Πρόβα Τζενεράλε

Αν κάποιος έψαχνε έναν τίτλο για την επικαιρότητα θα μπορούσε να διαλέξει μεταξύ πολυπαιγμένων τσιτάτων όπως “Είμαστε σε πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό”, “Πλέουμε σε αχαρτογράφητα νερά”, “Μένουμε σπίτι” και βέβαια δε λείπει η κρατική εμμονή με την “Ατομική ευθύνη”. Εγώ διάλεξα το “Πρόβα Τζενεράλε” και ο λόγος είναι πως κάποια στιγμή τόσο η Ελλάδα όσο και οι υπόλοιπες χώρες που τώρα πολεμούν τον κορονοϊό θα επανέλθουν σε μία πολυπόθητη πλέον κανονικότητα, η οποία θα ξανανοίξει μαγαζιά, επιχειρήσεις, υπηρεσίες και σχολεία. Το μόνο βέβαιο είναι πως αυτή η μάχη που δίνει η ανθρωπότητα δε θα ξεχαστεί τόσο εύκολα, αλλά θα αφήσει πολλά σημάδια χαραγμένα στα άυλα κορμιά των σύγχρονων κοινωνιών μας. Η πανδημία που έπληξε τον πλανήτη θα αποτελέσει ένα σημείο καμπής της παγκόσμιας ιστορίας και θα μεταβάλει σε μεγάλο βαθμό την επόμενη μέρα της κανονικότητας. Δε θα είναι το λυτρωτικό ξύπνημα από έναν εφιάλτη που ακολουθείται από τη συνειδητοποίηση πως όλα ήταν ένα κακό όνειρο που πέρασε και όλα πλέον έχουν επανέλθει στη φυσιολογική τους ροή. 

Το μεσοδιάστημα των δύο κανονικοτήτων, προ και μετά της πανδημίας, στα δικά μου μάτια που δεν είμαι γιατρός ή βιολόγος, είναι μια πρόβα τζενεράλε της νέας αντεργατικής πραγματικότητας που πλησίαζε έτσι κι αλλιώς με γοργούς ρυθμούς και που πλέον βρήκε γόνιμο έδαφος για μία καθολική δοκιμή πριν την εφαρμογή της. Να ξεκαθαρίσω εδώ πως σε καμία περίπτωση δεν αναφέρομαι σε συνωμοσιολογίες που εμπνέουν τον Dan Brown και άλλους “πεφωτισμένους” συγγραφείς. Τη δεδομένη στιγμή δεν με ενδιαφέρει καθόλου, και θεωρώ πως δεν έχει νόημα να απασχολεί κανέναν, η προέλευση του ιού, αν κατασκευάστηκε, αν διέφυγε, αν ψεκάστηκε ή αν τον έφτιαξε ο Βελόπουλος για να πουλήσει κηραλοιφές. Εγώ εξετάζω τον κοινωνικοπολιτικό χαρακτήρα της πανδημίας και παρατηρώ πως οι έκτακτες λύσεις ανάγκης είναι ουσιαστικά οι πρακτικές που αύριο θα υιοθετηθούν στην κανονικότητα της κοινωνίας. 

Ποιες είναι αυτές οι πρακτικές; Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Τηλεργασία ή εργασία από το σπίτι. Κάτι που εδώ και πολλά χρόνια εφαρμόζεται σε διάφορες χώρες, μεταξύ αυτών και στην Ελλάδα και σήμερα αποτελεί το μάννα εξ ουρανού που διασφαλίζει την αδιάλειπτη λειτουργία των επιχειρήσεων και κατά συνέπεια την κερδοφορία των κεφαλαιοκρατών. Η εργασία από το σπίτι είναι ένα αριστουργηματικό πολυεργαλείο στα χέρια του κεφαλαίου που του προσφέρει τεράστια κερδοφορία. Καταρχήν όλα τα πάγια μιας επιχείρησης αυτομάτως περιττεύουν. Κτίρια, γραφεία, καρέκλες, υπολογιστές, κατανάλωση ενέργειας και αναλωσίμων και πλήθος άλλων λειτουργικών εξόδων σε μηνιαία βάση. Ο κάθε υπάλληλος εργάζεται στο χώρο του, ακουμπάει το δικό του λάπτοπ πάνω στο δικό του τραπέζι του δικού του σαλονιού. Τρώει το δικό του φαΐ, στη δική του κουζίνα, πηγαίνει στη δική του τουαλέτα και καταναλώνει το δικό του νερό και χαρτί. Συνδέεται στο δίκτυο της εταιρείας απομακρυσμένα καταναλώνοντας το δικό του ρεύμα και πληρώνοντας τη δική του σύνδεση στο διαδίκτυο. Επιπλέον αποκλείεται να πάθει εργατικό ατύχημα καθώς αν γλιστρήσει θα φταίει η δική του σφουγγαρίστρα. Όσον αφορά τις ανατομικές προδιαγραφές για τις καρέκλες, τα υποβραχιόνια κ.ο.κ. είναι αποκλειστικά δική του ευθύνη, θα μπορούσε να είχε διαλέξει καλύτερα έπιπλα για το δικό του σπίτι σε τελική ανάλυση. Ένα ακόμη τεράστιο κέρδος είναι αυτό του ωραρίου. Ο υπάλληλος εργάζεται ελεύθερα μέσα στο 24ωρο όσες και όποιες ώρες επιθυμεί αρκεί να παράγει το απαιτούμενο αποτέλεσμα. Τώρα αν αυτός θέλει να δει μια σαπουνόπερα στην τηλεόρασή του μεταξύ δύο και τρεις το μεσημέρι είναι επιλογή του. Θα δουλέψει μία ώρα παραπάνω το βράδυ, εξάλλου σπίτι του είναι, δε θα κλείσει και το μετρό. Και βέβαια μην ξεχάσουμε το σημαντικότερο. Κανένας από τους χαραμοφάηδες συνδικαλιστές συναδέλφους του δε θα του ζαλίσει τα αυτιά για απεργίες, στάσεις εργασίας και συλλαλητήρια. Κανένας ΠΑΜίτης δε θα του μοιράσει ανακοινώσεις στην είσοδο το πρωί, κανένας ΚουΚουΕς δε θα του κόψει κουπονάκι ενίσχυσης στο διάδρομο, κανένας συνάδελφός του δε θα τον απασχολήσει στον εργάσιμο χρόνο του. Ούτε καν στο εταιρικό chatroom… Και πάνω από όλα ο εργοδότης απαλλάσσεται μια για πάντα από το βραχνά της απεργίας. Το ΠΑΜΕ δε δύναται να παραβιάσει το ιερό άσυλο της οικίας για να βγάλει σηκωτούς τους απεργοσπάστες, οι οποίοι πλέον μπορούν να εργάζονται αφανώς, συνδεόμενοι απλώς με τους κωδικούς τους στο δίκτυο. Κανένα κτήριο δε θα τελέσει ξανά υπό κατάληψη σε μέρες απεργίας. Εξάλλου η εταιρεία πλέον θα έχει μια τυπική έδρα, ίσως το σπίτι ενός μετόχου, τις μηχανογραφικές της υποδομές νοικιασμένες σε ένα μεγάλο datacenter πολυεθνικής εταιρείας πληροφορικής και οι μέτοχοι θα συνεδριάζουν σε μία πολυτελή σουίτα ενός παραλιακού ξενοδοχείου (πως μου ήρθε τώρα η ΓΣΕΕ στο μυαλό…περίεργο). Τηλεργασία λοιπόν! Το λαμπρό μέλλον της αυριανής κανονικότητας. Τώρα δε που τη δοκιμάσαμε και στο δημόσιο; Ποιος μας πιάνει…

Υπάρχουν όμως και άλλα “τήλε-εργαλεία”. Όπως οι διαδικτυακές αγορές σε πολυκαταστήματα και supermarket. Ο κορονοϊός εκπαιδεύει τον καταναλωτή να αγοράζει αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικά τα αγαθά που θέλει από τα e-shops των πολυεθνικών. Τώρα αν ο μανάβης ή το συνοικιακό κατάστημα με τα ρούχα δε διαθέτουν e-shop τι να γίνει, ας κλείσουν. Έτσι είναι η ελεύθερη αγορά, σκληρή και δίκαιη, ανταμείβει πάντα τον πιο ικανό! Τι άλλο ενσωματώνει στην κουλτούρα μας ο κορονοϊός; Το e-banking, το e-goverment, το e-gambling ακόμη και το e-church. Θα ξεκινήσω ανάποδα καθώς το τελευταίο ήταν ένα από τα πλέον ιλαρά που συνέβησαν τις τελευταίες ημέρες. Μία ενορία στο Περιστέρι ανάρτησε σε ναό ανακοίνωση με την οποία καλούσε τους πιστούς σε εξομολόγηση μέσω Skype, τούτες τις δύσκολες ημέρες που η πίστη μας κλονίζεται τόσο. Όσον αφορά τις λειτουργίες το ιερό φορτίο ανέλαβε η ΕΡΤ που θα μας τις αναμεταδίδει αδιαλείπτως και μένει να δούμε αν ενδιάμεσα από τα ευαγγέλια, εκεί που ο ψάλτης κρατάει το ίσο, θα πετάξουν και κανένα διαφημιστικό διάλειμμα δια τον άρτον τον επιούσιον… Ο τζόγος επίσης δε σταματά, καθώς είναι πιο επικίνδυνος και θανατηφόρος ιός από τον κορονοϊό και έτσι παρότι έκλεισαν τα καζίνο, μικρά και μεγάλα, τα πρακτορεία και οι λέσχες, τα διαδικτυακά καζίνο και τυχερά παίγνια κάνουν χρυσές δουλειές, με τον ελεύθερο χρόνο των χρηστών τους να κατασπαταλάται στις ψηφιακές τους ρουλέτες, ομού μετά των χρημάτων τους. Οι δε τράπεζες για να μας προφυλάξουν από τον ιό μας καλούν να χρησιμοποιούμε τα κανάλια ηλεκτρονικής τραπεζικής και κυρίως το e-banking. Αυτό παράλληλα όμως εξυπηρετεί άλλους δύο σκοπούς. Αφενός βοηθάει στη χρήση του ηλεκτρονικού χρήματος και περιορίζει τη χρήση μετρητών και αφετέρου εξοικονομεί στην τράπεζα λειτουργικά έξοδα και μισθούς, καθώς αύριο που η κουλτούρα μας θα έχει ξεχάσει τα υποκαταστήματα και τους γκισέδες, οι διοικήσεις θα προχωρήσουν σε απολύσεις και κλείσιμο υποκαταστημάτων. Στην ίδια λογική και οι κρατικές υπηρεσίες, οι οποίες πλέον μεταφέρονται στον ιστό και έτσι πλήθος δημοσίων υπαλλήλων πλέον περισσεύουν οπότε μπορούν να αποσυρθούν. Εξοικονόμηση πόρων, περιορισμός κόστους και αύξηση κερδών! Το τρίπτυχο του φιλελευθερισμού.

Και επειδή ξαφνικά βρεθήκαμε να μένουμε στο σπίτι εφοδιασμένοι με άπλετο ελεύθερο χρόνο, το πανάκριβο συνδρομητικό θέαμα, κατέκλυσε τις οθόνες εντελώς δωρεάν αποδεικνύοντας περίτρανα πως όλοι αυτοί που μέχρι χθες υποστήριζαν πως είναι αδύνατον τα κράτη να παρεμβαίνουν στον ελεύθερο ανταγωνισμό, είτε έλεγαν ψέματα, είτε δεν ήξεραν τι έλεγαν. Τίποτα δεν είναι αδύνατο. Το να παρακολουθείς δωρεάν το ως τα χθες συνδρομητικό πρόγραμμα είναι και δυνατό και πολύ θελκτικό, ειδικά όταν αυτό γίνεται στα πλαίσια του ανθρωπισμού και της ανταμοιβής για την ατομική ευθύνη που επιδεικνύουν οι λαϊκές μάζες. Άσε που έτσι τις μυείς υποσυνείδητα στο ναρκωτικό σου. Όταν αύριο έχεις συνηθίσει να βλέπεις μέρα-νύχτα το κάθε telefon-tv και ξαφνικά αυτό πάψει να εκπέμπει δωρεάν, τότε θα επιδράσει η στέρηση και θα εγγραφείς συνδρομητής του. Άλλωστε το γούστο εκπαιδεύεται όπως έλεγε και ο μεγάλος Μαγιακόφσκι. 

Και βέβαια πέραν όλων αυτών ειδική μνεία πρέπει να γίνει και στην περίφημη ατομική ευθύνη, η οποία απαλλάσσει πλήρως το κράτος από τη συλλογική και κοινωνική του ευθύνη. Βγήκες έξω και κόλλησες τον ιό, όντας ατομικά ανεύθυνος; Τώρα κάτσε σπίτι σου και μίλα με το γιατρό σου μέχρις ότου να είσαι του θανατά. Τότε και μόνο τότε θα πας σε νοσοκομείο και αν υπάρχει ελεύθερο κρεβάτι ΜΕΘ θα μπεις, αν όχι ας πρόσεχες. Εμείς σε προειδοποιήσαμε. Τώρα αν κατά τύχη οι κλίνες ΜΕΘ είναι ελάχιστες, οι περισσότερες εκτός λειτουργίας λόγω ελλείψεων εξοπλισμού και προσωπικού και δεν επαρκούν για να περιθάλψουν τους νοσούντες, αυτό δεν είναι παρά μια ατυχής συγκυρία. Οι περικοπές στην υγεία ήταν απαραίτητες. Έπρεπε το κράτος να μας κρατήσει ασφαλείς εντός της ασπίδας του ΝΑΤΟ. Τι προτιμούσατε δηλαδή; Να αμφισβητούν οι Τούρκοι τα σύνορά μας και να μας κάνουν ασύμμετρο πόλεμο με αποστολή απελπισμένων ανθρώπων στα παράλια και τον Έβρο; Ή μήπως προτιμούσατε να αφήσουμε απλήρωτα τα χρέη μας και να βγούμε από την ευρωπαϊκή μας ομπρέλα; Ορίστε τώρα που έτυχε αυτή η πανδημία, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ αποδεικνύουν περίτρανα το πόσο προηγμένος είναι ο δυτικός κόσμος. Φαντάζεστε να είχαμε γίνει όπως οι τριτοκοσμικές Κίνα και Κούβα; Θα μας θέριζε ο Κορονοϊός… Και Δόξα τω Θεώ να λέμε!

Τέλος αν γαργαλάει τις μύτες σας μια μυρωδιά χουντίλας, μην αναρωτιέστε. Είναι από αυτά τα περίφημα διαγγέλματα του πρωθυπουργού όλων των Ελλήνων και τα καθημερινά ανακοινωθέντα του Υφυπουργού πλέον Νίκου Χαρδαλιά που ξεκινούν με το Αποφασίζομεν και Διατάσσομεν, φερμένο στη δημοτική. Το νόημα όμως είναι το ίδιο. Απαγορεύονται οι συναθροίσεις, δημόσιες και ιδιωτικές, απαγορεύεται η κυκλοφορία άνευ αδείας και γενικώς απαγορεύεται! Δημοκρατικά πάντα! Μη συνηθίσετε τις απαγορεύσεις! Σε λίγο έρχονται νέες απαγορεύσεις συναθροίσεων για συλλαλητήρια και συγκεντρώσεις. Θα είναι κι αυτές ντυμένες με το μανδύα του κοινού καλού, των ανοιχτών δρόμων για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Δε θα τους περάσει και θα φροντίσουμε εμείς γί αυτό! Όσο για τον κορονοϊό, οι συστάσεις δεκτές και απαταίτητες, οι απαγορεύσεις όμως βρωμάνε φασισμό. Το μόνο που δεν απαγορεύεται είναι η λειτουργία του κοινοβουλίου που ψηφίζει ασταμάτητα αντιλαϊκές ρυθμίσεις και νομοσχέδια κομμένα και ραμμένα στα μέτρα των εφοπλιστών, των τραπεζιτών και λοιπών κεφαλαιοκρατών. Ποιος ασχολείται άλλωστε τώρα με το κοινοβούλιο, όταν όλα τα φώτα είναι στραμμένα στο δολοφονικό συνάχι που πλήττει τον κόσμο…

Υγιαίνετε και τα κεφάλια μέσα!

ΥΓ: Καθόμαστε που καθόμαστε στους καναπέδες, ευκαιρία είναι να διαβάσουμε και λίγο. Και μιας που τα βιβλιοπωλεία είναι κλειστά μπορούμε να μπούμε στο ηλεκτρονικό κατάστημα της Σύγχρονης Εποχής https://sep.gr/eshop/ και να παραγγείλουμε εξαιρετικά βιβλία που θα ανοίξουν το κεφάλι και τους ορίζοντές μας. Γιατί με τον Κορονοϊό θα ξεμπερδέψουμε. Με τον καπιταλισμό τι θα γίνει;