Είναι τραυματίας ο Ετό

Ένα κείμενο με αφορμή τον πρόσφατο τελικό του Κόπα Άφρικα, το Κύπελλο Εθνών της Αφρικής που είναι παλιότερο κι από το EURO, μεταξύ των δύο πιο πετυχημένων εθνικών ομάδων της ηπείρου: της Αιγύπτου -που είναι η πολυνίκης του θεσμού κι η πρώτη αφρικανική χώρα που έπαιξε σε τελική φάση Μουντιάλ- και του Καμερούν, που ήταν η προηγούμενη πολυνίκης, και νίκησε για πρώτη φορά τους Αιγύπτιους σε τελικό.

Η Αφρική στο ποδόσφαιρο θεωρούνταν πάντα κάτι σαν ανερχόμενη δύναμη, ο κοιμώμενος γίγαντας που αφυπνίζεται. Το 82′ έγινε το πρώτο μπαμ με τους Αλγερινούς να νικάν τη Δυτική Γερμανία, που χρειάστηκε το άθλιο στήσιμο με την Αυστρία, για να τους πετάξει έξω και να προκριθεί εις βάρος τους. Το 90′ το Καμερούν νικάει στην πρεμιέρα την παγκόσμια πρωταθλήτρια, Αργεντινή, ο Ροζέ Μιλά τσιμπάει σα σκορπιός την μπάλα από το Ρενέ Ιγκίτα που εκτίθεται ανεπανόρθωτα, και φτάνει στα προημιτελικά όπου κερδίζει τις εντυπώσεις παλεύοντας σα λιοντάρι (το παρανόμι της εθνικής), αλλά τη δαμάζει ο ξεδοντιασμένος βρετανικός λέοντας, γιατί η μοίρα ήθελε το Λίνεκερ να βλέπει τη δική του ομάδα να χάνει από τους Γερμανούς στα πέναλτι. Όταν έκλαψε ο Γκασκόιν…

Το ίδιο ταξίδι κάνει κι η Σενεγάλη το 02′, μια ευχάριστη νότα σε ένα Μουντιάλ-παρωδία, όπου νικάει τους παγκόσμιους πρωταθλητές, Γάλλους, στην πρεμιέρα και φτάνει ως την οκτάδα, όπου την αποκλείει η Τουρκία του Χακάν Σουκούρ.

Το 2010 είναι η πρώτη φορά που το Παγκόσμιο Κύπελλο διεξάγεται στη μαύρη ήπειρο. Η Σακίρα τραγουδάει γουάκα-γουάκα (this time for Africa) και γνωρίζει τον Πικέ στα γυρίσματα του βίντεο-κλιπ. Η Ν. Αφρική με το φοβερό προσωνύμιο μπαφάνα-μπαφάνα (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό) είναι η πρώτη διοργανώτρια που αποκλείεται πανηγυρικά από την πρώτη φάση των ομίλων. Αλλά η Γκάνα φτάνει στους οκτώ και μια ανάσα ή ένα πέναλτι από το να αποκλείσει την Ουρουγουάη, που κρατάει όμως με νύχια και με δόντια την πρόκριση και με το Σουάρες -παραδόξως- να μη χρησιμοποιεί τίποτα από τα δύο, παρά μόνο το χέρι του στη γραμμή και να θυσιάζει τη συμμετοχή του στον ημιτελικό, όπου τους περίμενε (και τους απέκλεισε) η Ολλανδία.

Ενδιάμεσα η Νιγηρία είχε στεφθεί χρυσή ολυμπιονίκης κι είχε πάρει διάφορους τίτλους στις μικρότερες κατηγορίες, κάτω των 17 κτλ, αν κι αυτό ελέγχεται, όταν μιλάμε για Αφρικανούς. Αλλά το 10′ γίνεται η πρώτη εθνική απέναντι στην οποία σκοράρει η Ελλάδα, παίρνοντας στο τέλος και την πρώτη νίκη της (μας το χρωστούσε και το ξεπλήρωσε όμως στο μπάσκετ δυο χρόνια αργότερα, στο προ-ολυμπιακό με τον Νταγκουντούρο). Ενώ το 14′ ολοκληρώνεται ο αφρικανικός “κατήφορος” με τον αποκλεισμό της Ακτής Ελεφαντοστού από το πέναλτι του Σαμαρά και το σαξές στόρι του Σάντος (που είχε συνέχεια και κορύφωση με την Πορτογαλία).

Σε ατομικό επίπεδο, ο Ουεά παίρνει το 95′ τη χρυσή μπάλα και ανακηρύσσεται κορυφαίος παίκτης του κόσμου, δηλ στην Ευρώπη, για να ακολουθήσουν σε κλάση κι αξία, ο Ντρογκμπά, ο Ετό , ο Τουρέ κι ο Ομπαμεγιάνγκ, που δεν υπάρχει όμως περίπτωση να διεκδικήσουν με αξιώσεις κάτι, όσο κυριαρχεί ο δικομματισμός Μέσι-Ρονάλντο. (Ξεπερνάω με δυσκολία, χωρίς σχόλια, μια πολιτικ(αντικ)η δήλωση του προέδρου του Πανιωνίου, που λέει πως τους κυνηγά το σύστημα, γιατί βρίσκονται στο πάνω ράφι της βαθμολογίας και χαλάνε τη σούπα, όπως έκανε ο Σύριζα το 12′, που μπήκε σφήνα στο δικομματισμό…)

Τι είναι όμως η Αφρική για τους Ευρωπαίους;
Ο αβάσταχτος θόρυβος της βουβουζέλας και το φολκλόρ.
Τα εξωτικά ονόματα τύπου Πάπα Μπούμπα Ντιοπ, για το οποίο το ραδιοφωνικό Fight-Club έβγαλε τη θεωρία πως οι μάγοι της φυλής παίρνουν τα νεογέννητα παιδιά στην ταράτσα του σπιτιού (ή της καλύβας), τα αφήνουν από εκεί να πέσουν κάτω, και τα βαφτίζουν ανάλογα με τον ήχο που βγάζουν, καθώς χτυπούν κάτω.

Οι αμάνικες φανέλες που ήθελε να λανσάρει το Καμερούν, αλλά έφαγε το άκυρο από τη συντηρητική ΦΙΦΑ -και έτσι μείναμε με την αντι-αισθητική εισβολή των κοντομάνικων στο μπάσκετ, κυρίως στο ΝΒΑ, αλλά με αρκετούς εγχώριους μιμητές, για εμπορικούς λόγους.

Το ανελέητο τρολάρισμα για τις πραγματικές ηλικίες των Αφρικανών παικτών, την πρόωρη ανάπτυξή τους και τις κάθε άλλο παρά παιδικές φατσούλες που στελεχώνουν τις μικρές ομάδες τους (παίδων, εφήβων, κτλ).
Το 94′ ο Ροζέ Μιλά, με το χαρακτηριστικό πανηγυρισμό-χορό, έγινε ο γηραιότερος παίκτης που σκοράρει σε Μουντιάλ, έχοντας πατήσει τα 40, κι ο μύθος λέει πως στην πραγματικότητα έκρυβε χρόνια (μια τετραετία) κι ήταν ακόμα μεγαλύτερος.

Ο 17χρονος (;) Ζοσέφ Μιναλά της Λάτσιο (όπου αγαπούσαν πάντα τους μαύρους παίκτες…)

Παίκτες σαν το Ζιντάν (το Μακελελέ κι άλλους) που πολιτογραφήθηκαν στις μητροπόλεις των παλιών αποικιών, όπου γεννήθηκαν, και άλλαξαν ριζικά την ιστορία του ποδοσφαίρου.

Το χαρούμενο ανοργάνωτο ποδόσφαιρο, ο μυώδης διασκελισμός κι η περίεργη τεχνική των παικτών, που τρέχουν σαν το Μανωλάκη στον ΠΑΟ, ξεχνάνε την μπάλα και γυρίζουν πίσω να την πάρουν, για να κάνουν τα ίδια από την αρχή.

Το Κόπα-Άφρικα που κόβει την ποδοσφαιρική σεζόν στα δύο και διαλύει τον επαγγελματικό σχεδιασμό-προγραμματισμό των συλλόγων, που λειτουργούν σαν επιχειρήσεις με υπαλλήλους και δεν καλοβλέπουν την επιστράτευσή τους για την πατρίδα και τις υποχρεώσεις της εθνικής τους ομάδας -που εξάλλου δεν τους αποφέρει άμεσα κέρδη, για να την ανέχονται, παρά μόνο ζημιές στην περίπτωση τραυματισμού των “περιουσιακών τους στοιχείων”.

Στα καθ’ ημάς, είχαμε το μακαρίτη Γεκινί, που ήρθε στον Ολυμπιακό μετά το Μουντιάλ του 94′ ως φοβερό όνομα, με το κλασικό πλάνο, όπου δαγκώνει τα δίχτυα.

Τις τρομερές “ψαριές” της Καλαμάτας (μαύρη θύελλα κι αυτή, τυχαίο σφοι;) με πρωτεργάτη το Χάγκαν. Τον Οφορίκουε, που οι Χατζηφραγκέτα τον ρίμαραν με το Κουκουέ (σαφώς καλύτεροι οι στίχοι από αυτούς των Λοκομόντο για τους μπάφους και το Προ, από όπου είναι παρμένος ο τίτλος της ανάρτησης) και τον Αμποάγκουε, ως alter ego του.

Ο τίμιος Κόφι Αμπονσά, ο τιμιότερος Τζο Νάγκμπε, το πουλέν Ναγκόλι Κένεντι, ο Σουηδός Νιρέν Ντεμπά κι η τετράδα του Άρη που μόνο ο Sniper θυμάται (Εκουέμε, Κουεμάχα, Ινόγκι, Φομούμποντ) σε μια μαύρη -από κάθε άποψη- χρονιά.
Ο Νασίφ Μόρις, ο Πολωνός Ολιζαντέμπε με το σύστημα “πετάμε την μπάλα στο Μανώλη και τρέχει”, ο Εμπέντε, ο Ατζαγκούν, ο Κουλιμπαλί…
Ο Τολμπά Μαγκντί, τα αδέρφια Χασάν, ο Μέγκαχεντ κι ο “μάθε στο Ριβάλντο λίγη μπάλα” Σικαμπάλα-Σικαμπάλα…
Ο Ζοέλ Επαλέ, ο Κέλβιν Σέμπουε, κι ο μέγιστος Αμαέκι Ότιτζι (που δεν προφύλαξε την υστεροφημία του, μετά το τέλος της καριέρας του).
Ο τρομοκράτης Τζεμπούρ, κι οι ασίστ του Αμπντούν (ένας Αλγερινός συνδυασμός που λειτούργησε και στο Τσου-Λου, για να τον επαναλάβουν μόλις φέτος ο Μαρέζ με το Σλιμανί, με τη Λέστερ, στο γκολ εναντίον της Πόρτο).
Κι άλλοι πολλοί, που δε χωράνε σε μια ενδεικτική λίστα με αναμνήσεις.

Κι οι κλασικές συγκρίσεις με την Ουγκάντα, που συνήθως αποβαίνουν εις βάρος μας, αφού στη δική τους Πρέμιερ Λιγκ υπάρχει σαφώς μεγαλύτερη διασπορά τίτλων από ό,τι στην ελληνική Σούπερ-Λιγκ

Αυτά λοιπόν; Σαφώς όχι. Γιατί υπάρχει κι η σκοτεινή πλευρά της στρογγυλής θεάς, που δε χρειάζεται διαστημόπλοια για να τη φτάσει κανείς, και -εκτός απροόπτου- θα τη δούμε στο αυριανό σημείωμα.