Who do you believe in?
Αν κάτι εξαφανίζεται στην εποχή μας είναι η, μάλλον παρωχημένη πλέον, θρησκεία του χριστιανισμού. Μια θρησκεία της οποίας η μυθολογία έχει αναφορά σε στιγμές της ανθρωπότητας που πλέον έχουν σβηστεί ακόμα και από τη συλλογική μνήμη και αντιμετωπίζεται πρωτίστως μουσειακά, δεν μπορεί να αγγίξει μια κοινωνία που όλο και περισσότερο ανακαλύπτει πράγματα για τον εαυτό της και τον κόσμο μέσα από την εξέλιξη των επιστημών και της φιλοσοφίας.
Αυτό το κείμενο γράφεται τις ημέρες μετά το Πάσχα, με αφορμή συζητήσεις μεταξύ ανθρώπων που πρόσκεινται στο πολιτικό χώρο του εργατικού κινήματος και είτε “πιστεύουν” (το γιατί σε quotes θα το δούμε μετά) οι ίδιοι είτε όχι, αλλά και μιας (πολύ καλής κατά τα άλλα) σειράς animation που βλέπω αυτές τις μέρες, το Young Justice της DC. Το λοιπόν…
Α. Η χριστιανική πίστη, βρίσκεται στο πιο δύσκολο σημείο της ιστορίας της. Τα ποσοστά των πιστών, τουλάχιστον στη Δύση, ολοένα και μειώνονται, αλλά και, το σημαντικότερο, ολοένα και μειώνεται ο βαθμός σύμφωνα με τον οποίο η χριστιανική πίστη καθορίζει τις τύχες και τη πορεία της κοινωνίας. Αν κάποτε οι χριστιανικές επέτειοι και οι γιορτές αποτελούσαν κάτι που απασχολούσε την ατζέντα της κοινωνίας στη καθημερινότητα της, σήμερα αυτό έχει μειωθεί κατά πολύ με τάση προς την ουσιαστική εκμηδένιση. Δεν είναι τυχαίες οι “παραχωρήσεις” που κάνουν τις τελευταίες δεκαετίες οι δύο κυρίαρχες εκκλησίες, Ορθόδοξη και Καθολική, προς τη κοινωνία, είτε σε επίπεδο αισθητικής (και με τα σκουλαρίκια μας κάνει τη χάρη και μας θέλει ο Χριστόδουλος) μέχρι σημεία δόγματος στη πολιτική και επιστήμη(Καθολική εκκλησία, κυρίως κατά τη θητεία του πρόσφατου Πάππα).
Β. Παρόλα αυτά όμως, πίστη δεν είναι μόνο η χριστιανική. Στη σημερινή εποχή η υπερηρωική κουλτούρα όπως εκφράζεται από μια πλειάδα μέσων (comics, σινεμά και πολλά άλλα), όντας η σύγχρονη μυθολογία όπως πολύ σωστά είχε θέσει κάποιος που τώρα μου διαφεύγει, και η απήχηση τους είναι αρκετά καλές ενδείξεις ότι η ουσία της θρησκευτικότητας, δηλαδή ο μεσσιανισμός και το μετά-τον-άνθρωπο (meta-άνθρωποι;) ακόμα απασχολεί την ανθρωπότητα. Και στην κουλτούρα αυτή θα βρούμε λίγο-πολύ τα ίδια θέματα που απασχολούν την ανθρωπότητα ανά τους αιώνες: Την ύπαρξη του θείου, τη σχέση του ανθρώπου με αυτό, το πως αντιλαμβανόμαστε ότι οι λύσεις μπορούν να δίνονται στα προβλήματα που μας απασχολούν, ακόμα και το από πού προερχόμαστε.
Γ. Συμπέρασμα όλων αυτών, κατ’ εμέ, είναι ότι αν κάτι εξαφανίζεται στην εποχή μας είναι η, μάλλον παρωχημένη πλέον, θρησκεία του χριστιανισμού. Μια θρησκεία της οποίας η μυθολογία έχει αναφορά σε στιγμές της ανθρωπότητας που πλέον έχουν σβηστεί ακόμα και από τη συλλογική μνήμη και αντιμετωπίζεται πρωτίστως μουσειακά (δες ας πούμε την αισθητική των εκκλησιών που μοιάζουν πλήρως ξένα σώματα στον 21ο αιώνα), δεν μπορεί να αγγίξει μια κοινωνία που όλο και περισσότερο ανακαλύπτει πράγματα για τον εαυτό της και τον κόσμο μέσα από την εξέλιξη των επιστημών και της φιλοσοφίας. Τον καιρό που η έννοια της ύλης, της ζωής, της συνείδησης, της αντίληψης του συλλογικού μας σπιτιού (λέγε με Γη) μέσα στο συνολικότερο Κόσμο αλλάζει δομικά μέρα με τη μέρα, η “απόδειξη” της ύπαρξης του Δημιουργού των Πάντων μέσα από τη μετατροπή του νερού σε κρασί, της θεραπείας της τύφλωσης ή ακόμα και της ανάστασης ενός νεκρού σώματος φαντάζουν λίγα για να μας κάνουν να πειστούμε. Παρόλα αυτά, η ουσία παραμένει: η κοινωνία ακόμα περιμένει σωτήρες ή και Μεσσίες, ακόμα δεν έχει αναπτύξει την έννοια της συλλογικής ευθύνης και την αντίστοιχη πίστη στον εαυτό της, ακόμα δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει έναν, κατά Μαρξ, μη άκαρδο κόσμο ο οποίος θα κάνει την καρδιά του τωρινού, τη θρησκεία, περιττή. Και εκεί είναι που βρίσκεται η ουσία του πράγματος, στο κάτω κάτω…
Αλήθεια, ποιος είναι ο αγαπημένος σου σούπερ ήρωας; Τι πιστεύεις ότι λέει αυτό για σένα;
Drugitiz