό όμως που δεν είναι κατανοητό είναι η λογική των ίσων αποστάσεων. Οι ίσες αποστάσεις και σε αυτή την περίπτωση, όπως γίνεται πάντα και μεταξύ θύματος και θύτη, καταλήγουν στην πλήρη κάλυψη του θύτη. Και θύτης είναι οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, η ΕΕ (και ο Πούτιν). Αυτή την στιγμή το μήνυμα πρέπει να είναι εντελώς ξεκάθαρο, όχι γενικώς και αορίστως ενάντια στον πόλεμο! Αλλά ένα μήνυμα οργής απέναντι στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ και της ΕΕ που αντικαθιστούν σιγά σιγά και το κοινωνικό κράτος με ένα νέο imperium. Ο δρόμος για την ειρήνη των λαών είναι ένας άλλος δρόμος! Δεν είναι ο δρόμος των καπιταλιστών! Ο δρόμος για την ειρήνη των λαών περνάει μέσα από την διάλυση του ΝΑΤΟ. Πάνω από 70 χρόνια, πόλεμοι, χούντες, αποικιοκρατία, πρακτοριλίκια, αίμα, θυσίες, φτώχεια για τους λαούς του κόσμου τούτου. Όλου του κόσμου τούτου!

Ας αναρωτηθούμε, αυτή τη δύση θέλουμε; Σε αυτήν άραγε ανήκουμε; Σε μια δύση της προτεσταντικής λογικής του ατομικού συμφέροντος, της ατομικής ευθύνης και του κέρδους πάνω από τους ανθρώπους; Και δεν θα σας πούμε για τον σοσιαλισμό ως φιλοσοφικό ρεύμα, ως συνολικό οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό. Αλλά αναρωτηθείτε, έχουν καμιά σχέση έστω η φιλοσοφία και τα ρεύματα επιρροής, της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, της Γαλλικής Επανάστασης, της Ιταλικής Αναγέννησης, ακόμα και του Βυζαντίου με αυτό που βλέπουμε σήμερα ως κυρίαρχο στην Δύση; Ας μην κοροϊδευόμαστε, λοιπόν, δεν υπάρχει ένας δυτικός κόσμος, άλλα δύο. Και από ό,τι φαίνεται (και) αυτή τη φορά δεν βρισκόμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, τουλάχιστον όσον αφορά την ιστορική και κοινωνιολογική διαδρομή μας.

Η «Δύση», λοιπόν, δεν προσπαθεί να σωθεί από τη Ρωσία, αλλά από την ίδια της την αποτυχία, ώστε να αποφύγει, μαζί με πολλά άλλα, και τον απολογισμό της τελευταίας διετίας. Χρέος μας είναι να μη την διευκολύνουμε και να μη χαθούμε στον πυκνό καπνό που χρησιμοποιούν ως προπέτασμα.

Βάσω Αμπελογιάννη, Διπλ.Μηχανικός Η/Υ και Πληροφορικής. μέλος ΓΣ ΑΔΕΔΥ

Πάνος Χριστοδούλου, Βιοπαθολόγος/Εργαστηριακός Ιατρός, MSc Διοίκησης Μονάδων Υγείας, MSc Διατροφής, Τροφίμων και Μικροβιώματος, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, PGCert Διαχείρισης κρίσεων στη δημόσια υγεία και ανθρωπιστικής απάντησης, μέλος τριμελούς επιτροπής γιατρών ΓΝ Άρτας