Θα έσωζε το Internet και τα ΜΚΔ τον Μπελογιάννη από την εκτέλεση;

Συζητώντας με μία φίλη για την επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην πολιτική και κοινωνική ζωή, κάποια στιγμή μου ανέφερε ως επιχείρημα πως “αν το 1952 υπήρχε ΦΒ και Τουίτερ, ίσως και να είχε σωθεί ο Μπελογιάννης από την εκτέλεση”. Δεν είναι απίθανό να είχε συμβεί. Ο Πικάσο θα ανέβαζε σκίτσα στο ινσταγκραμ, ο Χικμέτ θα ανέβαζε ποιήματα στο ΦΒ και ο Σαρτρ θα ήταν ο εμπνευστής του χασταγκ #free_Nikos όπου θα γινόταν πρώτο παγκοσμίως και μπροστά σε αυτή την κατακραυγή θα υπήρχε υποχώρηση για την εκτέλεσή του. Αλλά, ενώ θα είχε σωθεί ο Μπελογιάννης, θα σταματούσαν οι εκτελέσεις άλλων τόσων κομμουνιστών; Θα σταματούσαν οι διώξεις και οι εξορίες λόγω πολιτικών πεποιθήσεων; Θα σταματούσε η τρομοκρατία και η λύσσα του μετεμφυλιακού κράτους απέναντι στους αγωνιστές; Και για να φτάσουμε και στην ουσία, θα βοηθούσαν τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να μπορέσει εκείνη την εποχή το κίνημα να οξύνει την ταξική πάλη;

Η απάντηση είναι φυσικά όχι. Το γεγονός πως ο κάθε πολίτης μπορεί να διατηρεί έναν λογαριασμό στο ΦΒ και να γράφει την άποψή του, αυτό δεν σημαίνει πως οι κυρίαρχες τάξεις τρέμουν πάνω στο sign in των λογαριασμών. Ο λόγος είναι απλός. Οι ίδιοι οι μονοπωλιακοί όμιλοι κατέχουν και ελέγχουν τα ΜΚΔ. Αυτοί θέτουν τους όρους και τους προσαρμόζουν ανάλογα με τις συνθήκες. Είναι πρόσφατο το παράδειγμα με τις αναρτήσεις και τους λογαριασμούς που «έπεσαν» επειδή το περιεχόμενό τους θεωρήθηκε… ακατάλληλο για τον Ερντογάν. Επίσης μια σημαντική παράμετρος την οποία αγνοεί πολύς κόσμος είναι η ποσοτική διάσταση. Όπως σε όλα τα μέσα έτσι και στα ΜΚΔ αυτό που διαδίδεται και καταλαμβάνει τον συντριπτικά μεγάλο όγκο, είναι η κυρίαρχη ιδεολογία, η κυρίαρχη αισθητική, η κυρίαρχη προπαγάνδα. Έστω ότι ένας χρήστης αναρτά κάτι στον λογαριασμό του, θα το δουν οι 200 από τους 500 φίλους του. Όταν το ανεβάσει το BBC και τα υπόλοιπα μέσα που ανήκουν στους ίδιους τους επιχειρηματικούς ομίλους, θα το δουν δισεκατομμύρια. Κοντολογίς, θα λέγαμε πως τα μέσα αυτά είναι πολύ χρήσιμα και θα μπορούσαν να βοηθήσουν, όπως και η τηλεόραση ή ο έντυπος τύπος παλαιότερα, αλλά μας διαφεύγει μια σημαντική λεπτομέρεια, ΔΕΝ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΕ ΕΜΑΣ.

Η βασική διαφορά με τα ΜΚΔ είναι πως δίνουν την ψευδαίσθηση της πραγματικής δημοκρατίας αφού υποτίθεται πως δίνουν την ελευθερία στον καθένα να πει ότι θέλει. Έτσι ο Νικόλας, ιδιωτικός υπάλληλος από το Μπουρνάζι που θέλει να βοηθήσει τα παιδάκια ενός νοσοκομείου αρκεί να βάλει το #irunmarathon στον λογαριασμό του, η Μαρία από την Ηλιούπολη που θέλει να σταματήσει το μπουλινγκ και βάζει το #stopbullying. Και οι δύο αγνοούν και παραβλέπουν τις υπόλοιπες κοινωνικές παραμέτρους του φαινομένου συνεχίζοντας κανονικά την ζωή τους, απέχοντας από κάθε άλλη συλλογική διαδικασία εντός της πραγματικής κοινωνίας πάνω στους συγκεκριμένους σκοπούς.

Βέβαια ενώ ο βασικός σκοπός της προώθησης όλων αυτών των χασταγκ, είναι να διαφημίσουν κάποιες επιχειρήσεις ή ΜΚΟ ή επιχειρηματικά ιβεντς, αυτό που πετυχαίνουν είναι να αποπροσανατολίζουν και να παθητικοποιούν τους χρήστες τους, αδρανοποιώντας τους πάνω στο λαπ τοπ και το σμάρτφον. Ταυτόχρονα μας προσφέρουν κάποιες στιγμές γέλιου ή της οργής αφού ξεπερνούν τα όρια της γραφικότητας όπως η νέα μόδα που ξεκίνησε από τον ταξικό αγωνιστή Γρηγόρη Αρναούτογλου με το #enoughsyria για να σταματήσει ο πόλεμος στην Συρία. Έτσι έχουμε φαινόμενα σαν το παρακάτω όπου ο άγνωστος σελέμπριτι Γιώργος Μανίκας, βάφτηκε με φούμο, έβαψε και τον γιο του πάνω σε μία κωμικοτραγική απόπειρα να αναπαραστήσουν τα θύματα των βομβαρδισμών, έτσι ώστε να δώσει ένα μήνυμα ενάντια στους βομβαρδισμούς στην Συρία. Είναι εξοργιστικό και σίγουρα προσβάλλει τα θύματα των βομβαρδισμών αλλά και τους χιλιάδες μετανάστες που βρίσκονται στην χώρα μας.

Θέλω να βρω εκείνη την υπέροχη αφίσα της ΚΝΕ (η του ΚΚΕ δεν θυμάμαι) και να του την τρίψω στη μούρη μέχρι να του φύγει το φούμο. Έγραφε:

«ΜΟΝΗ ΥΠΕΡΔΥΝΑΜΗ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΛΑΟΙ»

Από τον τοίχο του Ελευθέριου Ριλοάδη