Στον ιστό της ευρωπαϊκής αράχνης

Παιδάκι ήμουνα πριν από τον ερχομό της τηλεόρασης στην Ελλάδα, μέσα της δεκαετίας του ’60, όταν η διασκέδαση και η ενημέρωση μας κρέμαγε τ’ αυτιά στο ραδιόφωνο. Αμυδρά θυμάμαι τη γιαγιά μου που εκεί κοντά στις εννιά το βράδυ άκουγε μια εκπομπή με θρυλιάρικη μουσική και μια βαθιά ανδρική φωνή. Τίτλος της, «Στον ιστό της αράχνης». Ιστορούσε τις περιπέτειες ανθρώπων πιασμένων στα νύχια των κομμουνιστών. Εκεί άκουσα το …σιδηρούν παραπέτασμα κι άλλα τέτοια βαρύγδουπα. Υστερα έμπαινε ο πατέρας μου γυρνώντας αργά απ’ το γραφείο, και έλεγε γεμάτος κατανόηση στην πεθερά του, πάλι τέτοιες αηδίες ακούτε; Η γιαγιά δεν άκουγε. Παράξενο πράμα. Επασχε από τη νευρασθένεια της αϋπνίας, λέγανε. Κι όμως, με τον «Ιστό» κοιμόταν μια χαρά στην πολυθρόνα! Ποτέ δεν ήξερε τίποτε για το περιεχόμενο. Κι εγώ που ήξερα για το Διάστημα και τον ωραίο Γκαγκάριν, την απίθανη Τερεσκόβα, και έφτιαχνα διαστημικές πόλεις με κεσεδάκια από γιαούρτι και τα πρώτα πλαστικά μπουκάλια γάλατος, πολύ τους θαύμαζα αυτούς τους «ερυθρούς», που είχαν άλλωστε απελευθερώσει τον πατέρα μου από τους ναζί… Η υπνοπαιδεία της εποχής είχε πάνω μου, δυστυχώς για τους τότε προπαγανδιστές, ολότελα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Ο «ιστός της αράχνης» λοιπόν, τώρα που ξέρω αυτό που δεν έμαθαν ποτέ ακόμα και οι δήθεν διώκτες του ηλεκτρονικού εγκλήματος σήμερα, είχε όλες τις προδιαγραφές του ελκυστικά σκοτεινού και γοητευτικά απαγορευμένου υλικού που τραβάει σαν το λουλούδι τις μέλισσες και τα σκατά τις μύγες. Αν είσαι μύγα ξέρεις πού θα πας και μέλισσα το ίδιο.

Τώρα λοιπόν, εμπειρικά και βιωματικά υπερφορτωμένη, ευτυχώς, ο τίτλος μού ήρθε πολλές φορές στον νου παρακολουθώντας τον ευρωπαϊκό ιστό της αράχνης των παρακολουθήσεων, επισυνδέσεων, κοριών, κρατικών και ιδιωτικών ωτακουστών, όλου αυτού του εσμού των μαύρων νόμιμων παράκεντρων εξουσίας, που εμπορεύονται και την πληροφορία και την εντύπωση. Σε ένα κοινό εξοικειωμένο με τις χιλιάδες κάμερες στους δρόμους και στα κτίρια και στους χώρους εργασίας δυστυχώς, με το ιντερνετικό μπανιστήρι (παλιά λέξη για τους ματάκηδες προ Μπιγκ Μπράδερ) να θεωρείται και επιδραστικά προσοδοφόρο, το δε σκοτεινό διαδίκτυο, το λεγόμενο και dark web, να γνωρίζει θηριώδεις τζίρους από το εμπόριο όπλων, ανθρώπων, πορνείας, ναρκωτικών, παιδεραστίας κ.λπ., η συζήτηση για τις υποκλοπές τείνει να πάρει διαστάσεις ενδοαστικού ξεκατινιάσματος (συγγνώμη, αείμνηστη Κατίνα Παξινού) και μικροπολιτικού μαλλιοτραβήγματος. Σκόπιμα. Για να ελαφρύνει και να κουράσει τόσο πολύ, ώστε οι πολίτες να αγνοούν, οικειοθελώς πλέον, το καθημερινό τους φακέλωμα, σε κάθε πτυχή της ζωής τους!

Μιλάω με συναδέλφους δημοσιογράφους, με ανθρώπους που η αξιοπιστία της δουλειάς τους, όπως γιατροί, δικηγόροι, δικαστικοί, κρέμεται από την εχεμύθεια και την έστω πελατειακή δέσμευση εμπιστοσύνης, και καγχάζουν. Ολα τρύπια είναι, σου λένε. Ολοι ακούνε, άμα θέλουν, όλους. Η δύναμη στις μέρες μας είναι να μπορείς να στήνεις αντάρτικο σιωπής, μου είπε κάποιος καμένος από «κέρατο» στον καιρό των έξυπνων συσκευών κατασκευασμένων για ηλίθιους. Ποιητική τέχνη του τουίτερ. Παρά τον σαματά, λίγοι θέλησαν να μελετήσουν και να σκεφτούν, πολιτικά καταρχήν και καταρχάς, την εμπεριστατωμένη Ερώτηση των ευρωβουλευτών μας για το θέμα. Τώρα που υψώνεται το – αόρατο στο μάτι αλλά φριχτό στην τσέπη και στην επιβίωση – σιδηρούν ευρωΝΑΤΟικό παραπέτασμα των δυτικών και ανατολικών χονδρικά ανταγωνιστών καπιταλιστών, ο ιστός αυτής της αράχνης θέλει τους πάντες να κοιμούνται σαν τη γιαγιά μου στην πολυθρόνα τους, ώσπου να τους ξυπνήσει ο κλητήρας γιατί δεν ξόφλησαν τις δόσεις αγοράς της. Ηθελα να ‘ξερα, όταν άκουγαν οι Αμερικάνοι την Μέρκελ να διαπραγματεύεται το άνοιγμα του δεύτερου θηριώδους αγωγού φυσικού αερίου από τη Ρωσία, άκουγαν ταυτόχρονα και τον ιστό της αράχνης να απειλεί, αντί με φούρνους, με παγόβουνα στα δωμάτια και τις καλύβες, στους στάβλους και στα εργοστάσια, τον ρόγχο των πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών της ΝΑΤΟικής επικράτειας; Αλλά ξέχασα. Για να στηρίξει την ιδέα αυτού του μοδέρνου σιδηρού παραπετάσματος, μια Εσθονή πολιτικός είπε μόλις προχτές ότι το να μπαίνεις και να κυκλοφορείς στην ΕΕ δεν είναι δικαίωμα, είναι …προνόμιο!

Για να το καταλάβουμε καλύτερα φέτος τον χειμώνα, λοιπόν, δεν θα χρειαστούν κοριοί και άλλα εξαρτήματα της εποχής, πιο σοφιστικέ κι από τα «βαλιτσάκια» των υπηρεσιών και των ματσωμένων ωτακουστών του ιδίου «εθνικού» συμφέροντος. Θα έχουμε το προνόμιο ν’ ακούμε τα βογκητά των διπλανών μας. Ελπίζω μόνο στα παιδιά που δεν κοιμούνται όταν τα παραμύθια έχουν δράκους, έστω με ευρωπαϊκή πιστοποίηση…