Η αβάσταχτη ελαφρότητα της “αντιφασιστικής νίκης” της Γαλλίας
Στα social media, που έχουν ως βασικό γνώρισμά τους μια τάση στην υπερβολή, η Γαλλία αντιμετωπίζεται ως ένα είδος άοπλου Κόκκινου Στρατού που μας απελευθέρωσε από τους ναζί Κροάτες.
Μπορούμε να πούμε άραγε τους Κροάτες διεθνείς συλλήβδην φασίστες; Όχι δεν μπορούμε να τους τσουβαλιάσουμε, έχουν όμως βεβαρημένο ιστορικό, πολλά περιστατικά που δεν είναι μεμονωμένα και είναι κατανοητό γιατί τους έχει βγει το όνομα, αρκεί να παίρνουμε υπόψη τους συγκεκριμένους περιορισμούς.
Μπορούμε άραγε να πούμε ότι ήταν μια αντιφασιστική νίκη, σε συμβολικό επίπεδο, αυτή της Εθνικής Γαλλίας στο χτεσινό τελικό; Όχι, δεν μπορούμε να το πούμε αυτό. Όσο κι αν στα social media, που έχουν ως βασικό γνώρισμά τους μια τάση στην υπερβολή, η Γαλλία αντιμετωπίζεται ως ένα είδος άοπλου Κόκκινου Στρατού που μας απελευθέρωσε από τους ναζί Κροάτες.
Ακόμα και ο κατά κανόνα εύστοχος σκιτσογράφος Λατούφ δεν ξέφυγε από το παραπάνω εύκολο σχήμα, βάζοντας αντιναζιστικά παράσημα στη νίκη των Γάλλων, που αντιμετωπίζεται περίπου σαν τη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών -αυτή που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις γιορτάζουν ως “ημέρα της Ευρώπης”.
Υπάρχει όμως ένα άλλο πολύ πιο εύστοχο σκίτσο, που δείχνει πως η ιμπεριαλιστική -και πάλαι ποτέ αποικιοκρατική- Γαλλία αφήνει τους πρόσφυγες στην τύχη τους, παίρνοντας μόνο τα επίλεκτα στελέχη τους που μπορούν να την κάνουν πρωταθλήτρια και εθνικά υπερήφανη. Οι υπόλοιποι μπορούν να συνεχίσουν να σαπίζουν και να φυτοζωούν στα γκέτο των Παρισινών προαστίων, υπό άθλιες συνθήκες.
Στα social media αντιμετωπίστηκε με αντίστοιχο πνεύμα ακόμα και η εισβολή των Pussy Riots -αυτών των… “μαχητριών της ελευθερίας”- στον αγωνιστικό χώρο, με αστυνομικές στολές για να ξεγελάσουν τους φύλακες.
Ο Μπαπέ ήταν ο κουλ έγχρωμος παίκτης που τις υποδέχτηκε με high-five, ενώ ο Λόβρεν ο φασίστας που έριξε κάτω στο χορτάρι το μέλος τους, για να τον πιάσουν μια ώρα αρχύτερα.
Ο Μπαπέ μπορεί να είναι (κι έτσι φαίνεται) πολύ κουλ τύπος και ο Λόβρεν μπορεί να είναι φασίστας (και είναι, όπως δείχνουν οι πράξεις του), αλλά οι αντιδράσεις πιθανότατα έχουν να κάνουν με το χρονικό σημείο της εισβολής, ποιος βρισκόταν μπροστά στο σκορ, και ποιος καιγόταν να μη χαλάσει ο ρυθμός του αγώνα, για να επιδιώξει μια πιθανή ανατροπή.
Όσοι πιστεύουν πως η νίκη της Γαλλίας ήταν μια νίκη ενάντια στο φασισμό, μπορούν να δουν πώς χάρηκε για τη νίκη αυτή η φασίστρια Λεπέν, χωρίς να κολλήσει στο μαύρο χρώμα της επιδερμίδας του Μπαπέ, του Πογκμπά, του Ματουιντί, του Ουμτιτί, του Βαράν και άλλων διεθνών Γάλλων πρωταθλητών κόσμου. Που αν δεν ήξεραν μπάλα, θα βρίσκονταν σε κάποιο γκέτο -ή ακόμα χειρότερα στον πάτο της Μεσογείου…
Το ποδόσφαιρο είναι πολιτικό άθλημα, με τη βαθύτερη σημασία της έννοιας του όρου, κι είναι εκ του πονηρού οι προσπάθειες αποστείρωσής του από τέτοια συμφραζόμενα, προσπάθειες στις οποίες η ΦΙΦΑ εξάλλου πρωταγωνιστεί κατά κόρον. Το θέμα είναι να μη γίνεται υποκατάστατο πολιτικής δράσης ή ακόμα χειρότερο πεδίο προβολής απλουστευτικών φαντασιώσεων αντιφασισμού, πολλώ δε μάλλον ξεπλύματος της “αγίας” αστικής δημοκρατίας.
Ούτε Λοβρέν, ούτε Μακρόν, δρόμος είναι η πάλη των λαών…